Từ xa xưa đến nay, con người sống ở trên đời luôn chú trọng việc tu dưỡng đạo đức, phẩm cách và rèn luyện tài trí làm mục đích của cuộc sống. Trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, ngoài các đức tính tốt đẹp như lòng khoan dung, nhân nghĩa, tinh thần dũng cảm, lòng tự trọng,... thì "nhẫn" là một trong những đức tính được chú trọng hơn cả. Chữ "nhẫn" từ lâu đã trở thành một quy tắc thiết yếu văn hóa ứng xử của người Việt, vốn là dân tộc luôn lấy tình nghĩa làm lẽ sống. Có câu: "Nhẫn một lúc sóng yên biển lặng, lùi một bước biển rộng trời cao", Khổng Tử cũng từng nói rằng: "Việc nhỏ không nhẫn, ắt làm hỏng việc lớn". Để thấy được tầm quan trọng của chữ "nhẫn" trong đời sống con người, có biết nhẫn nại thì đại sự mới thành, cuộc sống mới dễ dàng hơn.

"Nhẫn" là một chữ rất thâm thúy và sâu sắc bao hàm nhiều ý nghĩa khiến người ta phải gật đầu tâm đắc, đa số những người thành công đều khuyên rằng, trước khi muốn làm việc gì lớn lao thì phải học cho được chữ "nhẫn". Chữ "nhẫn" trong cách đối nhân xử thế giữa con người với con người là nhẫn nhịn, nhường nhịn lẫn nhau, trong mối quan hệ giữa con người mới mục tiêu, lý tưởng, với công việc, ước mơ thì người ta gọi là nhẫn nại, kiên trì. Dĩ nhiên "nhẫn" không chỉ nằm riêng trong hai loại nhẫn ấy, mà còn nhiều kiểu "nhẫn" khác, nhưng phổ biến và gần như bao trùm hết ý nghĩa của chữ "nhẫn" là hai nghĩa trên.

"Nhẫn" là một cảnh giới cao khó đạt được trong con đường tu dưỡng đạo đức và phẩm hạnh của con người, bởi nó đòi hỏi sự tĩnh tâm, không so đo tính toán, mà đa số con người ta vẫn thường trọng cái "tôi" cá nhân, thích thể hiện hơn là nhẫn nại, nhường nhịn. Trong tiếng Hán, chữ "nhẫn" được viết một cách rất tinh tế và tài tình, chữ "nhẫn" (忍) được hợp thành bởi bộ "đao" (刀) nằm bên trên bộ "tâm"(心), nghĩa rằng con người sống mà không biết "nhẫn" thì sẽ gặp đau đớn như trái tim bị thanh đao bên trên cứa cho một nhát đau thấu tâm can. Và muốn đạt được chữ "nhẫn" thì trước hết trái tim phải kiên định, vững bền, không xê dịch trước mọi sự, kể cả đó có là mối nguy hiểm tựa thanh đao kề trước tim.

Trước hết nói về chữ "nhẫn" trong mối quan hệ giữa con người với con người, đó là sự nhẫn nhịn, chịu đựng. Trong gia đình, muốn êm ấm hòa thuận thì trước hết mỗi người cần phải biết nhường nhịn nhau, vợ nhường chồng, con cái nhường cha mẹ, anh chị em cũng phải biết mà nhẫn nhịn lẫn nhau, và ngược lại. Có như thế mỗi quan hệ tình thân mới có thể tốt đẹp và vững bền được, bởi sống chung với nhau lâu ngày tất có những điều bất mãn, nhưng chúng ta không thể vì cái tôi cá nhân mà mặt nặng mày nhẹ, 3 ngày một trận cãi nhau nhẹ, 5 ngày một trận cãi nhau nặng được. Như thế thì còn đâu là tình cảm gia đình thân thuộc, đã là thân tình thì cái cốt yếu đó là phải thấu hiểu, bao dung và sẵn sàng dẹp bỏ cái "tôi" cá nhân để nhường nhịn lẫn nhau, cho êm ấm cửa nhà.

Trong các mối quan hệ khác cũng tương tự như thế, ví như trong tình cảm bạn bè, đã chơi được với nhau tất là hợp tính nhau, tuy nhiên đôi lúc chúng ta cũng sẽ có vài lần trái quan điểm hoặc không hài lòng về một điều gì đó ở bạn chẳng hạn. Thì trước tiên các bạn phải nghĩ được rằng cuộc đời chẳng dễ cho ta được một tri kỷ, cùng ta chia sẻ, vượt qua mọi khó khăn, thế nên nếu như "nhẫn" mà có được một người bạn tốt thì hà cớ chi ta lại không "nhẫn"? Trong mối quan hệ yêu đương cũng vậy, hai cá thể độc lập ban đầu thu hút lẫn nhau là vì những ưu điểm của đối phương, nhưng lâu dần những khuyết điểm cũng sẽ lộ ra, buộc chúng ta phải chấp nhận và yêu luôn khuyết điểm ấy bằng cách "nhẫn", đôi bên cùng lùi một bước, cùng thông cảm cho nhau, nếu thực sự yêu nhau và muốn mối quan hệ lâu dài. Còn nếu như liên tiếp bất đồng quan điểm, cãi vã hơn thua, ai cũng không chịu nhân nhượng, thì thật sự tình yêu ấy khó mà có thể bền lâu được.

Còn trong mối quan hệ giữa con người với lý tưởng, với mục tiêu và ước mơ trong cuộc sống thì "nhẫn" tức là nhẫn nại, kiên trì. Như Khổng Tử đã dạy: "Việc nhỏ không nhẫn, ắt làm hỏng việc lớn", hay trong cuốn sách kinh điển của Nho giáo là Thượng Thư cũng đã chép lại lời của Chu Thành Vương dặn dò Quân Trần rằng: "Nhất định phải Nhẫn thì việc mới thành. Tấm lòng bao dung thì mới có đức hạnh cao thượng". Các bậc thánh nhân đã dạy thì ắt chẳng sai bao giờ, làm việc gì cũng vậy trước hết phải đặt ra mục tiêu rồi kiên trì thực hiện một cách từ từ, bài bản phải có thời gian nung nấu thì mới có thể có thành quả tốt đẹp được. Ví như một người chữ vốn xấu nổi tiếng như Cao Bá Quát, cũng phải kiên trì, nhẫn nại tập tành, khổ luyện hàng năm trời mới được những nét chữ rồng bay phượng múa, được tiếng thơm muôn đời, chứ đâu phải ngày một ngày hai.

Rồi nói đơn giản như việc học một ngôn ngữ mới cũng vậy, người ta học là học ngày này qua tháng khác, học năm này qua năm nọ thậm chí là học cả đời, cần mẫn, kiên trì và nhẫn nại, mới được cái kết quả là nói tiếng nước bạn như người bản xứ, chứ đâu phải nháo nhào học kiểu nước rút thì tôi nói thật bạn không có được thành quả như người khác cũng là đáng lắm. Lại nói ví dụ về một cô nàng hơi thừa cân một chút, cô quyết định ăn kiêng và tập luyện để giảm cân, nhưng lại chẳng có tính nhẫn nại gì, mới được đâu 1 tuần thấy mình chẳng xuống cân nào, đã chán nản bỏ cuộc và cuối cùng cái ước mơ về một thân hình đẹp mãi mãi vẫn là điều xa vời. Trong làm ăn kinh doanh cũng thế, bạn tập tành kinh doanh ắt sẽ vướng nhiều khó khăn, thời gian đầu có thể sẽ lỗ vốn, nhưng bạn không nên vì thế mà bỏ cuộc, mà phải kiên nhẫn nhìn nhận lại vấn đề, phát hiện chỗ chưa ổn để sửa chữa, cứ nhiều lần thất bại thì chắc chắn có một ngày bạn sẽ thành công.

Nhiều người nói rằng "nhẫn" là biểu hiện của sự nhu nhược, hèn nhát không dám bộc lộ quan điểm cá nhân, là sự trốn tránh dư luận. Đó là một quan điểm hết sức sai lầm, bởi suy xét các mặt, chữ "nhẫn" chỉ đem lại điều lợi chứ không hại. Khi con người ta học được chữ "nhẫn", cũng tức là khi cái tâm đã tịnh, đã nhìn rõ quy luật của đời người không phải là sự hơn thua, tranh giành mà là hiểu rõ đúng sai, phân biệt thị phi. Là biết đặt cái "tôi" của mình qua một bên, để im lặng quan sát và lắng nghe được nhiều hơn, biết vì cái lớn mà bỏ qua cái nhỏ, biết bảo vệ bản thân khỏi những tác động tiêu cực từ bên ngoài, tâm hồn bạn sẽ không còn bị ảnh hưởng bởi những điều vụn vặt từ cuộc sống. Tấm lòng bạn khi ấy sẽ thật kiên định, vững bền hướng về những giá trị lớn, hướng về ước mơ, về một cuộc sống tốt đẹp, khác hẳn những con người nông nổi, bốc đồng, ưa so đo. "Nhẫn" là biểu hiện của một nhân cách đẹp, một tâm hồn thanh cao, là bao hàm của những phẩm chất đạo đức khác như lòng tự trọng, nhân nghĩa, khoan dung,...

