Thuyết minh về bữa cơm tất niên - bài 1
Trong những ngày Tết cổ truyền, với người Việt Nam, bữa cơm tất niên chiều 30 Tết là khoảnh khắc thiêng liêng của mọi gia đình. Vì đây là bữa cơm họp mặt cuối cùng của mọi người trong năm cũ, để cùng ôn lại những vất vả vui buồn của năm qua, chuẩn bị bước sang năm mới tràn đầy hy vọng mọi sự sẽ hanh thông tốt đẹp hơn.
Thực tế rằng mâm cơm tất niên không phải là một nghi lễ chính thức của ngày tết nhưng nó lại là một phong tục truyền thống từ ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Tết đến xuân về, ai ai cũng bận rộn trang hoàng nhà cửa, gói bánh, muối dưa hành, dưa kiệu, thu xếp hết những công việc cuối năm, đi chợ chọn lấy vài chậu hoa cho Tết thêm phần rực rỡ, vui vẻ.
Thế nhưng sau tất cả những công việc bận rộn cuối năm, người ta vẫn không quên chuẩn bị một mâm cơm cúng đơn giản và hôm giao thừa. Thứ nhất là để tỏ lòng thành kính với ông bà tổ tiên đã phù hộ cho con cháu cả năm làm ăn thuận buồm xuôi gió, thứ hai nữa là để rước ông Táo đã đi chầu trời vào hôm 23 âm về ăn Tết với gia đình. Và cuối cùng, cái chính yếu của mâm cơm tất niên là dịp để toàn thể gia đình ông bà cha mẹ con cái gặp nhau ngày cuối năm cùng nâng ly rượu sum họp, đầm ấm sau một năm vất vả lao động kiếm sống. Để làm gắn kết thêm cái tình cảm gia đình, thế nên tôi thấy rằng người ta có thể mệt mỏi trong các dịp cỗ bàn khác, thế nhưng riêng trong mâm cơm tất niên, trong lúc cuối năm thế này ai cũng hào hứng, thả lỏng bản thân để hòa vào không khí ấm cúng, chuẩn bị chào đón một mùa xuân mới.
Ngày nay, tuy nhịp sống công nghiệp gấp gáp, nhưng mọi gia đình vẫn duy trì cúng cơm tất niên như một nghi thức tốt đẹp. Việc mua sắm đồ lễ cũng nhanh gọn hơn. Có một thực tế là bên cạnh những người thực hiện nghi thức này theo đúng lệ xưa, đáng chê trách có nhiều người vẫn còn mua nhiều vàng mã đốt trong ngày lễ tất niên mà chưa chắc đã hiểu hết ý nghĩa của nghi thức đó, hoặc chọn những món ăn quá cầu kỳ tốn kém, không hợp khẩu vị và phong tục người Việt. Sự thành kính đâu cốt bởi đồ cúng lễ hay mâm cao cỗ đầy mà điều chính là phải ở tâm của mỗi người. Bữa cơm tất niên cần để lại ấn trong mỗi người một cảm xúc khó quên, đến nỗi dù có đi đâu xa, người Việt vẫn thường nhớ đến bữa cơm đặc biệt này, và cùng hướng về nơi có những người thân đang quây quần bên mâm cơm tiễn biệt năm cũ, chuẩn bị đón xuân sang nơi quê hương yêu dấu.
Cúng tất niên là dịp để con cháu tri ân tổ tiên đã phù hộ cho mình trong năm qua làm ăn gặp gỡ, học hành tấn tới, cầu được ước thấy. Đó là thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Bữa cơm tất niên tuy không phải là một nghi lễ bắt buộc trong ngày Tết, nhưng từ lâu đã trở thành phong tục đẹp trong đời sống tâm linh của người Việt Nam. Không khí của mâm cơm tất niên càng vui vẻ đầm ấm thì những ngày đầu xuân càng rộn rã đầy ắp tiếng cười.
