Tuỳ thuộc vào các tổn thương do COVID-19 gây ra hoặc do biến chứng trong thời kỳ này mà bác sĩ cần làm thăm dò, phối hợp các chuyên khoa. Các vấn đề có thể kể đến như: Thận, gan, nội tiết (đái tháo đường, suy thượng thận), tiêu hoá/dinh dưỡng (tiêu chảy, chán ăn, sụt cân…), da liễu (viêm da, loét da, rụng tóc …), các vấn đề tâm lý, rối loạn giấc ngủ, chất lượng cuộc sống, các quan ngại về kinh tế, xã hội của bệnh nhân.

Tóm lại, COVID-19 cấp được tính trong vòng 1 tháng từ lúc khởi phát bệnh, thêm 2 tháng theo dõi tiếp gọi là COVID kéo dài. Ngoài thời gian này nếu có các triệu chứng cơ năng, thực tổn, tâm thần không giải thích được bằng nguyên nhân khác được xem là "hậu COVID". Đa số "hậu COVID" là các biểu hiện rất nhẹ như mệt mỏi, hụt hơi, tức ngực… Bệnh COVID-19 cấp càng nặng thì hậu COVID càng nặng và kéo dài.

Biểu hiện hậu COVID rất phong phú, để chẩn đoán bác sĩ cần hỏi các triệu chứng COVID-19 cấp tính và các biểu hiện lúc thăm khám để đưa ra yêu cầu xét nghiệm và chẩn đoán, xử trí phù hợp.

Mệt mỏi là phản ứng bình thường của cơ thể khi chiến đấu chống lại virus. Tình trạng này có thể kéo dài trong nhiều tuần. Mệt mỏi là triệu chứng khá phổ biến xảy ra ở tất cả các bệnh nhân hồi phục sau Covid-19.

Tình trạng mệt mỏi ở đây được mô tả là một cảm giác nặng nề hay quá tải về cả thể chất và tinh thần:

• Mệt mỏi về thể chất: Bệnh nhân sẽ cảm nhận được rằng khi mệt mỏi, cơ thể mình rất nặng nề và ngay cả những chuyển động nhỏ cũng tiêu tốn rất nhiều năng lượng.
• Mệt mỏi về nhận thức và tinh thần: Khi mệt mỏi, bệnh nhân sẽ khó suy nghĩ, tập trung hoặc tiếp nhận thông tin mới và trí nhớ cũng như việc học bị ảnh hưởng. Ngay cả việc tìm từ cơ bản/đơn giản và giải quyết vấn đề cũng có thể trở nên khó khăn.

Tình trạng mệt mỏi có thể gây kiệt sức sau khi hoàn thành những công việc thường ngày và bệnh nhân có thể thức dậy với cảm giác mệt mỏi như trước khi ngủ. Mức độ mệt mỏi của bệnh nhân có thể thay đổi theo tuần, theo ngày hoặc theo giờ. Bệnh nhân có thể có ít động lực để làm bất cứ điều gì vì quá mệt và biết rằng sẽ kiệt sức ngay cả khi làm một việc nhỏ nhất.

Khó thở hoặc thở hổn hển cùng với mức hoạt động thể chất chỉ đạt tối thiểu là hiện tượng thường xảy ra ở những người đã nhiễm Covid-19. Đây cũng là dấu hiệu phổ biến cùng với các triệu chứng như ho và sốt. Dấu hiệu này cho thấy cơ thể không nhận đủ oxy. Lượng oxy thấp sẽ ảnh hưởng đến não, tim và các cơ quan quan trọng khác trong cơ thể. Một trong những thách thức lớn nhất mà đội ngũ y tế gặp phải trong đại dịch COVID-19 đó là bệnh nhân có thể yếu đi nhanh chóng khi không đủ oxy. Virus SARS-CoV-2 đã "âm thầm" làm giảm lượng oxy bão hòa trong cơ thể bệnh nhân, và sau một thời gian tổn thương, họ sẽ rất khó có thể phục hồi hoàn toàn.

Khi bệnh nhân cảm thấy không hít đủ không khí từ việc hít thở bình thường, hoặc gặp khó khăn trong việc thở mạnh, nhiều khả năng họ đang bị khó thở. Triệu chứng này còn bao gồm việc cảm thấy tức ngực khi hít vào hoặc thở ra, khiến họ muốn hít mạnh hơn do cảm thấy thiếu không khí. Chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân nên tới cơ sở y tế ngay lập tức khi cảm thấy khó thở trong lúc làm việc hay nghỉ ngơi.

Suy giảm nhận thức là một trong những triệu chứng hậu Covid phổ biến nhất, bên cạnh khó thở và mệt mỏi, bệnh nhân mắc Covid-19 nặng có điểm số thấp và thời gian phản hồi trong các bài kiểm tra nhận thức chậm hơn so với nhóm đối chứng. Họ cho thấy sự thiếu hụt rõ rệt trong nhận thức như: tốc độ xử lý, sự chú ý, trí nhớ, suy luận và lập kế hoạch. Đáng chú ý, sự thiếu hụt trong chức năng nhận thức ở những người sống sót sau mắc Covid-19 không liên quan đến các triệu chứng sức khỏe tâm thần xuất hiện tại thời điểm thử nghiệm nhận thức, chẳng hạn như: trầm cảm, lo lắng và PTSD.