Sống ở trên đời, dù bạn là ai cũng hãy cố rèn cho mình được chữ "nhẫn" trong nhân cách và coi nó là tôn chỉ của cuộc sống. "Nhẫn" sẽ là sức mạnh của bạn, là đôi cánh giúp bạn vươn tới thành công một cách thuận lợi hơn, cũng là liều thuốc khiến cuộc sống của bạn bớt đi được nhiều phiền muộn vì sự hơn thua nhàm chán của đời người.

Theo cách viết của chữ Hán, chữ Nhẫn được tạo nên từ sự kết hợp của chữ Đạo và chữ Tâm. Chữ Đạo đặt ở phía trên, biểu hiện cho tính khách quan, tính bị động, tính nghiêm khắc. Chữ Tâm đặt ở phía dưới chữ Đạo, chịu sự chế ngự của chữ Đạo nhưng nó lại biểu hiện cho tính chủ quan, năng động và tự do.

Nhẫn trở thành cách cư xử trong mối quan hệ giữa con người với con người và mối quan hệ giữa con người với mục đích, lý tưởng. Trong mối quan hệ giữa con người con người, nhẫn là nhẫn nhịn. Trong mối quan hệ giữa con người với mục đích, lý tưởng, nhẫn trở thành nhẫn nại. Nhẫn chính là sự tu dưỡng đạo đức và tu dưỡng phẩm hạnh.

Nhẫn là đặc trưng của nền văn minh Đông Á, trở thành quy tắc ứng xứ trong gia đình đến xã hội. Việt Nam là nước có nền văn hoá nông nghiệp với đặc điểm trọng tình khiến người Việt Nam lấy tình cảm làm nguyên tắc ứng. Do đó, người Việt Nam luôn chủ trương nhường nhịn để giữ được thuận hòa. Cũng bởi vậy mà chữ Nhẫn có một ý nghĩa, vị trí rất quan trọng trong cuộc sông của người Việt. Một gia đình có êm ấm, hoà thuận hay không phẩn lớn do sự nhẫn nhịn quyết định.

Cái gốc trăm nết

Nết nhẫn nhịn là cao

Cha con nhẫn nhịn nhau

Vẹn tròn đạo lý

Vợ chồng nhẫn nhịn nhau

Con cái khỏi bơ vơ

Anh em nhẫn nhịn nhau

Trong nhà thường êm ấm

Bạn bè nhẫn nhịn nhau

Tinh nghĩa chẳng phai mờ...

Trước đây, gia đình Trương Công Nghệ đời nhà Đường là cửu đại đồng đường (chín đời ở chung một nhà). Đường Cao Tông đến nhà ông ta hỏi có bí quyết gì, Trương Công Nghệ liền xin giấy viết liền một trăm chữ "Nhẫn". Một gia đình có nhân khẩu quá đông, cùng chung sống dưới một mái nhà, nếu không có được sự nhẫn nhịn thì khó mà hoà hợp được. Đạo lý ấy cũng đúng trong một đất nước. Người có thể nhẫn nhịn nhau vì gia đình như vậy thì cũng thể biết cách nhẫn nhịn, ứng xử khéo léo ngoài xã hội. Nhẫn nhịn chính là cột chống đỡ cho tinh thần đua tranh. Nếu lúc nào cùng nghĩ đến sự nhẫn nhịn thì thắng không kiêu, bại không nản, có thế tiến, có thể lui theo ý muốn mình.

Thực tế đã chứng minh rằng tất cả những gì con người sống và làm đều được nâng trên đôi cánh của sự kiên nhẫn. Danh hoạ người Tây Ban Nha catso đã phải âm thầm sáng tạo suốt 77 năm để có được 50.000 tác phẩm hội họa. Ông đã từng phải tự giam mình trên đồi Mông - mác suốt 5 năm trong thời kỳ Lam. Nhà văn Pháp Hônôrê Đờ Banzắc cũng vậy, ông phải trải qua bao nhiêu sự thất bại ở các nghề khác để thành công trong nghề văn. Với 95 cuốn tiểu thuyết trong bộ "Tấn trò đời", ông trở thành bậc thầy của chủ nghĩa hiện thực phê phán Pháp. Victo Huygo, L.Tônxtôi đã làm việc cần cù để có được “những người khốn khổ", "Chiến tranh và hoà bình", "Anna Karênina"... Thiên tài Puskin kiên trì trong "sự lao động yên lặng" làm loé sáng những ý tưởng. Gôganh - thiên tài hội họa Pháp, trường phái Ấn tượng - phải lìa bỏ vợ con và cuộc sống giàu sang để tìm không gian sáng tạo.

Còn nhà viết kịch Môlie đã lao động miệt mài đến hộc máu trên sàn diễn... Đó là những tấm gương của các bậc vĩ nhân, những con nguời đã cống hiến những giá trị bất diệt cho nhân loại. Nhưng cả cuộc đời của họ là những trang sách, những bức họa, những công trình thấm đẫm mồ hôi và sự khổ luyện. Họ tự nguyện biến mình thành những người nô lệ lao động khổ sai cho nghệ thuật, cho lý tưởng. Gioócgiơ Xăng đã nói "Nghệ thuật không phải là một năng khiếu có thể phát triển mà không cần mở rộng kiến thức về mọi mặt. Cần phải sống, phải tìm tòi phải xào nấu lại rất nhiều, phải yêu rất nhiều và chịu nhiều đau khổ, đồng thời phải không ngừng kiên trì làm việc". Mác cũng khẳng định "Chỉ những người nào không sợ chồn chân mỏi gối, trèo lên những con đường nhỏ bé gập ghềnh của khoa học thì mới hi vọng đạt đến đỉnh cao xán lạn".

Mấy thế kỷ trở lại đây, nhẫn nhịn luôn là luận đề quan trọng trong tài liệu thần học. Khái niệm nhẫn nhịn bắt đầu được các tài liệu lịch sử chăm sóc bảo vệ sức khoẻ chú ý đến. Lợi ích của của sự nhẫn nhịn chủ yếu biểu hiện ở chỗ giảm bớt tâm trạng chịu đựng như đau buồn, tức giận hoặc lo âu. Dựa vào những nghiên cứu của các nhà tâm lý học mà xét, nhẫn nhịn có thể đem lại tinh thần khoẻ mạnh, thân thể khoẻ mạnh, năng lực tự khống chế... Các nhà nghiên cứu tiến hành đánh giá chỉ số sức khoẻ của con người và chi số nhẫn nhịn của họ.

Sau khi thu thập được những thông tin này, họ tiến hành thông kê và kết luận: nhẫn nhịn có thể thúc đẩy sức khoẻ của con người. Chi số nhẫn nhịn một người càng cao thì tâm lý của người ấy càng khoẻ mạnh. Người ta cũng chia con ngưòi thành một số nhóm để tiến hành thực nghiệm, chấp nhận việc trị liệu khác nhau. Họ phát hiện người tham gia tâm lý trị liệu có mức độ. Sức khoẻ không bằng người tham gia trị liệu nhẫn nhịn. Nhẫn nhịn có thế làm giảm đau đớn, giảm khá năng mắc bệnh tim mạch. Người nhẫn nhịn từ trong lòng thật sự thì sức mạnh cá nhân và dũng khí của họ sẽ tăng lên, họ sẽ càng có chủ kiến khi quyết định đối mặt với những điều làm tổn thương họ. Những người không đủ sự nhẫn nhịn thì sức mạnh và dũng khí của họ cũng bị giảm đi. Người Trung Quốc thường nói "Bạn chớ nên cáu gắt, cáu gắt sẽ làm tổn thương hoà khí; bạn chớ nên tức giận, tức giận sẽ làm huỷ hoại nguyên khí; bạn chớ nên đùa giỡn, đùa giỡn sẽ làm hỏng tài khí; bạn phải nhẫn nhịn, nhẫn nhịn sẽ có được thần khí".

Bạn hãy đọc kỹ những câu răn về chữ nhẫn, bạn sẽ thấy, muôn màu cuộc sống bày ra trong sức mạnh của chữ nhẫn. Chữ nhẫn ẩn chứa những phương kế sống của một đời người.

Có khi nhẫn để xoay vần

Thiên thời, địa lợi, nhân tâm hiệp hòa

Có khi nhẫn để vị tha

Có khi nhẫn để thêm ta, bớt thù

Có khi nhẫn: tỉnh giả ngu

Hơn hơn, thiệt thiệt đường tu khó lường

Có khi nhẫn bởi vô thường

Không không, sắc sắc đoạn trường trần ai

Có khi nhẫn để lắng tai

Khôn khôn, dại dại nào ai tránh vòng

Có khi nhẫn để bao dung

Ta vui người cũng vui cùng có khi

Có khi nhẫn để tăng uy

Có khi nhẫn để kiên trì bền gan..."

