Bài tham khảo số 8
Nguyễn Du là bậc thầy trong việc sử dụng ngôn ngữ cũng như miêu tả nhân vật. Vẻ đẹp và tài năng của Thuý Kiều đã được ông miêu tả vô cùng chi tiết, đặc sắc ở đoạn trích "Chị em Thuý Kiều". Nguyễn Du đã khéo léo khắc hoạ vẻ đẹp của Thuý Vân trước để làm đòn bẩy miêu tả chi tiết về vẻ đẹp của Kiều. Vậy nên trước hết ta thấy Kiều có một nhan sắc vô cùng tuyệt mỹ. Thông qua bút pháp ước lệ quen thuộc, Nguyễn Du đã sử dụng hình ảnh của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp của Kiều. Ông không miêu tả cụ thể những đường nét khuôn mặt của Kiều như với Thuý Vân mà Nguyễn Du đã tập trung miêu tả đôi mắt của nàng. Đây là nghệ thuật "điểm nhãn" cho nhân vật. Đôi mắt của Kiều qua lời miêu tả của nhà thơ hiện lên như một hồ nước mùa thu sâu thăm thẳm, trong trẻo, tĩnh lặng, đôi lông mày mềm mại như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp của Kiều khiến cho tạo hoá, thiên nhiên phải "ghen", phải "hờn". Nhà thơ đã sử dụng biện pháp nhân hoá "hoa, liễu" ở đây biết "ghen, hờn" cùng với đó là thành ngữ để chỉ những vẻ đẹp làm khuynh đảo quốc gia "nghiêng nước nghiêng thành"để gợi tả vẻ đẹp của Kiều. Nhưng vẻ đẹp đó của nàng lại là những tín hiệu không lành, nó dự báo cuộc đời hồng nhan đầy truân chuyên mà Kiều sẽ phải trải qua. Không chỉ có nhan sắc "chim sa cá lặn", Kiều còn có tài năng vượt trội hơn người: "Thông minh vốn sẵn tính trời/ Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm". Những tiểu thư trong xã hội phong kiến chỉ cần biết đủ về cầm kỳ thi hoạ đã xứng danh là tài nữ trong thiên hạ. Nhưng với Kiều, nàng không chỉ biết mà còn vô cùng tài năng, vô cùng xuất sắc, đặc biệt là tài đàn và soạn nhạc. Cùng với đó, nàng còn có sự thông minh thiên phú. Nàng không chỉ thuộc "làu bậc ngũ âm" trong nhạc cổ mà còn chơi được cả loại đàn tỳ bà của người Hồ - vốn là loại đàn vô cùng khó học. Khúc nhạc "Bạc mệnh" mà nàng soạn ra khiến cho ai nghe cũng đều phải rơi lệ, sầu thương "não nhân". Những điều đó đã gợi lên một trái tim đa sầu đa cảm, gợi lên một số kiếp bi kịch, éo le bởi như Nguyễn Du đã từng nói: "Chữ tài liền với chữ tai một vần". Tóm lại vẻ đẹp nhan sắc và tài năng của Kiều đều tuyệt mỹ hơn người, vượt qua cả những khuôn khổ thông thường của tạo hoá. Nó là dự cảm cho số phận của một con người tài hoa nhưng bạc mệnh. Nguyễn Du đã sử dụng rất khéo léo nghệ thuật ước lệ, điểm nhãn cùng với các biện pháp như so sánh, nhân hoá, đòn bẩy để miêu tả vẻ đẹp và tài năng vô cùng tuyệt mỹ của Kiều. Qua đó ta cũng thấy được cảm hứng ca ngợi những vẻ đẹp và tài năng của con người - một trong những giá trị nhân đạo sâu sắc mà Nguyễn Du thể hiện.
