Động Nàng Tiên là một hang đá tự nhiên được Bộ văn hóa - thông tin xếp hạng là di tích cấp quốc gia năm 1999. Nhìn từ xa, động như một thiếu nữ đang nằm ngủ. Động sâu xuống phía lòng núi khoảng 60m, cửa động rộng 6m, cao 6m, trần động cao khoảng 30 - 50m.

Bước chân vào bên trong bạn sẽ được chiêm ngưỡng nhiều cảnh đẹp do những nhũ đá, măng đá, cột đá tạo nên. Những thửa ruộng bậc thang có dòng nước chảy xung quanh gọi là suối tiên trông khá thích mắt. Trong động còn nhiều ngách nhỏ thông ra sườn núi làm cho động càng thêm huyền bí và thơ mộng hơn.

Động Puông nằm trên dãy núi Lũng nham cách thị trấn Chợ Rã, huyện Ba Bể 15km về phía tây nam. Động cao khoảng hơn 20m, rộng khoảng 30m, lòng động chính là dòng sông Năng chảy qua có chiều dài gần 300m.Trong động có rất nhiều cột đá, nhũ đá lạ mắt.

Động là nơi sinh sống của 23 loài dơi với số lượng lớn lên đến hàng ngàn con. Những chiếc thuyền nhỏ luồn trong động chập chờn trong ánh sáng huyền ảo, những thạch nhũ với hình thù kỳ lạ khiến bạn càng trở nên thích thú. Qua động Puông, xuôi theo dòng sông Năng là đến Hồ Ba Bể, đi thêm khoảng 3km sẽ đến thác Đầu Đẳng.

Hồ Ba Bể là hồ tự nhiên lớn nhất miền Bắc nước ta, năm 1995, hồ được hội nghị hồ nước ngọt thế giới ghi nhận là một trong 20 hồ nước ngọt cần được bảo vệ của thế giới. Gọi là hồ Ba Bể bởi nó được tạo bởi ba hồ là Pé Lầm, Pé Lù, Pé Lèng thông với nhau bởi dòng sông Năng.

Hồ có chiều dài hơn 8km, sâu khoảng 20m cho đến 30m. Vào những ngày nắng đẹp hồ như một bức tranh thủy mặc sẽ làm mê lòng những bạn khó tính nhất. Mặt hồ phẳng lặng xanh trong như một tấm gương huyền ảo. Thỉnh thoảng lại xuất hiện những cô gái Tày mặc những bộ đồ đen tay khua nhẹ mái chèo đưa đón người dân, khách du lịch trên những chiếc thuyền độc mộc.

Sông Năng chảy đến bản Húa Tạng nước đổ từ triền đá lớn xuống đã tạo thành dòng Thác Đầu Đẳng kỳ vĩ, hòa mình với cảnh rừng nguyên sinh. Vị trí Thác Đầu Đẳng nằm cách Hồ Ba Bể khoảng 4km về phía Tây, tiếp giáp giữa tỉnh Tuyên Quang và Bắc Cạn.

Thác có chiều dài hơn 1.000m, chảy qua những khối đá muôn hình, chồng lên nhau như những thạch trận. Quanh bờ là những vạt rừng mọc xanh tốt, phủ tán ra tận mép nước. Dòng thác lúc chảy mạnh khi lại êm đềm thơ mộng... Đến tham quan với Thác Đầu Đẳng, ngồi trên những phiến đá hay đứng trên ban công, bạn sẽ rất thích thú khi ngắm nhìn đoạn thác tung bọt trắng xóa, tạo cảm giác mát rượi lòng người.

Vườn quốc gia Ba Bể nằm trên cánh cung của sông Gâm, ôm lấy vòm của sông Chảy có diện tích 7.610ha, trong đó với 3.226ha là khu bảo vệ nghiêm ngặt. Vườn là khu vực đa dạng sinh học, có nhiều nét của hệ sinh thái điển hình.

Vườn quốc gia Ba Bể có tổng cộng 1.281 loài thực vật thuộc 162 họ, 672 chi, trong số đó có 25 loài thực vật quý hiếm được ghi tên trong Sách Đỏ của IUCN và nhiều loài thực vật có tên trong Sách Đỏ Việt Nam như lim, nghiến, đinh, trúc dây… Vườn quốc gia Ba Bể cũng là khu vực được nhiều nhà khoa học trong nước cũng như ngoài nước đánh giá là trung tâm đa dạng về loài lan có 182 loài không chỉ ở Việt Nam mà còn ở toàn vùng Đông Nam Á.