Việc lấy đức nhẫn làm sức mạnh (dĩ nhẫn vi lực) cho thấy lợi ích cũng như quyền năng biến hóa, nội lực mạnh mẽ của chữ nhẫn.

Chữ nhẫn là chữ tương vàng,

Ai mà nhẫn được, thì càng sống lâu

Tự tìm được cho mình một chữ nhẫn thích hợp sẽ giúp ích cho cuộc sống của bạn, và nếu biết sự dụng chữ nhẫn sao cho đúng cách, sẽ mang lại cho con người một sức mạnh vô cùng!

Nhẫn trở thành cách cư xử trong mối quan hệ giữa con người với con người và mối quan hệ giữa con người với mục đích, lý tưởng. Trong mối quan hệ giữa con người với con người, nhẫn là nhẫn nhịn. Trong mối quan hệ giữa con người với mục đích, lý tưởng, nhẫn trở thành nhẫn nại. Nhẫn chính là sự tu dưỡng đạo đức và tu dưỡng phẩm hạnh.

Chữ Nhẫn trong cuộc sống. Nhẫn là đặc trưng của nền văn minh Đông Á, trở thành quy tắc ứng xử từ gia đình đến xã hội. Việt Nam là nước có nền văn hoá nông nghiệp với đặc điểm trọng tình khiến người Việt Nam lấy tình cảm làm nguyên tắc ứng xử. Do đó, người Việt Nam luôn chủ trương nhường nhịn để giữ được thuận hoà. Cũng bởi vậy mà chữ Nhẫn có một ý nghĩa, vị trí rất quan trọng trong nếp sống của người Việt. Một gia đình có êm ấm, hòa thuận hay không phần lớn là do sự nhẫn nhịn quyết định.

Cái gốc trăm nết

Nết nhẫn nhịn là cao

Cha con nhẫn nhịn nhau

Vẹn tròn đạo lý

Vợ chồng nhẫn nhịn nhau

Con cái khỏi bơ vơ

Anh em nhẫn nhịn nhau

Trong nhà thường êm ấm

Bạn bè nhẫn nhịn nhau

Tình nghĩa chẳng phai mờ…

Trước đây, gia đình Trương Công Nghệ đời nhà Đường là cửu đại đồng đường (chín đời ở chung một nhà). Đường Cao Tông đến nhà ông ta hỏi có bí quyết gì, Trương Công Nghệ liền xin giấy viết liền một trăm chữ “Nhẫn”. Một gia đình có nhân khẩu quá đông, cùng chung sống dưới một mái nhà, nếu không có được sự nhẫn nhịn thì khó mà hòa hợp được. Đạo lý ấy cũng đúng trong một đất nước. Người có thể nhẫn nhịn nhau vì gia đình như vậy thì cũng có thể biết cách nhẫn nhịn, ứng xử khéo léo ngoài xã hội. Nhẫn nhịn chính là cái cột chống đỡ cho tinh thần đua tranh. Nếu lúc nào cũng nghĩ đến sự nhẫn nhịn thì thắng không kiêu, bại không nản, có thể tiến, có thể lui theo ý muốn của mình.

Chữ Nhẫn trong nghệ thuật. Thực tế đã chứng minh rằng tất cả những gì con người sống và làm đều được nâng trên đôi cánh của sự kiên nhẫn. Danh hoạ Tây Ban Nha Picasso đã phải âm thầm sáng tạo suốt 77 năm để có được 50.000 tác phẩm hội họa. Ông đã từng phải tự giam mình trên đồi Mông – Mác suốt 5 năm trong thời kỳ Lam. Nhà văn Pháp Hônôrê Đờ Bandắc cũng vậy, ông phải trải qua bao nhiêu sự thất bại ở các nghề khác để thành công trong nghề văn. Với 95 cuốn tiểu thuyết trong bộ “Tấn trò đời”, ông trở thành bậc thầy của chủ nghĩa hiện thực phê phán Pháp. Victor Hugo, L.Tônxtôi đã làm việc cần cù để có được “Những người khốn khổ”, “Chiến tranh và hòa bình”, “Anna Karenina”… Thiên tài Puskin kiên trì trong “sự lao động yên lặng” làm lóe sáng những ý tưởng. Gôganh - Thiên tài hội họa Pháp, trường phái Ấn tượng - phải lìa bỏ vợ con và cuộc sống giàu sang để tìm không gian sáng tạo.

Còn Nhà viết kịch Môlie đã lao động miệt mài đến hộc máu trên sàn diễn… Đó là những tấm gương của các bậc vĩ nhân, những con người đã cống hiến những giá trị bất diệt cho nhân loại. Nhưng cả cuộc đời của họ là những trang sách, những bức họa, những công trình thấm đẫm mồ hôi và sự khổ luyện. Họ tự nguyện biến mình thành những người nô lệ lao động khổ sai cho nghệ thuật, cho lý tưởng. Gioócgiơ Xăng đã nói “Nghệ thuật không phải là một năng khiếu có thể phát triển mà không cần mở rộng kiến thức về mọi mặt. Cần phải sống, phải tìm tòi, phải xào nấu lại rất nhiều, phải yêu rất nhiều và chịu nhiều đau khổ, đồng thời phải không ngừng kiên trì làm việc”. Mác cũng khẳng định “Chỉ những người nào không sợ chồn chân mỏi gối, trèo lên những con đường nhỏ bé gập ghềnh của khoa học thì mới hy vọng đạt đến đỉnh cao xán lạn”.

Chữ Nhẫn đối với sức khỏe. Mấy thế kỷ trở lại đây, nhẫn nhịn luôn là luận đề quan trọng trong tài liệu thần học. Khái niệm nhẫn nhịn bắt đầu được các tài liệu lịch sử chăm sóc bảo vệ sức khoẻ chú ý đến. Lợi ích của của sự nhẫn nhịn chủ yếu biểu hiện ở chỗ giảm bớt tâm trạng chịu đựng như đau buồn, tức giận hoặc lo âu. Dựa vào những nghiên cứu của các nhà tâm lý học mà xét, nhẫn nhịn có thể đem đến tinh thần khỏe mạnh, thân thể khỏe mạnh, năng lực tự khống chế… Các nhà nghiên cứu tiến hành đánh giá chỉ số sức khoẻ của con người và chỉ số nhẫn nhịn của họ. Sau khi thu thập được những thông tin này, họ tiến hành thống kê và kết luận: Nhẫn nhịn có thể thúc đẩy sức khoẻ của con người. Chỉ số nhẫn nhịn của một người càng cao thì tâm lý của người ấy càng khoẻ mạnh.

Người ta cũng chia con người thành một số nhóm để tiến hành thực nghiệm, chấp nhận việc trị liệu khác nhau. Họ phát hiện người tham gia tâm lý trị liệu có mức độ sức khỏe không bằng người tham gia trị liệu nhẫn nhịn. Nhẫn nhịn có thể làm giảm đau đớn, giảm khả năng mắc bệnh tim mạch. Người nhẫn nhịn từ trong lòng thật sự thì sức mạnh cá nhân và dũng khí của họ sẽ tăng lên, họ sẽ càng có chủ kiến khi quyết định đối mặt với những điều làm tổn thương họ. Những người không đủ sự nhẫn nhịn thì sức mạnh và dũng khí của họ cũng bị giảm đi. Người Trung Quốc thường nói “Bạn chớ nên cáu gắt, cáu gắt sẽ làm tổn thương hoà khí; bạn chớ nên tức giận, tức giận sẽ làm huỷ hoại nguyên khí; bạn chớ nên đùa giỡn, đùa giỡn sẽ làm hỏng tài khí; bạn phải nhẫn nhịn, nhẫn nhịn sẽ có được thần khí”.

Trong hành trang bước vào đời của mỗi chúng ta, không thể không mang theo chữ “nhẫn”, cổ nhân từng nói: “Tiểu bất nhẫn tất loạn đại mưu", nghĩa là, đối với chuyện nhỏ, việc nhỏ mà không kiềm chế, nhẫn nại, chịu đựng thì sẽ làm hỏng việc lớn.

Vậy “Nhẫn” là gì? - Nhẫn là nhịn, dằn lòng xuống. Nhẫn thường đi liền với các từ, nhẫn nại, nhẫn nhịn, nhẫn nhục. Nhẫn nại có nghĩa là bền bỉ, chịu đựng những khó khăn nào đó để làm việc gì. Nhẫn nhịn chịu nhịn, chịu dằn lòng xuống. Còn nhẫn nhục nghĩa là dặn lòng chịu đựng những điều cực nhục. Tất cả đó là những biểu hiện tâm lí tự làm chủ bản thân rất cao trước những áp lực bân ngoài.

Trong cuộc sống giao tiếp hằng ngày, rất ít khi tránh khỏi mâu thuần và xung đột. Không nên “việc bé xé làm to”. Nếu chuyện nhỏ mà cố chấp, không nhẫn nhịn, tự kiềm chế thì sẽ làm hỏng việc lớn. ông bà, cha mẹ thường khuyên bảo con cháu: “Một điều nhịn là chín điều lành”. Cổ ngữ có câu: “Tiểu bất nhẫn bất thành đại sự” không biết nhẫn nhịn chuyện nhỏ thì việc lớn không thành.

