• Chủ đề: Hãy viết một bức thư về người hùng của em

• Tác giả: em Nguyễn Thị Mai, lớp 10K, Trường THPT Nam Sách giành giải Nhất

• Nội dung:

“Gửi tới Ozone, người hùng của tôi!

Hẳn anh sẽ ngạc nhiên khi nhận được thư của tôi. Tôi viết cho anh bằng cả sự trân quý, ngưỡng mộ và cả nỗi hổ thẹn nữa. Vì với chúng tôi, anh vừa là ân nhân, vừa là anh hùng nhưng có lẽ chính chúng tôi đang làm anh tổn thương, người hùng nhỉ!

Ozone ạ! Mới đây, tôi có đọc một bài báo viết về anh. Vì thế tôi nghĩ mình phải viết cho anh để kể với anh về điều tôi đã đọc được. Họ đang nói đến anh với một sự lo lắng không hề nhỏ, tôi thấy như thế, vì hình như anh ốm và cuộc sống của loài người chúng tôi đang bị ảnh hưởng rất nhiều từ vấn đề sức khỏe của anh. Họ nói như thể anh sinh ra hiển nhiên có nhiệm vụ duy nhất là bảo vệ Trái Đất của chúng tôi. Có lẽ vì anh đã ở đó rất lâu rồi, thậm chí trước khi có loài người; quen thuộc, gần gũi như hơi thở vậy.

Vì thế tự nhiên lắm, chúng tôi đã quen với sự bảo bọc của anh như đứa trẻ quen được nuông chiều và nghĩ rằng, nơi anh sống chính là thiên đàng. Nhưng sự thực, mỗi ngày trôi qua với anh là cuộc chiến khó khăn với nữ thần Mặt Trời để bảo vệ con người, thảm thực vật, động vật... rồi cũng phải giữ lại một phần sức mạnh của nữ thần để đem đến sự sống cho Trái Đất. Anh hùng sự sống, chúng tôi gọi anh như vậy, đã chiến đấu rất kiên cường chưa một phút nghỉ ngơi cũng chẳng cần những huy chương hay những lời tung hô ca ngợi. Với chúng tôi, anh là người hùng không thể và không được ốm.

Chúng tôi cứ hồn nhiên và đơn giản đến vô tâm vậy đấy. Chúng tôi cứ say sưa với những phát minh mới và coi đó như giá trị bảo hiểm tuyệt đối cho sự sống của mình.

Từ những vật dụng được cho là giản đơn nhưng không thể thiếu trong cuộc sống tiện ích như những chiếc tủ lạnh thôi cũng đang phả vào anh loại khí CFC, kẻ thù của ozone, những tòa nhà kính chọc trời vốn là niềm kiêu hãnh của một thế giới văn minh lại đang từng ngày tiêm vào cơ thể mỏng manh của anh những liều thuốc kịch độc, tàn phá sức khỏe của anh. Anh vốn kiên cường là vậy, nhưng một ngày, chúng tôi nhận ra, anh không khỏe. Chúng tôi cuống lên, vận dụng hết óc sáng tạo, sự tinh thông của mình mong được thấy anh khỏe lại. Chúng tôi thực sự cảm thấy có lỗi và hổ thẹn với anh vì lỗ thủng ở Nam Cực ngày càng mở rộng, hiệu ứng nhà kính ở tình trạng báo động có phần lỗi không nhỏ từ chúng tôi.

Lúc này, loài người đã nhận ra, dù người hùng cũng cần được sẻ chia, bảo vệ và được nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng sống. Chúng tôi đã và đang phải trả giá vì thói ích kỉ, tự kiêu, tự đại của mình. Một thế giới gọi là văn minh thì tại sao vẫn phải gục gã trước cơn giận dữ của núi lửa Fuego? Những tòa nhà kiêu hãnh có đủ sức làm dịu cái nắng nóng kinh hoàng ở Montreal, Canada hồi tháng 7 vừa rồi? Hay chính phủ của siêu cường quốc như Hoa Kì, có ngăn được sự hung hăng của ngọn lửa thiêu đốt những cánh rừng ở California hay không? Tất cả có nên đổ lỗi cho anh, người hùng không thể tròn sứ mệnh? Tôi rất xin lỗi, bởi có lúc tôi từng nghĩ như vậy…

Nhưng hôm nay, khi đọc bài báo viết về anh, nhân loại đã hiểu được, anh hùng hay con người bình thường cũng đều có những miền giới hạn không thể đơn độc vượt qua. Chúng tôi đã và đang cùng nhau đến bên anh, bằng cả sự ăn năn, nỗ lực để mang đến cho anh một đời sống mới.

Như anh thấy đấy, một tin không thể vui hơn với chúng tôi và anh là sau khoảng 30 năm kể từ khi thế giới cùng nhau chung tay ký Nghị định thư Montreal (1989) nhằm cắt giảm khí thải phá hủy tầng ozone và cứu Trái Đất khỏi nguy cơ bị tia cực tím tấn công thì đến nay, theo Liên Hợp Quốc: tầng ozone ở Nam Bán Cầu đã có dấu hiệu lành lại và có thể sẽ trở lại nguyên vẹn như xưa vào năm 2060. Đó là một điều tuyệt vời, người hùng của tôi ạ! Nhưng tôi cũng hiểu, những liều thuốc kháng sinh thế hệ mới nhất, những bộ óc thông tuệ của những CEO giỏi nhất hay công nghệ cao nhất... không phải là thần dược làm cơ thể anh khỏe mạnh. Phải chăng cái anh cần ở chúng tôi là sự trân quý tài nguyên của sự sống, là anh, chứ không chỉ là sự kính ngưỡng như một người hùng? Chúng tôi sẽ nỗ lực hơn nữa để anh sớm khỏe lại, không phải để làm người hùng mà chỉ đơn giản là một người bạn, cứ an nhiên bên loài người chúng tôi.

Vì kể từ bây giờ, chúng tôi sẽ luôn đứng cùng anh làm tấm lá chắn vững chãi nhất cho anh bạn Trái Đất thân yêu! Tôi sẽ nhờ gió mang thư này đến cho anh vì anh bạn ấy ở gần anh nhất, cũng vì gọi tên anh ấy, WIND, tôi cứ liên tưởng đến WIN, thần chiến thắng, một người có thể giúp chúng tôi đủ bản lĩnh để sửa chữa những sai lầm đã qua và trở thành người bạn mà anh có thể tin tưởng ...

Hãy gửi thư lại cho tôi nhé, hãy luôn chia sẻ và tin tưởng chúng tôi!

Người bạn đến từ Trái Đất!"

• Chủ đề: Hãy tưởng tượng bạn là một lá thư du hành xuyên thời gian. Bạn muốn gửi gắm điều gì tới người đọc?

• Tác giả: Em Nguyễn Thị Bạch Dương, học sinh lớp 8A (năm học 2017-2018), trường THCS Nguyễn Trãi, Nam Sách, Hải Dương

• Nội dung:

"Ở một nơi nào đó, đêm Noel năm 2017
"Jingle bells, jingle bells, jingle all the way!"…

Khúc nhạc Giáng sinh rộn ràng vang lên và tôi ở đây viết bức thư này cho bạn.

Xin giới thiệu tôi là bức thư mà biên tập viên Francis Pharcellus, báo The Sun ở Mỹ viết trả lời cô bé Virginia O'Hanlon cho câu hỏi “Ông già Noel có thực không?” "...Chưa ai từng nhìn thấy ông già Noel cả. Nhưng điều đó cũng chẳng nói lên rằng Santa Claus không có thật... Ông già Noel tồn tại để chắc chắn tình yêu và lòng nhân ái có tồn tại... Dù 10 năm, 100 năm hay 10 ngàn năm sau, Santa Claus vẫn là một phép màu của lễ Giáng sinh..."
Bạn nhớ ra tôi rồi chứ? Từ năm 1897, trải qua hàng thế kỷ, tôi vẫn sống trong những trang sách, báo, tem thư, tranh ảnh và trong tình yêu thương rộng lớn của con người. Mỗi mùa Giáng sinh, tờ The Sun lại trang trọng đưa tôi lên trang nhất. Bởi thế, chẳng cần đôi cánh thần kỳ, tôi vẫn luôn hiện diện trong cuộc sống, được du hành xuyên không gian và thời gian.

Thế nhưng, dù tôi có làm rung động hàng triệu trái tim người đọc thì vẫn có người không tin và không muốn trẻ em tin ông già Noel có thật - có bạn trong đó không? Tôi không giải thích thêm. Tôi chỉ muốn kể bạn nghe về những cánh thư gửi ông già Noel của trẻ em trên toàn thế giới.

Bạn biết không? Có những ước mơ xúc động thế này: "... Mẹ nói bố đang làm ở thiên đường chỗ ông già Noel. Cháu xin ông cho bố cháu nghỉ làm để đưa cháu đi coi sở thú", "Cháu chỉ ước một ngày không bị cười nhạo... vì cháu bị liệt não và có đôi chân cà nhắc", "Cháu thích búp bê nhưng ông hãy cho cháu một quả bóng để hai chị em cháu có thể chơi chung vì chúng cháu chưa bao giờ có đồ chơi."…

Có những đứa trẻ không biết chữ và khi được biết về ông già Noel đã gửi gắm: "Ông cho cháu biết mẹ cháu là ai, gia đình của cháu ở đâu, cháu muốn về nhà, muốn được đi học...". Lại cũng có những đứa trẻ bên hàng rào thép gai ở trại tị nạn viết rằng: "... xin ông sáng mai hãy cho chúng cháu một ổ bánh mỳ kẹp thịt nướng, đã bảy tháng nay cháu không biết mùi thịt nướng và ngày nào cũng nhặt vụt bánh mỳ lẫn trên đất…". Hay đứa trẻ thất thần ngồi trên đống đổ nát khi tận mắt chứng kiến cái chết của người thân, ao ước trong tuyệt vọng: "Ông già Noel, nếu ông có thật thì hãy dừng ngay chiến tranh và quét sạch máu trên quê hương của cháu...".

Thế đấy, đói rét, khổ đau, mất mát, trẻ em vẫn không thôi mơ ước. Ước mơ của trẻ nói với ta về thế giới tâm hồn trong như pha lê về cuộc sống còn bao thiếu thốn, khổ đau. Những mơ ước ấy của bất cứ đứa trẻ nào cũng cao đẹp, đáng trân trọng như nhau. Và ông già Noel là phép màu giúp chúng thực hiện những ước mơ mà người lớn không làm được. Đó cũng là chỗ bấu víu của những đứa trẻ bất hạnh. Xin đừng tước đi của chúng!

Còn nếu như một ngày nào đó những đứa trẻ phát hiện ra chẳng có ông già Noel với phép màu nào cả, đó là ba mẹ, là chú nhân viên bưu điện... Không sao! Đó lại là một cơ hội khác cho tình yêu thương! Mẹ, ba, chú nhân viên... đúng là người đã mặc bộ quần áo đỏ, đeo râu trắng, là người đã đặt những món quà bên lò sưởi. Lạ thay, ông già Noel gần gũi và bình dị vô cùng! Là ta khi chìa tay cho một cô bé bán vé số trong đêm Giáng sinh, là cậu bạn cùng lớp mang đến cho bạn của mình một chiếc ôtô đồ chơi với lí do "Nhà bạn không có ống khói, ông già Noel không chui vào được". Một bé em tiết kiệm tiền làm nhà cho người vô gia cư, một bạn nhỏ nuôi tóc dài trong 2 năm để giúp đỡ các bệnh nhi ung thư, các tổ chức nhân đạo, hàng ngàn người thiện nguyện vì trẻ nhỏ... Đó chẳng phải là những ông già Noel có thực trong cuộc đời này sao? Ai được con trẻ tin tưởng gửi gắm những ước mơ, ai mang đến cho trẻ niềm vui, ai yêu thương trẻ... thì đó đều là những ông già Noel của chúng rồi!

Thế nhưng, trái đất này rộng lớn, tình yêu thương, lòng nhân ái dù có bao nhiêu cũng vẫn chưa thể lấp đầy. Ai sẽ là ông già Noel của những đứa trẻ lang thang, thất học, đói rét ôm nhau co ro nơi góc phố? Ai sẽ mang đến phép màu cho những đứa trẻ bơ vơ, hoảng loạn khi nhà cửa bị cuốn trôi saucơn siêu bão? Bao đứa trẻ vô tội không có tuổi thơ và cũng không biết tương lai sẽ ra sao khi chung quanh chỉ toàn bom đạn, mất mát và những cuộc trốn chạy khỏi quê hương… Liệu bao giờ chúng thực sự có một lễ Giáng sinh? Và giờ thì bạn thấy đấy, dù bạn là ai, ở đâu, địa vị sang hèn thế nào, nếu bên cạnh bạn có một đứa trẻ, hãy trở thành ông già Noel của chúng!

