Bài thơ: Thơ dâng Bác Hồ - Xuân Diệu
Mỗi lần tranh đấu gay go,
Chúng con đã được Bác Hồ đến thăm.
Chúng con dưới vực sai lầm,
Đang vươn mình, được Bác cầm tay lên,
Lời Cha rất mực dịu hiền,
Như là thấm nhẹ, mà xuyên vào lòng,
Con ngồi trước Bác mênh mông,
Tội nhiều, chưa dám thẳng trông Cha già.
Bác cười, vẫn đỏ nước da,
Nhưng trên trán rộng tóc đà bạc hơn.
Bác lo nghìn việc giang sơn,
Lo từng tấm áo bát cơm đồng bào;
Nghĩ từ khẩu súng, con dao,
Lại thêm Bác phải nghĩ vào chúng con.
Riêng con lầm lạc tâm hồn,
Người tuy trong Đảng, hồn còn ở xa.
Mỗi người, một lỗi xót xa,
Bốn trăm người, lỗi bao la nặng nề.
Trên đầu tóc Bác sương ghi,
Chắc đôi sợi đã bạc vì chúng con.
- Nghĩ thêm hối hận bồn chồn,
Nhưng lời Bác dạy sắt son vững bền:
"Thoát bùn, nở đoá hoa sen,
Bùn tanh mà vẫn lọc nên hương trời".
Mắt Cha nghìn thuở sáng tươi
Dìu cho con vượt qua đời tối tăm.
Hôm nay 19 tháng 5,
Lòng con vui sướng như trăm tiếng cười.
Lỗi lầm đã nói được vơi,
Hồn như nở lại dưới trời Chí Minh.
Ngày sinh nhật Bác quang vinh,
Là ngày sinh nhật hồn xanh muôn người.
19-5-1953
Lời bình:
Theo dòng trôi chảy của thời gian, đây là bài thơ thứ hai của Xuân Diệu viết về Bác Hồ, sau bài thơ đầu tiên, bài “Ảnh Cụ Hồ”. Xuân Diệu viết bài thơ này sau bài thơ đầu tiên gần 10 năm, và vào đúng ngày 19/5/1953, ngày Sinh nhật lần thứ 63 của Bác. Có thể nói, “Thơ dâng Bác Hồ” là một minh chứng về tấm lòng bao dung của Bác Hồ - một tâm hồn, phẩm chất cao quí của một Danh nhân Văn hóa Thế giới. Hình ảnh Bác mãi là ngọn lửa ngời sáng soi lối đất nước Việt Nam, mãi là một hình ảnh bất tử trong triệu triệu trái tim của húng ta. Và, cũng là một minh chứng cho tình cảm, lòng biết ơn của Xuân Diệu với Bác Hồ – Người đã đổi đời Thi sĩ và giá trị nghệ thuật thi ca của Thi sĩ.