Dàn ý tham khảo số 5: Phân tích hình ảnh đôi bàn tay Tnú

I. Mở bài

• Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm: Nguyễn Trung Thành là nhà văn gắn bó với Tây Nguyên, có nhiều tác phẩm thành công viết về mảnh đất này. Rừng xà nu là câu chuyện về cuộc đời Tnú tiêu biểu cho số phận và con đường đến với cách mạng của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên trong thời kì chống Mĩ, giải phóng miền Nam.
• Giới thiệu về chi tiết đôi bàn tay Tnú: Hình ảnh bàn tay Tnú là chi tiết ấn tượng nhất, thể hiện rõ nhất con người Tnú.

II. Thân bài

1. Khái quát về tác phẩm

• Hoàn cảnh ra đời: Truyện ngắn Rừng xà nu được viết năm 1965 in trong tập Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc.
• Giá trị nội dung: Thông qua câu chuyện về những con người ở một bản làng hẻo lánh, bên những cánh rừng xà nu bạt ngàn, xanh bất tận, tác giả đặt vấn đề có ý nghĩa lớn lao đối với dân tộc và thời đại: “Để cho sự sống của nhân dân và đất nước mãi mãi trường tồn, không có cách nào khác hơn là phải cùng nhau đứng lên, cầm vũ khí chống lại kẻ thù tàn ác”.

2. Ý nghĩa đôi bàn tay Tnú

• Đó là đôi bàn tay của người chiến sĩ rất đỗi trung thành, thủy chung với cách mạng:
  • Đó là đôi bàn tay chú bé mồ côi nắm lấy tay cô bé Mai chăm chỉ chặt củi, xách nước, lên rẫy trồng tỉa, xách xà lét giấu gạo đi nuôi cán bộ Quyết.
  • Đôi bàn tay cầm viên phấn bằng đá trắng lấy từ núi Ngọc Linh về tập viết chữ, mở dần cánh cửa cuộc đời để đến với cách mạng.
  • Đôi bàn tay đã dũng cảm mang công văn đi làm liên lạc vì căm thù thằng giặc vô ngần.
  • Bọn giặc bắt được Tnú, tra tấn dã man, hỏi cộng sản ở đâu, Tnú đặt tay lên bụng mình và nói: “Ở đây này”.

=> Bàn tay Tnú chỉ rõ và khẳng định lí tưởng cách mạng không ở đâu xa mà ở ngay trong tâm hồn mình. Đây chính là nét đẹp thứ nhất của bàn tay Tnú: bàn tay của sự tín nghĩa, thủy chung.

• Đó là đôi bàn tay của nghĩa tình:
  • Bàn tay không ngần ngại xé tấm vải che cho mẹ con Mai, vốc nước suối, cảm nhận cái tình quê hương.
  • Bàn tay cũng đã được Mai nắm chặt mà khóc những giọt nước mắt nóng bỏng yêu thương, đồng cảm khi Tnú vượt ngục trở về.
  • Lửa hận dâng lên ngút ngàn, đốt cháy tâm can Tnú, truyền từ đôi tay lên đôi mắt “ở chỗ hai con mắt anh bây giờ là hai cục lửa lớn”.
  • Mỗi ngón tay anh như nóng bỏng lên bởi tình thương, nỗi lo và sự căm hờn.

“Hai cánh tay như hai cánh lim chắc của anh ôm chặt lấy mẹ con Mai”.
Mười ngón tay nóng bỏng lửa căm thù, thương xót đã truyền sức mạnh vào hai cánh tay nhưng mà “Tnú chỉ có tay không giữa quân thù đầy vũ khí”.

• Đôi bàn tay là hiện thân của mất mát đau thương, ghi lại chứng tích tội ác mà kẻ thù đã gây ra:
  • Mười đầu ngón tay Tnú đều cụt một đốt.
  • Mẹ con Mai chết còn Tnú thì bị giặc bắt tra tấn, bị bọn thằng Dục tàn nhẫn tẩm dầu xà nu vào giẻ rồi quấn giẻ lên mười đầu ngón tay anh, đốt cháy rừng rực.
  • Cuối cùng, đó là bàn tay cầm vũ khí chiến thắng kẻ thù, đôi bàn tay của ý chí quật cường, tinh thần dũng cảm, bất khuất của người cộng sản
  • Mỗi ngón tay anh như nóng bỏng lên bởi tình thương, và sự căm hờn.
  • “Mười ngón tay đã thành mười ngọn đuốc” nhưng “Tnú không thèm, không thèm kêu van”.
  • Đôi bàn tay với ngón tay chỉ còn lại hai đốt vẫn có thể cầm giáo, cầm súng để lên đường chiến đấu
  • “Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo!”: Chân lí chứng minh tầm quan trọng của vũ khí, không thể không cầm vũ khí, nhưng cũng không nên ỷ lại vào vũ khí, cái quyết định cuối cùng vẫn là đôi bàn tay con người.
  • Tnú dùng hai bàn tay không, cụt đốt, đôi bàn tay quả báo để siết cổ tất cả những thằng Dục tàn ác hơn cả dã thú.

=> Ngọn lửa của âm mưu thâm độc, của tội ác dã man đã không đốt cháy được chất vàng mười trung thành, bất khuất của người chiến sĩ trẻ tuổi Tây Nguyên.

III. Kết bài

Khẳng định lại ý nghĩa của đôi bàn tay Tnú. Cảm nhận chung về tác phẩm Rừng xà nu.