Bài tham khảo số 6
Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương
Là chim, tôi sẽ cất cao đôi cánh mềm
Từ nam ra ngoài bắc báo tin nối liền
Là hoa, tôi nở tình yêu ban sớm
Cùng muôn trái tim ngất ngây hoà bình
Là mây, theo làn gió tôi bay khắp trời
Nghìn xưa oai hùng đó tôi xin tiếp lời
Là người, xin một lần khi nằm xuống
Nhìn anh em đứng lên phất cao ngọn cờ
Lời bài thơ nhắc nhở thanh niên chúng ta hãy chiến đấu cho quê hương, cho đất nước thân yêu của mình. Lời hát càng ý nghĩa hơn khi thanh niên ngày nay, ngoài việc lo công ăn việc làm, lo đồng tiền bát gạo… không tìm được ý nghĩa, mục đích, lý tưởng cuộc đời đúng đắn để quyết tâm phấn đấu, chiến thắng.
Đã nhiều người nói, lời thơ dựa theo ý thơ của một người chiến sĩ Cộng sản thời chiến tranh thế giới thứ II:
Nếu là hoa hãy là hoa hướng dương
Nếu là đá hãy là đá hoa cương
Nếu là chim hãy là bồ câu trắng
Nếu là người hãy là chiến sĩ Cộng sản
Trương Quốc Khánh đã sáng tác bài hát này trong cuộc tấn công và nổi dậy của quân dân ta Tết Mậu Thân tháng 2-1968. “Chiến đấu cho quê hương ” lúc ấy là chiến đấu để giành độc lập, giành tự do, để thống nhất đất nước. Lời bài hát trong sáng, lãng mạn nhưng vẫn giàu tính chiến đấu thôi thúc thanh niên Việt Nam.
Bài thơ dễ nhớ, dễ thuộc, được lan truyền sâu rộng và nhớ lâu. Đó là tiếng lòng của thế hệ thanh niên Việt Nam yêu nước, là bản anh hùng ca tự nguyện dấn thân. Làm thanh niên, con người của thời đại mới, của đất nước đã độc lập, chúng ta vẫn không khỏi day dứt theo lời bài hát: Làm gì, chiến đấu chống lại điều gì để cho mai sau, cho quê hương ta?
Kỷ niệm Ngày 26-3, cuộc chiến tranh oanh liệt của dân tộc đã lùi xa, cùng nhau hát vang bài “Tự nguyện” cùng Trương Quốc Khánh như tìm lại lời nhắn nhủ của anh tới thế hệ trẻ hôm nay.
