Bài văn phân tích giá trị nhân đạo trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du số 8
Truyện Kiều là một thiên kiệt tác của nền văn học Trung đại Việt Nam cuối thế kỉ XVIII, TRuyện Kiều không chỉ tái hiện lại bức tranh xã hội phong kiến Việt Nam cuối thế kỉ XVIII mà còn thấm đượm tinh thần nhân văn, nhân đạo sâu sắc, đó chính là sự cảm thông, đồng cảm của tác giả NGuyễn Du đối với Thúy Kiều- cũng là những người phụ nữ phải chịu nhiều bất công trong xã hội xưa
Tinh thần nhân đạo chính là một trong hai giá trị lớn nhất của tác phẩm Truyện Kiều, tinh thần nhân đạo này được thể hiện trước hết thông qua sự phê phán, tố cáo xã hội phong kiến bất công, thế lực đen tối của đồng tiền đã chà đạp lên nhân phẩm, lên cuộc sống của con người bất hạnh. Vì bị thằng bán tơ lừa mà gia đình Thúy Kiều điêu đứng, cha và em trai Thúy Kiều bị bọn sai nha tra tấn, hành hạ hòng bòn rút tiền.
Vì muốn cứu cha và cả gia đình, Thúy Kiều đành cắt đứt đoạn tình duyên với chàng Kim mà quyết định bán mình chuộc cha. Thúy Kiều bán mình cho Mã Giám Sinh với giá bốn trăm lạng vàng, như vậy ta có thể thấy được sự chi phối khủng khiếp của đồng tiền. Vì tiền người ta sẵn sàng chà đạp lên đồng loại, vì tiền mà có thể bán rẻ lương tâm, cũng vì tiền mà một người con gái tài sắc như THúy Kiều cũng trở thành một món hàng để kì kèo thêm bớt.
Tinh thần nhân đạo còn thể hiện ở sự cảm thông sâu sắc của Nguyễn Du đối với những người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Mở đầu tác phẩm Truyện Kiều, Nguyễn Du cũng từng thể hiện sự xót xa trước số phận bất hạnh của những người phụ nữ:
“Đau đớn thay phận đàn bà
Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”
Tác giả đã thể hiện được sự thương xót, đồng cảm của mình đối với những người phụ nữ, bởi trong xã hội phong kiến xưa, họ không hề được coi trọng mà bị xã hội đối xử rất bất công, gây ra bao bi kịch. Do đó, tác phẩm truyện Kiều không chỉ là tiếng nói cảm thông cho Thúy Kiều mà còn là tiếng khóc chung cho thân phận của rất nhiều những người phụ nữ khác trong xã hội.
Nguyễn Du đã khẳng định, đề cao những người phụ nữ, điều này được thể hiện rõ nét qua việc xây dựng chân dung nhân vật Thúy Kiều, Thúy Vân, cũng là việc đề cao tài năng ở người phụ nữ này. Trong thơ ca trung đại xưa, các tác giả thường có xu hướng lấy con người làm chuẩn mực đề cao thiên nhiên, nhưng đến Nguyễn Du quy chuẩn ấy đã bị thay đổi, ông đã dùng thiên nhiên làm thức đo để định giá vẻ đẹp của con người. Biểu hiện thông qua cách Nguyễn Du miêu tả về chị em Thúy Kiều:
“Vân xem trang trọng khác vời
Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang
Hoa cười ngọc thốt đoan trang
Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da”
Khi miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân, Nguyễn Du đã sử dụng những biểu tượng thiên nhiên như: trăng, hoa, ngọc, mây, tuyết- đó là chuẩn mực của cái đẹp xưa để nói về cốt cách thanh cao, dịu dàng cùng khuôn mặt đẹp, đôi mắt hiền hậu, nụ cười tươi như hoa như ngọc của Thúy Vân, điều này ta không thể bắt gặp trong thơ ca trung đại xưa.
Thể hiện thái độ thương xót cho thân phận nàng Kiều khi phải sống ở lầu Ngưng Bích, Nguyễn Du cũng đã miêu tả tâm trạng của người con gái ấy với thái độ đầy xót xa, cảm thông. Đó là tâm trạng đau đớn, buồn tủi của nàng Kiều khi bị giam hãm trong lầu Ngưng Bích, khi tự do bị kìm kẹp, tuổi xuân bị khóa chặt. Tâm trạng đau đớn, nhớ thương, những dự cảm bất an đều được NGuyễn Du tinh tế tái hiện đầy chân thực trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích:
“Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân
Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung
Bốn bề bát ngát xa trông
Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia”
Như vậy, bằng tấm lòng nhân ái, giàu yêu thương, Nguyễn Du đã thể hiện được tinh thần nhân đạo sâu sắc trong tác phẩm Truyện Kiều của mình.
