Bài văn phân tích tác phẩm "Tiếng nói của văn nghệ" số 9
Khi nhắc đến Nguyễn Đình Thi, ta không chỉ nhắc đến ông như một nhà thơ mà còn nhắc đến ông như một nhà văn, nhà soạn kịch, sáng tác nhạc và nhà phê bình văn học. Ông đã có rất nhiều đóng góp cho văn học Việt Nam. Trong lĩnh vực phê bình văn học, ông để lại dấu ấn đậm nét trong lòng độc giả bởi lối viết giản dị, giàu hình ảnh. Một trong những bài tiểu luận tiêu biểu của ông đó là “Tiếng nói của văn nghệ”. Bài này được ông viết vào năm 1948 và được in trong tập “Mấy vấn đề văn học” xuất bản năm 1956.
Tác giả Nguyễn Đình Thi đã chỉ ra nội dung của văn nghệ thông qua luận điểm mở đầu bài tiểu luận là “Tác phẩm nghệ thuật nào cũng xây dựng bằng những nguyên liệu mượn ở thực tại. Nhưng người nghệ sĩ không những ghi lại cái đã có rồi mà còn muốn nói điều gì mới mẻ “Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh”.
Văn học luôn được chắp bút từ hiện thực, đời sống thực tại trở thành vật liệu để các nghệ sĩ gửi gắm những thông điệp của mình và ông lấy dẫn chứng từ hai tác phẩm nổi tiếng của hai tác giả vĩ đại để tăng tính thuyết phục cho luận điểm. Đó là những câu thơ tiêu biểu trong bài thơ “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du và nhân vật An-na Ca-rê-nhi-na trong cuốn tiểu thuyết cùng tên của Lép Tôn-xtôi. Văn nghệ phản ánh cuộc sống chân thực, con người và số phận trong tác phẩm văn học cũng phần nào phản ánh con người ngoài đời sống thực tế. Nhưng với đặc trưng là tính sáng tạo nên ngoài việc thể hiện chân thực cuộc sống trên những trang viết, người nghệ sĩ còn làm cho những hình ảnh, hình tượng trở nên sinh động và thu hút hơn. Chỉ với hai câu thơ:
“Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”
Nguyễn Du và Lép Tôn-xtôi đã tạo ra những tác phẩm văn học sống động, với hình ảnh và ngôn từ đẹp tuyệt vời, đầy cảm xúc. Ví dụ như bức tranh mùa xuân trong “Truyện Kiều” với cỏ xanh và bông lê trắng tinh khôi, tạo nên sự sống động và sự tươi trẻ luôn được tái sinh. Còn nhân vật Anna Karenina trong tiểu thuyết cùng tên đã tạo nên một sức hút mạnh mẽ đến nỗi khi kết thúc tác phẩm, người đọc cảm thấy tiếc nuối và rung động. Điều này chứng tỏ sự thành công của một nghệ sĩ, khi đưa những tác phẩm văn học đến với công chúng.
Tác phẩm văn học không chỉ là những lí thuyết khô khan, mà nó còn mang đến cho chúng ta những trải nghiệm cảm xúc, sự kinh ngạc trước những điều mà chúng ta thường quá quen thuộc để nhận thức. Như Nguyễn Đình Thi đã khái quát: “Lời gửi của văn nghệ không chỉ là một bài học luân lí, một triết lí về đời người, hay những lời khuyên xử thế, hay một sự thực tâm lí, hoặc xã hội.” Văn nghệ, đặc biệt là văn học, cho phép chúng ta khám phá ra bao nhiêu mặt của con người, những vẻ đẹp mới mẻ và những vấn đề mà chúng ta chưa từng ngờ đến, nó là cánh cửa giúp chúng ta tiếp cận và khám phá thế giới một cách tinh tế hơn.
Thiên tài văn học đưa chúng ta vào thế giới đầy phức tạp và đa dạng của con người, khiến hiện thực hiện lên với tính cụ thể và sinh động. Với những truyện ngắn, tiểu thuyết, hay thơ ca, chúng ta không chỉ được chứng kiến những gì xảy ra trong đời sống, mà còn trải nghiệm cảm xúc và nhận thức của những người sáng tạo và người đọc. Có thể là sự rung động của tình yêu, sự đau đớn của mất mát, sự cô đơn hay những vấn đề xã hội nóng bỏng. Những tác phẩm này cũng đưa ra những câu hỏi, những suy nghĩ sâu sắc về cuộc sống và con người.
