Bài soạn Người mẹ vườn cau (Ngữ văn 8 - SGK Cánh diều) số 2
Chuẩn bị 1
Câu 1 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Đọc trước văn bản Người mẹ vườn cau, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu thông tin về nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.
Lời giải chi tiết:
- Nguyễn Ngọc Tư (1976), sinh ra trong một gia đình nông dân tại xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau
- Là một nhà văn, thành viên Hội nhà văn Việt Nam
Chuẩn bị 2
Câu 2 (trang 25, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hãy nhớ lại một tác phẩm viết về người mẹ, người bà có chủ đề gần với văn bản này để giới thiệu với các bạn.
Phương pháp giải:
Tìm hiểu, nhớ lại một tác phẩm viết về mẹ.
Lời giải chi tiết:
Một tác phẩm viết về người mẹ: À ơi tay mẹ; Mẹ và quả…
Đọc hiểu 1
Câu 1 (trang 26, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Nhận biết các từ là trợ từ, thán từ trong văn bản
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, vận dụng kiến thức về trợ từ, thán từ
Lời giải chi tiết:
Trợ từ: là,
Thán từ: Ôi dào
Đọc hiểu 2
Câu 2 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Phần (3) đã gợi mở những vấn đề gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần (3)
Lời giải chi tiết:
Sự thờ ơ với mẹ, tất cả những công lao của mẹ không thể chỉ viết trong vài dòng là đủ.
CH cuối bài 1
Câu 1 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Truyện ngắn trên viết về đề tài gì? Giải thích nhan đề Người mẹ vườn cau.
Phương pháp giải:
Đọc văn bản và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
- Đề tài: Biết ơn mẹ Việt Nam anh hùng.
- Nhan đề: Người mẹ vườn cau chỉ người mẹ có công với cách mạng, đã hy sinh con cái của mình cho Tổ quốc, người mẹ ấy không có tên mà chỉ được gọi theo nơi ở bởi lẽ trên dải đất hình chữ S này vẫn còn rất nhiều mẹ Việt Nam anh hùng.
CH cuối bài 2
Câu 2 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Theo em, chủ đề của truyện ngắn Người mẹ vườn cau là gì?
Phương pháp giải:
Đọc văn bản tóm lược chủ đề
Lời giải chi tiết:
Chủ đề: Lòng biết ơn, đền ơn đáp nghĩa.
CH cuối bài 3
Câu 3 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Ngôi kể ấy có tác dụng như thế nào?
Phương pháp giải:
Đọc truyện và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Ngôi kể thứ nhất.
=> Tác dụng: Cho thấy cái nhìn và cảm nhận chủ quan của nhân vật tôi về sự việc trong truyện, từ góc nhìn trẻ thơ người đọc sẽ có nhiều giải nghĩa khác nhau về văn bản.
CH cuối bài 4
Câu 4 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Cốt truyện của văn bản Người mẹ vườn cau có gì đáng chú ý?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản
Lời giải chi tiết:
Cốt truyện của văn bản có những tình huống khá đặc biệt, tựa như dòng suy nghĩ của những đứa trẻ, không thống nhất theo một trình tự nào. Cốt truyện mượn câu chuyện có thật về những người mẹ Việt Nam anh hùng để tôn vinh và thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với các mẹ.
CH cuối bài 5
Câu 5 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Hình ảnh “người mẹ vườn cau” đã được tái hiện với những chi tiết tiêu biểu nào? Em ấn tượng với chi tiết nào nhất? Vì sao?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần (1)
Lời giải chi tiết:
Hình ảnh “người mẹ vườn cau” đã được tái hiện với những chi tiết: gầy gò, cười phô cả lợi, nụ cười phúc hậu, đôi mắt già nua nheo nheo,...
Em ấn tượng với chi tiết “Đón ba, nội gầy gò, cười phô cả lợi” vì chi tiết này thể hiện niềm vui của người mẹ khi con về thăm.
CH cuối bài 6
Câu 6 (trang 29, SGK Ngữ văn 8, tập 1)
Có người cho rằng, qua truyện ngắn này, tác giả muốn nhắn gửi đến người đọc thông điệp về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Ý kiến của em như thế nào? (Trình bày thành đoạn văn khoảng 8 – 10 dòng).
Phương pháp giải:
Bày tỏ ý kiến và lí giải hợp lí
Lời giải chi tiết:
Qua văn bản “Người mẹ vườn cau”, tác giả Nguyễn Ngọc Tư muốn gửi gắm đến người đọc thông điệp về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Lòng biết ơn đã trở thành một truyền thống tốt đẹp của chúng ta. Thế kỉ XX, đất nước ta phải trải qua hai cuộc chiến lớn để lại nhiều mất mát, đau thương cho con người Việt Nam. Đã có rất nhiều người hy sinh mạng sống của mình cho độc lập dân tộc trong đó còn có những người mẹ gạt nước mắt tiễn con ra trận. Khi hoà bình lập lại, con người quá mải mê với cơm áo gạo tiền mà quên đi quá khứ thế nhưng quá khứ ấy vẫn luôn vẹn nguyên, thuỷ chung giống như hình ảnh người mẹ vườn cau ngày ngày chờ đợi những cựu chiến binh đến thăm bà lúc tuổi già. Văn bản cũng là lời cảnh tỉnh với những ai đã quên đi quá khứ, chúng ta cần phải biết ơn thế hệ trước đã cho ta cuộc sống như ngày hôm nay.
