Bài soạn tham khảo số 4
Câu 1 (trang 79 sgk Ngữ văn 10 Tập 1): Mâu thuẫn ở đây là thầy dốt nhưng không chịu nhận cứ cố tình giấu cái dốt đi
- Lần thứ 1: Thầy không biết chữ kê, bị học trò hỏi gấp thầy nói liều dủ dỉ là con dù dì
⇒ sự liều lĩnh và dốt nát được bộc lộ
- Lần thứ 2: Người ta cười về sự giấu dốt và sĩ diện hão của ông thầy thầy xấu hổ bảo trò đọc khe khẽ
⇒ dùng sự láu cá để lấp liếm che giấu dốt
- Lần thứ 3: Điểm buồn cười khi anh chàng tìm tới thổ công, thổ công ngửa cả ba đài âm dương, thầy đắc ý bệ vệ kêu trẻ đọc to
⇒ mê tín, phô trương cái dốt
- Lần thứ 4: Cái dốt bị lật tẩy, thầy lòi ra cái đuôi dốt nhưng vẫn gượng gạo giấu dốt
⇒ tự lật tẩy cái dốt của mình
Câu 2 (trang 78 sgk Ngữ văn 10 Tập 1): Ý nghĩa phê phán của truyện
- Truyện phê phán một tật xấu có thật trong xã hội: thói giấu dốt.
- Phê phán thói mê tín dị đoan
- Qua đây, câu chuyện ngầm khuyên răn mọi người – nhất là những người đi học, chớ nên giấu dốt, phải luôn học hỏi nếu không biết.
LUYỆN TẬP
- Hành động:
+ Bảo học trò đọc khẽ => biểu hiện cho sự thận trọng muốn che giấu cái dốt
+ Khấn xin âm dương thổ công => mê tín
+ Bệ vệ ngồi trên giường bảo trẻ đọc thật to. => hành động bộc lộ rõ nhất bản chất nhân vật và khiến tiếng cười bật ra một cách thoải mái nhất.
- Lời nói:
+ Dủ dỉ là con dù dì.
+ Dạy cho cháu biết đến tận tam đại con gà.
+ Dủ dỉ là chị con công, con công là ông con gà…
⇒ Các lời nói càng về sau càng chứa đựng nhiều sự phi lý, ngô nghê, vô nghĩa, thế nhưng nhân vật đem ra để ngụy biện, chống chế, che giấu cái dốt của mình.