Trong cuộc sống, có lúc ta phải làm ngơ trước những điều trái tai của những kẻ hung hăng, hiếu thắng. Có lúc bị “bắt nạt” một cách hồ đồ mà ta vẫn phải nén lòng nhẫn nhịn, chịu đựng, cho qua… Có nên tranh luận, cãi lí với những kẻ nóng náy, ăn nói hồ đồ, thậm chí vô lễ không? Ta phải biết “tránh voi” nhưng có lúc lại cần tránh xa ‘con trâu lấm”. Mà loại “trâu lấm” trên đường đời rất nhiều. Câu “tránh voi chẳng xấu mặt nào”, và câu “thấy cứt tránh ngang, có sang gì cứt!” là những câu tục ngữ chí lí nêu lên bài học về chữ “nhẫn”.

Sách cổ ghi lại bao câu chuyện lí thú về chữ “nhẫn”. Thuở thiếu thời, Trương Lương (đại mưu sĩ của Hán Cao Tổ sau này) lúc đi ngang qua bến đò sông Xích Thủy đã gặp một ông lão người nhỏ bé, mắt xếch, ngạo mạn bắt “nhặt giày”, rồi còn bắt “xỏ giày” cho ông ta. Sau lời khen: “Tay này có cốt cách làm người”, ông lão lên giọng bảo: “Năm ngày sau, nhà ngươi hãy đến gặp ta ở bến đò!…”. Trương Lương rất khó chịu, nhưng vẫn nén lòng chịu đựng. Sau đó, phải hai lần ra đứng đợi ở bến đò vào lúc nửa đêm, Trương Lương mới được gặp “lão già quái gở!”. Sự nhẫn nhục, nhẫn nại đã đưa đến một điều bất ngờ hiếm có: Trương Lương được ông lão tặng cho quyển sách quý Binh pháp Thái Công. Lúc đó, Trương Lương mới biết ông già ấy là Hoàng Thạch Công, một tiên ông ở chân núi thành Bắc.

Chuyện thứ hai nói về Hàn Tín bị anh bán thịt giễu cợt, chua cay, thậm chí còn bị hắn bắt chui qua háng. Trong bụng thì chua cay, tức giận, nhưng Hàn Tín vẫn nhẫn nhục nhất nhất làm theo lời anh hàng thịt trước những cặp mắt ngạc nhiên và những tiếng cười ré lên của hàng trăm người đi chợ có mặt lúc ấy. Vị đại tướng của nhà Hán sau này, lúc đó không phải là một thằng hèn, trái lại ông ta đã nêu cao chữ “nhẫn”, làm đúng lời dạy của người xưa “Tiểu bất nhẫn tất loạn đạo mưu”.

Nhẫn nhịn, nhẫn nhục là một đức tính đẹp của người biết làm chủ bản thản, tự kiềm chế mình trước hoàn cảnh bất thuận, bất lợi. Có trường hợp bị người thân trách nhầm, bị bạn bè hiểu nhầm, rất dễ dẫn đến bất hòa. Lúc đó, nóng giận sẽ làm cho mối quan hệ bị rạn nứt, chẳng khiến cho mây mù tan nhanh, không làm cho gió xuân thành mưa. Phải bình tĩnh, hết sức bình tĩnh là ta sẽ tìm dược cách “phá vây”, thoát ra khỏi tình trạng nặng nề, ngột ngạt!

Nhẫn nhịn, nhẫn nhục không phải là sự nhu nhược đáng khinh. Trái lại, chính là biểu hiện của một phẩm cách tự tin, thể hiện ý chí vừa tự kiềm chế vừa kiên cường. Lan Tương Như, vị Tể tướng quyền cao chức trọng thời Chiến quốc, ở gia thất cũng như ở triều đình, ở đâu, tiếp xúc với ai, ông cũng lễ độ, nhường nhịn, khiêm nhường, cung kính. Nguyễn Công Trứ, nhà thơ lỗi lạc, vị đại quan thời Nguyễn, “lúc thủ khua, khi tham tán, lúc Tổng đốc Đông…", “lúc bình Tây cờ Đại tướng”, có khi bị cách tuột làm lính thú, thế nhưng ông vẫn nhẫn nhục chờ thời. Ông từng nói: “lúc làm Đại tướng, ta không lấy thế làm vinh thì lúc là lính thú ta cũng không lấy thể làm nhục!”. Giữa thời loạn, ông mang cốt cách một kẻ sĩ quân tử, một đấng trượng phu, lúc về trí sĩ, ông là “cây thông đứng giữa trời mà reo!” Bài học về chí nam nhi, chí anh hùng và bài học về chữ “nhẫn” mà ông nêu cao, cho đến nay vẫn còn được nhiều người ngưỡng mộ và giàu ý nghĩa nhân sinh.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp - người anh cả của quân đội ta - cuộc đời và sự nghiệp của ông gắn liền những trang sử vàng chói lọi trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ xâm lược. Nghe nói, từ thập kỉ 80 của thế kỉ XX đến nay (năm 2010), trong tư dinh Đại tướng có treo một chữ “nhẫn” rất to, chắc do nhiều nguyên nhân, nhưng cái tâm đức của ông thật vô cùng trong sáng, được thiên hạ ngợi ca.

Tóm lại, nhẫn nhịn là sự độ lượng, khiến cho đức trong, tâm sáng, lòng thanh thản. Người có thể tự kiềm chế, biết nhẫn nại là người sâu sắc, giàu bản lĩnh thể hiện một cốt cách trí tuệ, mưu lược, cao thượng. Ai cũng cần biết “nhẫn” trong cuộc sống. Tuổi trẻ cần biết “nhẫn” để rèn luyện bản lĩnh, để chờ thời cơ, để vươn lên lập đức, lập nghiệp.

Trong cuộc sống con người luôn phải gặp phải rất nhiều những khó khăn và gian lao vất vả, chính vì vậy con người cần trang bị cho mình rất nhiều những kiến thức và kĩ năng cho bản thân và trong đó nhẫn nhịn và nhẫn nhục là hai đức tính tốt và con người cần phải rèn luyện.

Nhẫn nhịn đó là biết kiên trì nhẫn nhịn cho dù có bất cứ điều gì xảy ra, phải biết bình tĩnh để giải quyết mọi vấn đề và điều đó mới có ý nghĩa góp phần tạo nên những đức tính tốt và những điều mang những giá trị tốt đẹp cho con người, chúng ta cần phải rèn luyện đức tính nhẫn nhịn để chịu đựng và cam chịu những điều cho dù đó là khó khăn và gian lao vất vả nhất, hành động đó không chỉ tạo nên những thành phần quan trọng và là một niềm tự hào và những điều quan trọng đó mới tạo nên những phẩm chất tốt đẹp nhất cho con người. Còn nhẫn nhục đó là chịu đựng những điều nhục nhằn và những điều đó không chỉ làm cho con người trưởng thành hơn và nó cũng mang một ý nghĩa giáo dục và rèn luyện con người sâu sắc. Hai đức tính này con người cần phải rèn luyện và nó tạo nên một ý nghĩa lớn lao và những điều vô tri vô giác cho con người.

Không phải ai cũng có được hai đức tính này muốn rèn luyện nó phải rèn luyện trong một quá trình và nó mới tạo nên được những phẩm chất đáng quý cho con người, mỗi chúng ta đều phải tự hào và những điều đó mang những giá trị riêng và vô cùng có ý nghĩa, không chỉ tạo nên những giá trị căn nguyên và những điều tuyệt vời cho mỗi con người, hành động đó không chỉ làm cho con người kiên nhẫn và biết lắng nghe và giải quyết mọi điều chín chắn và đúng đắn nhất, không chỉ vì những điều tầm thường và nông nổi mà giải quyết nó bộc phát kiên nhẫn và giải quyết mọi vấn đề xảy ra là điều tuyệt vời và mang những ý nghĩa giá trị nhất, mỗi chúng ta luôn luôn phải tự hào và biết quý trọng những giá trị này, nó không chỉ làm cho con người trưởng thành và phát triển hơn, nó cũng tạo nên những đức tính bền bỉ và kiên trì cho con người.

Không chỉ vì những điều khó khăn và bộc phát mà con người không sử dụng nó hiệu quả và ý nghĩa hơn, khi những điều đó có ý nghĩa chúng ta đã tạo nên được những điều mang những ý nghĩa nhất và hiệu quả trong việc lựa chọn những công việc và một cách hiệu quả trong cách giải quyết công việc và ý nghĩa riêng trong những thành phần riêng và hiệu quả hơn. Nhẫn nhịn là cho dù có điều gì xảy ra cũng cần phải kiên nhẫn và chịu đựng để giải quyết mọi việc không vì những căng thẳng và những cảm xúc tức thì mà giải quyết nó một cách bộc phát và thiếu suy nghĩa chín chắn, không chỉ vì những điều đó mà con người hành động bộc phát và thiếu suy nghĩa.

