Bài soạn "Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm" số 4
1. Ôn tập vê ngôi kể
Hãy xem và ôn lại các nội dung nói về ngôi kể trong văn tự sự (kể chuyện) ở Ngữ văn 6, tập một bằng cách trả lời các câu hỏi sau :a) Kể theo ngôi thứ nhất là kể như thế nào ? Như thế nào là kể theo ngôi thứ ba ? Nêu tác dụng của mỗi loại ngôi kể.b) Lấy ví dụ về cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba ở một vài tác phẩm hay trích đoạn văn tự sự đã học.c) Tại sao người ta phải thay đổi ngôi kể ?Trả lời:a. Kể theo ngôi thứ nhất là người kể xưng tôi để kể lại câu chuyện, và những tình cảm, cảm xúc của mình nhằm làm cho bài văn thêm chân thực, sinh động hơn.Kể theo ngôi thứ 3 là người kể giấu mình, đứng ngoài câu chuyện để kể lại nhằm làm cho bài văn có cái nhìn khách quan và linh hoạt hơn.b. ví dụ : ở ngôi thứ nhất : tác phẩm ‘tôi đi học’ở ngôi thứ 3 : tác phẩm ‘ tức nước vỡ bờ’, ‘ chiếc lá cuối cùng’c. Người kể phải thay đổi ngôi nhằm mục đích thể hiện ý đồ của tác giả trong tác phẩm, tùy thuộc vào trong các hoàn cảnh khác nhau. Nhằm mục đích giúp cho tác phẩm trở nên sinh động hấp dẫn hay tăng tính đa dạng, phong phú khi miêu tả sự vật, sự việc, con người...
2. Chuẩn bị bài nói
Kể lại đoạn trích sau theo lời kể của chị Dậu - ngôi kể thứ nhấtCó thể thay đổi ngôi kể nhân xưng trong lời dẫn, lời thoại có thể giữ nguyên; thay đổi nhân xưng đối với anh Dậu; thay đổi một số từ ngữ trong lời dẫn thoại.
Bài làm tham khảo
Lúc đó, mặt mũi tôi như người mất hồn, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ tay hắn:- Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho!- Tha này, tha này!Mồm thì nói nhưng tay hắn không chịu để yên, bịch ngay mấy bịch vào ngực tôi rồi lại sấn đến để trói nhà tôi. Tôi tức quá, cơn giận dữ đã nổi lên, tôi không thê nào mà chịu được, liền liều mạng cự lại:- Chồng tôi đau ốm , ông không được phép hành hạ !Tên cai lệ tát ngay một cái đánh bốp vào mặt tôi , rồi hắn cứ nhảy vào chồng tôi. Tôi nghiến lấy hai hàm răng:- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem !Rồi tôi túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa . Sức lẻo khô của anh chàng nghiện mà cũng không chống lại với sức đàn bà như tôi, ngã ra đất mà mồm hẵn vẫn cứ lải nhải thét trói chồng tôi là những kẻ thiếu sưu. Người nhhà lí trưởng cứ sẩn sổ bước đến dơ gậy chực đánh tôi, tôi lắm được ngay cái gậy của hắn. Hai người dằng co nhau, du đẩy nhau, rồi ai nấy đều buông gậy ra, áp vào vật nhau. Hai đứa con tôi kêu khóc om sòm. Kết cục là anh chàng" hầu cận ông lí " còn yếu hơn cả tôi, hắn đã bị tôi túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm.
