Bài soạn "So sánh" số 5

I- So sánh là gì

Câu 1 trang 24 SGK văn 6 tập 2:

Những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh:

Búp trên cành
Hai dãy trường thành vô tận

Câu 2 trang 24 SGK văn 6 tập 2:

Những sự vật được so sánh với nhau:

Trẻ em so sánh với búp trên cành
Rừng đước dựng lên cao ngất so sánh với hai dãy trường thành vô tận
Cơ sở để so sánh: dựa vào sự tương đồng

Tác dụng:

Làm cho sự vật thêm sinh động, gợi hình, gợi cảm
Làm nổi bật cảm nhận của người nói

Câu 3 trang 24 SGK văn 6 tập 2:

Sự so sánh ở đây nhằm tạo ra sự tương phản tính chất của sự vật cụ thể là con mèo.

II- Cấu tạo của phép so sánh

Câu 1 trang 24 SGK văn 6 tập 2:

Vế A(sự vật được so sánh) - Phương diện so sánh - Từ so sánh - Vế B(sự vật dùng để so sánh)

Trẻ em - như - búp trên cành

Rừng được - dựng lên cao ngất - như- hai dãy trường thành dài vô tận

Con mèo vằn - to hơn - con hổ

Câu 2 trang 25 SGK văn 6 tập 2:

Một số từ so sánh khác: giống như, tựa như, bao nhiêu- bấy nhiêu

Câu 3 trang 25 SGK văn 6 tập 2:

Cấu tạo của phép so sánh:

Vắng mặt từ ngữ chỉ phương diện so sánh, từ so sánh
Từ so sánh và vế B được đảo lên trước vế A

III- Luyện tập

Câu 1 trang 25 SGK văn 6 tập 2:

a. So sánh đồng loại:

Lương y như từ mẫu(người- người)
Những bông hoa phượng như những chùm lửa đỏ rực rỡ(vật- vật)
b. So sánh khác loại:

Ba sẽ là cánh chim
Bông hoa vừa nở trông e ấp như người thiếu nữ
c. So sánh cụ thể, trìu tượng:

Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình

Câu 2 trang 26 SGK văn 6 tập 2:

Khỏe như voi/ trâu
Đen như than/ cột nhà cháy
Trắng như tuyết/ trứng gà bóc
Cao như núi/ sào

Câu 3 trang 26 SGK văn 6 tập 2:

a. Phép so sánh trong Bài học đường đời đầu tiên

Những ngọn cỏ gẫy rạp, y như có nhát dao vừa lìa qua.
Hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạm như hai lưỡi liềm máy đang làm việc.
Cái chàng Dế Choắt, người gầy và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện.
Chú mày hôi như cú mèo.
Mỏ cốc như cái dùi sắt, chọc xuyên cả đất.
b. Phép so sánh trong Sông nước Cà Mau

Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện.
Dòng sông Năm Căn, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác.
Cá bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng
Thuyền xuôi giữa dòng sông rộng hơn ngàn thước, trông hai bên bờ, rừng đước được dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận.
Vẫn là cái quang cảnh quen thuộc của xóm chợ ... thuyền lưới , thuyền buôn dập dềnh trên sóng