Biết nhẫn nhịn là điều làm cho mọi việc trở nên hiệu quả hơn, biết lắng nghe nhẫn nhị mọi việc cho dù đó là những điều khó khăn nhất, lắng nghe và im lặng để có cách giải quyết hiệu quả, nhẫn nhịn là một phẩm chất đã được tạo nên và nó góp phần tạo dựng nên những giá trị hiệu quả của con người, chúng ta nên sử dụng nó hiệu quả và phù hợp với tất cả những yêu cần và hành động hiệu quả để đạt được mục tiêu đúng. Nhẫn nhục cũng là một phẩm chất tốt nhẫn nhịn khác nhẫn nhục ở chỗ nhẫn nhịn là sự chịu đựng bền bỉ khi gặp một tình huống nào đó, còn nhẫn nhục là cho dù nhục nhằn và gian nan thì con người cũng phải kiên trì và biết tạo nên những giá trị ý nghĩa nhất cho con người.

Nhẫn nhị và nhẫn nhục tuy về mặt ý nghĩa có đôi chút khác nhau nhưng nhìn chung nó giống nhau và nó góp phần tạo dựng nên những phẩm chất tốt đẹp của con người, hành động đó và phẩm chất đó tạo dựng nên cả một hệ thống niềm tin trong sáng và ý nghĩa vô cùng, nếu những ai học được hai phẩm chất này thì cuộc sống vô cùng hạnh phúc bởi biết nhẫn nhục và nhẫn nhị sẽ làm cho con người bình an không phải chịu những mâu thuẫn căng thẳng cho dù đó là những điều khó khăn nhất. Chúng ta luôn phải tạo nên những niềm tin và những phầm chất đáng quý đó chỉ có trong con người biết làm chủ được cuộc sống và tạo dựng nên những giá trị mang những điều đáng quý và tuyệt vời nhất, mỗi người chúng ta không chỉ học kiến thức trong sách vở mà những phẩm chất về đạo đức chúng ta cũng phải tạo nên nhiều giá trị riêng và một hoàn cảnh riêng và cụ thể tạo nên những giá trị tuyệt vời và ý nghĩa nhất và tầm ảnh hưởng lớn đến con người.

Hai phẩm chất này không phải học tập trong một hai ngày là được, chúng ta phải rèn luyện và kiên trì luyện tập để tạo dựng lên những giá trị tuyệt vời và mang những điều hạnh phúc và kì diệu nhất, khi con người làm chủ được chính mình, tạo dựng lên toàn bộ niềm tin yêu và hạnh phúc đó tạo nên trong cả hệ thống cấu trúc và ý nghĩa nhất, trong những hoàn cảnh đó con người không chỉ biết vận dụng hoàn cảnh và biết cẩn trọng trong rất nhiều những hoàn cảnh khó khăn và những điều đó chúng ta đã tạo nên những giá trị và hạnh phúc cho mối quan hệ trong gia đình, mỗi người nếu học được hai phẩm chất trên thì tất cả mọi điều trong cuốc sống này để có thể hoàn thành và thực hiện nó đúng đắn cho những con người và hành động hiệu quả hơn.

Mỗi con người không chỉ biết vận dụng và biết xây dựng hai phẩm chất này trên con người của mình mà nó còn tạo nên những giá trị căn nguyên những điều lớn lao và hạnh phúc nhất, mỗi chúng ta không chỉ học tập và kiên trì rèn luyện mà còn phải biết vận dụng nó vào hoàn cảnh trong cuốc sống của mình, không biết vận dụng thì mọi thứ dường như vô ý nghĩa và mang lại những giá trị tốt đẹp nhất, mỗi chúng ta đều phải rèn luyện bản thân cho phù hợp với lễ nghi mà những điều giá trị nhất trong cốt cõi của con người về giá trị cốt lõi của con người cũng phải học tập được, mỗi người đều rèn luyện vì bản thân mình và điều đó mới là giá trị tốt đẹp và căn nguyên nhất, không chỉ những gí trị đó mà con người quen đi nhiều việc khác, ngoài tu dưỡng về kiến thức thì việc tu dưỡng bản thân là một yếu tố quan trọng và mang một giá trị căn nguyên cốt cách nhất cho con người, hãy hành động và rèn luyện bản thân cho phù hợp với giá trị của cuộc sống.

Nhẫn nhị và nhẫn nhục nhiều người đã vận dụng thành công, họ học tập được rất nhiều những ý nghĩa tốt nhất và căn nguyên nhất của con người, những giá trị cốt lõi con người phải rèn luyện đó là tính kiên nhẫn của bản thân, kiên trì sẽ là sức mạnh to lớn cho con người, chúng ta tạo dựng lên những niềm tin yêu thương và những giá trị đó mới tạo nên những điều mang tầm ảnh hưởng lớn đến con người, không biết vận dụng và học tập hai phẩm chất này con người sẽ làm và hành động bồng bột không đúng như những gì đã được hoàn thành và tạo dựng lên đó.

Phẩm chất này đã tạo nên những giá trị ý nghĩa nhất cho con người biết vận dụng hai điều này vào cuộc sống con người sẽ sống một cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc hơn, những điều đó tạo dựng lên những hoàn cảnh tốt và ý nghĩa nhất, mang tầm ảnh hưởng quan trọng cho con người và những điều tốt đẹp và tuyệt vời ý nghĩa nhất. Chúng ta phải rèn luyện và góp phần tạo dựng cho bản thân mình để có thể làm nên những giá trị tốt và hiệu quả nhất cho con người.Góp phần tạo nên ý nghĩa cho xã hội.

Có người nói rằng: "Trong chữ Nhẫn của người Trung Quốc, có hình tượng một quả tim, một con dao, và những giọt máu. Do vậy các cụ nói sống phải biết nhẫn nhịn dù cho dao đâm vào tim chảy máu thì vẫn phải nhẫn nhịn thì cơ sự mới lành." Có người nhìn thấy chữ Nhẫn lại bảo: "Thiền đấy! - Chữ Trung Quốc vốn là chữ tượng hình, nếu để ý các bạn sẽ thấy chữ nhẫn giống hình một người đang ngồi Thiền. Thiền cần Nhẫn. Học Thiền để học Nhẫn. Chữ Nhẫn là kiên tâm nhẫn nại. Bền lòng nhịn nhục được thì cái tâm mới an định, nhất là về phương diện tu hành đạo đức, phải thực hành chữ nhẫn trước tiên."

Có người lại trích lời Ðức Khổng Tử "Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu" và suy ra rằng việc nhỏ mà chẳng nhịn thì cái mưu lớn ắt phải hư hoại. Ở đời ta thường thấy những việc nhỏ bằng sợi tóc, vì không nhịn được mà xảy ra sóng to gió lớn, nhiều khi gây nên tai họa giết hại lẫn nhau, là do chẳng chịu nhẫn mới sinh ra nông nỗi.

Có tích xưa: "Ông Quách Tử Nghi, đời nhà Ðường khi còn nhỏ đang đi học, một hôm ông xem kinh Phật thấy câu "Hắc phong xuy châu phiêu nhập chi khổ hải" nghĩa là luồng gió đen thổi chiếc thuyền trôi vào trong biển khổ. Ông không hiểu ý câu ấy ra sao, bèn đến hỏi một hòa thượng. Vị hòa thượng thấy hỏi như vậy, thì thịnh nộ mắng ông Quách Tử Nghi rằng còn con nít biết gì mà dám hỏi những câu đó. Ông Quách Tử Nghi thấy vị hòa thượng trả lời như vậy thì nổi giận hầm hầm tím mặt. Lúc ấy vị hòa thượng bèn ung dung cười mà cắt nghĩa cho ông Quách Tử Nghi biết rằng: "Sự thịnh nộ của công tử từ nãy đến giờ tức là luồng gió đen thổi chiếc thuyền trôi vào biển khổ đó…" Ông Quách Tử Nghi hồi tâm tỉnh ngộ, bèn chắp tay tạ ơn vị hòa thượng, đã dùng một cách gián tiếp mà chỉ giáo.

Có sách kể Tử Trương hỏi Ðức Khổng Phu Tử về chữ Nhẫn. "Tử Trương dục hành từ ư Phu Tử, nguyện tứ nhứt ngôn vi tu nhân chỉ yếu". (Tử Trương muốn đi làm việc chân chính bèn đến từ tạ Ðức Khổng Phu Tử, xin cho một lời để làm phép sửa mình.) Phu Tử viết: "Bá hạnh chi bổn nhẫn chi vi thượng". (Trăm nết chung gốc chỉ có chữ Nhẫn là cao thượng hơn hết.) Tử Trương hỏi: "Hà vi nhẫn chi." (Tại sao mà phải nhịn". Phu Tử viết:

"Thiên Tử nhẫn chi quốc vô hại,

Chư hầu nhẫn chi thành kỳ đại.

Quan lại nhẫn chi tấn kỳ vị,

Huynh đệ nhẫn chi gia phú quý,

Phu phụ nhẫn chi chung kỳ thế,

Bằng hữu nhẫn chi danh bất phế,

Tự thân nhẫn chi vô họa hoạn."