Đền Thắm - khu di tích danh lam thắng cảnh có bề dày lịch sử được phật tử và mọi người dân ngưỡng mộ. Nằm cách thị xã Bắc Kạn về hướng Nam khoảng 40km, trong không gian thơ mộng, cảnh vật hữu tình thì phía trước đền là dòng sông Cầu hiền hòa uốn lượn, sau đền là vách đá uy nghi của dãy Thông Khuông.

Trong những năm gần đây, đền Thắm còn là điểm đến thu hút rất nhiều du khách thập phương, đền nằm trong chuỗi du lịch tâm linh từ Chợ Mới lên Bắc Kạn với điểm đến đầu tiên chính là Đền Thắm sau là chùa Thạch Long, đền Thác Riềng rồi mới đến đền Cô, đền Mẫu.

Khu di tích ATK Bắc Kạn là Thủ Đô Cách mạng của ta trong thời kỳ kháng chiến chống Thực dân Pháp năm 1946 - 1954. Năm 1946, sau khi Thực dân Pháp phá bỏ hiệp ước Hoà Bình của Chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà với Cộng Hoà Pháp được diễn ra ở Pari, Thực dân Pháp đã cho quân đánh chiếm Việt Nam. Trước tình hình đó, Chủ Tịch Hồ Chí Minh và cán bộ cao cấp đã rút lên vùng núi phía Bắc để bảo toàn lực lượng phục vụ cho kháng chiến lâu dài. Khu Việt Bắc gồm các tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang đã trở thành thủ đô kháng chiến của dân ta bấy giờ.

Đến với ATK – Bắc Kạn, ngoài việc tham quan di tích lịch sử bạn sẽ còn có cơ hội tìm hiểu về đời sống người dân, khám phá những nét văn hoá, đồng thời chứng kiến được nhiều đổi thay trên mảnh đất truyền thống cách mạng này.

Tương truyền đảo chính là nơi sinh sống của hai mẹ con bà góa tốt bụng năm xưa đã dùng vỏ trấu lấy từ hạt thóc bà Tiên cho tách làm đôi biến thành hai chiếc thuyền độc mộc đi cứu giúp dân lành trong trận đại hồng thuỷ hình thành hồ Ba Bể. Đảo Bà Góa điểm du lịch hấp dẫn, viên ngọc xanh in bóng lung linh giữa hồ nước trong xanh, nơi lý tưởng dành cho du khách tham quan và chụp những bức hình kỷ niệm về chuyến đi đến với khu du lịch vườn Quốc Gia Ba Bể, Bắc Kạn.

Nhìn xa xa, đảo như một "hòn non bộ" giữa lòng Ba Bể xanh biêng biếc. Đảo Bà Góa được người dân địa phương gọi là Pò Giả Mải, được hình thành bởi những phiến đá to nhỏ xếp chồng lên nhau, quanh năm cây cối xanh tốt, rễ cây len lỏi, ôm trọn những triền đá khiến cây và đá cuốn quýt một thể, dù giữa sóng nước mênh mông hay mưa giông báo giật, nó vẫn hiên ngang, tĩnh lặng ở đó, mang cho đời thêm cảnh đẹp thiên nhiên.

Ngắm cảnh đảo đẹp nhất khi chiều đến, hòn đảo yên bình giữa nước biếc non xanh. Thỉnh thoảng, bạn sẽ thấy hình ảnh cô gái Tày đứng trên chiếc thuyền độc mộc, khua mái chèo đi ngang qua đảo. Ánh chiều tà dần nhuộm một màu tím khắp không gian, nhưng không nhuộm nổi bộ đồ đen tuyền và nước da trắng ngần của người con gái Tày mà chỉ khiến cảnh vật nơi đây thêm một tầng buồn man mác, lại thêm vài phần diễm lệ.

Bản Pác Ngòi thuộc xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể hiện còn một số ngôi nhà sàn cổ, lợp ngói máng âm dương, kiểu dáng kiến trúc độc đáo. Người dân trong bản bao đời nay sinh sống bằng nghề trồng lúa, ngô ở các bãi bồi ven sông và đánh bắt cá tôm trên hồ Ba Bể. Hiện nay đa số các hộ dân trong bản đều tham gia các hoạt động kinh doanh dịch vụ phục vụ khách du lịch.

Đến với bản Pác Ngòi bạn sẽ được trải nghiệm và thưởng thức những món ăn ngon đặc sản của vùng hồ. ngủ nhà sàn; tham quan hồ bằng thuyền độc mộc; đánh bắt cá trên sông, hồ; xem các thiếu nữ Tày biểu diễna hát then đàn tính và cùng người dân nơi đây đi tham quan các bản làng dân tộc vùng hồ Ba Bể và mua các sản phẩm đặc sản của địa phương.