Bạn ạ, tương lai của nhân loại nằm trong tay những người mà giờ đang là đứa trẻ. Một vĩ nhân, một CEO danh tiếng, một chính trị gia quyền lực, thậm chí một trùm khủng bố, một người vô danh hay một nhân vật nắm trong tay vận mệnh của nhân loại thì cũng từng là đứa trẻ thôi. Nếu mọi đứa trẻ đều được nuôi dưỡng trong đủ đầy yêu thương, có tâm hồn trong sáng và hướng thiện thì liệu thế giới này còn có chiến tranh, bao lực, vô cảm, tham lam hay bất công?

Thân ái!
Bức thư đến từ thế kỷ 19.

• Chủ đề: Hãy tưởng tượng bạn là cố vấn cho Tổng Thư ký mới của Liên Hợp Quốc; vấn đề toàn cầu nào bạn sẽ giúp ông ấy xử lý trước tiên và cách giải quyết vấn đề đó như thế nào?

• Tác giả: Nguyễn Đỗ Huyền Vi, học sinh lớp 8/9, trường THCS Tây Sơn, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng.

• Nhận xét của Ban giám khảo: Bằng sự hiểu biết sâu sắc về tình hình người tị nạn trên thế giới, với lý luận sắc bén, thuyết phục, bức thư của Huyền Vi đã cuốn hút người đọc và người nhận thư khi đưa ra những vấn đề thực tiễn đã, đang xảy ra với người tị nạn.

• Nội dung:

Hôm nay ông chính thức trở thành Tổng thư ký thứ 9 của Liên hợp quốc. Cháu gửi đến ông lời chúc mừng sâu sắc nhất và chúc ông giải quyết được nhiều vấn đề nan giải cho thế giới trong nhiệm kỳ của mình.

Tuy mới là học sinh lớp 8 nhưng cháu rất quan tâm đến những vấn đề chính trị của đất nước và thế giới. Ông Ban-Ki-moon nói rằng ông chính là “sự lựa chọn tốt thế giới, cho Liên hợp quốc”. Cháu vô cùng ngưỡng mộ ông!

Thưa ông! Ông nhậm chức trong bối cảnh thế giới đang có nhiều biến động, xung đột đẫm máu, khủng bố hoành hành, biến đổi khí hậu, sự thay đổi vai trò của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump… nên cháu rất ủng hộ khi ông tuyên bố: “Đã tới lúc cần phải đấu tranh vì hòa bình”.

Trước đó, trên cương vị người đứng đầu Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn (UNHCR), ông được mệnh danh là “người bảo trợ không mệt mỏi cho người tị nạn”. Cháu biết nỗ lực của ông rất lớn, nhưng đây là bài toán khó của toàn cầu. Tại sao bà Merkel, Thủ tướng Đức mở cửa biên giới đón người tị nạn, lại bị lên án vì tạo ra những thách thức an ninh; hay ông Obama nhận 10.000 người tị nạn, cũng bị chỉ trích vì kẻ khủng bố sẽ trà trộn vào? Trái lại, ngôi làng giàu nhất châu Âu - làng Obewil Lieli (Thụy Sĩ) chấp nhận nộp phạt 30.000 USD thay vì nhận 10 người tị nạn Syria, cũng bị cáo buộc phân biệt chủng tộc; hay ông Donald Trump ban lệnh cấm nhập cư với người tị nạn Syria và 6 nước khác, lại cũng bị phản đối gay gắt? Mỗi người đều có lý riêng, nhưng chẳng lẽ hễ ai không có nhà đều mất quyền được chở che? Chẳng lẽ mầm sống sắp héo khô lại không cần những giọt nước mắt? Cháu không nghĩ ông hay bất cứ ai có lương tri trên Trái Đất lại ngồi yên chấp nhận điều đó. Nhưng cháu cũng nghĩ dù ông và Liên hợp quốc có nỗ lực chừng nào cũng không thể giải quyết bài toán tị nạn theo hướng cũ từ trước đến nay.

Bởi vậy, cháu xin được làm cố vấn cho ông, đưa ra một ý tưởng vừa giải quyết bài toán tị nạn, vừa rất nhân văn. Xin ông dành ít phút lắng nghe cháu ông nhé!

Ý tưởng của cháu xuất phát từ việc tỉ phú Ai Cập Naguib Sawiris mua đảo tặng người tị nạn. Chính bức ảnh cậu bé Aylan 3 tuổi nằm úp mặt trên bờ biển Thổ Nhĩ Kỳ đã thức tỉnh ông ta. Ông đặt tên đảo là Aylan, xây nhà cửa, trường học, bệnh viện, cung cấp thức ăn, điện nước tạo công việc cho họ. Ý tưởng này đã được cơ quan UNHCR đồng tình và hợp tác tiến hành. Mặc dù còn nhiều rào cản, nhưng cháu tin rằng, nếu quyết tâm, chúng ta có thể biến dự án này thành hiện thực. Với cách này, các bên tham gia đều có lợi.

Bên thứ nhất, hàng triệu người tị nạn sẽ nhận được sự sống, sự bình yên. Và khi điều kiện sống ở đất nước họ tốt hơn, họ có thể trở về quê hương mình bất cứ lúc nào.

Bên thứ hai, châu Âu và Mỹ sẽ không phải đau đầu và tranh cãi về người tị nạn, không nhận thì vô nhân đạo, nhận thì rắc rối về an ninh.

Bên thứ ba, người mua đảo cho người tị nạn sẽ được lưu danh hậu thế. Cháu đồng quan điểm với ông Sawris rằng, ai góp vốn mua đảo đều hưởng lợi vì họ sẽ được nhận cổ phần, trở thành một đối tác trong dự án này. Sau khi hòn đảo đã hoàn thiện như một thành phố xinh đẹp, lợi nhuận từ kinh tế, văn hóa, xã hội, du lịch quả là rất lớn cho người đầu tư về lâu dài.

Bên thứ tư, quốc gia bán đảo thu được khoản lợi không nhỏ. Nếu họ ngần ngại khi phải tiếp nhận một đảo người tị nạn vào quốc gia mình thì có thể bán đứt và hòn đảo lập thành quốc gia riêng có quyền tự trị độc lập.

Ông thấy ý tưởng của cháu thế nào? Ông cứ viết thư cho cháu, mình sẽ trao đổi thêm cho thấu đáo ông nhé!Và việc cuối cùng của chúng ta là tìm những tỉ phú có tiềm năng, kêu gọi họ bắt tay với Liên hợp quốc đầu tư vào dự án nhân đạo này.

Thưa ông, ông Sawris xếp vị trí 557/1810 tỉ phú thế giới, mà ông ấy đã tự tin mua đảo tặng người tị nạn, nên cháu tin sẽ tìm được 5 người đồng thuận với dự án này, thế là đủ cho số người tị nạn của thế giới. Những tỉ phú khác có thể góp vốn cổ phần. Cháu tư vấn giúp ông 5 tỉ phú này nhé: ông Bill Gates, CEO Microsoft; ông Warren Buffett, CEO hãng Berkshire Hathaway; ông Mark Zukerberg, CEO Facebook; ông Jeff Bezos, CEO Amazon, anh em Koch, CEO tập đoàn công nghiệp Koch Industries.

Họ có điểm chung là cam kết dành 99% tài sản cho hoạt động từ thiện. Cháu sẽ giúp ông viết thư cho các tỉ phú này. Cháu tin họ đều hào hứng với dự án của ông cháu mình; từ đó, sẽ mang lại thay đổi tích cực cho cuộc sống của hàng triệu người, giải quyết được bài toán cho Liên hợp quốc, châu Âu và Mỹ.

Cháu xin kết thúc bức thư của mình bằng lời cô bé 7 tuổi ở Syria, Bana Al-Abed: “Ông Trump kính mến, cấm người tị nạn là rất tệ! Nếu điều đó là đúng, cháu có ý tưởng này cho ông: Hãy làm cho các quốc gia khác hòa bình”. Chúng ta yêu hòa bình, đang hành động vì hòa bình, để không còn người tị nạn rời bỏ quê hương phải không ông?

Cố vấn nhỏ tuổi của ông!

• Chủ đề: Hãy viết một bức thư cho chính mình năm 45 tuổi

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu Trang học sinh lớp 9B, trường THCS Nguyễn Trãi, huyện Nam Sách, Hải Dương

• Nhận xét của Ban giám khảo: Thu Trang đã hóa thân thành cậu bé Aylan Kurdi - người thiệt mạng trên bờ biển Bodrum, Thổ Nhĩ Kỳ trong chuyến vượt biển cùng gia đình để viết thư cho chính mình vào năm 45 tuổi. Lời kể của cậu bé Aylan Kurdi trên Thiên Đường, là giấc mơ của Nguyễn Thị Thu Trang về một thế giới không còn bạo lực, không còn cảnh con người phải xua đuổi nhau, dồn nhau xuống biển không chỉ lay động lòng người mà còn gây được ấn tượng rất mạnh.

• Nội dung:

Vậy là đã gần bốn tháng kể từ ngày tôi rời xa dương thế. Có lẽ sự từ giã trần thế quá sớm khiến tôi trưởng thành hơn để hôm nay tôi viết bức thư này cho anh. Tôi - bé Aylan Kurdi 3 tuổi người Syria - được cả thế giới biết đến với giấc ngủ vĩnh hằng trên bờ biển Bodrum Thổ Nhĩ Kỳ, viết cho anh - là tôi của tuổi 45 còn sống nơi trần thế.

Nghe có vẻ vô lý anh nhỉ? Tôi đã chết thì làm gì có anh! Nhưng tại sao lại không thể khi mọi thứ đều trong một giấc mơ - cả tôi và anh. Những thiên thần sẽ giúp tôi gửi bức thư này đến anh.

Anh bạn thân yêu! Giờ đây tôi đang ở trên thiên đàng - một thế giới kì diệu lung linh biết mấy. Nơi này chẳng có ngày hay đêm. Mặt Trời, vầng trăng và cả những vì sao lấp lánh cùng nhau tỏa sáng, không gian lúc nào cũng trong veo như pha lê. Mẹ và anh trai tôi đang mỉm cười cùng những linh hồn khác. Chúng tôi không có quốc gia, không phải di cư, không phân biệt tôn giáo, không có khủng bố hay bạo lực… Tất cả đều như nhau - những linh hồn bay nhẹ nhõm, thanh thản và bình yên.

Giờ đang là giao thừa. Từ trên đây, chúng tôi có thể ngắm nhìn cả Trái Đất, ngắm nhìn những chùm pháo hoa lộng lẫy bung nở trong màn đêm và lắng nghe tiếng chuông ngân vang. Dưới đó là những mảng màu tương phản, có những nơi rực rỡ trong ánh sáng, lại có những mảng tối im lìm đâu đó. Tiếng chuông lẫn trong tiếng súng, hạnh phúc ở cùng với bất hạnh, thù hận đi liền với tình yêu… Chao ôi, cuộc sống nơi trần thế! Giờ thì tất cả đã quá xa vời.

Anh bạn tuổi 45 ơi, anh còn nhớ chứ! Chúng ta theo cha mẹ chạy trốn khỏi chiến tranh và bạo lực đẫm máu nơi quê nhà Kobani với giấc mơ về “miền đất hứa” ở trời Âu. Vậy mà, giấc mơ ấy chấm dứt chỉ 20 phút sau khi chiếc thuyền khởi hành. Biển dậy sóng, thuyền lật úp, bàn tay bé nhỏ của tôi buông rời tay mẹ. Tôi đã hét lên: “Bố ơi, xin đừng chết!”. Tôi đã vật lộn với những con sóng, đã cố bấu víu lấy sự sống mong manh, đã vẫy vùng trong tuyệt vọng. Nhưng đứa bé ba tuổi thì có thể làm gì được giữa biển cả mênh mông trong đêm tối mịt mù? Và rồi... biển cả rộng mở đón tôi vào lòng. Biển cả cũng rất khoan dung khi thay vì nhấn chìm tôi đã đưa tôi vào bờ, nằm yên trên nền cát. Hẳn anh còn nhớ hình ảnh của tôi khi ấy. Bé bỏng. Áo màu đỏ và quần xanh lam. Chân đi giày. Hai tay xuôi theo chiều chân. Tôi nằm yên trên bãi biển. Mặt úp xuống bờ cát hiền hòa như đang say ngủ. Xung quanh, những con sóng vỗ về. Một giấc ngủ dài. Vĩnh viễn.

