Bài soạn "Lợn cưới áo mới" số 5

Bài 1 trang 127 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Em hiểu thế nào về tính khoe của? Anh đi tìm lợn khoe của trong tình huống như thế nào? Lẽ ra, anh phải hỏi người ta ra sao? Từ cưới (lợn cưới) có phải là từ thích hợp để chỉ con lợn bị sổng và là thông tin cần thiết cho người đọc hỏi không?

Trả lời

Khoe khoang của cải là một thói xấu đôi khi khiến người khoe tự đẩy mình vào tình thế lố bịch, bị người đời cười chê. Những người khoe của thường là những kẻ hợm hĩnh, coi của cải là trên hết, có chút gì mà người khác không có cũng khoe ra để chứng tỏ là mình hơn người.

Loại người này thường xuất hiện nhiều từ thời xưa, khi cuộc sống còn khổ cực, giá trị vật chất được đặt lên hàng đầu, thậm chí là duy nhất. Không chỉ người giàu khoe của mà ngay cả người nghèo cũng khoe. Người giàu khoe của vì hợm của, người nghèo khoe của vì họ cho đó là cách tốt nhất để khẳng định vị thế, che giấu hoàn cảnh thực của mình.

Anh đi tìm lợn khoe của trong tình huống nhà sắp có đám cưới mà lợn lại sổng mất. Lẽ ra trong câu hỏi của anh phải có những thông tin mà người được hỏi cần biết về con lợn (con lợn to hay nhỏ, màu lông ra sao, gầy béo thế nào…), anh lại hỏi về con lợn cưới. Thông tin này là thừa với người được hỏi (Ai cần biết con lợn ấy anh để làm gì?).

Bài 2 trang 127 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Anh có áo mới thích khoe của đến mức nào? Điệu bộ của anh ta khi trả lời có phù hợp không? Hãy phân tích yếu tố thừa trong câu trả lời của anh ta.

Trả lời

- Anh có áo mới thích khoe của đến mức "đứng hóng ở cửa, đợi có ai đi qua người ta khen". Nghĩa là nôn nóng muốn được khoe áo mới. Anh ta "đứng mãi từ sáng tới chiều", kiên nhẫn đợi người để khoe. Và khi chẳng thấy ai hỏi, anh ta "tức lắm".

- Điệu bộ của anh áo mới khi trả lời anh mất lợn cũng hoàn toàn không phù hợp. Người ta hỏi về con lợn, hướng con lợn chạy, anh lại "liền giơ ngay vạt áo ra".

- Trong câu trả lời, lẽ ra, anh chỉ cần nói: "Tôi đứng đây suốt từ sáng đến giờ nhưng chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả", thì anh lại nói "Từ lúc tôi mặc cái áo mới này... Dùng điệu bộ "giơ vạt áo" ra chưa đủ, anh ta còn dùng cả ngôn ngữ để khoe. Đấy là yếu tố thừa trong câu trả lời nhưng lại là nội dung, mục đích thông báo của anh.

Bài 3 trang 127 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Đọc truyện Lợn cưới, áo mới vì sao em lại cười?

Trả lời

Tình tiết gây cười bật ra ngay trong câu hỏi của anh đi tìm lợn. Mục đích của anh là hỏi để người ta giúp anh tìm con lợn. Thay vì cung cấp những thông tin cần thiết về con lợn, anh lại nhằm vào một mục đích khác: khoe nhà giàu, cỗ cưới to (Ngày xưa, đám cưới mà mổ cả một con lợn hẳn là to lắm). Anh được hỏi cũng chẳng vừa, lẽ ra chỉ cần thông báo điều mà người hỏi muốn biết (không nhìn thấy con lợn), anh lại cũng tranh thủ khoe luôn chiếc áo mới của mình.

Như thế gọi là “kẻ cắp bà già gặp nhau”. Anh khoe của lại gặp đúng cái anh cũng thích khoe của, mà anh kia khoe của còn tài hơn. Anh tìm lợn dù sao cũng chỉ cài thêm thông tin vào một cách khéo léo (con lợn ấy là con lợn cưới), từ đó khiến anh kia suy ra rằng nhà anh sắp có cỗ bàn to lắm. Anh khoe áo thì nói huỵch toẹt: "Từ lúc tôi mặc cái áo mới này…" thông tin của anh hoàn toàn không liên quan gì đến vấn đề mà anh kia quan tâm (con lợn bị sổng chuồng).

Bài 4 trang 127 SGK Ngữ văn 6 tập 1

Hãy nêu ý nghĩa của truyện Lợn cưới, áo mới.

Trả lời

– Ý nghĩa mua vui: Truyện tạo ra tiếng cười vui vẻ, giúp người dân lao động thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng, mệt mỏi.

– Ý nghĩa phê phán: Truyện châm biếm, phê phán nhẹ nhàng thói khoe của, một thói xấu thường gặp và đáng cười trong xã hội.

Tóm tắt truyện Lợn cưới, áo mới

Anh chàng hay khoe của vừa may được chiếc áo mới, đứng suốt từ sáng đến chiều chưa khoe được thì gặp một anh chàng khác cũng đang tìm cơ hội khoe con lợn cưới. Cuộc đối đáp giữa họ thật độc đáo:

– Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua không?

– Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả!

Bố cục truyện Lợn cưới áo mới

Trong phần soạn bài Lợn cưới áo mới có thể chia bố cục văn bản thành 2 phần:

+ Đoạn 1: Từ dầu ⇒ anh ta tức lắm. Nội dung: anh này muốn khoe áo mới

+ Đoạn 2: đang tức tối ⇒ hết. Nội dung: hai anh có tính đi khoe của gặp nhau

Tổng kết

Truyện Lợn cưới, áo mới chế giễu, phê phán những người có tính hay khoe của, một tính xấu khá phổ biến trong xã hội.