Ngựa Clydesdale

Ngựa Clydesdale là một giống ngựa thuộc nòi ngựa kéo có nguồn gốc từ những con ngựa trong trang trại của Lanarkshire, Scotland và được đặt tên theo tên cũ của khu vực này (Clydesdale). Mặc dù ban đầu là một trong những giống ngựa nhỏ (ngựa giống nhỏ - Pony) của nòi ngựa kéo, bây giờ nó là một giống cao lớn hơn nhiều. Những con ngựa này thường có màu nâu, chúng có dấu hiệu màu trắng đáng kể trên trán do sự hiện diện của di truyền sắc trắng (sabino).

Giống ngựa này thường được sử dụng cho nông nghiệp và vận chuyển (kéo xe), và vẫn được sử dụng cho các mục đích kéo xe cho đến ngày nay. Những con Budweiser Clydesdales là một số Clydesdales nổi tiếng nhất, và các thành viên khác của giống ngựa được sử dụng như là con ngựa đực giống của Kỵ binh Hoàng gia Anh. Chúng cũng được sử dụng để lai cải tiến các giống ngựa khác. Giống ngựa này được phát triển từ các gia đình Flemish nhập khẩu vào Scotland và lai tạo những con ngựa địa phương. Việc sử dụng đầu tiên của cái tên "Clydesdale" cho giống ngựa này là vào năm 1826, và đến năm 1830, một hệ thống thuê các tổ sư đã bắt đầu dẫn đến sự lan rộng của ngựa Clydesdale khắp Scotland vào miền bắc nước Anh. Việc đăng ký giống ngựa (thiết lập bổn bang) đầu tiên được thực hiện vào năm 1877.

Vào cuối những năm 19 và đầu thế kỷ XX, hàng ngàn con ngựa Clydesdale đã được xuất khẩu từ Scotland và tỏa đi khắp thế giới, bao gồm cả Úc và New Zealand, nơi chúng được gọi là "giống được tạo ra ở Úc". Tuy nhiên, trong thế chiến thứ I, dân số của giống ngựa này bắt đầu giảm do gia tăng cơ giới hóa và chiến tranh. Sự suy giảm này tiếp tục, vào những năm 1970, tổ chức Rare Breeds Survival Trust coi giống ngựa này dễ bị tuyệt chủng. Dân số đã tăng nhẹ trong thời gian có các biện pháp can thiệp để cứu nguy của những người có trách nhiệm, nhưng chúng vẫn bị coi là dễ bị tổn thương.

Vào những năm 90, sự nổi tiếng và số lượng của giống đã bắt đầu gia tăng. Vào năm 2005, tổ chức Rare Breeds Survival Trust đã chuyển giống này sang trạng thái "có nguy cơ", có nghĩa là có ít hơn 1.500 con ngựa nái ở Anh. Tuy nhiên, đến năm 2010, chúng đã bị đưa trở lại trạng thái dễ bị tổn thương. Các con ngựa Clydesdale được coi là ở trạng thái cần được theo dõi bởi Tổ chức bảo vệ giống vật nuôi ở Mỹ, có nghĩa là vào năm 2010 dưới 2.500 con ngựa được đăng ký hàng năm ở Mỹ và dưới 10.000 con trên toàn thế giới. Tính đến năm 2010, ước tính có khoảng 5.000 con Clydesdale trên toàn thế giới, với khoảng 4.000 đầu cá thể tại Hoa Kỳ và Canada, 800 con ở Anh và phần còn lại ở các nước khác, bao gồm Nga, Nhật, Đức và Nam Phi.