Hình ảnh tôi được chia sẻ rộng rãi trên các trang mạng xã hội và các phương tiện truyền thông. Họ đã nói những gì? “Thảm họa nhân đạo mang tính toàn cầu”, “Biểu tượng của nỗi đau mà người dân Syria phải hứng chịu cũng như nỗ lực tuyệt vọng để thoát khỏi nỗi đau ấy” rồi “khiến thế giới câm lặng” hay “thức tỉnh lương tri”.

Và người ta còn vẽ lên bức hình tôi đôi cánh của thiên thần. Đây, dĩ nhiên không phải là cách người ta “cường điệu hóa” hay “thi vị hóa” một cái chết. Đây là sức lay động từ một cái chết và là cách người ta làm dịu lại nỗi đau. Nhưng dù thế nào đi nữa thì một sự thật vẫn luôn hiện hữu. Một cuộc đời đã chấm dứt. Đứa trẻ mãi mãi tuổi lên ba. Tôi và gia đình đã sống sót qua mưa bom bão đạn ở Syria bất ổn, nhưng lại bỏ mạng khi đang trên đường tìm một nơi bình yên khác để sống. Cái chết quá sức đau đớn và quá sức vô lý.

Chao ôi, 3 năm - một cuộc đời! Giá không có chiến tranh và bạo lực; giá tôi được đi trên chiếc thuyền chắc chắn hơn; giá bố mua được cho tôi chiếc áo phao; giá các nước châu Âu mở rộng đường biên giới; giá như... thì có lẽ tôi đã không phải chết!

Giờ thì thân xác tôi đã được trở về nơi quê nhà. Một hành trình trở về đất mẹ gian truân, nhọc nhằn. Nhưng là trở về sau khi đã chết. Trở về cái nơi tôi đã tháo chạy. Trở về chỉ đề nằm dưới lòng đất. Đúng là một kiếp người dạt trôi, một phận người bèo bọt!

Nhưng anh ạ, dù sao thì tôi cũng được nhiều người biết đến, được an ủi. Còn hàng nghìn, thậm chí hàng triệu cái chết khác thì sao? Hàng nghìn người di cư đã bỏ mạng khi vượt Địa Trung Hải, hàng nghìn đứa trẻ đã chết vì đói, vì rét, vì bệnh tật, hàng trăm người đã chết vì khủng bố. Có những người biết là sẽ chết khi phải vượt biển di cư nhưng không làm khác được. Một người đồng hương Syria của tôi đã viết thế này trước khi chết chìm anh ạ “Cảm ơn biển cả đã chào đón chúng tôi mà không đòi hỏi visa... mà không hỏi tôn giáo của tôi là gì...”. Thế đấy, có những cái chết được người ta xoa dịu. Có những cái chết được người ta tưởng nhớ. Nhưng cũng có cái chết bị bỏ rơi, quên lãng. Chao ôi, chỉ có chết mới hết bất công sao? Hay đến chết cũng chưa hết bất công?

Và từ nơi đây, từ trong đau đớn, tột cùng của một đứa trẻ đã chết, từ trong yên bình, nhẹ nhõm nơi thiên đàng, tôi viết thư cho anh - là tôi, 45 tuổi còn sống nơi trần thế. Anh sẽ hỏi sao không phải một độ tuổi nào khác? Anh bạn, tôi chọn anh - tuổi 45 - là bởi khi ấy ta đã định vị được bản thân trong cuộc đời. Khi tôi 45 tuổi, còn sống - là anh - ta sẽ thế nào nhỉ? Một ông bố? Một công chức bình dân? Hay một nhân vật có khả năng thay đổi thế giới?

Anh biết đấy, Steve Jobs của Apple cũng là con một người di cư. Và ta sẽ sống ở đâu? Trở về quê hương Syria hay ở miền đất hứa trời Âu? Thế giới khi ấy sẽ ra sao? Có như thiên đàng tôi đang sống không? Tuổi 45 ngỡ sẽ đến như một lẽ tự nhiên ư? Không! Có những tuổi 45 mãi mãi chỉ là ước mơ không thành hiện thực. Ai sẽ cho tôi và những đứa trẻ như tôi tuổi 45? Ai sẽ cho chúng tôi cuộc đời? Làm sao để tất cả mọi người đều có tuổi 45, tuổi 55 và hơn thế nữa? Câu hỏi ấy ai sẽ trả lời cho tôi - thưa anh!

Thân ái!
Tôi - là anh từ trên thiên đàng.

• Chủ đề: Hãy viết một bức thư nói về thế giới bạn muốn được lớn lên trong đó.

• Tác giả: Trương Hải Nam, học sinh lớp 8B trường THCS Lê Hữu Lập, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa

• Nhận xét của Ban giám khảo: Đây là một bức thư viết theo đề tài mới, mang tính toàn cầu.

• Nội dung:

Ông còn nhớ cháu chứ? Cháu là “Cô bé bán diêm” trong truyện ngắn cùng tên của ông đây ạ, cô bé nghèo khổ phải dò dẫm lê bước trên tuyết giữa mùa đông lạnh giá và từ giã cuộc sống trong một đêm Giáng Sinh - đêm mà ai cũng đều cầu chúc những điều tốt lành.

Nếu được gặp ông trước đêm ông đặt bút viết nên câu chuyện kể về cháu, cháu đã xin ông đừng tạo nên một nhân vật đáng thương đến vậy. Cháu muốn được lớn lên trong một thế giới đẹp đẽ hơn, sống một cuộc sống yên bình, hạnh phúc nhưng ngặt nỗi số phận và chính ông đã chẳng cho cháu có quyền được lựa chọn.

Cháu đã phải sống trong cảnh mồ côi mẹ, không lâu sau đó người bà thân thương nhất cũng qua đời; gia sản tiêu tán bởi người cha nghiện ngập, suốt ngày đánh đập, hành hạ con gái, nhất là khi cả ngày cháu chẳng bán được bao diêm nào.

Không chỉ nuôi ước mơ về một gia đình hạnh phúc, cháu còn muốn được đi học, được vui chơi như biết bao bạn bè cùng trang lứa, không phải mang bên mình chiếc túi đầy những bao diêm và canh cánh nỗi lo rằng sẽ không bán hết, bị mắng, bị chửi, bị đánh đập…

Cháu buồn và tủi thân lắm ông ạ! Giá như năm ấy, ông tặng cho cháu một mái ấm trọn vẹn, một cuộc sống đầy đủ để cháu được học, được đến trường cùng bạn bè thì hay biết mấy! Thực lòng, thế giới cháu luôn mơ về trong những đêm say giấc không hẳn là một thế giới hiện đại, văn minh bậc nhất, cháu chỉ cần một cuộc sống mà ở đó con người chẳng bao giờ phải đối mặt với chiến tranh, hận thù, bệnh tật, đói nghèo, tệ nạn xã hội…

Chính người bà mà cháu yêu quý đã rời xa cháu vĩnh viễn chỉ vì bệnh tật và nghèo khổ đấy ông ạ! Những cánh chim bồ câu trắng khẽ bay lượn trên bầu trời trong lành, thoáng đãng, chẳng chút bụi bặm, ô nhiễm, bên dưới là mái nhà có dây thường xuân bao quanh, có tiếng mẹ, tiếng cha ấm áp, dịu dàng… Đó mới là một cuộc sống mà cháu hằng mong ước, ông có biết?

Điều mà cháu tiếc nhất ở câu chuyện của ông đó là giữa những con người còn có một khoảng cách vô hình tồn tại, ngăn cản sự chan hòa của tình thương. Ông cũng biết đấy, trông thấy một bé gái nhỏ lạnh co vì rét giữa đêm giao thừa giá buốt chào diêm mà chẳng ai dừng lại mua giúp lấy một bao. Để rồi khi cô bé ấy “nắm tay bà bay lên”, bay về một thế giới khác, người ta cũng chẳng buồn quan tâm, họa chăng chỉ là đôi lời bàn tán để thỏa mãn cho sự hiếu kỳ của họ.

Ông ơi! trước khi chết vì cái đói, cái rét, cô bé kia đã chết vì chính sự lạnh lùng vô cảm, tàn nhẫn và ích kỷ của người đời. Càng ngẫm nghĩ, cháu lại càng thấm thía câu nói, tuy đơn giản ngắn gọn nhưng lại vô cùng ý nghĩa của Loilla Cather: “Nơi nào có tình thương yêu thì nơi đó luôn có những điều kỳ diệu”.

Giá như con người biết quan tâm đến nhau nhiều hơn thì có lẽ điều kỳ diệu đã xảy ra và cháu đã chẳng về với Thượng đế. Tình thương, sự sẻ chia, giúp đỡ đồng loại, chỉ mơ ước nhỏ bé ấy thôi mà chẳng ai giúp cháu, giúp những em bé có hoàn cảnh như cháu thực hiện được ông nhỉ?

Ông ơi! Chắc hẳn ông ngạc nhiên lắm! Cô bé của ông ngoan ngoãn ngày nào nay lại viết thư để phiền trách ông với lý do ông chưa cho nó được một cuộc sống như nó vẫn mơ ước. Không đâu ông, cháu hiểu vì nỗi lòng trăn trở, lo lắng cho những số phận trẻ em bất hạnh trên khắp thế giới nên ông mới viết nên một câu chuyện buồn như thế. Ông viết nó bằng cả tâm huyết của mình với hi vọng có thể thức tỉnh được trái tim vô cảm của một số con người, để chúng cháu có một cuộc sống tốt đẹp hơn.

Phải rồi ông ơi, từ ngày “Cô bé bán diêm” được xuất bản và phát hành ở nhiều nước trên thế giới, có rất nhiều fan hâm mộ viết thư cho cháu. Bức thư gần nhất mà cháu nhận được là những dòng tâm sự đầy cảm xúc của một cậu bé giấu tên đến từ Việt Nam. Trong thư, cậu có nhắc đến một cuộc thi với chủ đề rất hay: “Hãy viết một bức thư nói về thế giới bạn muốn được lớn lên trong đó”.

Vậy là cháu quyết định viết và gửi thư cho ông với mong muốn qua những chuyến xe bưu chính UPU, lá thư này sẽ đến được tay ông, giúp ông hiểu được nhiều hơn những ước mơ, hoài bão của cháu cũng như bao trái tim bé bỏng khác về một thế giới mà mọi đứa trẻ đều muốn lớn lên và phát triển ở đó.

Ông ơi! Hi vọng ông sẽ nhớ về cháu, về truyện ngắn mang tên đứa bé này hơn 166 năm về trước. Luôn ấp ủ một niềm tin là ông vẫn khỏe mạnh, luôn ấp ủ một tình yêu đối với Andersen của cháu! Chúc ông một buổi tối thật nhiều niềm vui!

Cô bé bán diêm.

• Chủ đề: Hãy viết một bức thư diễn tả âm nhạc có thể lay động đời sống như thế nào

• Tác giả: Phạm Phương Thảo học sinh lớp 7B8, Trường THCS Chu Văn An, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng

• Nhận xét của Ban giám khảo: Qua bức thư rất xúc động và giàu lòng nhân ái, em đã chứng minh: Âm nhạc không thể thiếu trong cuộc sống mỗi con người, không chỉ đơn thuần để giải trí mà còn làm thay đổi cuộc sống, hướng con người tới những điều tốt đẹp hơn.

• Nội dung:

Tôi là cây vĩ cầm nhỏ của cậu Vĩ Phong - con trai út của bà. Những ngày tháng vừa qua quả là những ngày tháng căng thẳng và vô cùng đau khổ của gia đình bà. Tôi xin chia buồn. Nhưng xin bà, bà đừng làm mất đi niềm đam mê âm nhạc của cậu con trai bé bỏng.

Là một cây đàn ngày ngày được để gọn ghẽ nơi góc phòng, tôi được chứng kiến sự tình đang diễn ra trong gia đình bà. Chồng bà đã bỏ đi theo cô nghệ sĩ chơi violin nổi tiếng khiến bà buồn bã và trở nên ghét violin, ghét cái gọi là âm nhạc. Vì vậy mà bà nỡ vô tình phá hỏng ước mơ âm nhạc của cậu con trai để cậu lại trở về sống lầm lũi như trước ư?

