Chùa Tiên
Chùa Tiên toạ lạc tại xóm 6 xã Nga An, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hoá. Chùa được xây dựng trên một mảnh đất rộng 3,5 ha, cảnh quan đẹp, hấp dẫn và yên tĩnh. Đây là nơi để du khách có thể thăm quan, chiêm ngưỡng và chiêm nghiệm những giáo lý của nhà phật đối với chúng sinh. Đây cũng là nơi để ta đi tìm chút bình yên, thanh thản trong tâm hồn sau những tháng ngày bon chen giữa bộn bề cuộc sống đời thường.
Về thăm Nga Sơn, mà không ghé chùa Tiên quả là một điều đáng tiếc. Bởi khung cảnh thiên nhiên và con người nơi đây làm lòng ta lắng lại. Đến với chùa Tiên, ta như đi lạc vào một thế giới khác, thế giới của sự tĩnh tại, của bình yên, lạc đạo. Cách quốc lộ 10 chỉ khoảng 500m, nhưng ngay từ những bước chân đầu tiên bước trên con đường vào chùa, du khách đã hoàn toàn không cảm nhận thấy sự ồn ào náo nhiệt bên ngoài, thay vào đó là tiếng chim ca hót véo von, là màu xanh ngút ngàn của những rừng cây thăm thẳm, là những dãy núi đã sừng sững uy nghiêm và thấp thoáng mái chùa Tiên cổ kính.
Bước chân trong khuôn viên của chùa, lòng ta sẽ thấy thư thái hơn rất nhiều. Bởi tràn ngập trước mắt ta là một không gian xanh bình yên, sạch sẽ. Những cây Nhãn cành lá xum xuê, những cây hoa Đại tỏa mùi hương ngào ngạt, và một cánh đồng cây Thèn Én (một loại nguyên liệu để làm hương thắp trong chùa) trải rộng. Nghe đâu đó có tiếng chuông, tiếng gõ mõ, tiếng tụng kinh,…..lòng ta như cởi mở hơn, nhẹ nhàng hơn như đang được đặt chân trên đất Phật.
Di chỉ khảo cổ học chùa Tiên được phát hiện năm 1974. Di chỉ rộng 500m2, tầng văn hoá dày 0m60, tìm thấy gốm thô. Theo truyền thuyết, chùa Tiên gắn liền với truyền thuyết về động Từ Thức, truyền thuyết kể lại rằng, chính chùa Tiên là nơi đã diễn ra lễ hội vườn đào, nơi Từ Thức gặp Giáng Hương lần đầu tiên. Trên thực tế, để có được như ngày hôm nay, chùa Tiên cũng đã phải trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm, phát triển cùng với những biến thiên lịch sử của dân tộc.
Tản bộ trong khuôn viên chùa, để lòng mình tự do tự tại, sẽ thấy đây thật sự là nơi lí tưởng để con người ta đi tìm sự bình yên trong cõi lòng. Sân chùa không quá rộng, nhưng cực kì thoáng mát. Xa xa là hồ sen, nơi đó có tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, với ánh mắt từ bi đang nhìn về chúng sinh. Không gian nội tự của chùa cũng không quá đồ sộ. Bước vào đây, ta có thể cảm nhận được sự tôn nghiêm nơi cửa Phật, những bức tượng muôn hình, muôn trạng, hình ảnh những vị Phật từ bi hỉ xả,…..khiến con người ta thấy mình thật nhỏ bé trong cuộc đời. Ngẫm nghĩ về những lời Phật dạy, càng thấy thấm thía biết nhường nào?
Hiện nay, chùa Tiên đã được công nhận là di sản văn hóa cấp quốc gia, đây vừa là niềm vinh hạnh cho nhân dân Nga Sơn nói chung, và nhân dân Nga An nói riêng, nhưng cũng chính vì vậy, trách nhiệm bảo tồn, tôn tạo chùa của nhân dân nơi đây càng phải được đề cao hơn nữa. Về Nga An thăm chùa Tiên, đồng thời thưởng thức văn hóa ẩm thực của mảnh đất này, quả là sự kết hợp hợp lý giữa đạo và đời.
