Bài văn phân tích ý nghĩa cái chết của hai nhân vật Chí Phèo và Bá Kiến số 5

Chí Phèo là nhân vật chính trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao, đồng thời cũng là nhân vật điển hình của nền văn học Việt Nam. Chí Phèo là đại diện tiêu biểu cho những người nông dân cùng khổ bị đẩy vào tấn bi kịch tha hóa về nhân tính. Cuối cùng, khi đã được thức tỉnh về nhân tính, Chí Phèo đã quyết định giết chết Bá Kiến, người đã đẩy mình vào con đường tha hóa và lựa chọn cái chết như cách để tự giải thoát cho bản thân.

“Chí Phèo” kết thúc bằng hai cái chết của Chí Phèo và Bá Kiến, cái chết này không chỉ là lựa chọn của Nam Cao để khép lại tấn bi kịch của cuộc đời Chí mà nó còn là chi tiết nghệ thuật độc đáo, một cái kết mang nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Sau khi bị Thị Nở “ném” vào mặt những lời miệt thị khắc nghiệt của bà cô Thị Nở, quá đau khổ, tuyệt vọng khi con đường trở về làm người lương thiện bị chặn đứng, Chí Phèo đã uống đến hai chai rượu và mang dao đến nhà Thị Nở với ý định “chém chết cả nhà nó”. Tuy miệng nói đến nhà Thị Nở để trả thù nhưng bước chân của Chí lại đi đến nhà Bá Kiến.

Không giống như những lần đến nhà Bá Kiến đòi tiền mua rượu, lần cuối cùng Chí đến nhà Bá Kiến đã không còn trong trạng thái mơ hồ về nhận thức mà vô cùng tỉnh táo. Sự tỉnh táo này thể hiện trong chính lời khẳng định rõ ràng “Tao muốn làm người lương thiện”. Có thể thấy sự uất ức, tuyệt vọng đã để Chí thốt lên lời kêu gào đầy đau đớn “Ai cho tao lương thiện”, và Chí cũng nhận ra không thể trở về với con đường lương thiện được nữa “Tao không thể là người lương thiện nữa”.

Kể từ khi Chí trở thành tay sai của Bá Kiến, trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại, ta chưa bao giờ thấy Chí tỉnh táo như thế. Bởi lúc này Chí đã ý thức được toàn bộ bi kịch của bản thân, và để chấm dứt mọi khổ đau ấy, Chí đã lựa chọn con đường tiêu cực nhất, đó chính là cái chết. tuy nhiên cũng chính quyết định này đã thể hiện thái độ dứt khoát của Chí đối với tội ác, với con đường tha hóa mà mình đã bị sa vào trước đó.

Chí đã vung dao lên, lưỡi dao của Chí đã lấy đi mạng sống của Bá Kiến, và cũng chính lưỡi dao ấy đã lấy đi mạng sống của Chí. Lựa chọn cái chết đầy dữ dội của hai nhân vật Bá Kiến và Chí Phèo để khép lại truyện ngắn, nhà văn Nam Cao không chỉ tạo ra những ấn tượng mạnh mẽ trong lòng người đọc mà còn truyền tải rất nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Cái chết của Chí Phèo và Bá Kiến chính là sự tố cáo quyết liệt, mạnh mẽ nhất đối với xã hội thực dân nửa phong kiến đã đẩy những người dân lương thiện như Chí đến bi kịch tha hóa về nhân cách, đến con đường cùng không có lối ra. Cái chết của Bá Kiến và Chí Phèo còn thể hiện được sự phản kháng của con người dưới đáy xã hội đối với chế độ bóc lột đã đẩy họ đến bước đường cùng. Hành động của Chí có phần liều nhất, manh động nhưng đó lại là đòn chí tử đối với những kẻ có tội ác, mà đại diện ở đây chính là Bá Kiến.

Cái chết của Bá Kiến là sự đền tội cho bao tội ác mà hắn gây ra cho người dân làng Vũ Đại, cái chết của Chí Phèo lại mang tính giải thoát cho bi kịch của bản thân. Cái chết tuy không làm thay đổi được toàn bộ cục diện đen tối của xã hội nhưng đó chính là hồi chuông cảnh tỉnh cho những con người sống trong xã hội ấy, cần phải vùng lên đấu tranh bảo vệ bản thân, bảo vệ gia đình, bảo vệ cuộc sống tốt lành, lương thiện.

Như vậy, thông qua cái chết của hai nhân vật Chí Phèo và Bá Kiến, tác giả Nam Cao đã lên án gay gắt chế độ phong kiến đã đày đọa, chà đạp con người, từ đó thể hiện thái độ trân trọng đối với những phần “người” tốt đẹp bên trong những con người dưới đáy xã hội ấy.