Cậu chủ bị mù từ nhỏ. Cậu đã nhiều lần tâm sự với tôi về cuộc sống xưa kia. Khi chưa có tôi, cậu lặng lẽ, cô đơn biết bao! Không bạn bè, không vui chơi, không dám bước chân ra khỏi nhà khi không có ba mẹ… Cậu mặc cảm, tự ti, luôn dựa dẫm vào người khác. Cho đến một ngày, vô tình nghe thấy tiếng đàn violin bên tai, cậu khao khát có một cây đàn. Nhiều lần như vậy, chẳng biết từ đâu, niềm đam mê âm nhạc đã trỗi dậy trong tâm hồn nhỏ bé của cậu. Từ khi tôi đến với cậu, mọi thứ đã đổi thay hoàn toàn. Âm nhạc với cậu là từ đôi tai, nhưng hơn cả là từ trái tim. Cậu đã học chơi đàn với đôi mắt mù lòa và niềm khâm phục của cô giáo dạy nhạc. Từng đầu ngón tay khẽ lướt gậy qua khung đàn, cậu đã cảm nhận âm nhạc bằng tình yêu, niềm say mê. Cậu quá yêu âm nhạc!

Và rồi, bà biết đấy, cậu chủ đã mở lòng với cuộc sống. Cậu đòi đi học, đòi đi chơi, đòi được giao lưu, tiếp xúc với mọi người. Một phần cậu muốn khoe mình biết chơi đàn, và một phần là do sự tác động của âm nhạc với tâm hồn cậu. Âm nhạc ư? Nó không chỉ là thứ sinh ra để giải trí, mà còn làm thay đổi cuộc sống của cả một con người. Chính tôi - thứ nhạc cụ đại diện cho âm nhạc đã biến một cậu bé lầm lũi trở thành người có ước mơ, hoài bão. Bà có biết cậu đã ước mơ trở thành một nghệ sĩ chơi violin tài ba không?

Vậy là bà đã hiểu sự lay động của âm nhạc tới mỗi con người như thế nào. Cậu con trai bé nhỏ của bà là minh chứng rõ ràng cho điều đó. Tâm hồn cậu trong sáng hơn, lạc quan hơn, cậu sống có mục đích hơn. Cậu muốn đi học, muốn được chơi với bạn bè, có nhiều bạn bè yêu mến. Cậu đã vứt hết cái mặc cảm của cuộc đời đen tối trước kia. Ấy là khi âm nhạc lên ngôi. Âm nhạc quá quan trọng, quá cần thiết với cậu. Nó mang đến một chân trời mới, một thế giới mới - thế giới của ánh sáng, của những thăng hoa mà cậu đã nhìn thấy không phải bằng đôi mắt. Tương lai đang đến, thử tưởng tượng một cậu bé có cái tên Vĩ Phong kiêu hãnh đứng trên sân khấu, mải miết theo những nốt nhạc cao vút và rong ruổi cùng sự tán thưởng của khán giả - thứ mà bà không mang đến được, ba cậu cũng không mang đến được.

Đó chẳng phải là một điều kì diệu ư?

Và bà chẳng phải sẽ rất hạnh phúc và tự hào ư?

Vậy mà tại sao bà nỡ cấm con trai mình chơi nhạc vì một lẽ quá ư là cá nhân. Nhưng bà có biết, mỗi khi bà ra khỏi nhà là cậu chủ vẫn lén lôi tôi ra, kéo lên những nốt nhạc bình yên, thả hồn mình vào những giai điệu trong veo. Để rồi mỗi lần bà về, cậu cuống lên vứt tôi vào xó, như những gì bà đã làm với tôi - đập tôi không thương tiếc để bà không phát hiện. Sau mỗi lần ném tôi như vậy, cậu lại sà vào chỗ tôi, ôm tôi trong lòng, thổn thức với những tiếng nấc trong đau đớn. Còn tôi, sau những trận bầm dập bởi bụi bặm, vì tình thương, sự nâng niu, trân trọng của cậu chủ, tôi vẫn sống như hôm nay.

Bà chủ đáng kính! Chẳng nhẽ bà muốn cuộc sống của con trai mình trở về sự lầm lũi ngày xưa sao? Chẳng nhẽ bà muốn cậu bé đầy khát khao và ước mơ kia phải từ giã âm nhạc, từ bỏ những tiếng đàn đã làm cho cậu tự tin như ngày hôm nay sao? Bà thật vô tâm và độc ác quá! Âm nhạc một khi đã là cuộc sống của con người thì khó có thể kéo nó ra khỏi họ.

Vì vậy, tôi mong bà sau khi đọc bức thư này, hãy gạt đi những nỗi buồn cá nhân mà nghĩ về con trai mình, về tương lai tươi sáng mà cậu đang hướng đến. Tôi rất mong có một sự thay đổi tốt đẹp.

Từ căn phòng của cậu chủ.
Cây Violin.

• Chủ đề: Hãy viết một bức thư để nói tại sao nước là quý.

• Tác giả: Đào Thị Thủy Dương, Lớp 6/10 trường THCS Tây Sơn, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

• Nhận xét của Ban giám khảo: Đào Thị Thủy Dương đã hóa thân thành Thủy Tinh viết thư cho Sơn Tinh để nói lên tại sao nước lại quý rất thuyết phục và cực kì ấn tượng thông qua cách viết lạ và độc đáo.

• Nội dung

Chắc mi bất ngờ lắm khi nhận được lá thư này vì xưa nay ta chỉ đối đầu chứ có bao giờ chịu đối thoại với mi đâu. Nhưng hôm nay, ta muốn nói chuyện với mi vì ta có một chuyện cực kỳ quan trọng.

Chả là, ta thấy xưa nay con người bao giờ cũng yêu mến, quý trọng mi hơn ta. Ngay cả vua Hùng anh minh là thế cũng muốn chọn mi làm rể nên đã ra yêu cầu sính lễ toàn là những thứ chỉ có ở giang sơn của mi. Chuyện ấy làm ta cay cú vì thực ra, trong cuộc thi tài ngày ấy mi với ta có ai thắng ai đâu. Mi có tài xây thành chuyển núi thì ta có tài hô mưa gọi gió. Sức mạnh chúng ta đều đọ ngang trời đất. Hàng năm, ta dâng nước trả hờn mi cũng chỉ vì “ngứa ghẻ đòn ghen” mà thôi, ta đâu ngờ nó lại khiến cho loài người khốn đốn. Song, bây giờ ngồi ngẫm lại, ta thấy con người bị liên lụy cũng không oan vì họ chỉ tung hô mi, chỉ thấy mi là quý mà không biết rằng Thủy Tinh ta cũng đáng quý biết bao!

Ta hận loài người vì họ được tiếng là thông minh mà sao lại không nhận ra được giá trị to lớn của ta? Chính ta đã làm nên mọi sự sống cho hành tinh này, điều hòa nhiệt độ làm cho khí hậu mát lành. Nếu không có ta, muôn vật cùng cỏ cây sẽ chết khô chết héo và con người không sống quá năm ngày. Tất nhiên, khi ấy mi cũng trở thành nghĩa địa.

Đối với loài người, ta là sự sống của họ vì ta chiếm phần lớn trọng lượng cơ thể và tham gia vào quá trình trao đổi chất giúp con người sống và tồn tại. Ta còn giúp cho họ cái ăn, cái mặc, làm chạy tua - bin nhà máy, tham gia vào rất nhiều ngành nghề sản xuất, tạo ra nguồn của cải vật chất dồi dào. Trong đời sống, ta luôn đồng hành thân thiết với con người mọi lúc mọi nơi: khi ăn uống, lúc rửa ráy, tắm táp, vệ sinh… Không có ta họ không chỉ chết khát mà còn chết đói nữa, thậm chí có muốn khóc họ cũng chẳng khóc được vì không có nước mắt.

Chưa hết, ta còn góp phần tạo nên những vẻ đẹp thiên nhiên, huyền diệu, nguồn cảm hứng bất tận cho thi ca, nhạc họa. Hình ảnh vua Thủy Tề, nàng Tiên Cá, Lạc Long Quân… đã từ lâu đi vào huyền thoại mà người đời chẳng thể nào quên. Nhờ thế, đời sống tinh thần của con người thêm phần phong phú và vui vẻ.

Nói một cách công bằng thì cả hai chúng ta đều có công lao to lớn đối với con người. Chúng ta là Cha là Mẹ sản sinh ra họ, hết lòng nuôi dưỡng họ, nhưng sao họ lại chỉ nhớ ơn và quý trọng mi thôi, còn đối với ta họ hết sức coi thường. Ngày trước, tuy họ không về phe ta nhưng đối xử với ta cũng còn chút thân thiện, còn ngày nay thì lãng phí ta như thể là một thứ xoàng xĩnh, nhiều vô kể. Lắm kẻ còn ngang nhiên xả rác rưởi, nước thải bẩn làm cho ta bẩn thỉu, hôi hám, nhiễm bệnh mà chết dần chết mòn. Thậm chí, họ còn giở âm mưu thâm độc, chặt hết cây rừng để ta không còn nơi trú ngụ, khiến những ao hồ, sông suối cạn khô.

Ta thấy ngày nay con người thật dại dột. Chẳng lẽ họ không biết tới quy luật “Trạng chết thì Chúa cũng băng hà”, hủy hoại ta thì một tương lai đen tối cũng đang chờ đón họ: tới năm 2035, gần nửa dân số trái đất sẽ phải đối mặt với các khó khăn vì thiếu nước. Trong tương lai không xa, Thủy Tinh sẽ là nhân tố có ảnh hưởng quyết định đến đời sống của toàn nhân loại như gây mất ổn định chính trị, xung đột vũ trang, đói nghèo, bệnh tật… Ta nói thật nhé, thiên tai bão lụt ngày nay đâu phải do ta muốn trả thù mi là do lài người gieo gió nên phải gặt bão, chứ ngày nay ta cũng đã già rồi, hơi sức đâu mà ghen tuông nữa.

Trong lúc ta không biết làm sao để mọi người hiểu ra vấn đề thì bỗng nhiên nghe tiếng trẻ em vừa tắm biển vừa xôn xao bàn tán về đề tài cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 42 “Tại sao nước lại quý?”. Ha ha ha! Ta rất vui vì có ngày con người tỉnh ngộ, biết quan tâm đến ta. Nhưng vẫn còn rất nhiều người quay lưng ngoảnh mặt với ta nên ta quyết định viết thư này, gửi qua đường UPU để mọi người hiểu rõ giá trị của ta và không oán thù ta nữa. Ta muốn họ hiểu rằng những hành động hủy hoại nguồn nước cũng chính là hủy hoại đi nguồn sống của chính họ và Mẹ Trái đất. Vậy, các Chính phủ phải sớm đề ra kế hoạch thường xuyên chăm sóc và bảo vệ nguồn nước ngọt, trồng thêm nhiều cây rừng để ta có chỗ trú thân, tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục ý thức cho người dân biết cách bảo vệ ta bằng những hành động giản đơn như khóa ngay công tắc vòi nước sau khi dùng, sử dụng ta thật tiết kiệm, tránh lãng phí…

Ta nghĩ, chỉ cần loài người yêu quý ta như đã từng yêu quý mi và cùng chung tay quyết liệt hành động ngay từ bây giờ thì cuộc sống của họ sẽ bình yên và ta cũng chẳng còn lý do gì mà gây ra lũ lụt nữa.

Chào mi!
Thủy Tinh

• Chủ đề: Hãy viết thư cho một vận động viên hoặc một nhân vật thể thao mà em ngưỡng mộ để nói Thế vận hội có ý nghĩa gì đối với mình.

• Tác giả: Nguyễn Đăng Quý Minh, học lớp 10A9 Trường THPT Nhân Chính, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội

• Nhận xét của Ban giám khảo: Bức thư có ý tưởng độc đáo: gửi vận động viên Ngô Hữu Kỳ Phong - nhà vô địch Olympic Athens 2011, câu văn giàu hình ảnh, xúc động, đặc biệt, đoạn kết giàu tính thẩm mỹ và nhân văn.

• Nội dung:

Trước hết, em - một cậu học trò bình thường - xin gửi đến anh, tấm gương về nghị lực sống phi thường, niềm mến thương và kính phục. Thưa anh, hôm nay em viết thư này trước là để bày tỏ lòng ngưỡng mộ, sau là để cảm ơn anh đã giúp em hiểu rõ hơn về ý nghĩa của Thế vận hội Olympic.

Olympic - ba tiếng ấy hẳn đã gợi cho anh nhiều kỉ niệm khó quên gắn với chiếc huy chương vàng trên đường chạy 50m. Có lẽ trong tâm trí anh, dấu ấn về Olympic vẫn còn sáng lấp lánh. Em chưa bao giờ được trải qua cảm giác của anh, vì thế, những gì em hiểu và suy nghĩ về Olympic cũng thật mơ hồ anh ạ!

