Bài soạn "Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả" số 6

Câu 1 : Từ truyện Bức tranh của em gái tôi, hãy lập dàn ý để trình bày ý kiến của mình trước lớp theo hai câu hỏi sau :

a) Theo em, Kiều Phương là người như thế nào ? Từ các chi tiết về nhân vật này trong truyện, hãy miêu tả lại hình ảnh của Kiều Phương theo tưởng tượng của em.

b) Anh của Kiều Phương là người như thế nào ? Hình ảnh người anh trong bức tranh với người anh thực của Kiều Phương có khác nhau không ?

Trả lời :

a) - Kiều Phương là người có tài năng về hội họa, rất hồn nhiên và nhân hậu.

- Hình ảnh :

+ Ngoại hình : nhỏ nhắn, mặt mày và quần áo luôn lấm lem nhọ nồi và các vệt màu.

+ Lời nói : rất hồn nhiên, không hề tỏ ra bực bội khó chịu với người khác.

+ Hành động : luôn hoạt bát, vui vẻ, chăm chỉ với công việc sáng tác tranh. Khi bị rầy la thì xịu xuống một lúc rồi lại véo von ca hát và làm việc.

b) Anh của Kiều Phương là người hẹp hòi, ghen tị. Hình ảnh người anh trong bức tranh của Kiều Phương khác với người anh trong hiện thực. Tuy nhiên. bức tranh đã làm cho người anh hối hận và nhận ra mình phải phấn đấu hơn nữa

Câu 2 : Hãy kể cho các bạn nghe về anh, chị hoặc em của mình. (Trong khi nói, chú ý làm nổi bật đặc điểm của người mình đang miêu tả bằng các hình ảnh, bằng cách so sánh và nhận xét của bản thân).

- Lập dàn ý ra vở nháp (không viết thành văn)

- Nói theo dàn ý đã chuẩn bị

Dàn ý kể về người anh/chị mình

- Mở bài: Giới thiệu qua về anh chị: tuổi, nghề nghiệp
- Thân bài: Kể và tả chi tiết:
+ Hình dáng: đặc điểm về khuôn mặt, dáng người, mái tóc, đôi mắt… (chọn ra đặc điểm nổi bật nhất đặc tả)
+ Tính tình: nêu những đức tính tốt của anh/ chị đó ( hiền hòa, cởi mở, hài hước, sâu sắc…)
+ Trong cách ứng xử với mọi thành viên trong gia đình
- Kết bài: Nêu cảm nghĩ, tình cảm của mình đối với anh/ chị đó.

Câu 3 :a) Lập dàn ý cho bài văn miêu tả một đêm trăng nơi em ở theo gợi ý sau đây :

- Đó là một đêm trăng như thế nào ? (nhận xét)

- Đêm trăng đó có gì đặc sắc, tiêu biểu : bầu trời, đêm, vầng trăng, cây cối, nhà cửa, đường làng, ngõ phố, ánh trăng, ... ? (quan sát)

- Để miêu tả cho các bạn thấy một đêm trăng đẹp, em sẽ so sánh những hình ảnh trên như thế nào ? (so sánh, tưởng tượng)

b) Dựa vào dàn ý trên, hãy nói trước các bạn về đêm trăng ấy.

Dàn ý

- Mở bài : Giới thiệu không gian, thời gian ngắm trăng.

- Thân bài : Miêu tả đêm trăng

+ Bầu trời đêm

+ Vầng trăng

+ Cây cối

+ Nhà cửa, đường phố

- Kết bài : Cảm nghĩ về đêm trăng

Câu 4 : Hãy lập dàn ý và nói trước các bạn trong lớp về quang cảnh một buổi sáng (bình minh) trên biển. Trong khi miêu tả, em sẽ liên tưởng và so sánh các hình ảnh với những gì ?

- Nêu ra những ý lớn định nói như một dàn ý (không viết thành văn).

- Nói cho các bạn trong lớp nghe.

Dàn ý tả cảnh biển

- Mở bài : Dịp nghỉ lễ, nghỉ hè em theo gia đình tới biển Nha Trang nghỉ mát
- Thân bài : Khung cảnh biển Nha Trang
+ Cảnh biển vào buổi sáng: mặt nước trong xanh, sóng nhẹ vỗ vào bờ, mặt trời nhô lên từ biển
+ Mọi người nô đùa, tắm biển đông vui, ồn ào
+ Cảnh biển khi mặt trời lên cao: bầu trời cao vời vợi, nước biển xanh ngọc bích, sóng dào dạt vào bờ.
+ Trên bờ biển vắng người, chỉ có những bãi cát dài lấp lánh dưới nắng, chỉ có những cánh hải âu trên không
- Kết bài : Nêu cảm xúc của em khi được đi du lịch biển.

Câu 5 : Từ một số truyện cổ đã học, đã đọc, em hãy miêu tả hình ảnh người dũng sĩ theo trí tưởng tượng của mình.
- Ngoại hình : to lớn, vạm vỡ; da màu đồng thau, chắc gọn, đặc quánh như chất sừng chất mun; ngực nở vồng lên như cánh cung lớn, những bắp thịt nổi lên cuồn cuộn, săn chắc.
- Hành động : hướng về điều nghĩa rất tận tâm nhiệt tình; tiêu diệt cái ác một cách quyết liệt. Dùng những thứ vũ khí khó ai sử dụng nổi.
- Lời nói : ngay thẳng, trung thực, ...