Bài soạn "Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)" số 4

Làm bài nghị luận về tác phẩm truyện

Đề bài: Cảm nhận của em về đoạn trích truyện “Chiếc lược ngà ” của Nguyễn Quang Sáng.

Bài tập này yêu cầu các em lập dàn ý chi tiết.

1. Tìm hiểu đề

Tính chất của đề: Nghị luận về một đoạn trích trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Yêu cầu nội dung: cảm nhận về đoạn trích trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Phạm vi kiến thức: truyện ngắn Chiếc lược ngà.

2. Dàn ý

a. Mở bài:

Giới thiệu truyện ngắn Chiếc lược ngà với những nét nổi bật về nội dung và nghệ thuật.

b. Thân bài:

Hoàn cảnh chiến tranh, ông Sáu đi chiến đấu xa nhà nên bé Thu hiếm khi được gặp cha.
Tình cảm cha con của ông Sáu và bé Thu trải qua nhiều thử thách, nghị lực và niềm tin.
+ Mặc dù đã lâu cha con không gặp nhau nhưng khi cha trở về, bé Thu nhất định không chịu nhận cha. Tình cảm cha con bao lâu bị nén chặt trong lòng ông Sáu nay không được đón nhận khiến ông Sáu vô cùng buồn lòng.

+ Ông Sáu và bé Thu chịu nhiều thiệt thòi, mất mát về tình cảm do hoàn cảnh khách quan. Nhớ và thương con nhưng ông Sáu vẫn phải tiếp tục lên đường chiến đấu.

+ Tình cảm cha con là nguồn động viên tiếp thêm niềm tin cho cha con ông Sáu. Trong chiến trường, những lúc bom đạn tạm ngưng, ông Sáu lại nhớ đến con. Bé Thu với tình yêu và lòng kính trọng người cha đã hi sinh, tiếp nổi con đường mà cha đã lựa chọn.

Tình cảm cha con biểu hiện ở từng nhân vật:
+ Bé Thu yêu cha nhưng kiên quyết không nhận cha vì trong trí nhớ non nớt của bé, cha không có cái “thẹo” trên mặt. Tiếng thét gọi ba lúc chia tay bộc lộ tình yêu cha tha thiết.

+ Tình yêu con của ông Sáu bộc lộ ở những giây phút ông ngồi lặng lẽ, đau khổ khi con từ chối tình cảm, đặc biệt được thể hiện quá chiêc lược ngà. Tình cảm bao la dành cho con dồn nén bấy lâu ông đều gửi gắm vào chiếc lược ngà.

Một số nét tiêu biểu về nghệ thuật:
+ Đặt nhân vật vào một tình huống éo le, thử thách.

+ Chọn lựa những chi tiết đặc sắc để lột tả hành động, suy nghĩ của từng nhân vật.

+ Người kể chuyện là một nhân vật tham gia câu chuyện, có mối quan hệ thân thiết với cha con ông Sáu. Từ điểm nhìn ấy, tình cảm cha con ông Sáu được kể lại một cách chân thực và cảm động.

c. Kết bài

Tình cảm cha con sâu sắc, cảm động của ông Sáu và bé Thu là nét ấn tượng nổi bật nhất của truyện ngắn Chiếc lược ngà.