Nói anh đừng cười em, vì trước đây đối với em, Olympic chỉ là dịp để bố em ngồi dán mắt vào tivi, thỉnh thoảng xuýt xoa vài tiếng; để chị em say sưa ngắm mấy anh vận động viên với cơ bắp cuồn cuộn. Còn em thì cứ thắc mắc: “Vì sao các vận động viên không trần như nhộng mà thi đấu như những lực sĩ Hi Lạp xưa?”. Thật đúng là ngây ngô phải không anh?

Vậy nên bữa nọ, khi cô giáo giao cho em viết bài tiểu luận về Olympic, em chẳng biết phải làm sao đành lên mạng hỏi ông bạn thân “Gú Gồ”.

Thế rồi, giữa muôn trùng thông tin của từ khóa “Olympic”, em bắt gặp một cái tít báo lạ: “Đường đến huy chương vàng Olympic của một cậu bé bị Down”. Em không tin vào mắt mình. Huy chương vàng? Cậu bé bị Down?

Cậu bé ấy chính là anh, anh Kỳ Phong ạ!

Chao ôi! Có phải cuộc sống đã quá đỗi bất công với anh? Phải chăng “muôn sự là tại trời” và con người ta sinh ra đã phải chấp nhận hai chữ “thiên mệnh?”. Em hình dung nước mắt lã chã trên gò má của anh khi anh chứng kiến những người bạn cùng lứa được cắp sách tới trường.

Và em cũng nghe thấy nhịp đập thổn thức của trái tim anh mỗi khi nghĩ đến tương lai mờ mịt… Giận thay cái căn bệnh Down ấy! Tựa như những con mọt, nó gặm nhấm từng chút, từng chút, nó làm lụi tắt ngọn lửa niềm tin, nó đánh cắp đi trí tuệ - món quà vô giá mà thượng đế ban cho loài người.

Thế mà ngay bên bờ vực của sự tuyệt vọng, anh - cậu bé mang căn bệnh ác nghiệt ấy - vẫn đứng vững! Hình như cha mẹ anh đã không vô tình khi đặt cho anh cái tên Kỳ Phong - cơn gió lạ. Phong ba cuộc đời không vùi lấp được cơn gió ấy. Cơn gió ấy vẫn kiên cường thổi như muốn thách thức sự ngược đãi của thượng đế. Và trên đường chạy Athens, nó lại thổi bùng lên một luồng sinh khí mới, luồng sinh khí mang tên Việt Nam.

Nhắm mắt lại, em mường tượng trước mắt mình một hình bóng bé nhỏ với bước chân không vững nhưng vẫn gắng sức lao đi trên đường chạy. Đã có lúc hình bóng ấy như chao đi trước một cơn gió mạnh. Đã có lúc đôi chân bật máu, tê buốt. Đã có lúc ý chí của hình bóng ấy chợt lung lay. Đích đến xa quá, mà thân xác lại không tuân theo lý trí nữa rồi. Chẳng lẽ sẽ gục xuống, sẽ chấp nhận rời bỏ cuộc chơi, sẽ mãi mãi không thể vượt lên số phận?

Nhưng không, bóng hình nhỏ bé ấy lại vùng dậy; gió mạnh hơn, chân buốt hơn, chỉ duy con tim vẫn bùng cháy như một ngọn đuốc. Và khi ấy con người nhỏ bé đã đốt cháy chính mình, đốt cháy đường chạy, để thắp lên ngọn lửa mà ta vẫn gọi là ngọn lửa Olympic!

Cả anh và em, mỗi chúng ta chỉ là hạt cát trong đại vũ trụ vô tận, nhưng cũng là một đại vũ trụ hàm chứa nhiều bí ẩn đang chờ khám phá. Và càng khám phá, ta càng thấu hiểu và vượt lên những cực hạn của bản thân. Không biết khi đặt ra khẩu hiệu “Nhanh hơn - Cao hơn - Xa hơn”, người ta có nghĩ tới điều này không?

Chỉ biết rằng vô vàn những kỷ lục Olympic đã bị phá khiến chúng ta phải tự hỏi: “Rốt cuộc, giới hạn của con người là ở đâu?”. Không ai có thể trả lời được câu hỏi ấy, và Olympic tiếp tục trở thành nơi khám phá tiềm năng con người.

Anh Kỳ Phong thân mến!

Em tin rằng chiếc huy chương vàng Olympic không đơn thuần là cái đích mà anh hướng đến. Đối với anh, Olympic còn là nơi nuôi dưỡng niềm tin để vượt qua chính mình. Có hề chi nếu anh không lập nên những kỉ lục làm rúng động cả thế giới như Usain Bolt? Quan trọng là anh đã xô đổ giới hạn của chính mình!

Anh hãy tưởng tượng mà xem, nếu như anh bỏ cuộc giữa chừng, nếu như anh không nỗ lực tiến về đích thì liệu thủ đô của Hi Lạp có nổi “cơn gió lạ”? Liệu cái tên Kỳ Phong có xuất hiện trên bảng huy chương để anh nghẹn ngào nước mắt hát Quốc ca Việt Nam trên bục nhận giải?

Và sẽ còn đâu nguồn cảm hứng cho bao đứa trẻ khác, như em, nuôi ước mơ trở thành nhà vô địch Olympic? Chính nhờ câu chuyện về anh mà giờ đây em đã hiểu rõ hơn về thông điệp của Olympic: Điều quan trọng nhất không phải là giành chiến thắng mà là chiến đấu hết mình.

Anh Kỳ Phong thân mến!

Từ nay tới Olympic London 2012 không còn xa nữa! Hơi ấm của ngọn đuốc thần đã lan tỏa như tiếp thêm sức mạnh cho các vận động viên. Và họ còn được tiếp thêm niềm tin bởi những người như anh - những vận động viên khuyết tật nhưng luôn nỗ lực chiến đấu cả trên đường đua và đường đời.

Và biết đâu đấy, ở một góc phố nhỏ lầy lội, một chú bé đánh giày nghèo khổ sau khi nghe câu chuyện về anh Kỳ Phong sẽ ngước nhìn lên trời xanh mà nuôi hoài bão về một ngọn đuốc rực sáng!

Em chúc anh và cậu bé ấy sẽ luôn giữ được trong tim những hoài bão đẹp!

Một fan hâm mộ của anh.

Nguyễn Đăng Quý Minh

• Chủ đề: Hãy tưởng tượng mình là một cây đang sống trong khu rừng. Em hãy viết thư cho một người nào đó, để giải thích vì sao việc bảo vệ rừng là rất quan trọng.

• Tác giả: Huỳnh Minh Hiếu học lớp 8/1, trường THCS Hoa Lư, quận 9, TP. Hồ Chí Minh

• Nhận xét của Ban giám khảo: Hóa thân vào một cây Tùng già trong cánh rừng Amazon để gửi tới ông Joseph Sepp Blatter, Chủ tịch FIFA, em Huỳnh Minh Hiếu đã thể hiện rõ ý tưởng bảo vệ rừng một cách độc đáo trong một sự mới mẻ và ấn tượng.

• Nội dung:

Tôi cũng khá lo lắng khi viết bức thư này cho vị Chủ tịch FIFA. Tôi biết rằng, ngài rất bận rộn với một núi công việc, nhưng xin ngài hãy dành chút ít thời gian để đọc bức thư của tôi như ngài đang đọc bức thư của người hâm mộ môn thể thao vua.

Tôi là cây Tùng 500 tuổi sống trong đại gia đình Amazon. Tôi biết đến ngài và môn bóng đá nhờ nghe cô Gió kể lại rằng đất nước tôi đang sinh sống sắp tổ chức World Cup. Tôi lại càng háo hức nhưng cũng buồn thay.

Ngài hiểu tại sao không? Đơn giản, từ những sự kiện gần đây tôi mới nhận ra rằng: “Bảo vệ rừng cũng giống như một trận chung kết bóng đá: Một là thắng, hai là bại!”. Ngài không cười vì những điều tôi nói chứ?

Vài trăm năm trước đây, khi các nhà khoa học phương Tây và Bắc Mỹ đến khai phá vùng đất Nam Mỹ trù phú này, trong tay họ là biết bao dụng cụ kỳ lạ mà tôi chưa hề biết đến: La bàn, ống nhòm, súng săn… và có cả những cuốn sách dày cộm toàn là chữ với những hình vẽ hoa lá cây cối. Đôi khi họ còn kẹp những chiếc lá bên đường vào trang sách. Thật thú vị! Chắc họ là những nhà sinh vật học. Nghe mẹ tôi kể lại, xưa kia con người rất ít. Thỉnh thoảng mới bắt gặp họ đi lang thang trong rừng, mặc khố lá, vũ khí toàn những giáo mác, dao rựa thô sơ… Họ đến đây chỉ để tìm củi khô, vài con thú nhỏ, ít rau rừng. Họ chẳng làm gì hại đến chúng tôi cả, thậm chí, họ còn tôn thờ rừng như một vị thánh, người mẹ cung cấp cho họ tất cả mọi nhu yếu phẩm cần thiết. Nhưng, con người phát triển nhanh thật. Họ thay đổi thế giới một cách chóng mặt. Nghe cô Gió kể lại, những bản làng trước kia nay đã trở thành những đô thị sầm uất. Các vùng đất hoang vu mà không ai biết tới nay đã mọc lên các khu công nghiệp đồ sộ, nhả khói ngút trời.

Càng kể, tôi càng thấy thất vọng. Hàng triệu năm trước đây, con người vẫn chỉ là một loài vượn bình thường nếu như không có cây cối chúng tôi làm nhà cho họ ở, cung cấp ôxi cho sự sống, cho vạn vật trên trái đất, thử hỏi cái tên mà con người đặt cho hành tinh của mình là “hành tinh xanh” có tồn tại hay không? Chúng tôi không tự đề cao chính mình mà giá trị, lợi ích của chúng tôi hoàn toàn là sự thật. Chẳng nói đâu xa, rừng Amazon mỗi năm thải ra hàng triệu tỉ mét khối ôxi cung cấp cho sự sống. Là cánh rừng lớn nhất thế giới, hàng năm chúng tôi bảo vệ không cho sự xói mòn đất, duy trì nguồn nước, ngăn chặn những tác hại do lũ lụt, hạn hán gây ra. Hiện nay, chúng tôi đang là quê hương của khoảng 2,5 triệu loài côn trùng, hàng chục nghìn loài thực vật và khoảng 2 nghìn loài chim thú. Chỉ mỗi ngôi nhà chúng tôi mà đã tạo ra biết bao nhiêu lợi ích.

Tôi nói, ngài đừng buồn, nhưng rừng đã và đang bị phá hủy dần dần. Một phần là do đồng tiền kinh tế, lợi nhuận. Một phần là do sự thiếu hiểu biết của con người mà nên: đốt rừng làm nương rẫy, chăn nuôi gia súc. Cứ mỗi năm, ngôi nhà của chúng tôi bị cắt mất một phần diện tích từ 415.000 km2 đến 587.000 km2. Trước kia, xung quanh tôi toàn là cây cỏ, muôn loài, bầu trời, mặt đất… thì giờ đây, tôi có thể nhìn được phía xa xa là các nhà máy, xí nghiệp, đồn điền mọc lên như nấm. Ngài biết hiệu ứng Domino chứ? Giả sử rừng không tồn tại, vạn vật thiếu ôxi; Đất không còn tồn tại, vạn vật chìm trong biển nước.

65 triệu năm trước, một mảnh thiên thạch khổng lồ đã làm tuyệt chủng nhiều loài động vật, trong đó có khủng long. Còn giờ đây, mẹ Trái Đất đang phải từ từ chấp nhận ngày tận thế không phải do thiên thạch hay biến cố gì khác ngoài vũ trụ mà là do những đứa con “thần đồng” tạo hóa đã sinh ra. Con người đã phải nhắc đến và đau đầu vì cụm từ “biến đổi khí hậu” do chính mình viết nên, gây nên hiện tượng Elnino, làm thủng tầng ozon, hiệu ứng nhà kính làm Trái Đất nóng dần lên, băng hai cực tan chảy. Con người đang từng bước đi ngược với quy luật của tạo hóa. Không thể tin được khi con sông Amazon lại cạn khô với mực nước thấp kỷ lục. Hàng trăm vụ cháy rừng ở Nga, Australia và nhiều quốc gia khác. Sóng thần, bão tố luôn ập đến các vùng ven biển bất cứ lúc nào. Dự đoán mực nước biển sẽ dần tăng thêm 1 mét vào năm 2050… Thật kinh khủng!

