Bài văn phân tích nhân vật Ra-ma và Xi-ta trong đoạn trích "Ra-ma buộc tội" số 9

Ramayana là kiệt tác đầu tiên của thi ca Ấn Độ, tồn tại vững bền và “cứu vớt nhân dân Ấn khỏi tội lỗi”. Đoạn trích “Ra-ma buộc tội” thuộc chương 79, khúc ca 6 của sử thi Ramayana. Đọc đoạn trích, ta thấy nổi bật lên hình tượng hai nhân vật Ra-ma và Xi-ta. Nếu như Ra-ma là mẫu người anh hùng lí tưởng thì Xi-ta lại là mẫu người phụ nữ Ấn Độ cổ đại, một người vợ chung thuỷ tiết hạnh, một người con gái hiền từ nhu mì và nhân hậu. Một người con gái dám đổi cả tính mạng để chứng minh cho tình yêu của mình.

Đọc đoạn trích, trước hết ta thấy Xi-ta là người thông minh. Phẩm chất thông minh của nàng thể hiện qua linh cảm. Nóng lòng đến gặp chồng sau khi được chồng cứu thoát khỏi tay quỷ vương Ra-va-na nhưng Xi-ta lại “mở tròn đôi mắt đẫm lệ”. Lẽ ra, đây phải là một cuộc đoàn tụ, Ra-ma phải dành cho Xi-ta những cái nhìn âu yếm. Nhưng tất cả những lời nói và hành động của Ra-ma làm cho Xi-ta cảm thấy thất vọng. Xi-ta đi từ mừng rỡ đến ngạc nhiên, từ tin yêu đến thất vọng. Linh cảm trong Xi-ta dường như mách bảo có chuyện hệ trọng sắp xảy ra. Nghe Xi-ta nói, nàng nhận ra những dấu hiệu chẳng lành. Cứu thoát vợ là một nghĩa vụ muôn đời của người chồng, thế nhưng Ra-ma cứu thoát Xi-ta nhằm mục đích gì. Tại sao khi ở cạnh Xi-ta, Ra-ma lại chỉ quan tâm đến những nhân vật không quan trọng như Ha-nu-man, Vi-phi-sa-na, tại sao Ra-ma lại gội Xi-ta là “hỡi phu nhân cao quý”… Bao nhiêu câu hỏi ập đến trong suy nghĩ của nàng báo hiệu một chuyện chẳng lành.

Đối mặt với nỗi tuyệt vọng khi bị người chồng buộc tội, tình yêu của Xi-ta thể hiện đậm nét. Đôi mắt Xi-ta đẫm lệ. Đó là đôi mắt nhìn chồng một cách bi thương. Bởi đối với Xi-ta, tất cả tình yêu của nàng đã dành cho Ra-ma. Tất cả những ngày nàng mong đợi để thể hiện tình yêu với Ra-ma thì giờ đây trở nên lạc lõng bởi Ra-ma không còn dành cho Xi-ta một tình yêu như thế. Nàng thất vọng nhưng đến khi nghe lời buộc tội của Ra-ma, Xi-ta đau đớn đến nghẹt thở, như một cây dây leo bị vòi voi quật nát. Tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh rất đặc sắc để miêu tả nỗi đau trong con người Xi-ta. Mỗi lời nói của Ra-ma nhằm vào Xi-ta như những mũi tên bắn trúng đích. Xi-ta xấu hổ cho số kiếp của nàng. Nàng muốn chôn vùi cả hình hài thân xác của mình. Rồi sau đó, Xi-ta khoan thai biện minh với chồng. Những lời biện minh có cả lí lẽ nhưng trên hết nàng nói là vì tình yêu. Rằng tình yêu của nàng chưa bao giờ thay đổi “chỉ có số mệnh của thiếp là đáng bị chê trách, nhưng những gì nằm trong vòng kiểm soát của thiếp, tức trái tim thiếp đây là thuộc về chàng”. Hay khi bị quỷ vương bắt, nàng luôn giữ trong mình một suy nghĩ “ta chỉ thuộc về một người, người đó là Ra-ma như ánh sáng thuộc về mặt trời”. Như thế ta thấy Xi-ta là một người phụ nữ có trái tim son sắt.

Giữa Ra-ma và Xi-ta có một sự không ngang bằng. Xi-ta đang là người bị phán xét, là người có tội. Nhưng trong Xi-ta lúc nào cũng có một niềm tin mãnh liệt, nàng tin vào trái tim mình và hi vọng. Lòng tin ấy cất lên qua lời nói: “Hỡi đức vua! Như một người thấp hèn bị cơn giận giày vò. Người đang nghĩ về thiếp như một người phụ nữ tầm thường. Tên thiếp là Gia-na-ki, bởi vì thiếp có liên quan đến lễ tế sinh của nhà vua Gia-na-ki… Vì không thể suy xét cho đúng đắn, chàng đã không hiểu được bản chất của thiếp. Tình yêu của thiếp, lòng trung thành của thiếp nay xem ra như hoàn toàn vô ích”. Nói đến đây Xi-ta oà khóc, nàng thật đáng thương.

Cuối cùng, Xi-ta đã chọn bước lên giàn hỏa thiêu để khẳng định sự thuỷ chung, trong trắng của mình. Trong tín ngưỡng Bà la môn thì thần lửa A-nhi nắm vai trò phán xét tối cao. Đây cũng là mô tip quen thuộc trong văn học phương Đông - lấy cái chết để giải oan. Xi-ta bước lên giàn hoả thiêu với một tâm thế bình tĩnh đến lạ lùng. Giữa cảnh đó, mọi người có sự chấn động về tinh thần một cách ghê gớm khi tiễn biệt một tâm hồn cao cả về với thần linh vĩnh viễn. Thần lửa A-nhi đã giải thoát cho nàng. Đây là một kết thúc đầy chất lãng mạn, là sự gửi gắm niềm tin, hi vọng của con người.

Với nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc, nhân vật Xi-ta hiện lên với rất nhiều vẻ đẹp. Xi-ta là tiêu biểu cho người phụ nữ Ấn Độ nói riêng và người phụ nữ thế giới nói chung có tấm lòng thuỷ chung. Những đau khổ mà Xi-ta phải cam chịu cũng là những đau khổ mà bất kì một người phụ nữ nào có thể gặp phải.