Phân tích vẻ đẹp tình người và niềm hy vọng vào cuộc sống trong "Vợ nhặt" bài 4

Bằng tài năng nghệ thuật cùng vốn hiểu biết sâu sắc về cuộc sống và tâm hồn của những người nông dân nhà văn Kim Lân đã tái hiện thành công chân dung của những người nông dân nghèo. Truyện ngắn Vợ nhặt, một trong những tác phẩm đặc sắc nhất của mình, Kim Lân không chỉ thể hiện sự am hiểu sâu sắc về cuộc sống của người nông dân mà còn thể hiện được vẻ đẹp tình người cùng khát vọng mãnh liệt về một cuộc sống tươi đẹp qua các nhân vật anh cu Tràng, chị vợ nhặt và bà cụ Tứ.

Truyện ngắn Vợ nhặt không chỉ là tác phẩm tiêu biểu bậc nhất trong sự nghiệp sáng tác của nhà văn Kim Lân mà còn là tác phẩm đặc sắc của nền văn học Việt Nam hiện đại. Vợ nhặt là câu chuyện về anh cu Tràng vô tình nhặt được vợ trong thời điểm khủng khiếp nhất của nạn đói, qua đó tác giả Kim Lân cũng thể hiện được vẻ đẹp của tình người, của khát vọng sống mãnh liệt và niềm tin của những con người nghèo khổ về một tương lai tươi sáng. Vẻ đẹp sự sống tuyệt vời này được bao trùm trong toàn tác phẩm, qua những nhân vật trong câu chuyện như: anh Tràng, bà cụ Tứ, chị vợ Nhặt.

Cái đói, cái nghèo dữ dội, khủng khiếp, nó đẩy con người ta vào sự đau thương của chết chóc, chia lìa, đặt con người đứng trên ranh giới của sự sống và cái chết nhưng bằng tình thương, lòng nhân ái, những con người đói khổ ấy vẫn vươn lên cái chết, cái ảm đạm để thắp sáng niềm tin cho cuộc sống của chính mình.

Trước hết là nhân vật Tràng, theo miêu tả của nhà văn Kim Lân, đây là một người đàn ông nghèo khổ sống ở xóm Ngụ cư, tính cách thật thà, chịu khó làm ăn nhưng lại có phần hơi ngờ nghệch. Tuy nhiên, vẻ bề ngoài thô kệch lại nghèo khó không thể phủ nhận được con người tình nghĩa, “hào phòng” bên trong của anh Tràng. Trong cái đói khủng khiếp, miếng ăn là nhu cầu cần thiết và trên hết nhưng anh Tràng vẫn sẵn sàng chia sẻ miếng ăn cho người phụ nữ đã đẩy xe bò thóc cho mình, chấp nhận cưu mang người đàn bà xa lạ trong khi cuộc sống của mình cũng không mấy khá khẩm hơn.

Qua hành động mua hai hào dầu để thắp sáng trong đêm đầu tiên chị vợ nhặt về nhà đã thể hiện sự hào phóng cũng như tình nghĩa của anh Tràng. Hành động mua dầu vô cùng hào phóng này không chỉ nhằm mục đích tạo ra sự đặc biệt như một sự chào đón với người vợ mới mà còn thể hiện sự trân trọng của anh Tràng đối với chị vợ Nhặt và với hạnh phúc khó khăn lắm mới có được này của mình.

Anh Tràng là người sống có tình nghĩa và trách nhiệm, tuy hồn nhiên ngờ nghệch nhưng anh vẫn nhận ra sự buồn bã, thất vọng cố giấu của người vợ, cũng từ đó anh tự đặt ra trách nhiệm với bản thân để lo cho vợ con, tinh thần trách nhiệm này thể hiện qua suy nghĩ tu sửa căn nhà, nơi anh sẽ sống những ngày tháng tươi đẹp với vợ, con.

Chị vợ nhặt là người chao chát, chỏng lỏn nhưng khi theo anh Tràng về nhà chị đã thay đổi với sự hiền hậu đúng mực. Trước gia cảnh nghèo khó của mẹ con anh Tràng, tuy thất vọng nhưng chị vẫn cố giấu sự thất vọng trong tiếng thở dài. Cũng như anh Tràng, chị vợ Nhặt cũng rất trân trọng đối với hạnh phúc bất ngờ có được trong nạn đói này. Chị chủ động bắt chuyện với bà cụ Tứ, dậy sớm chuẩn bị cơm nước, dọn dẹp nhà cửa cùng mẹ chồng.

Bên trong người đàn bà ấy là vẻ hiền hậu cùng với trái tim khát khao hạnh phúc, có lẽ bởi vậy mà chị chấp nhận cái nghèo vây hãm, chấp nhận ở lại cùng mẹ con anh Tràng. Cũng bởi ở ngôi nhà lụp xụp nhưng ấm áp tình thương này cho chị cảm giác hạnh phúc của một người vợ, người con.

Bà cụ Tứ lại là nhân vật điển hình cho những người mẹ Việt Nam trong xã hội bây giờ. Trước sự tình con trai “nhặt” được vợ, bị đặt vào sự đã đành nhưng sau giây phút bất ngờ bà đã chấp nhận sự xuất hiện của một người con dâu xa lạ. Trách nhiệm của người mẹ khiến bà xót xa vì chưa lo được cho con đầy đủ, người mẹ ấy cũng cố gắng tạo ra niềm vui cho các con bằng những câu chuyện về tương lai tốt đẹp.

Trong không gian u ám, đen tối của nạn đói, tình người và sự sống mãnh liệt trong tâm hồn những con người xóm Ngụ cư vẫn tỏa rạng, làm cho bức tranh nạn đói trở nên tươi sáng hơn. Thấu hiểu và khắc họa thành công những vẻ đẹp tiềm ẩn ấy, nhà văn Kim Lân đã cho người đọc thấy được tinh thần nhân đạo sâu sắc trong Vợ nhặt.