Nãy giờ, tôi cứ bàn về vấn đề môi trường chắc cũng làm ngài có chút gì đó lo sợ. Thôi thì ta hãy chuyển sang vấn đề bóng đá - sở trường của ngài. Cũng như tôi đã nói với ngài ngay từ đầu: Bảo vệ rừng - một trận thi đấu sinh tử. Cũng rất đơn giản, con người đã và đang chọn những mặt sân béo bở như rừng để đá trái bóng lợi nhuận qua đó. Quả bóng ấy đi đến đâu, con người sẽ vơ vét cạn kiệt nguồn tài nguyên phong phú ở đó. Khi những cánh rừng đã chết, con người sẽ tiếp tục đá trái bóng đó ở các mặt sân khác như biển, lòng đất… Họ sẽ hạ gục tất cả hàng phòng thủ tự nhiên để tạo một cú ghi bàn tuyệt đẹp. Họ sẽ không ngờ, pha làm bàn ấy là cái chết cho chính họ. Nếu họ biết “chơi” một cách hợp lý và tái tạo “mặt sân”, họ sẽ luôn được chơi tự do, thoải mái mà không sợ “đá phản lưới nhà”.

Hy vọng rằng, những điều tôi đã nói, ngài đã ghi nhớ. Bóng đá là môn thể thao vua, nó khiến cho mọi người trên hành tinh này say mê theo từng đường bóng. Tại sao ngài lại không dùng bóng đá để truyền đi thông điệp bảo vệ rừng nói riêng và bảo vệ môi trường nói chung. Vì sao ngài không cùng hội đồng FIFA tổ chức một cuộc họp để mạnh dạn đưa ra quyết định: Quốc gia nào thực hiện tốt việc bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sẽ được đăng cai tổ chức World Cup. Ngài và các cộng sự có thể khuyến khích các đội tuyển quốc gia, các câu lạc bộ thay đổi màu áo, logo mang thông điệp bảo vệ rừng. Các fan hâm mộ thường yêu thích và làm theo thần tượng của mình. Thế nên, các ngài có thể vận động mỗi cầu thủ trở thành một đại sứ thiện chí trong việc giữ gìn màu xanh của rừng.

Chưa muộn để vẽ lại màu xanh cho Trái Đất từ những việc làm nhỏ cho đến những hội nghị lớn. Với tư cách là một fan hâm mộ bóng đá, tôi khuyên các bạn bảo vệ rừng chính là bảo vệ môn thể thao vua. Còn với tư cách là một người con của mẹ Thiên Nhiên, các bạn hãy nhớ: “Bảo vệ rừng là bảo vệ cuộc sống của chúng ta!”.

Một fan hâm mộ bóng đá.

• Chủ đề: Hãy viết thư cho một người nào đó, để nói vì sao việc hiểu biết về AIDS và tự bảo vệ mình trước căn bệnh này là rất quan trọng.

• Tác giả: Hồ Thị Hiếu Hiền - Lớp 6/9, trường THCS Tây Sơn, Quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng

• Nhận xét của Ban giám khảo: Bức thư của em Hồ Thị Hiếu Hiền gửi tới đạo diễn Trương Nghệ Mưu - một đạo diễn nổi tiếng Trung Quốc và thế giới, với mong muốn có những tác phẩm điện ảnh thật hay về chủ đề HIV/AIDS. Qua đó, mọi người sẽ hiểu rõ hơn về sự nguy hiểm của AIDS để phòng tránh một cách có hiệu quả, đồng thời giúp thức tỉnh những người còn thờ ơ với căn bệnh thế kỷ này.

• Nội dung:

Khi gửi lá thư này đi, cháu cứ mong từng ngày nó sớm đến được tay ông. Rồi cháu lại lo rằng khi nhìn thấy địa chỉ lạ hoắc: “Người gửi: Hồ Thị Hiếu Hiền - Việt Nam” không biết ông có giở thư ra đọc hay không? Ông ơi! Cháu mong ông bớt chút thì giờ vàng ngọc để lắng nghe tâm sự của cháu, biết đâu ông sẽ thấy trong đó một điều gì lớn lao hơn tình cảm thông thường của người hâm mộ dành cho thần tượng.

Thưa ông, cháu mới có ý định viết thư cho ông sau khi trường cháu phát động Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU lần thứ 39 về đề tài phòng chống căn bệnh AIDS. Để cho bài viết của mình có cơ sở thực tế, cháu đã đi tìm hiểu một số đối tượng xem mọi người hiểu biết và phòng chống AIDS như thế nào.

Đầu tiên, cháu hỏi bà, bà cháu bảo: “Bà sống từng này tuổi đầu rồi mà chưa biết mặt mũi con “Ết” nó thế nào. Bà nghe nói nó ở trong người những kẻ sống buông thả chẳng ra gì. Cháu đừng đến gần họ kẻo con “Ết” nó dính vào người.” - Ôi, bà cháu chẳng hiểu gì về AIDS cả, ông nhỉ?

Khi nghe cháu hỏi, cả bố mẹ cháu đều cho rằng: “AIDS là căn bệnh suy giảm hệ miễn dịch ở cơ thể người do vi rút HIV gây ra. Bệnh này rất nguy hiểm vì hiện chưa có thuốc chữa khỏi. Con phải tuyệt đối tránh xa các tệ nạn như nghiện hút, tình dục bừa bãi thì mới bảo vệ được mình.” Mẹ cháu còn dặn đi dặn lại: “Nếu ở lớp có bạn nào bị nhiễm HIV thì con phải nói ngay để bố mẹ xin chuyển trường, chuyển lớp cho con.” - Bố mẹ cháu là công chức mà cũng còn kì thị với người có H đấy.

Cháu lại hỏi cả em cháu, em quả quyết: “Lớp em thì chưa có bạn nào bị AIDS chứ nếu có, em sẽ đeo khẩu trang hoặc nghỉ học ở nhà luôn.” - Thật buồn cười, em lại tưởng AIDS cũng giống H1N1.

Đi đường, cháu có hỏi cô công nhân đang quét rác, cô liền chỉ tay vào mấy cái vỏ ống tiêm nằm lăn lóc bên vệ đường: ”Kia kìa, vi-rút HIV chứa trong những ống tiêm đó cháu!” - Hiểu biết của cô công nhân cũng chưa thật đầy đủ phải không ông?

Đến lúc vào nhà hàng ăn uống, cháu lại gợi chuyện ông chủ. Ông ta nhanh nhảu: “ Si-đa à? Cứ nhìn người nào ốm yếu, đi đứng dặt dẹo, trên người nổi nhiều mụn nhọt là đích thị rồi! Cháu đừng lo, ông không bao giờ để cho họ vào ăn uống làm lây bệnh cho khách.” - Trời, thật tội nghiệp cho những ai không có H nhưng lại có vẻ bề ngoài giống như ông ấy tả. Ông ấy đâu biết rằng HIV không hề lây qua đường ăn uống hay giao tiếp thông thường và hiện nay chúng ta đang sống chung với AIDS.

Khi đến lớp, cháu cũng trao đổi với các bạn nhưng nhiều bạn lại tỏ ra rất thờ ơ, cho rằng việc phòng chống HIV/AIDS là việc của các cơ quan y tế, lớp mình có ai bị AIDS đâu mà lo! - Thái độ của các bạn cháu cứ bàng quan như thế chả trách mỗi ngày có tới một ngàn trẻ em dưới mười lăm tuổi bị nhiễm HIV.

Cháu còn điều tra thêm một số trường hợp nữa nhưng hầu hết ai cũng rất lơ là. Cháu thực sự lo ngại trước thực trạng này và muốn viết một bức thư kêu gọi mọi người hãy nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi để phòng chống được căn bệnh này. Thế nhưng đã mấy hôm nay, cháu ngồi nghĩ mãi mà không biết viết thế nào, đành gác bút ra xem ti vi. Lúc này trên kênh truyền hình đang chiếu bộ phim “Hoàng Kim Giáp” do ông đạo diễn. Bộ phim hay quá! Thảo nào, cháu thấy người ta ca ngợi ông rất nhiều trên mạng. Bằng một loạt phim nổi tiếng thế giới như: Cao lương đỏ, Phải sống, Cúc Đậu, Đèn lồng đỏ treo cao, Thập diện mai phục, Hoàng Kim Giáp…, ông đã chinh phục được trái tim của tất cả mọi người.Đột nhiên, một ý nghĩ vụt lóe lên trong cháu: ước gì cháu cũng có tài làm phim như ông nhỉ? Cháu sẽ xây dựng ngay những tác phẩm điện ảnh thật hay về đề tài HIV/AIDS để thức tỉnh loài người. Ông ạ, bộ phim đầu tay của cháu sẽ là câu chuyện đầy cảm động về một mối tình lãng mạn và bi ai: chàng và nàng yêu nhau tha thiết song cuối cùng vẫn không lấy được nhau chỉ vì một trong hai người có H. Tiếp đến là bộ phim có tên “Phải chết” cũng sẽ nổi tiếng không kém gì bộ phim “Phải sống” của ông.

Qua phim, cháu muốn gửi gắm một thông điệp: con người ta không muốn chết sớm mà phải chết, vì không ngờ Thần Chết lại luôn phục sẵn trong các hành vi nguy cơ cao như tình dục không an toàn và sử dụng bơm kim tiêm chung... Hầu hết phim do cháu sản xuất đều lấy cảm hứng từ những cảnh đời rất thực và nhân vật chính là những nạn nhân đáng thương của AIDS. Đó là một vị công chức suốt đời phấn đấu, giữ gìn thế mà chỉ một phút ham vui đã đánh mất đi tất cả. Một nhân viên y tế bao ngày làm việc nghiêm túc, chỉ một chút lơ là đã vô tình lây nhiễm HIV. Một người lao động vất vả cả đời mới gây dựng nên một mái ấm gia đình nhưng đến cuối đời phải chết trong cô đơn, ghẻ lạnh. Những thanh thiếu niên đang tràn trề nhựa sống, một ngày kia lại trở nên thân tàn ma dại vì lỡ đua đòi hút chích, dùng chung bơm kim tiêm với người có H. Có em bé thơ ngây đôi mắt trong veo nhưng cha mẹ em đã sớm qua đời vì AIDS, còn em thì không biết lúc nào Thần Chết tới mang đi. Lại có cả những cô gái khi biết mình có H đã tính chuyện trả thù đời, gieo rắc cái chết cho bao người khác.

Chao ơi, bao nhiêu con người là bấy nhiêu số phận. Tất cả những yêu thương, đau xót, bạc bẽo, dại khờ cùng những hiểu biết cặn kẽ về cách thức phòng tránh AIDS sẽ được cháu chuyển tải vào phim một cách nhẹ nhàng mà sâu sắc. Cháu hi vọng, với sức ám ảnh đặc biệt, những bộ phim này sẽ vào trong đốt lửa lòng người, xoa dịu nỗi đau, xóa đi mặc cảm và thức tỉnh lương tri của những người còn thờ ơ trước căn bệnh này.Nhưng ông ạ, cháu thì “lực bất tòng tâm”, cháu nghĩ chỉ có ông mới có thể giúp cháu biến những ước mơ này thành hiện thực để cứu lấy nhân loại. Vì vậy, cháu rất mong được ông lắng nghe và thấu hiểu!

Kính thư!
Hồ Thị Hiếu Hiền(Lớp 6/9, trường THCS Tây Sơn, Quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng)

• Chủ đề: Hãy viết thư cho một người nào đó để nói vì sao điều kiện lao động thuận lợi có thể mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn

• Tác giả: Nguyễn Đắc Xuân Thảo - Lớp 7/10, trường THCS Nguyễn Huệ, quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng

• Nhận xét của Ban giám khảo: Nguyễn Đắc Xuân Thảo đã viết một bức thư gửi Chủ tịch nước, đưa ra những kiến nghị, mong muốn một điều kiện tốt hơn cho người lao động rất sâu sắc và đáng suy ngẫm.

• Nội dung:

Hẳn giờ này bác rất bận rộn trong văn phòng làm việc, với hàng tá giấy tờ quan trọng đang chờ bác xem xét, thông qua, phê chuẩn? Có lẽ bác sẽ ngạc nhiên khi thấy bên cạnh đống giấy tờ ấy là một bức thư nhỏ - bức thư của một cô bé chưa từng được gặp bác ngoài đời. Dẫu ngạc nhiên nhưng xin bác hãy bỏ một ít thời gian để đọc nó. Còn vì sao mà cháu lại viết thư cho bác ư? Chắc hẳn bác còn nhớ cách đây hai tuần, nhân chuyến thăm một nhà máy ở tỉnh X, bác đã ân cần dặn dò các vị lãnh đạo ở nhà máy phải chú ý đảm bảo an toàn lao động và chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động.

