Bài tham khảo số 6
Đã yêu thơ thiếu nhi của Trần Đăng Khoa, năm 1982, tôi thật rất thích thú khi được tiếp cận bài “Thơ tình người lính biển” của anh.
Bài thơ mở đầu bằng một cuộc chia tay, có con tàu, có những cánh buồm trắng, có biển một bên và em một bên:
“Anh ra khơi
Mây treo ngang trời những cánh buồm trắng
Phút chia tay anh dạo trên bến cảng
Biển một bên và em một bên”
Cuộc đi dạo ngắn ngủi lộng gió biển và hẳn ít nhiều bổi hổi bồi hồi của hai con tim đang đầy ắp tiếng gọi lứa đôi đã được nhà thơ “kí họa” bằng những “nét” khá dung dị nhưng rất gợi:
“Biển ồn ào, em lại dịu êm
Em vừa nói câu chi rồi mỉm cười lặng lẽ”
Câu chi em vừa nói, phải chăng là câu tự tiếng lòng ? Chỉ một lần dạo trên bến cảng mà sự cồn cào của biển và sự dịu êm của em lan tỏa cả lòng anh.
Chính trong mối yêu thương, nên:
” Anh như con tàu lắng sóng từ hai phía
Biển một bên và em một bên”
Đẹp quá! Người lính ở đâu trên hải đảo, cũng mang nặng trên vai: “Biển một bên và em một bên”. Nhận từ hai phía, đó chính là hạnh phúc, là ngày mai, là tương lai:
“Ngày mai, ngày mai khi thành phố lên đèn
Tầu anh buông neo dưới chùm sao xa lắc
Thăm thẳm nước trời nhưng anh không cô độc
Biển một bên và em một bên”
Dù ở vị trí nào, thời gian nào, anh vẫn “lắc lư” giữa biển và em, vì anh là lính thủy, đang bảo vệ lãnh hải Việt Nam.
Dù rằng:
“Đất nước gian lao chưa bao giờ bình yên
Bão táp chưa ngưng trong những vành khăn trắng
Anh đứng gác. Trời khuya. Đảo vắng
Biển một bên và em một bên”
Lần nữa, điệp khúc đảo và em lặp lại vô cùng da diết, tình yêu bùng cháy đến vô cùng.
Anh – Biển – Em! Ba thực thể gắn liền nhau, tạo nên tâm tình người lính biển.
Những người lính đảo xa hẳn không ít lúc đã cảm nhận y hệt Trần Đăng Khoa sự liên kết ruột rà, gần như là thiêng liêng ấy. Nhà thơ không chỉ nói hộ tâm cảm họ mà còn thu nhỏ cả biển trời bao la quanh họ đặt vào cái nơi ấm áp nhất của trái tim, bên cạnh hình ảnh dấu yêu của người yêu dấu để đi đâu, về đâu, bất cứ lúc nào những chàng trai trẻ xa nhà, xa quê ấy cũng không cảm thấy cô độc, bởi vì đã có niềm tin rằng: Biển một bên và em một bên! Vâng, từ Biển viết hoa trong bài thơ khiến người viết những dòng này liên tưởng đến Mẹ và thốt nhớ đến ca từ rất đẹp trong bản nhạc nổi tiếng của nhạc sĩ Y Vân:
“Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào…”.
Thơ tình người lính biển! Tựa như bài thơ hệt cách nói bộc trực của cánh lính trẻ, chẳng vòng vo, hay ẩn dụ văn hoa. Tình yêu dành cho đất nước, cho em của người lính biển tưởng chừng rất mộc mạc, nhưng đến “cao trào” lại là tình yêu “bốc lửa”.
“Vòm trời kia có thể sẽ không em
Không biển nữa. Chỉ mình anh với cỏ
Cho dù thế thì anh vẫn nhớ
Biển một bên và em một bên”.
Bài thơ là viên ngọc sáng long lanh trong bảo tàng thơ, da diết tình yêu của người lính biển. Tôi tha thiết gởi bài bình thơ này về người lính biển thân thương trên khắp miền Tổ quốc Việt Nam.