Bài soạn "Ba cống hiến vĩ đại của Các Mác" số 6

I. Tác giả, tác phẩm

1/ Tác giả:
Ăng-ghen (1820-1895) (SGK)
Các-mác (1818-1883) (SGK).
Lưu ý:
Là nhà triết học và lí luận chính trị vĩ đại, người Đức
Là lãnh tụ thiên tài của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trên toàn thế giới.
Ông sáng tạo chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, xây dựng học thuyết kinh tế mácxít, chủ nghĩa xã hội khoa học.
Học thuyết của ông là vũ khí lí luận và hành động của giai cấp công nhân trong cuộc đấu tranh chống ách thống trị tư sản..
2/ Hoàn cảnh sáng tác:
Văn bản "Ba cống hiến vĩ đại của Các-mác" là bài điếu văn của Ăng-ghen đọc trước mộ Mác. Được sáng tác vào tháng 3/1883, sau khi Các-mác qua đời 14/03/1883 lúc 3 giờ 15 phút

II. Trả lời câu hỏi

Câu 1:

Văn bản chia làm ba phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “sự qua đời của bậc vĩ nhân ấy gây ra”, giới thiệu thời gian, không gian Mác đã vĩnh biệt cuộc đời.

- Phần 2: Tiếp đó đến “ cho người đó không làm thêm gì nữa”. Những cống hiến to lớn của Mác với cuộc sống nhân loại.

- Phần 3: Phần còn lại: Thể hiện nỗi tiếc thương vô hạn của nhiều người dân thế giới trước sự ra đi của Mác.

Câu 2:

Những cống hiến vĩ đại của Mác khiến ông trở thành "nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong các nhà tư tưởng hiện đại".

- Cống hiến đầu tiên của Mác là: Tìm ra quy luật phát triển của xã hội loài người. Bản chất của quy luật là cơ sở hạ tầng sẽ quyết định kiến trúc thượng tầng.

- Cống hiến thứ hai của Mác là: Tìm ra quy luật vận động riêng của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa hiện nay và của xã hội tư sản do nó đẻ ra.

- Cống hiến thứ ba của Mác: Là cống hiến quan trọng hơn cả: Đó là sự kết hợp giữa lí luận và thực tiễn, biến lí thuyết cách mạng khoa học thành hành động cách mạng.

- Ngoài ra, ông còn là người sáng lập ra hội Liên hiệp công nhân quốc tế.

⟹ Các Mác đã trở thành một nhà khoa học, một nhà cách mạng lỗi lạc và là người tiên phong trong sự nghiệp giải phóng giai cấp vô sản hiện đại.

Câu 3:

Để làm nổi bật tầm vóc vĩ đại của Các Mác, Ăng-ghen đã sử dụng biện pháp so sánh kết hợp kết cấu tầng bậc (tăng tiến): lập luận theo một trật tự tăng tiến, cống hiến sau lớn hơn cống hiến trước.

+ Ăng ghen nêu ra phát hiện của Đác – uyn về quy luật phát triển của thế giới hữu cơ nhằm đề cao Các Mác trong việc tìm ra quy luật phát triển của lịch sử loài người.

+ Kế tiếp là những phát hiện có tầm vóc lớn của Mác như

+ Ăng ghen sử dụng các cụm từ như: “Nhưng không phải chỉ có thế thôi, nhưng đấy hoàn toàn không phải là điều chủ yếu ở Mác, nhưng niềm vui của ông còn lớn hơn nữa”

⟶ Nổi bật tầm tư tưởng và cống hiến của Mác.

Câu 4:

Thái độ và tình cảm của Ăng- ghen đối với Mác qua cách lập luận so sánh ở bài điếu văn:

- Thái độ kính trọng, đề cao, ca ngợi tôn vinh Mác bởi một bản lĩnh kiên cường:

- Tình cảm tiếc thương thương chân thành, sâu nặng và vô hạn trước sự ra đi của Mác:

+ “Ông mất đi, hàng triệu người cộng sự cách mạng của ông ở khắp châu Âu và châu Mĩ, từ những hầm mỏ Xi-bi-a đến tận Ca-li-phooc-ni-a đã tôn kính, yêu mến và khóc thương ông”.

+ Gia đình, dân tộc và hàng triệu người khắp châu Âu, châu Mĩ ⟶ ngưỡng mộ nhân cách cao đẹp của ông.

⟹ Ngưỡng mộ, tiếc thương, tự hào, khẳng định sự bất tử “Tên tuổi và sự nghiệp của ông đời đời sống mãi ”. Điều đó chứng tỏ Mác là một bậc vĩ nhân.

Câu 5:

- Câu cuối

+ Kẻ đối địch: Bọn tư bản, những kẻ đi bóc lột những người lao động. Chúng đã bị Mác vách trần chân tướng nên căm ghét, run sợ vì đó là sự thạt mà chúng không thể chối cãi hay bác bỏ.

+ Mác “Chưa chắc có một kẻ thù riêng nào cả”. Mục tiêu phê phán, đấu tranh của ông là xã hội tư sản và học thuyết phản động, duy tâm phản khoa học của chúng chú không phải một cá nhân cụ thể nào. Mác đứng về phía những người lao động, phía giai cấp vô sản. Bởi vậy, kẻ thù riêng của ông cũng chính là kẻ thù của nhân dân lao động.

LUYỆN TẬP

Câu 1:

Các công hiến của Các Mác là tài sản tinh thần chung vô giá của nhân loại. Nó không những chỉ có giá trị lí luận mà còn có giá trị hành động, góp phần mở đường cho nhân loại không ngừng tiến lên phía trước.

Trong suốt cuộc đời mình, Các Mác đã dũng cảm chống lại bất công, cường quyền và bạo quyền; bênh vực những người lao động, những người cùng khổ. Mác đem đến cho họ niềm tin vào hạnh phúc trong một thế giới mới, thế giới mà ở đó, người lao động thực sự là chủ nhân của xã hội. Hoạt động của Mác không phải để phục vụ cho quyền lợi cá nhân mà cho quyền lợi của toàn nhân loại. Vì thế nên : …ông có thể có nhiều kẻ đối địch, nhưng chưa chắc đã có một kẻ thù riêng nào cả.

Từ đó mình chứng rằng Các- mác là “Nhà tư tưởng vĩ đại nhất trong số những nhà tư tưởng hiện đại”.

Câu 2:

a) Mở bài:

- Giới thiệu tác giả: Ăng ghen

- Nội dung chính của bài điếu văn

b) Thân bài

- Những thành tựu vĩ đại của Các Mác trong lịch sử:

- Vai trò của Mác:

+ Ông không chỉ là người tiên phong trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, hơn nữa ông còn là nhà chính trị, có vai trò quan trọng trong sự nghiệp giải phóng đất nước.

+ Ông không chỉ đóng vai trò trong hoạt động cách mạng

+ sáng lập lên tổ chức công nhân

⟶ đóng góp vô cùng to lớn đến với sự nghiệp cách mạng

- Thái độ đề cao và tình cảm tiếc thương của tác giả.

c) Kết bài:

- Ý nghĩa của tác phẩm

- Ảnh hưởng đến Việt Nam ra sao?