Khi xem Đài truyền hình Việt Nam phát hình trực tiếp buổi nói chuyện ấy, cháu quyết định viết thư cho bác để kể về chuyện của gia đình cháu và những thắc mắc, băn khoăn của một cô bé “ăn chưa no, lo chưa tới” như cháu về những vấn đề mà bác từng đề cập.

Bác Nguyễn Minh Triết kính mến!

Cách đây chưa đầy nửa năm, gia đình cháu có một cuộc sống bình thường như bao gia đình khác. Bố cháu là một công nhân của một cơ sở sản xuất các sản phẩm từ tôn. Mẹ cháu là chủ tiệm làm đầu nho nhỏ tại nhà. “Nhìn lên thì không bằng ai, nhưng nhìn xuống thì thấy mình còn sung sướng, hạnh phúc hơn rất nhiều người” - bố cháu vẫn thường dạy thế để chúng cháu bằng lòng với cuộc sống thanh bạch, không đua đòi, vòi vĩnh… Dù nhà không khá giả nhưng hai anh em cháu vẫn được tạo điều kiện tốt nhất để học tập.

“Phải học để có cái vốn cho tương lai” - cháu nhớ mãi những lời nói mộc mạc và giản dị như thế của bố cháu. Có lẽ cuộc sống của gia đình cháu cứ thế yên ả trôi đi nếu như không có một ngày kia bất ngờ mẹ cháu nhận được điện thoại từ xưởng của bố cháu thông báo bố bị tai nạn lao động. Từ bữa đó trở đi, sinh hoạt của gia đình cháu bị xáo trộn. Cửa hiệu của mẹ cháu phải tạm đóng cửa và hai anh em cháu phải tự lo cho nhau để mẹ có thời gian ra vào viện chăm sóc bố.

Những lần vào thăm bố, nhìn đôi chân bó bột của bố, cháu cứ nghĩ rồi nó sẽ lại lành lặn và bố cháu lại có thể bước những bước nhanh nhẹn, vững chãi… Thật đau xót làm sao, bởi lẽ vết nứt gãy ở chân thì đã liền nhưng chính sự tổn thương cột sống đã làm bố cháu không thể đi lại được nữa. Phần đời còn lại của bố cháu sẽ mãi mãi gắn với chiếc xe lăn. Điều này làm cháu thật bất ngờ. Lúc vào viện thăm bố, chúng cháu cũng đều được bố trấn an là “bố không sao đâu”. Và khi vào hỏi mẹ về bệnh tình của bố thì chúng cháu chỉ nhận được những câu trả lời qua loa, ậm ừ cho xong chuyện. Chúng cháu cứ ngỡ là do mẹ mệt mỏi hóa ra la mẹ đã giấu anh em chúng cháu và vì chính bản thân mẹ cũng không muốn chấp nhận sự thực này. Hôm ấy, do buồn nhớ công việc và đồng nghiệp, do bứt rứt vì phải ngồi mãi một chỗ nên bố đã bảo cháu đẩy xe đưa bố đến thăm xưởng. Vì chưa một lần đến nơi bố đã từng làm việc nên nghĩ đến việc được nhìn thấy nó, nghĩ đến niềm vui của bố khi được gặp lại bạn bè mà cháu cứ háo hức quên bẵng cả mêt nhọc. Thế mà bác có biết không, khi đặt chân vào bên trong xưởng làm việc của bố ngày trước, cháu đã choáng váng như không tin vào mắt mình nữa. Cái quang cảnh xưởng làm cháu bất ngờ, hụt hẫng.

Một cơ sở sản xuất với nhà xưởng được xây dựng khá tạm bợ, sức khỏe và tính mạng công nhân có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào. Những chiếc giá để thành phẩm được gá trên bức tường không hề chắc chắn chút nào. Điều kiện ánh sáng không đầy đủ, vệ sinh không thực sự đạt yêu cầu. Nhiều công nhân không được trang bị đầy đủ trang thiết bị bảo hộ lao động. Khói, bụi, tiếng ồn ào và còn bao nhiêu thứ khác nữa. Thế mà mọi người vẫn phải làm việc. Vì được trả công cao? Vì miếng cơm manh áo?

Và, cháu tự hỏi tại sao bố cháu lại từng làm việc trong môi trường như vậy và một xưởng sản xuất như thế này sao lại được cấp phép hoạt động trong khi điều kiện lao động vô cùng bất lợi cho người lao động? Và, cháu cũng tự hỏi rằng với điều kiện lao động như thế, nếu bố cháu và những người đồng nghiệp của bố cháu cứ tiếp tục làm việc ở đây thì họ có thể có được cuộc sống tốt đẹp hơn không?

Cháu còn băn khoăn với câu hỏi liệu những tai nạn đã từng xảy ra với bố cháu và một số chú bác khác (mà cháu vô tình được biết thêm qua câu chuyện giữa bố cháu và bạn bè làm trong xưởng ) đã có thể dừng lại chưa? Còn tai nạn nào sẽ xảy ra nữa? Còn gia đình nào sẽ mất đi chỗ dựa? Còn có những đứa bé biết yêu thương bố mẹ vất vả cực nhọc, đánh đổi nhiều thứ cho cuộc mưu sinh nhưng chẳng thể làm được gì như anh em cháu nữa hay không?... Bác Nguyễn Minh Triết kính mến! Cháu nghĩ rằng, đọc đến đây hẳn bác đã đoán ra được điều cháu muốn chia sẻ với bác qua bức thư này? Cháu còn quá nhỏ để có thể hiểu hết được mọi thứ, nhưng cháu đã không còn quá ngây thơ khi nhìn nhận một số điều đang diễn ra xung quanh cháu.

Cháu vẫn nhớ mãi vẻ mặt đầy sự quan tâm, lo lắng khi bác đi xem công nhân của một nhà máy ở tỉnh X làm việc. Cháu vẫn nhớ sự ân cần trong lời căn dặn các vị lãnh đạo của nhà máy hãy chăm lo cho người lao động. Cháu biết bác hiểu rất rõ mối quan hệ giữa cuộc sống tốt đẹp của người lao động và điều kiện lao động.

Cháu rất mong muốn và tin rằng bác cùng các bác lãnh đạo khác sẽ có những chủ trương, những hướng giải quyết thích hợp để giảm thiểu đến mức thấp nhất tai nạn lao động và giúp biến ước mơ về một cuộc sống tốt đẹp của người lao động thành hiện thực. Cháu rất muốn một lần nào đó bác đến thăm khu công nghiệp nơi có phân xưởng sản xuất - nơi bố cháu đã để lại một phần của cuộc đời trẻ khỏe trước khi gắn liền với chiếc xe lăn… để có thể tận mắt nhìn thấy những người lao động nghèo của quê cháu đã sống như thế nào…

Bác hãy đến khi có dịp bác nhé. Cháu rất mong điều ấy!

Cháu xin dừng thư ở đây!

Cháu kính chúc bác sức khỏe!

• Chủ đề: Hãy viết thư cho một người nào đó để nói tại sao thế giới cần sự khoan dung

• Tác giả: Hồ Thị Quế Chi, học sinh lớp 10 văn, trường THPT chuyên Bắc Ninh, TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh

• Nhận xét của Ban giám khảo: Quế Chi đã khôn ngoan khi quyết định viết thư cho trùm khủng bố quốc tế Osama Bin Laden. Bởi xung đột và khủng bố đã và đang trở nên nguy hiểm, đe dọa hòa bình và an ninh khu vực và thế giới. Quế Chi khẳng định giải quyết mâu thuẫn bằng khủng bố là sự lựa chọn sai lầm. Bằng cách đặt câu hỏi, rồi lập luận để đưa ra câu trả lời, bức thư của Quế Chi là một cuộc trao đổi, tranh luận thẳng thắn và sòng phẳng với trùm khủng bố quốc tế. Cách lập luận của bức thư khúc triết, ngôn ngữ hiện đại, giàu ý tưởng.

• Nội dung:

Tôi không chắc là ông sẽ đọc bức thư này, nhưng nếu những dòng chữ tôi đang viết hiện diện trong mắt ông thì tôi hi vọng ông sẽ kiên nhẫn để đọc hết nó.

Hẳn ông sẽ cười nhạo khi biết rằng tôi - một nữ sinh trung học bình thường ở một đất nước nhỏ bé - lại dám cả gan viết thư cho một trùm khủng bố khét tiếng? Một trong những lý do khiến tôi cầm bút là muốn giúp ông tin thấy sự thanh thản và lối thoát cho riêng mình. Đừng vội khinh thường lời nói của một cô gái 15 tuổi, tôi có đủ đức tin để hi vọng ông sẽ phải thay đổi suy nghĩ.

Đất nước của ông và đất nước của tôi ở cách nhau quá xa để chúng ta có thể quen biết nhau, mặc dù sự kiện 11-9-2001 đã đưa “tiếng tăm”’ của ông ra toàn thế giới. Có lẽ điều đó làm ông hãnh diện? Ông mâu thuẫn với Chính phủ Mỹ nhưng không có nghĩa là ông có quyền kéo bao người dân thường vô tội vào cuộc chơi bạo lực của mình. Ông có biết bao nhiêu nhà khoa học, bao nhiêu doanh nhân giỏi, bao nhiêu nhân viên, bao nhiêu người dân thường vô tội đã phải chết một cách oan uổng dưới chân tháp đôi kia không? Tôi đã nhận ra là trong cuộc sống, con người luôn luôn chọn lựa và đôi khi đó là chọn một thái độ. Vậy tại sao ông lại chọn sự tức giận và trả thù mà không phải là khoan dung?

Trên ghế nhà trường, chúng tôi được giáo dục rằng: Cuộc sống vốn có nhiều khó khăn, thử thách, đôi khi có cả thất vọng và nỗi buồn. Hãy dũng cảm vượt qua để luôn là chính mình và đừng mất niềm tin, hi vọng, ước mơ. Ông lớn tuổi hơn tôi nhưng không biết ông có học được điều ấy không? Cuộc sống luôn công bằng. Trở ngại và bất hạnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào chẳng hề báo trước, nhưng đổi lại, ta sẽ tìm thấy sự kì diệu và vẻ đẹp lớn lao của lòng dũng cảm, của tình yêu thương. Trước những khó khăn thử thách ấy, mỗi người sẽ tự chọn cho mình một cách đón nhận, đối đầu để có một hướng đi riêng. Hẳn ông biết tự đáy lòng mỗi con người đều tồn tại một khát vọng mãnh liệt - đó là khát vọng sống. Tôi nghĩ ông cũng không nằm ngoài số đó.

Ông muốn Chính phủ Mỹ trả giá nhưng không phải chỉ có họ mà biết bao sinh linh vô tội khác cũng phải lìa đời khi tòa tháp đôi đổ xuống. Đó là mục đích của ông sao? Có lẽ ông mừng vì điều đó làm cho Nhà Trắng phải lao đao, khốn đốn nhưng có chắc ông sẽ sung sướng khi nhìn thấy nỗi đau mất mát của biết bao gia đình? Ông đã chọn hận thù và bạo lực. Nếu những người dân thường vô tội kia họ cũng chọn cách làm như ông thì thế giới này sẽ ra sao? Giá như ông sáng suốt hơn để khoan dung thì có lẽ biết bao những giọt nước mắt oan ức sẽ không rơi xuống. Một trong những điều khó nhất và cũng quý nhất đối với con người là sự an ủi.

Đã sáu năm trôi qua, ông nghĩ điều gì sẽ xoa dịu nỗi đau của những gia đình nạn nhân của vụ l11-9-2001? Tôi tin đó là sự khoan dung. Không chỉ tôi mà tất cả mọi người có lương tâm trên thế giới này đều hiểu rằng cái gì đã mất là không thể lấy lại. Chúng tôi nuối tiếc, chúng tôi tổn thương nhưng không có nghĩa là chúng tôi cũng sẽ trả thù giống như ông. Chúng tôi sẵn sàng tha thứ nếu ông nhận ra sai lầm để thay đổi. Nhưng liệu ông có thể khoan dung cho chính mình không? Với tôi, phương thuốc chữa khỏi mọi bệnh tật, lỗi lầm, nỗi bận tâm, ưu phiền và tội lỗi của con người, tất cả đều nằm ở một từ “yêu”. Mà bản chất của yêu thương là sự khoan dung. Nó là sức mạnh tuyệt vời để sản sinh và tái tạo cuộc sống xã hội. Ông không tin ư?