(Làm Vua mà biết nhịn thì trong nước không có điều tai hại, bậc chư hầu mà biết nhịn thì nên nghiệp lớn. Bậc quan lại mà biết nhịn thì phẩm vị đặng cao thăng. Anh em biết nhịn với nhau thì nhà cửa đặng giàu sang. Chồng vợ biết nhịn thì niềm ân ái mới đặng trọn đời. Bè bạn biết nhịn thì danh nghĩa chẳng hư, còn thân của mình mà biết nhịn chẳng lo tai họa.) Tử Trương hỏi: "Bất nhẫn hà như". (Còn chẳng nhịn thì ra sao?) Phu Tử viết:

"Thiên Tử bất nhẫn quốc khống hư

Chư hầu bất nhẫn tán kỳ xu

Quan lại bất nhẫn hình phạt tru

Huynh đệ bất nhẫn cát phân cư

Phu phụ bất nhẫn tình ý sơ

Tự thân bất nhẫn hoạn bất trừ."

(Làm Vua mà chẳng nhịn thì nước phải trống không. Bậc chư hầu chẳng nhịn thì hư bại thân mình. Bậc quan lại không nhịn thì phải chịu hình phạt. Anh em chẳng biết nhịn nhau, thì chia của cắt nhà phân ly thủ túc. Chồng vợ chẳng nhịn thì tình nghĩa phai nhạt. Còn bản thân mình mà chẳng biết nhịn thì mọi việc hoạn họa chẳng dứt…) Nghe Ðức Khổng Tử giải nghĩa xong, Tử Trương ngậm ngùi mà than rằng: "Phải lắm, phải lắm, thật là khó thay nếu không có chí kiên nhẫn thì cũng khổ cho bổn phận làm người."

Trong Kinh Hoa Nghiêm có câu rằng: "Nhứt niệm sân tâm khởi, bá vạn chướng môn khai". Một phen cơn giận nổi lên thì muôn ngàn nghiệp chướng nảy sinh. Trong các kinh sách của Phật dạy nhân sinh lấy chữ Nhẫn làm đầu, mà nhiều người mơ màng chưa tỉnh ngộ. Sau một trận giông tố, ắt phải có cây ngã, nhà sập, thuyền tàu chìm Còn người trải qua những cơn thịnh nộ rồi, thường có xảy ra lắm điều tai ương hoạn họa, khi biết tu tỉnh ăn năn thì việc đã muộn rồi.

Ngày xưa ông Trương Công Nghệ chín đời cùng ở với nhau một nhà. Có câu: "Trương Công Nghệ cửu thế đồng cư". Vợ chồng con cháu có mấy trăm người mà trọn đời chưa có điều chi xích mích, trong gia đình bao giờ cũng đấm ấm như khí hòa mùa xuân. Ngày kia Vua nghe tin bèn ngự giá đến nhà ông mà hỏi rằng: "Nhà của ngươi dùng cách gì mà trong gia đình vui vẻ thuận hòa với nhau như vậy?" Ông Trương Công Nghệ bèn viết một chữ NHẪN thật lớn lên trên một tờ giấy mà dâng lên Vua… Vua xem rồi lấy làm kính phục, liền ban cho ông một trái lê thử coi ông xử sự ra sao. Ông bèn sai người cắt trái lê bỏ vào trong cái thùng lớn đổ nước nấu sôi, rồi kêu tất cả người trong nhà đến, cho mỗi người một muỗng, để gọi là chung hưởng ân Vua. Nhà của ông có nuôi một trăm con chó, đến bữa ăn nếu thiếu một con thì cả bầy đều không ăn đứng đợi….

Từ những kinh nghiệm xương máu của thực tế cuộc sống mà người Hán đã sáng tạo ra cách viết chữ nhẫn: chữ đao (con dao) ở trên và chữ tâm (con tim) ở dưới. Lưỡi dao ấy ở ngay trên tâm, và nếu như gặp chuyện mà không biết nhẫn nhịn thì tránh sao khỏi đau đớn, có nhẫn nhịn mới chuyển nguy thành yên, bại thành thắng, dữ thành lành… Trong kinh điển, người biết nhẫn nhục, chính là người mạnh nhất. Còn theo thánh Gandhi: "Nhẫn nhục ví như không khí, chẳng biết chống trả, nhưng có khả năng vô hiệu hóa những quả đấm của kẻ bạo tàn!" Vì thế mà người xưa đã tốn rất nhiều giấy mực để viết về nó, đã răn dạy rất nhiều những lợi ích và tác hại xung quanh chữ nhẫn này. Thời hiện đại ngày nay thì sao?

Nhẫn không phải là sự cam chịu tiêu cực. Đúng vậy, chẳng phải ngẫu nhiên mà chữ nhẫn lại có bộ đao phía trên như biểu hiện của những nỗi thống khổ sâu sắc như dao nhọn, chúng có thể khía vào trong tâm trí, trong con tim ta, làm cho ta đau đớn, tủi nhục và khó chịu. Nhưng, nhẫn, đừng nên hiểu một cách tiêu cực, là phải gồng mình cam chịu ôm nhục, là luồn cúi để đạt được mục đích. Nếu có chuyện không hay, hãy dùng trí tuệ để thấy đúng lẽ thật, buông xả mọi hơn thua với người ta và không cố chấp phiền hận. Người “chửi” mình, nếu đúng thì nhận, nếu không phải thì xả bỏ. Chứ nếu nhớ suốt đời, thì tự mình chuốc lấy cái khổ cho mình và còn làm cho người khác khổ lây.

Tóm lại, chữ nhẫn ngoài sự chịu đựng điềm tĩnh còn cần phải có sự tha thứ, phải có từ – bi – hỷ – xả. Nhẫn là độ lượng, khoan dung, nhận đúng bản chất mà kiên tâm nhẫn nại… Nhẫn, chính là thể hiện bản lĩnh của con người. Khổng Tử xưa đã nói: “Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu” (Việc nhỏ mà không nhẫn được, thì việc lớn ắt sẽ hỏng). Nhiều gia đình thường treo chữ nhẫn trong nhà, như tự răn mình để giữ được hòa khí trong gia đình. Nhịn đi có một sự, đổi lại được những chín điều lành. Vậy nên, anh em có tranh nhau tí đất đai, vợ chồng có nổi cơn tam bành, có “hận” sếp, có xích mích gì với hàng xóm, có bị ai “chơi xấu” đi nữa, thôi thì nhẫn đi.

Con tim nhức nhối lắm, khi thấy mình phải chịu đựng thua thiệt, phải kém chị kém em, thành ra hậm hực, tức tối nổ con ngươi con mắt chỉ vì những thứ nhỏ nhặt. Người ta có cái ví đầm hàng hiệu xịn hơn, thế là phải đua đòi chẳng kém cạnh gì, kẻo mang tiếng “quê”! Hoặc người ta xe nọ xe kia, nếu mình không có, thì đau buồn mà bi luỵ trách móc số sao mãi chả giàu để được làm… đại gia. Mẹ chồng hủ lậu, lắm lời… cẩn thận đấy! Ra đường, nhẫn á, nhịn á, ganh nhau đến từng chỗ đỗ xe trước đèn xanh đèn đỏ, còi bấm cứ là nhức cả óc. Tông xe vào nhau, là gầm gừ như chuẩn bị xuống cắn xé nhau ngay!

Đến cái chuyện quyền lợi hay tiền nong, ai mà động chạm, thì cứ liệu hồn. Tốt nhất là nên việc ai người đấy làm, tiền ai người ấy hưởng, chứ ức chế quá, là xử lý nhau ngay. Nhẹ thì bằng bom thư, cao hơn nữa, sẽ được chọn làm đối tượng để buôn dưa lê, nặng thì đơn kiện nặc danh, tệ hơn là thuê xã hội đen dằn mặt… Thuở phong kiến, chồng có là nông dân thì vợ cũng phải hầu như hầu ông chủ; thời này, chồng mà lười biếng, lại mắc tính loăng quăng bồ bịch, cờ bạc thì dè chừng! Vợ mà đỏng đảnh, hay “không biết đẻ”, hay nọ kia, lơ mơ là ông quăng quần áo ra ngoài đường. Cho nên, kết hôn cũng nhanh, mà chia tay, ly dị cũng quá lẹ. Chẳng có vấn đề gì phải kéo dài những mấy chục năm. Thời này, chữ nhẫn là chữ gì mà đòi hỏi phải mất thời gian đến vậy?