Một số triệu chứng nghiêm trọng liên quan tới suy giảm nhận thức dai dẳng sau khi mắc Covid-19 bao gồm các vấn đề về khả năng tập trung, "sương mù não", trí nhớ và chức năng điều hành. Mặc dù các triệu chứng này cũng xuất hiện ở những người bị Covid-19 nhẹ nhưng sự thiếu hụt chức năng nhận thức như vậy phổ biến hơn ở những người bị nặng. Nghiên cứu cho thấy những thiếu hụt nhận thức này vẫn tồn tại từ 6 đến 10 tháng sau khi nhiễm Covid-19 và có thể cải thiện dần dần.

Mất hoặc giảm khứu giác hoặc vị giác cũng là một trường hợp hậu Covid để lại. Đối với những bệnh nhân bị mất hoặc giảm khứu giác hoặc vị giác với COVID-19 cấp tính, bác sĩ sẽ hỏi về mức độ còn lại và cảm giác ngon miệng hoặc cân nặng của họ có bị ảnh hưởng hay không. Giảm cân có thể gặp với một số bệnh nhân sau khi ốm nặng do nhiều nguyên nhân, mà suy giảm vị giác và khứu giác có thể là một trong những nguyên nhân. Mặc dù nguyên nhân chính xác của rối loạn chức năng khứu giác chưa được hiểu đầy đủ, nhưng rất có thể là do tổn thương các tế bào hỗ trợ và nâng đỡ của tế bào thần kinh khứu giác, cụ thể là tế bào thần kinh khứu giác và tế bào trung ương.

Trong một số ít trường hợp, sự phục hồi có thể không hoàn toàn với tình trạng suy giảm chức năng kéo dài. Mặc dù không có phương pháp điều trị đã được chứng minh nào, nhưng việc luyện tập khứu giác được khuyến khích.

Điều trị triệu chứng hậu COVID-19 càng sớm càng tốt. Tiếp tục chữa trị kiên nhẫn và lâu dài triệu chứng sau khi hết COVID-19. Mục tiêu là để giảm các tổn thương, ngăn ngừa các tổn thương lâu dài.

Trị liệu phục hồi chức năng là biện pháp quan trọng với các bệnh nhân đã nhập viện hay phải dùng máy thở. Các trị liệu bao gồm vật lý trị liệu tại chỗ trong bệnh viện như tập cử động tay chân. Tập phục hồi chức năng phổi qua bài tập thở, thổi Spirometry, hay tập thở bụng.

• Trị khó thở: Bắt đầu bằng các bài tập đơn giản như hít sâu thở ra chậm. Có thể tập thở bất cứ lúc nào: Khi ngồi, nằm, khi tập đi bộ, kết hợp dùng máy thổi Spirometry… Các bài tập thiền (meditation) cũng giúp bệnh nhân thở chậm và thở sâu, giúp phổi hoạt động hiệu quả hơn.
• Trị ho mãn tính: Nhiều bệnh nhân tổn thương phổi do COVID-19 bị ho lâu hay ho có đờm sau khi phục hồi bệnh. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc ho như benzonatate, thuốc xịt proair, thuốc chống đờm mucinex, hay các thuốc khác để làm tăng đường thở. Tuy nhiên, cần kết hợp tập thở và thuốc ho để trị dứt ho mạn tính.
• Trị mệt mỏi và yếu sức: Tập thể dục từ từ để tăng sức bền và sức mạnh của cơ bắp chân tay, đặc biệt dành cho các bệnh nhân trở về từ bệnh viện hay khoa ICU. Các bài tập tạ nhẹ kết hợp với tập thở có thể giúp cải thiện sự mệt mỏi. Nếu mệt mỏi dai dẳng, bệnh nhân nên gặp bác sĩ chuyên khoa tim hay phổi để tìm nguyên nhân mệt mỏi kéo dài.
• Trị đau nhức khớp: Dùng thuốc không kê đơn như ibuprofen (nếu không bị đau dạ dày, bệnh lý ở thận) hoặc acetaminophen để giảm đau. Sau đó tập vật lý trị liệu để điều trị phục hồi cho khớp bị đau. Với bệnh nhân lớn tuổi, các bài tập phục hồi đau khớp do COVID-19 có thể lâu hơn, do đó cần kiên trì luyện tập.
• Trị mất trí nhớ, giảm tập trung, mau quên: Đọc sách, chơi các trò chơi kích thích trí nhớ như đánh cờ, học thêm các môn khác như nấu ăn, làm bánh. Giữ cho não bộ hoạt động trở lại bằng các kích thích phản xạ lành mạnh.
• Trị mất mùi/mất vị: Dùng các bài tập nhớ mùi hay nhớ vị để cải thiện dần triệu chứng này.

Bên cạnh đó, sdinh dưỡng chiếm vai trò quan trọng sau khi hồi phục COVID-19. Bệnh nhân cần chăm sóc dinh dưỡng đầy đủ để phục hồi tốt nhất sau COVID-19. Bổ sung đủ nước, chất xơ protein, tinh bột và vitamin để phục hồi tối đa các mô bị tổn thương. Chế độ ăn uống bắt đầu bằng nhiều bữa ăn nhỏ, có đủ rau xanh, trái cây, protein, tinh bột. Nhớ uống nước đầy đủ, có thể dung nước lọc kết hợp nước trái cây để có đủ vitamin.