Bài tham khảo số 5

Câu 1 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Em hãy nêu những căn cứ để xác định Chuyện cổ tích về loài người là một bài thơ.

Những căn cứ để xác định Chuyện cổ tích về loài người là một bài thơ:

Viết theo thể thơ 5 chữ: mỗi dòng thơ (câu thơ) gồm 5 tiếng, vài dòng thơ sẽ tạo thành một khổ thơ
Ngôn ngữ cô đọng, giàu nhạc điệu, hình ảnh
Dùng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, điệp từ...
Nội dung: kể lại, miêu tả, tái hiện lại về sự xuất hiện của loài người trên thế giới này, từ đó giúp bộc lộ cảm xúc của nhà thơ: sự yêu thương, quan tâm dành cho những đứa trẻ, con người

Câu 2 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Trong tưởng tượng của nhà thơ, thế giới đã biến đổi ra sao sau khi trẻ con ra đời?

Trong tưởng tượng của nhà thơ thế giới đã biến đổi như sau:

Mặt trời nhô cao cho trẻ con nhìn rõ
Xuất hiện nhiều màu sắc: màu xanh của cỏ cây, màu đỏ của hoa
Vang lên tiếng hót của chim cho trẻ con nghe
Sông bắt đầu làm sông để cho trẻ em tắm
Biển sinh cá tôm cho trẻ con ăn, sinh cánh buồm cho trẻ con đi khắp
Đám mây che bóng nắng cho trẻ con đi lại
Con đường hình thành cho trẻ con tập đi
Có mẹ để yêu thương, bồng bế, chăm sóc trẻ em
Có bà để kể chuyện cho trẻ em nghe
Có bố để dạy những điều tuyệt vời cho trẻ con
Có trường học, bàn ghế, thầy cô, phấn bảng... để dạy cho trẻ em

Câu 3 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Món quà tình cảm nào mà theo nhà thơ, chỉ có người mẹ mới đem đến được cho trẻ?

Những món quà tình cảm mà chỉ có mẹ mới đem đến cho trẻ: tình yêu và lời ru

Câu 4 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Bà đã kể cho trẻ nghe những câu chuyện gì? Hãy nêu những điều bà muốn gửi gắm trong những câu chuyện đó.

- Bà đã kể cho trẻ nghe những câu chuyện cổ: chuyện con cóc, nàng tiên, chuyện cô Tấm ở hiền, thằng Lý Thông ở ác

- Điều bà muốn gửi gắm trong những câu chuyện đó là:

Chuyện con cóc: dạy về sự đoàn kết
Chuyện nàng tiên (nàng tiên ốc): biết chia sẻ, quan tâm, báo đáp người khác
Chuyện cô Tấm (Tấm Cám), chuyện thằng Lý Thông (Thạch Sanh): dạy trẻ con phải sống tốt, không làm điều gian ác, phải biết đoàn kết, giúp đỡ nhau trong cuộc sống

Câu 5 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Theo cách nhìn của nhà thơ, điều bố dành cho trẻ có gì khác so với điều bà và mẹ dành cho trẻ.

Theo các nhìn của nhà thơ, điều bố dành cho trẻ khác mẹ như sau:

Mẹ: dành cho trẻ tình yêu thương, bao dung, nuôi dưỡng những điều tốt đẹp về thế giới tâm hồn
Bố: dành sự yêu thương cho trẻ, nuôi dạy trẻ những kiến thức bổ ích, cần thiết cho cuộc sống, bồi dưỡng thế giới tri thức cho trẻ

Câu 6 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Trong khổ thơ cuối, em thấy hình ảnh trường lớp và thầy giáo hiện lên như thế nào.

Em thấy hình ảnh lớp và thầy giáo hiện lên vô cùng mộc mạc và giản dị. Bởi đó là nơi bắt đầu, khởi nguồn của tri thức. Ở đó, trẻ sẽ được học tập, rèn luyện những điều tuyệt vời, bổ ích để trưởng thành hơn.

Câu 7 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Nhan đề Chuyện cổ tích về loài người gợi lên cho em những suy nghĩ gì?

Nhan đề gợi cho em một cách hiểu mới, suy nghĩ mới về nguồn gốc loài người. Yếu tố "cổ tích" sẽ đem đến những chi tiết, cách lý giải thú vị và hấp dẫn, khác lạ so với cách lý giải của khoa học.

Câu 8 trang 43 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Câu chuyện về nguồn gốc của loài người qua lời thơ của tác giả Xuân Quỳnh có gì khác so với những câu chuyện về nguồn gốc loài người mà em đã biết? Sự khác biệt ấy có ý nghĩa như thế nào.

- Điểm khác về nguồn gốc của loài người qua lời thơ của Xuân Quỳnh so với điều em đã biết:

Theo lời thơ Xuân Quỳnh: trẻ em có trước, rồi mới có bố, mẹ, bà, cây cối, chim muông, mây trời, sông biển, trường học...
Theo điều em biết: thiên nhiên như cây cối, biển, sông, mây trời, chim muông có trước, rồi có những con người đầu tiên là cha, mẹ và sinh ra trẻ con sau.
- Sự khác biệt ấy, giúp:

Có thêm cách lý giải thú vị về nguồn gốc loài người
Đề cao, khẳng định sự quan trọng, ý nghĩa, vai trò của trẻ con đối với cuộc sống này
Thôi thúc mọi người dành nhiều sự quan tâm hơn đối với trẻ con, bởi trẻ con có rất nhiều nhu cầu về học tập, vui chơi, yêu thương... cần chú ý đến

Viết kết nối với đọc

Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) thể hiện cảm xúc của em về một đoạn thơ mà em yêu thích trong bài thơ Chuyện cổ tích về loài người.

Học sinh tham khảo các đoạn văn sau:

Đọc bài thơ Chuyện cổ tích về loài người, em đặc biệt thích thú với khổ thơ thứ ba. Tuy không dài, nhưng khổ thơ đã giúp em cảm nhận được sự ấm áp của tình mẹ - thứ tình cảm thiêng liêng, cao quý. Người mẹ xuất hiện, chính bởi vì trẻ cần được yêu thương, cần được vỗ về, cần được chở che. Mẹ đã cho chúng ta tình yêu thương qua những cái bế bồng, những lời ru ầu ơ. Trong biển tình thương ấy, mẹ đem về cho trẻ cả một thế giới rộng lớn diệu kì. Điệp từ “từ” được lặp lại nhiều lần, với các hình ảnh tươi mới, rực rỡ: cái hoa, cánh cò, vị gừng, cơn mưa, bãi sông… Từ khổ thơ, em cảm nhận được sự quý giá, cao cả và quan trọng của người mẹ đối với người con. Thật khó để những đứa trẻ có thể lớn lên, mà thiếu đi tình thương ấm áp ấy.