Nhẫn cũng không phải là nhục một cách hèn nhát. Thời xưa, vua Câu Tiễn nằm gai nếm mật, nuốt mọi tủi nhục chỉ để chờ thời cơ làm nên chuyện lớn. Như vậy, cái chữ nhẫn nhục trở thành động cơ sống, thành quái chiêu của một số người nhằm đạt đến mục tiêu cần thiết của họ. Ngược lại, chữ nhẫn như trái tim bồ tát của Quan Âm Thị Kính khi bị “vu oan” mọi bề, lay động thân tâm của con người, đó là: “Chữ rằng nhẫn nhục nhiệm hòa/ Nhẫn điều khó nhẫn mới là chân tu…” Nhẫn ngày nay, nhiều khi đã thành nhẫn nhục một cách hèn nhát. Nhẫn quá, thành ra… nhục. Nó là điều sỉ nhục, làm xấu hổ, tổn thương đến lòng tự ái của mình. Nhục, bởi vì sợ quyền thế, nhục vì đang nằm trong hoàn cảnh bất lợi chưa thể trả thù được, nhục để mong cầu có người khen, hay được chức trọng, quyền cao, nhẫn nhục vì khinh bỉ đối thủ, hay tự cho mình cao hơn người, không thèm chấp nê, phản đối.

“Tránh voi chẳng xấu mặt nào…”, nhiều khi thấy cái sự bất bình ra đấy, nhưng chẳng liên quan đến ta, thì ta “mackeno”. Cái sự nhịn ấy, xem phần nó cũng mang tính AQ, rằng thôi, nhịn đi một tí, chết ai! Hiểu sai chữ nhẫn nhất là khi ghép chữ nhẫn với chữ tâm, để trở thành nhẫn tâm, ác độc. Cũng như hiểu chữ nhẫn với thói quen chịu đựng đến mức hèn yếu, bạc nhược hết ngày này, qua tháng khác, và cơ đồ sự nghiệp, thành quả chẳng thấy đâu, chỉ thấy con người ngày càng èo uột đi, thảm hại, nhưng họ vẫn tự ru mình là ta đang… nhẫn một cách chính đáng. Nhẫn nhục một cách hèn nhát, là mềm yếu, cam chịu vô ích, rồi tự mình chìm trong cái cõi mịt mờ của mình, sẽ thành kẻ chui sâu vào vỏ ốc, và điều này sẽ làm suy thoái xã hội, đạo đức con người, làm cho cái ác, cái tham, cái xấu có mầm mống và nguy cơ phát triển.

Nhẫn nhục như thế, theo thuyết nhà Phật, là nhẫn nhục chấp tướng vì vẫn còn do dục vọng và lòng tham thúc đẩy chứ không phải nhẫn Ba La Mật. Nhưng nếu không biết nhẫn, bạn sẽ có một khuôn mặt… xấu xí. Nếu không biết giữ được cho mình một chữ nhẫn, lúc nào đầu óc cũng căng ra, như một chảo lửa, ta có thể phản ứng ngay tức khắc các vấn đề vừa xảy ra một cách nông nổi, thiếu suy nghĩ… Gặp chuyện khó chịu, không may, tức khắc lửa giận nổi lên, nếu nhẹ thì chỉ bộc lộ ra sắc mặt, hành động nóng nảy, nhưng nặng và đáng sợ hơn nữa, đó là để chất chứa trong lòng. Những cơn nóng giận ấy khiến cho khuôn mặt bỗng trở nên rất xấu. Đôi khi, chẳng những không giải quyết được việc gì, mà còn tự tạo thêm những hành động nông nổi, gây thêm bực bội đúng như các cụ đã nói: “Tâm oán giận, mạnh hơn lửa dữ”.

Thật vậy, chỉ một phút nổi nóng, không tự kìm chế được mình mà không dằn được cơn tức giận, nghĩa vợ chồng phải phân rẽ, bạn bè trở thành kẻ oán thù, và mâu thuẫn dẫn đến xung đột (đánh đập vợ con đến tàn tật, vợ giết chồng, con giết cha, đốt phá nhà cửa, tự hủy hoại thân thể mình…). Có một chị kể rằng, thời mà chị chưa ly hôn, chị đi “đánh” ghen. Đêm hôm, không thấy chồng về, trong một đêm mùa đông giá rét, chị quyết định lôi con nhỏ mới hai tuổi, đặt lên đằng sau xe, đèo con đến nhà nhân tình của chồng, và căm phẫn đập cửa ầm ầm… Sau này, chị tự nhận ra rằng, chẳng phải vì thương con không có cha, chẳng phải lý do gì, ngoài lòng ích kỷ và hận thù nên chị quyết không ly dị. Cũng chỉ vì chị không nhẫn được, cơn nóng bốc lên đầu và chỉ còn nỗi căm hận.

Cho dù đã bao lần, chị tự dặn mình rằng, đừng để con cái nghe thấy tiếng của hai vợ chồng cãi nhau. Nhưng biết sao được, khi cơn sân hận dâng lên, tiếng chì chiết, cãi vã, lẫn xỏ xiên, thậm chí thượng cẳng chân, hạ cẳng tay ngay trước mắt con cái, vô tình họ đã trở thành một bằng chứng xấu xí của hôn nhân. Và nếu trước kia, chị nhất quyết không ký đơn ly dị để “hành hạ”, trả hận với chồng, thì sau khi đã hiểu ra: nhẫn không phải là chịu đựng, mà nhẫn còn là xả bỏ những nỗi nhọc nhằn, uất hận, những đau buồn tủi nhục, để cuộc sống dễ chịu hơn, chị đã ký đơn ly dị, nhằm giải thoát cho cả gia đình thoát khỏi cảnh “địa ngục trần gian”.

Chữ nhẫn giống như vàng. Đọc kỹ những câu răn về chữ nhẫn, ta sẽ thấy, muôn màu cuộc sống bày ra trong sức mạnh của chữ nhẫn. Chữ nhẫn ẩn chứa những phương kế sống của một đời người. “… Có khi nhẫn để xoay vần/ Thiên thời, địa lợi, nhân tâm hiệp hòa/ Có khi nhẫn để vị tha/ Có khi nhẫn để thêm ta, bớt thù/ Có khi nhẫn: tỉnh giả ngu/ Hơn hơn, thiệt thiệt đường tu khó lường/ Có khi nhẫn để vô thường/Không không, sắc sắc đoạn trường trần ai/ Có khi nhẫn để lắng tai/ Khôn khôn, dại dại nào ai tránh vòng/ Có khi nhẫn để bao dung/ Ta vui người cũng vui cùng có khi/ Có khi nhẫn để tăng uy/ Có khi nhẫn để kiên trì bền gan…”. Việc lấy đức nhẫn làm sức mạnh (dĩ nhẫn vi lực) cho thấy lợi ích cũng như quyền năng biến hóa, nội lực mạnh mẽ của chữ Nhẫn.

Trong cuốn “Luận về chữ nhẫn” của Mạnh Chiêu Quân có viết: “Chớ nên cáu gắt, cáu gắt sẽ làm tổn thương hòa khí; Chớ nên tức giận, tức giận sẽ làm hủy hoại nguyên khí; Chớ nên đùa giỡn, đùa giỡn sẽ làm hỏng tài khí; Phải nhẫn nhịn, nhẫn nhịn sẽ được thần khí”… Cũng như câu tục ngữ của Việt Nam: “Chữ nhẫn là chữ tương vàng, ai mà nhẫn được, thì càng sống lâu”. Tự tìm được cho mình một chữ nhẫn thích hợp sẽ giúp ích cho cuộc sống, và nếu biết sử dụng chữ nhẫn sao cho đúng cách, sẽ mang lại cho con người một sức mạnh vô biên!

Nhân dân ta thường nhắc nhở: “một điều nhịn, chín điều lành”. Hậu quả của cơn nóng giận bao giờ cũng nghiêm trọng hơn nguyên nhân gây ra nó”. Ai biết nhường nhịn, biết kìm giữ con giận của mình sẽ có một tâm hồn thanh thản, cuộc sống hạnh phúc và làm nên những điều lớn lao trong cuộc sống này. Nhường nhịn lẫn nhau là đức tính cần có ở mỗi con người.

Nhường nhịn hay nhẫn nhịn là tự nhận lấy phầm kém hơn, nhận lấy thiệt thòi về mình, để cho người khác được hưởng phần hơn trong quan hệ đối xử. Nhường nhịn còn là là thái độ hoà nhã không có ý định tranh giành hơn thua, cảm thông cảm, tha thứ cho nhau trong giao tiếp ứng xử để cuộc sống tốt đẹp hơn. Câu tục ngữ đặt ra mối quan hệ giữa con người với nhau trong cuộc sống. Nếu ta biết nhường nhịn, mềm mỏng thì mọi chuyện sẽ tốt đẹp, cuộc sống sẽ bình yên và hạnh phúc.

Không phải lúc nào ta cũng hài lòng với tất cả, kể cả với chính mình. Cũng không phải lúc nào sự việc diễn ra, người khác ứng xử như ý mình mong muốn. Trong mối quan hệ giao tiếp xã hội, mỗi người có một ý nghĩ, một khát vọng riêng. Khi đó, mâu thuẫn nảy sinh khiến chúng ta đối diện với vấn đề lợi ích trong công việc và trong giao tiếp. Nếu không biết nhường nhịn lẫn nhau, có thể dẫn đến xung đột, gây nên mất đoàn kết, chia rẻ tập thể, khiến cho công việc kém hiệu quả hoặc không thể hoàn thành. Còn gì tốt đẹp hơn khi chúng ta biết nhẫn nhịn, nhường nhịn lẫn nhau để tránh những va chạm không cần thiết. Nhân dân ta dùng một chữ nhịn để đổi lấy chín chữ lành cho thấy được tầm quan trọng của sự nhún nhường.