Tôi xin kể ông nghe câu chuyện xảy ra vào năm 1969 khi mà nạn phân biệt chủng tộc ở Mỹ chưa được cải thiện. Một cậu bé người Mỹ gốc Phi là học sinh da màu duy nhất trong một lớp học nọ. Cậu đã kết thân với một cô bé da trắng. Rồi họ chuyển đến ngồi cùng bàn. Vì lo lắng, mẹ của cô bé da trắng đã tới gặp cô giáo chủ nhiệm. Nhưng chứng kiến tình yêu thương của người mẹ da màu, bà mẹ ấy đã lưỡng lự. Cô ấy đã không nói ý định muốn xin chuyển chỗ ngồi cho con mình nhưng vẫn tìm cách ngăn cản tình bạn ấy của hai đứa trẻ. Và món quà sinh nhật giản dị của cậu bé gốc Phi tặng người bạn da trắng chính là sợi dây yêu thương xóa nhòa định kiến về tình cảm...

Câu chuyện đã làm cho tôi vô cùng xúc động về tình cảm con người. Nếu ông cho rằng đây là chuyện trẻ con thì tôi nghĩ ông nên nghĩ lại. Hai đứa bé ấy khác ông ở chỗ chúng tôn trọng nhau và vượt qua rào cản của chế độ phân biệt chủng tộc để đến với nhau. Câu chuyện của hai đứa trẻ là bài học về sự khoan dung: Nhìn nhận, đánh giá con người không ác cảm, định kiến mà đầy lòng nhân ái, vị tha. “Tôi ước ao có một ngày những đứa con của tôi sẽ được sống trên một đất nước không có ai bị phán xét bởi màu da của mình mà chỉ có thể bị phán xét bởi chính tâm hồn của họ mà thôi!”. Chắc là ông hiểu câu nói đó?

Sóng không thể tự sinh ra mà chúng được hình thành từ những cơn gió từ trên mặt đại dương. Con người cũng thế, không ai có thể tồn tại trên đời lẻ loi một mình cả. Ngược lại, chúng ta phải sống hòa đồng trong sự hỗ trợ, giúp đỡ của cộng đồng xã hội về mọi mặt. Đó là lý do mà thế giới cần tới sự khoan dung. Sự khoan dung cần thiết cho mọi mối quan hệ mà loài người trên thế giới này đã, đang và sẽ tiến hành. Điều quan trọng đối với mỗi con người không phải là những gì ta nhận được mà chính là những gì ta biết cho đi. Và tôi nghĩ ông vẫn còn sống đến giờ này đã là một khoan dung của Thượng Đế. Ông nên cảm ơn điều đó thay vì tiếp tục tức giận và khủng bố. Sao ông không nghĩ một cách cởi mở hơn rằng Trái Đất này còn sự sống, thế giới này còn chưa bi hủy diệt là chính nhờ sự khoan dung giữa con người với con người?

Ông nổi tiếng thế giới cùng với ba từ “trùm khủng bố”, xin hỏi có gì đáng tự hào? Elaine Maxwell đã nói “Tôi là sức mạnh, tôi có thể phá sạch mọi cản trở trước tôi, nếu không tôi sẽ mắc vào lưới. Chọn lựa của tôi, trách nhiệm của tôi, chiến thắng hay thất bại, chỉ có tôi giữ chìa khóa số mệnh của tôi”.

Tôi đã học được rằng thất bại không có nghĩa là gục ngã, mà chỉ là tạm dừng chân một chỗ trên con đường tiến lên phía trước.Người ta không thể một mình làm được tất cả mọi thứ. Nhưng người ta có thể làm được một điều gì đó có ý nghĩa cho cuộc sống này. Tôi hi vọng ông sẽ làm được một điều gì đó có ích cho xã hội này, nếu ông gỡ bỏ được hận thù, nếu ông đánh thức sự khoan dung ẩn sâu trong lòng. Tôi hi vọng dù điều đó thật mong manh!

Chào ông!
Hồ Thị Quế Chi (Việt Nam)

• Chủ đề: Hãy tưởng tượng bạn là một động vật hoang dã, nơi sinh sống của bạn đang bị đe dọa bởi sự biến đổi của thời tiết và môi trường. Bạn hãy viết thư gửi con người trên Trái đất, bày tỏ với họ xem con người có thể làm gì để giúp bạn sống sót?
• 
  
• Tác giả: Hồ Bảo Duy, sinh ngày 8/12/1992, Học sinh 9/3, trường THCS Lê Văn Tám, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh Việt Nam

• Nội dung:

Góc rừng giá lạnh, ngày 3 tháng 12 năm 2006
Kính gửi: Ngài George Bush
Chắc Ngài sẽ rất ngạc nhiên khi nhận được lá thư này của tôi, lá thư của thủ lĩnh bộ tộc sói ở miền Bắc Canada, quê hương của loài sói thuần chủng, của loài sói cao quý và mạnh mẽ. Bên cạnh tôi lúc này là đứa con trai đầu lòng đang hấp hối. Chắc có lẽ nó khó qua khỏi đêm nay, Ngài ạ? Nó đã uống phải nguồn nước bị nhiễm bẩn do một nhà máy khai thác và chế biến gỗ thải ra. Ngài cũng là một người cha, nên có lẽ Ngài hiểu nỗi đau của tôi chứ, nỗi đau của một người cha mất con, nỗi đau khi nhìn thấy con trai mình quằn quại đau đớn chết dần chết mòn mà không làm gì được. Ngài ơi tôi đã sai lầm khi để cho con trai mình rong chơi xa đàn một điều mà xưa nay chưa hề có trong tập tục của loài sói chúng tôi. Nhưng, nếu con người không thải những chất độc hại xuống nguồn nước ấy thì con trai tôi đã không ra nông nỗi này!

Thưa Ngài Quốc gia của Ngài là đất rước có nền kinh tế phát triển nhất thế giới, nên tôi nghĩ chắc nước Mỹ cũng có vô số những nhà máy, những khu công nghiệp đồ sộ. Ngài rất tự hào về điều đó, phải không? Ngài có thể hãnh diện tuyên bố với thế giới rằng Hoa Kỳ là quốc gia có nền kinh tế phát triển và tiến bộ nhất, nhưng liệu Ngài có dám tuyên bố rằng Hoa Kỳ là quốc gia có bầu không khí trong lành nhất không?

Tôi vừa nhận được thư của người anh em Gấu Trắng ở Nam Cực, bảo rằng lỗ thủng tầng ôzôn ở đó đã lớn đến mức báo động và sự gia tăng không ngừng của nhiệt độ đang làm cho lớp băng ở đó tan chảy? Nước biển dâng cao đột ngột sẽ làm ngập lụt các đồng bằng phì nhiêu và bao hệ lụy khác về môi trường sẽ xảy ra, không chỉ đe dọa sinh mạng, sự sống của hàng trăm, hàng ngàn sinh vật trên Trái đất mà còn đe dọa chính sự sống của loài người. Ngài có biết, cứ hai mươi bốn giờ trôi qua lại có hàng trăm sinh vật trên Trái đất biến mất và hàng ngàn loài sinh vật còn lại thì đứng bên bờ vực tuyệt chủng không? Dường như việc ngã xuống bờ vực đó chỉ còn là vấn đề thời gian. Chẳng phải chính loài người cũng đang phải đối mặt với rất nhiều bệnh tật hiểm nghèo xuất phát từ môi trường ô nhiễm đó sao?

Ngài có biết vì sao tôi lại nói với Ngài tất cả những điều ấy không? Ngài không thắc mắc tự hỏi vì sao mà băng tan hay các chất thải hóa học và rác từ đâu ra hay sao? Không, một vị Tổng thống như Ngài hẳn đã biết rõ tất cả những điều ấy. Và đó chính là lý do vì sao tôi viết thư cho Ngài, ngài Bush ạ! Đã có bao giờ Ngài tự hỏi sau lưng cái nền khoa học tiên tiến của nước Ngài nói riêng và thế giới nói chung là gì chưa? Có phải đó chính là những cuộn khói đen kia bốc lên từ ống khói của các nhà máy, từ hàng triệu ô tô... đã tạo nên các cơn mưa axit, là hàng núi rác thải công nghiệp đang làm ô nhiễm bầu không khí gây ra hiệu ứng nhà kính - nguyên nhân làm Trái đất nóng lên dẫn đến tan băng ở hai cực địa cầu, là... Ngài có biết mất bao nhiêu thời gian để Tạo hóa ban cho con người và mọi loài sinh vật một môi trường sống hoàn hảo không? Thế mà từ khi cần nâng cao đời sống, cần chế tạo vũ khí để tranh giành quyền lực, loài người đã thẳng tay xô đổ thế cân bằng tự nhiên mà Tạo hóa đã tạo dựng nên. Môi trường, hay nói đúng hơn là thiên nhiên, đâu phải là cái bãi rác công cộng để con người thoải mái đổ xuống, đâu phải là nơi để loài người thử vũ khí hạt nhãn đầy nguy hiểm của mình. Rồi khi thiên tai, dịch bệnh xảy ra, từ những hậu quả ấy con người lại oán trách thiên nhiên sao quá nghiệt ngã và bất công với con người?!

Tôi không phủ nhận, thưa Ngài, không hề phủ nhận những gì mà con người đã cốgắng để cải thiện môi trường. Một trong số những con người thể hiện cố gắng ấy là vị Tổng thư ký Liên hiệp quốc Kofi Annan. Ông đã đoạt giải Nobel về môi trường. Giải thưởng đó là rất xứng đáng. Thế nhưng những con người như thế hình như còn quá ít, quá ít để bù đắp cho sự ô nhiễm môi trường mà hàng triệu triệu con người đã và đang gây ra. Vì thế mà ngày hôm nay, thưa Ngài, với tư cách là một vị thủ lĩnh đối thoại với một vị thủ lĩnh, tôi không phải ``đề nghị`` mà là ``yêu cầu`` Ngài và loài người phải hành động ngay một cách thiết thực để cải thiện và bảo vệ môi trường. Với uy tín của mình, Ngài hãy bàn với các quốc gia khác lập ngay những tổ chức quốc tế để bảo vệ môi trường, có các biện pháp nhằm hạn chế ngay việc phá rừng, có các đạo luật để bảo tồn thú quý hiếm. Bên cạnh đó, các Ngài phải tìm ngay các biện pháp xử lý rác thải, xử lý hóa chất, hạn chế khí thải độc hại và bảo vệ trong lành nguồn nước. Những điều đó tôi và cả bộ tộc sói không chỉ ở Canada mà cả toàn thế giới cũng không thể làm được. Nhưng loài người của Ngài thì có thể làm được. Đừng bao giờ nói ``Môi trường đã quá ô nhiễm, chúng tôi không thể làm gì được``. Con người đã ``phá`` thì con người cũng ``xây`` lại được. Nếu tôi là Tạo hóa, tôi chắc chắn sẽ hối hận vì đã cho loài khỉ tiến hóa thành người mà không ban cho loài sói cái vinh dự đó.

Khi biết con trai mình không thể thoát khỏi bàn tay tử thần, tôi đã nổi giận tập hợp toàn thể bộ tộc sói, quyết tâm giết hết những kẻ tàn nhẫn trong cái nhà máy kia để trả thù. Nhưng, khi tôi chuẩn bị lên đường, con trai tôi đã ngăn lại. Ngài có biết nó nói gìkhông ? ``Cha, cha đừng làm thế. Con biết cha yêu con, nhưng nếu cha tấn công những người đó, họ sẽ kháng cự, và chắc chắn sẽ làm cha và các anh em sói bị tổn thương. Dù những người này chết đi thì những kẻ khác sẽ tới, sẽ lại làm ô nhiễm nguồn nước. Liệu cha có sống mãi để giết hết bọn họ không? Số người như vậy trên thế giới này còn nhiều lắm cha à. Cha hãy lành sao để có thể cảnh tỉnh được họ, chứ đừng làm việc trả thù cá nhân vô nghĩa này, cha à!``. Con trai tôi đã trưởng thành thật rồi, và nó đã thông minh hơn tôi, ngay cả khi kề cận cái chết.

Xin lỗi vì lá thư này đã làm mất nhiều thời gian của Ngài. Tôi xin được dừng bút tại đây. Xin gửi lời cảm ơn trân trọng nhất và thiết tha mong ngành Bưu chính thế giới sẽ gửi thông điệp này của tôi cho Ngài Tổng thống Bush và toàn thể loài người.

"Thiên nhiên có thể sống thiếu con người, nhưng con người thì không thể một ngày không có thiên nhiên". Nên nhớ con người chỉ có thể làm chủ thiên nhiên chứ không thể nào chế ngự được cơn cuồng nộ của thiênnhiên, thưa Ngài.