Bài soạn tham khảo số 3
Bố cục
- Phần 1 (từ đầu đến không rách nát tan tành) : Nguyên nhân khiến thơ văn thất lạc.
- Phần 2 (tiếp đến chê trách người xưa vậy) : Thái độ và hành động tác giả.
- Phần 3 (còn lại) : Giới thiệu về người viết.
Nội dung
- Tác phẩm thể hiện niềm tự hào, sự trân trọng và ý thức bảo tồn di sản văn học dân gian
- Nghệ thuật lập luận chặt chẽ, lời lẽ thiết tha
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1 (trang 30 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):
- Bốn nguyên nhân chủ quan là:
+ Chỉ thi nhân mới thấy được cái hay cái đẹp của thơ ca
+ Người có học thì ít để ý đến thơ ca
+ Người quan tâm đến thơ ca thì không đủ năng lực và tính kiên trì
+ Chính sách in ấn của nhà nước
- Hai nguyên nhân khách quan là:
+ Thời gian làm hủy hoại sách vở
+ chiến tranh hủy hoại sách
- Nghệ thuật lập luận chặt chẽ, rõ ràng và khúc chiết :
+ Liên tưởng, so sánh thơ văn như khoái trá, gấm vóc, sắc đẹp ngoài sắc đẹp…
+ Phương pháp lập luận quy nạp.
+ Câu hỏi tu từ
Câu 2 (trang 30 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):
- Cách tác giả sưu tầm thơ văn tiền nhân
+ Tìm quanh, hỏi khắp : thu thập sưu tầm.
+ Chọn lấy bài hay, chia xếp theo từng loại
+ Đưa thêm các tác phẩm của mình vào cuối tác phẩm
Câu 3 (trang 30 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):
- Điều thôi thúc Hoàng Đức Lương vượt khó khăn biên soạn :
+ Niềm từ hào văn hiến dân tộc.
+ Ý thức trách nhiệm trước di sản bị thất lạc của cha ông.
+ Tinh thần độc lập tự chủ và ý thức tự cường trong văn học.
+ Ý muốn lưu truyền văn hóa cho đời sau nghiên cứu, giữ gìn.
- Cảm nghĩ về việc biên tập của tác giả:
+ Là công việc hết sức khó khăn, gặp nhiều trở ngại
+ Công việc đó thể hiện ý thức trách nhiệm rất cao trong việc giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa dân tộc
+ Công việc đó có ý nghĩa lớn lao về mặt tinh thần và đáng được trân trọng
Câu 4 (trang 30 sgk Ngữ văn 10 Tập 2):
Trước Trích diễm thi tập đã có Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi nói về văn hiến dân tộc :
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu.
LUYỆN TẬP
Dẫn chứng chứng tỏ các nhà văn, nhà thơ thời xưa rất tự hào về nền văn hiến dân tộc : Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Nam quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt), Đại Việt sử kí (Lê Văn Hưu), Đại Việt sử kí toàn thư (Ngô Sĩ Liên), Hiền tài là nguyên khí của quốc gia (Thân Nhân Trung)…