Nóng nảy, không biết kiềm chế cảm xúc của bản thân, không biết nhường nhịn sẽ dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Ta vẫn thường thấy những mâu thuẫn nhỏ trong cuộc sống, khi con người không biết nhường nhịn lẫn nhau sẽ đẩy sự việc đến mâu thuẫn cao độ và xảy ra bạo lực, gây ra những hậu quả hết sức nặng nề. Cuộc sống phức tạp bởi nhiều mối quan hệ khác nhau. Mỗi người một thái độ, một cá tính sẽ tạo nên sự đa dạng về tính cách. Vì thế, lấy quan niệm xử thế “một sự nhịn chín sự lành” giúp ta thận trọng, bình tĩnh trong mọi tình huống, tạo mọi thuận lợi trong cuộc sống…

Trong những trường hợp đứng trước sự nóng nảy của bạn bè, người thân hay của cấp trên… chúng ta cần nhún nhường để tạo không khí hòa thuận, thân thiện. Chính sự nhường nhịn lẫn nhau giúp mối quan hệ trở nên tốt đẹp, hợp tác với nhau tốt hơn giúp công việc tiến triển thuận lợi. Người biết nhẫn nhịn và nhường nhịn người khác, không tranh giành, không hơn thua sẽ có được tâm hồn thanh thản, sức khỏe mạnh mẽ, cuộc sống hạnh phúc, được mọi người yêu thương, tôn trọng và giúp đỡ. Nhẫn chịu khổ còn là biện pháp tôi luyện ý chí, rèn giũa khả năng chịu đựng, kiên trì bền bỉ, là sự chuẩn bị cho năng lực gánh vác trọng trách lớn hơn trong tương lai.

Biết nhẫn nhịn, nhường nhịn người khác, không so đo, tính toán, hơn thua là một phẩm đức cao đẹp. Thế nhưng trong một số trường hợp, nhịn một cách vô điều kiện, nhịn trước mọi sự đúng sai thì sự nhịn chưa hẳn là chín sự lành,Nên nhẫn nhịn nhưng không đồng nghĩa với hèn nhát, không dám đấu tranh với cái ác, cái xấu, không dám bảo vệ cái tốt, cái đúng. Chỉ nên nhường nhịn với những người thấu hiểu, biết điều, chứ không nhịn với kẻ đa ngôn, chèn ép, áp bức những kẻ yếu hơn mình. Nhường nhịn kẻ xấu cũng chẳng khác gì tiếp tay cho cái ác.

Rèn luyện tính nhẫn nhịn, nhường nhịn như thế nào? Muốn có được tính nhường nhịn và biết khiêm nhường trước người khác, trước hết phải chăm lo học tập thật tốt, phấn đấu tự hoàn thiện bản thân. Chỉ có tri thức mới giúp con người trở nen tự tin, mạnh mẽ, đủ sức mạnh để có thể nhường nhịn người khác. Trong giao tiếp ứng xử cần phải mềm dẻo, bình tĩnh nhưng có giới hạn, có nguyên tắc mới là phương châm xử thế đúng. Phải biết nhẫn nại, khiêm tốn và bảo vệ cái đúng; khi cần thiết dám tấn công đẩy lùi cái xấu.

Phương thuốc hữu hiệu nhất cho giận dữ là trì hoãn. Sự trì hoãn giúp cơn giận vơi đi, trí tuệ tỉnh táo để có thể đưa ra quyết định đúng đắn. Đừng hành động khi đang nóng giận bởi cơn giận thường thôi thúc chúng ta hành động sai lầm nhằm làm thảo mãn tính ích kỉ của bản thân.

Trong cuộc sống vẫn còn có nhiều người không biết nhường nhịn người khác. Họ thường tỏ ra tham lam, ích kỉ, tranh đoạt lợi ích, giành lấy phần hơn về mình, bất chấp cả đạo lí và đạo đức làm người. Những người như thế thật đáng chê trách. Không phải lúc nào cũng đòi hỏi sự công bằng. Không biết nhường nhịn là tự đánh mất cơ hội hòa hợp với người khác. Việc gì có thể nhường nhịn được thì hãy nhường nhịn, đừng quá cố chấp. Giận là đem lỗi lầm của người khác trừng phạt bản thân mình.

Sông sâu thường phẳng lặng, người khôn thường biết nhường nhịn. Ai cũng muốn giành lấy phần hơn và là người chiến thắng trong cuộc sống này nhưng nếu không biết nhường nhịn người khác, không biết tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau thì không có chiến thắng nào được tạo nên.

Trên con đường chinh phục bản thân, hoàn thiện nhân cách, mỗi chúng ta cần phải trang bị cho mình rất nhiều đức tính tốt. Lòng kiên nhẫn chính là một trong những đức tính vô cùng quan trọng của mỗi con người chúng ta.

Lòng kiên nhẫn được hiểu là sự kiên trì, bền bỉ, nhẫn nại, không bị khuất phục trước khó khăn, dù thế nào vẫn cố gắng vượt qua thử thách. Một con người có đức tính kiên nhẫn sẽ rất gặp nhiều cơ hội đến với thành công hơn. Vì sao lại nói vậy? Bởi nếu một con người mà có lòng kiên nhẫn, họ sẽ kiên trì thực hiện những yêu cầu mình đã đặt ra, gắn bó với nó. Dù có gặp khó khăn, họ vẫn tiếp tục tìm cách, nhẫn nại tìm các biện pháp khắc phục, và dù con đường nó có dài có gian nan, họ vẫn tiếp tục bước tiếp. Với một người có lòng kiên nhẫn, ta có thể dễ dàng nhận ra, bởi người đó có tâm thế ổn định, không hay bị kích động, nhụt chí trước khó khăn.

Nếu mỗi cá nhân có trong mình lòng kiên nhẫn thì họ sẽ gặp nhiều may mắn nhờ vào thành quả lao động của mình. Lòng kiên nhẫn giúp con người ta tiến tới hoàn thiện bản thân, hoàn thiện nhân cách, nó giúp con người vượt qua khó khăn. Hơn thế nữa, nếu bạn đã có lòng kiên trì, con đường thành công của bạn sẽ được rút ngắn nhiều hơn, chẳng phải từ xa xưa ông cha ta đã có câu "có công mài sắt, có ngày nên kim". Đây là một đức tính vô cùng quý báu được truyền từ đời này qua đời khác và nó mang ý nghĩa vai trò lớn cho con người.

Có rất nhiều tấm gương cho đức tính này, chắc hẳn ai cũng biết đến thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký - một người thầy đã bị cụt cả hai tay, vậy mà thầy vẫn viết được chữ nhờ đức tính kiên trì nhẫn nại, luyện tập hằng ngày và trở thành một nhà giáo ưu tú. Đất nước Việt Nam ta hiện nay đang sống trong ấm no, hạnh phúc, nhìn lại quá khứ, không phải chúng ta đã trải qua rất nhiều cuộc chiến tranh của giặc ngoại xâm hay sao? Nếu không có lòng kiên trì bền bỉ đứng lên đấu tranh, giành lại độc lập, thử hỏi liệu chúng ta có được sống trong một xã hội độc lập tự do như bây giờ?

Thành công đến với con người không hề dễ dàng, nó đòi hỏi cả một quá trình rèn luyện, trau dồi dài, vượt qua nhiều khó khăn. Lòng kiên nhẫn sẽ giúp chúng ta điều đó. Thật đáng buồn thay cho những con người thiếu đức tính này. Họ là những con người trẻ nông nổi, bồng bột, thấy khó khăn là bỏ cuộc giữa chừng, thấy cái gì khó làm là sinh ra chán nản. Có rất nhiều học sinh hễ cứ thấy bài toán khó là ỷ lại, không làm. Nếu cứ như vậy, nó sẽ như một con sâu đục lỗ dần hủy hoại bản thân, và khó mà thành công được.

Muốn được một vụ mùa màng bội thu, người dân phải ra công dày sức làm việc vất vả, cái gì cũng có quy luật "nhân-quả" của nó. Vì vậy, lòng kiên nhẫn cũng không tự nhiên mà có, nó đòi hỏi ta qua nhiều quá trình rèn luyện mới có thể có được. Lòng kiên nhẫn có thể giúp ta vượt qua trở ngại, nhưng chúng cũng cần phải kết hợp thêm nhiều đức tính nữa như quyết đoán, chăm chỉ, nỗ lực... để con đường đến với thành công của chúng ta ngày một gần hơn.

Là một học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, mỗi cá nhân chúng ta cần hiểu rõ về bản thân, rèn luyện cho mình những đức tính thật tốt. Luôn nỗ lực, học tập chăm chỉ, theo đuổi đam mê, và lòng kiên nhẫn chính là một chiếc khóa mở cửa thành công trên đường đời của mình.