Đặc điểm nổi bật:

• Sự hình thành của giống ngựa Clydesdale đã thay đổi về hình dáng rất nhiều trong suốt lịch sử ra đời và phát triển của nó. Trong những năm 1920 và 1930, nó là một con ngựa nhỏ hơn các giống ngựa Shire, ngựa Percheron và ngựa Bỉ. Bắt đầu từ những năm 1940, yêu cầu chăn nuôi đã được chọn lọc để tạo ra con ngựa cao hơn, trông có vẻ ấn tượng hơn để phục vụ trong những cuộc diễn hành và diễu binh. Ngày nay, Clydesdale có chiều cao từ 16 đến 18 tay-đơn vị đo lường chiều cao của giống ngựa (64 đến 72 inch, 163 đến 183 cm) và nặng tới 1.800 đến 2.000 pounds (khoảng 820 đến 910 kg). Một số con trưởng thành lớn hơn, đứng cao hơn 18 tay (hand) và nặng đến 2.200 pounds (1.000 kg tức gần 1 tấn).
• Ngựa kéo. Giống ngựa này có hình dạng mặt thẳng hoặc hơi lồi, trán rộng và mõm rộng. Nó rất khoẻ mạnh, và có cổ cơ bắp, có vai to và vai nghiêng. Các hiệp hội giống chú trọng đến chất lượng của móng chân và cẳng chân. Các những thế bước chân với những móng chân được dỡ bỏ rõ ràng và ấn tượng chung về sức mạnh và chất lượng. Ngựa Clydesdales rất tràn đầy năng lượng, với cách thức được hiệp hội ngựa Clydesdale mô tả như là một "trò vui về vận chuyển và triển vọng. Nhìn chung, chúng có ngoại hình cao lớn và rắn chắc (ngoại hình này có được qua quá trình phát triển dài hơi).
• Những con ngựa Clydesdale đã được xác định là có nguy cơ mắc bệnh bạch huyết mãn tính tiến triển, một bệnh có các dấu hiệu lâm sàng bao gồm sưng phồng, tăng bạch cầu và xơ hóa các chi khác xa tương tự như bệnh bạch huyết mãn tính ở người. Một vấn đề sức khoẻ khác là tình trạng da ở chân dưới, nơi lông chân rậm rạp. Được biết đến với cái tên "cái ngứa của Clyde", nó được nghĩ là do một loại bệnh ho gà. Ngựa Clydesdale cũng được biết là phát triển một vết cháy nắng trên bất kỳ sắc tố da màu hồng trên khuôn mặt của chúng.
• Những con ngựa Clydesdale thường có màu sắc đậm, nhưng một dạng đen, xám và hồng (hạt dẻ) cũng xảy ra. Hầu hết đều có các dấu hiệu trắng trên trán như hình ngọn lửa, bao gồm mặt trắng ở chân, cẳng chân và thỉnh thoảng thấy trên cơ thể (thường ở bụng dưới). Chúng cũng có lông rạm trên chi dưới của nó. Những vết Roaning tức là dấu vết cơ thể và đánh dấu màu trắng rộng được cho là kết quả của di truyền có yếu tố bạch tạng (Sabino). Một số nhà lai tạo Clydesdale muốn có khuôn mặt trắng và dấu chân mà không có dấu vết trên cơ thể.
• Để cố gắng nhận được một bộ đánh dấu lý tưởng, chúng thường ngựa chỉ có một chân trắng đối với những con ngựa với bốn chân trắng và màu sắc sabino rải đều trên cơ thể. Trung bình, kết quả là một con ngựa với số lượng mong muốn của dấu trắng. Những con ngựa Clydesdale không có gen SB1 (Sabino 1) chịu trách nhiệm gây ra biểu hiện của biến thể Sabino ở nhiều giống khác, và các nhà nghiên cứu giả thuyết rằng một số gen khác chịu trách nhiệm cho các mẫu hình hình này. Nhiều người mua phải trả tiền bảo hiểm cho ngựa có màu sắc nâu đậm (ngựa đạm) và ngựa đen, đặc biệt là những con có bốn chân trắng (theo kiểu ô vân đạp tuyết) và những dấu hiệu mặt trắng.
• Màu sắc cụ thể thường được ưa thích hơn các tính trạng vật lý khác, và một số người mua thậm chí còn chọn con ngựa có vấn đề về độ bền nếu có màu sắc và dấu hiệu mong muốn. Những con ngựa ngựa không được người mua ưa thích, mặc dù một số quan điểm đã cho rằng chúng cần thiết để giữ được màu sắc và kết cấu lông mong muốn. Các hiệp hội giống, tuy nhiên, không có màu sắc xấu, và những con ngựa có rải rác và các điểm cơ thể ngày càng được chấp nhận.