Bài tham khảo số 7
Ca dao xưa có câu:
Chim khôn kêu tiếng rảnh rang
Người khôn ăn nói dịu dàng dễ nghe
Ngay từ xa xưa con người đã có thước đo đánh giá giá trị, nhân phẩm người khác qua lời ăn tiếng nói. Mỗi người lựa chọn cho mình một cách nói chuyện, cư sử riêng: Có người ăn to nới lớn, có người nói chuyện như rót mật vào tai, cũng có người chọn cách im lặng. Vậy: ”im lặng là vàng” có thực sự là cách cư sử phù hợp trong mọi hoàn cảnh hay không?
Trước tiên, ta hiểu rằng im lặng là cách lựa chọn không bày tỏ thái độ, ý kiến hay hành động gì trước một sự việc nào đó. Trái ngược với im lặng chắc hẳn là bày tỏ ý kiến, thái độ rõ ràng với sự việc xảy ra. “Vàng” là một kim loại có giá trị cao. Người ta cho rằng im lặng là vàng bởi vì: khi im lặng con người sẽ tránh được những mâu thuẫn không đáng có. Bằng cách không bày tỏ ý kiến thái độ của mình thì không ai có thể hiểu được điều mình muốn là gì. Đồng nghĩa với việc không ai có thể gây bất lợi cho mình.
Có nhiều trường hợp trong cuộc sống mà con người bày tỏ sự im lặng. Có người từng nói: im lặng đồng nghĩa với việc không có gì để nói hoặc không biết phải nói như thế nào. Cũng có trường hợp im lặng là để bảo vệ lợi ích, bảo vệ bản thân.
Trong nhiều trường hợp: Im lặng quả thật khiến chúng ta tránh xa được rắc rối. Trong một số bài học dạy kĩ năng mềm có giới trẻ còn sử dụng câu nói: “Nói là bạc, im lặng là vàng, lắng nghe là kim cương”. Cứ hiểu đơn giản, khi một nhóm người tụ tập nói xấu một ai đó: chúng ta chỉ nghe và im lặng sẽ là lựa chọn tối ưu nhất. Im lặng để tránh rắc rối và để tự suy nghĩ xem những điều mà mỗi người đưa ra về người kia có thực sự đúng hay không?
Trong các cuộc cãi vã lên đến đỉnh điểm, chúng ta càng kéo dài cuộc nói chuyện sẽ càng gay tổn thương cho cả hai bên. Lúc này im lặng là để cả hai cùng bình tĩnh lại bảo vệ mối quan hệ, tìm một thời điểm phù hợp hơn để giải quyết vấn đề. Có khi chúng ta không hiểu rõ về một vấn đề nào đó, hay một ai đó, lại đi phát ngôn bừa bãi, đưa ra những quan điểm chưa chính xác, không chọn lọc thì chúng ta sẽ bị mọi người xa lánh, phê phán.
Tuy nhiên không phải lúc nào im lặng cũng là sự lựa chọn tối ưu, đâu cứ phải: “im lặng là vàng”, khi chúng ta hiểu rõ một vấn đề, biết đâu là nguy hiểm lại không nhắn nhủ mọi người để họ biết mà tránh thì đó là: ích kỷ, cá nhân. Trong cuộc sống gia đình, im lặng phần lớn đồng nghĩa với vô tâm, thiếu tình thương và chia sẻ.
Với tình yêu, sự im lặng sẽ càng làm gia tăng sự tổn thương cho người mà ta yêu quý. Không chỉ có thế, khi ta hiểu rõ người khác làm sai, lại không can ngăn thì trở thành người vô đạo đức. Hay nhiều khi bản thân ta cần có người san sẻ khi gặp chuyện khó khan, bế tắc trong cuộc sống thi giao tiếp với mọi người là cách duy nhất để giải tỏa.
Có nhiều cuộc tranh luận ở một thời điểm nào đó, chúng ta cần thẳng thắn, đối điện với đối phương để bày tỏ quan điểm của mình, nếu cả hai bên cùng không nói, có khi mâu thuẫn càng tăng lên chứ không giảm đi. Hơn nữa, có trường hợp chúng ta biết có tội ác đã diễn ra nhưng im lặng thì vô tình ta trở thành đồng phạm và phải đứng trước bản án lương tâm cũng như pháp luật. Nhiều vụ án thương tâm xảy ra trong thời gian qua cũng vì con người chúng ta luôn im lặng, bày tỏ thái độ thờ ơ.
Có những sự việc sẽ không trở nên rắc rối hơn nếu chúng ta chịu mở lòng, trao đổi và chia sẻ với nhau. Nhiều khi sự im lặng không phải là tốt mà là trở thành sự đồng lõa, cổ vũ âm thầm cho cái xấu hoành hành. Bởi lẽ trong xã hội hiện đại: xã hội ngày càng tệ đi không phải vì sự gia tăng của kẻ xấu mà bởi vì sự im lặng của những người tốt. Im lặng là để lắng nghe, để suy xét mọi việc một cách thấu đáo hơn chứ không phải là vô tâm, vô cảm.
Qua những điều trên, chúng ta thấy rằng:’ im lặng là vàng” không thực sự đúng trong mọi trường hợp. Sự im lặng không sai nhưng nó chỉ hiệu quả khi chúng ta xác định rõ hoàn cảnh và vấn đề. Trong cuộc sống, con người cần tự nhận thức được vấn đề của mình và lựa chọn cách cư xử, bày tỏ thái độ sao cho phù hợp nhất. Còn bạn thì sao? Đứng trước vấn đề của mình: bạn lựa chọn im lặng hay lên tiếng?