Văn nghệ là một trong những thứ mang lại cho con người một sức mạnh kì diệu, giúp ta thấy rõ hơn về thế giới xung quanh mình. Những tác phẩm văn học và nghệ thuật mang đến cho chúng ta những cảm xúc, những hình ảnh và những tư tưởng mà ta không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Chúng ta có thể tìm thấy sự nguồn cảm hứng từ những tác phẩm nghệ thuật và từ đó, biến những ý tưởng ấy thành hành động.
Văn nghệ giúp chúng ta có cái nhìn phong phú hơn về cuộc sống và sự đa dạng của nhân loại. Những tác phẩm văn học và nghệ thuật giúp chúng ta hiểu được nhiều hơn về những thử thách, những niềm vui, nỗi buồn và hy vọng của con người. Chúng ta học được nhiều điều từ những câu chuyện về cuộc sống và những trải nghiệm của người khác. Chúng ta có thể tìm thấy trong đó những điểm chung với những người khác và từ đó, chúng ta có thể hiểu những người khác hơn và tôn trọng họ.
Nghệ thuật văn chương đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp niềm vui và sự giải trí cho con người. Thông qua các hoạt động như hòa nhạc, vở kịch và triển lãm nghệ thuật, chúng ta có thể tìm thấy sự thư giãn và trải nghiệm những thứ mới mẻ. Ngoài ra, văn nghệ còn có khả năng truyền cảm hứng và khơi gợi cảm xúc cho con người.
Văn nghệ cũng có khả năng giúp đỡ những người trải qua những khó khăn trong cuộc sống bằng cách cung cấp cho họ một tia hy vọng và ánh sáng. Nó phản ánh đời sống tinh thần của con người và truyền tải những tình cảm, suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm của tác giả.
Tư tưởng là một yếu tố quan trọng trong nghệ thuật văn chương. Nó đóng vai trò là tia hy vọng, cung cấp cho độc giả sự khám phá và suy ngẫm về cuộc sống. Tác giả tạo ra các tác phẩm để chia sẻ với độc giả những giá trị về tình yêu, sự thù hận, niềm vui và nỗi buồn trong cuộc sống. Với mỗi người đọc, tác phẩm đó có thể mang đến những ý nghĩa khác nhau tùy thuộc vào từng trải nghiệm và suy nghĩ của mỗi người. Văn chương, văn nghệ còn giúp con người tự soi chiếu chính mìnhm tự xây dựng lại chính mình, bởi nó “không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi, khiến chúng ta phải tự bước lên đường ấy”. Chính văn nghệ, nghệ thuật đã tạo nên sự sống cho con người, làm cho con người vui buồn nhiều hơn, yêu thương nhiều hơn, sống được nhiều cuộc đời hơn. Nghệ thuật giúp con người giải phóng và vượt qua được những “biên giới của chính mình”.
Trong bài tiểu luận của mình, tác giả Nguyễn Đình Thi đã rõ ràng khẳng định vai trò to lớn của nghệ thuật trong đời sống xã hội. Theo ông, nghệ thuật có khả năng xây dựng và bổ sung thêm những giá trị tâm hồn cho cuộc sống của con người. Bằng cách sử dụng các lập luận chặt chẽ và các ví dụ minh họa thực tế, bài tiểu luận đã giúp thể hiện rõ vai trò và giá trị của văn nghệ đối với cuộc sống con người.
Nhờ vào nghệ thuật, đời sống tâm hồn của con người được mở rộng và phát triển. Nghệ thuật giúp con người có được cái nhìn đa dạng và phong phú hơn về thế giới bên ngoài, từ đó giúp họ hiểu rõ hơn về bản chất của cuộc sống và xã hội mình đang sống.
Bằng cách sử dụng các hình ảnh và dẫn chứng xác thực, bài tiểu luận đã chứng minh rằng nghệ thuật không chỉ đơn thuần là một hình thức giải trí, mà còn là một phương tiện để thể hiện những giá trị đích thực trong đời sống. Từ việc truyền tải thông điệp đến việc khơi gợi cảm xúc và tinh thần của con người, nghệ thuật đã chứng minh được vai trò không thể thiếu của nó đối với sự phát triển của xã hội.