Thác Bạc Bản Vàng, xã Hoàng Trĩ thuộc vùng đệm Vườn Quốc gia Ba Bể. Thác có chiều cao khoảng 40m, có vách đá gần như thẳng đứng, ẩn trong màu xanh của rừng cây, phía dưới có các vũng nước trong vắt cùng với những hòn đá to, thoai thoải, bạn có thể tắm, hưởng thụ một không gian yên bình, là điểm du lịch lý tưởng cho những ngày hè oi bức.

Dòng chảy của nước hiền hòa mà cuồn cuộn đổ xuống từ trên cao, đập mạnh vào những tảng đá dưới chân thác làm tung lên hàng ngàn bọt nước trắng xóa. Cảm giác được ngâm mình thư giãn trong dòng nước mát rượi, bao mệt nhọc sẽ tan biến, chỉ còn lại sự thư thái đầy sảng khoái.

Đứng ở dưới thác tầng một nhìn lên, bạn sẽ thấy thác đẹp như một bức tranh nhiều màu sắc, màu trắng trong tinh khiết của nước, màu tím, hung của đá, xen lẫn với màu xanh của cây rừng, tất cả sẽ làm bạn ấn tượng khó quên.

Tương truyền đền là nơi thờ các vị trung thần nhà Mạc trong cuộc chiến tranh phong kiến thời Lê Mạc, sau khi bị thua trận đã chạy đến động Puông rồi tuẫn tiết tại đó. Để tưởng nhớ các vị trung thần, người dân nơi đây đã dựng đền thờ họ Mạc, song sợ bị quan quân nhà Lê trả thù nên đã đổi tên thành đền thờ họ Ma. An Mạ theo tiếng dân tộc Tày có nghĩa là “mồ yên mả đẹp” nơi yên nghỉ của các trung thần họ Mạc.

Đền An Mã là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân địa phương, khách thập phương và cũng là nơi dâng lễ Hội xuân Ba Bể tổ chức vào ngày 10 tháng giêng. Hội đền An Mã được tổ chức vào ngày 6 tháng hai âm lịch hàng năm. Người dân địa phương đều biết đến sự linh thiêng của đền An Mã. Những ngày mồng một âm lịch hằng tháng, người dân thường lên đảo thắp hương cầu tài, cầu lộc, cầu cho gia đình bình an, hạnh phúc.

Theo truyền thuyết của cư dân địa phương, Rừng Ma xưa kia là nơi ma quỷ ngự trị, sau đó có một vị tướng triều đình đi tuần thú qua đây và đã nghe được tiếng hú của những oan hồn của dân binh đã cùng triều đình chống giặc không được siêu thoát, quan quân liền hạ trại ngay cạnh bờ sông Lèng và mổ ngựa, lấy đầu ngựa làm lễ tế trời đất.

Sau khi tế lế, những tiếng hú biến mất và qua năm tháng đã mọc lên những khối nhũ đá rất đặc biệt kỳ vĩ. Từ đó người ta gọi sơn động “Lèn Pèn” là động Hua Mạ hay tiếng địa phương gọi là hang Đầu Ngựa. Động Hua Mạ nay thuộc bản Pắc Ngòi, xã Quảng Khê, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn.

Địa chỉ: nằm trên trục đường Quốc lộ 3 đoạn từ Bắc Kạn lên Cao Bằng, cách thành phố Bắc Kạn 50km và cách trung tâm huyện Ngân Sơn khoảng 10km.

Đèo Gió thường xuyên có sương phủ quanh năm. Đây là điểm nghỉ chân trên chặng đường du lịch Cao Bằng, các bạn có thể mua rất nhiêu các loại nông lâm thổ sản của Bắc Kạn tại đây. Là một trong những cảnh sắc thiên nhiên đẹp và hấp dẫn mà bạn không thể bỏ qua khi ghé Bắc Kạn.

Địa chỉ: nằm trên địa bàn các xã Kim Hỷ, Lương Thượng, Lạng San, Ân Tình, Côn Minh của huyện Na Rì và xã Cao Sơn, Vũ Muộn của huyện Bạch Thông.

Do địa hình núi đá dốc chia cắt mạnh, nên trong Khu bảo tồn có nhiều hang động, suối ngầm, tạo ra một vùng cảnh quan thiên nhiên kỳ thú, không chỉ phục vụ nhu cầu nghiên cứu, bảo tồn các loài gen quý hiếm mà còn đáp ứng nhu cầu khám phá thiên nhiên của khách du lịch.