Soạn bài "Tóm tắt văn bản tự sự" số 3

★ Kiến thức cơ bản

• Tóm tắt văn bản tự sự và dùng lời văn của mình trình bày một cách ngắn gọn nội dung chính (bao gồm sự việc tiêu biểu và nhân vật quan trọng của văn bản đó).

• Văn bản tóm tắt cần phản ánh trung thành nội dung của văn bản được tóm tắt. • Muốn tóm tắt văn bản tự sự, cần đọc kĩ để hiểu đúng chủ đề văn bản, xác định nội dung chính cần tóm tắt, sắp xếp các nội dung ấy theo một trình tự hợp lí, sau đó viết thành văn bản tóm tắt.

Thế nào là tóm tắt văn bản tự sự?

Câu 1. Trong cuộc sống hằng ngày, có những văn bản tự sự chúng ta đã đọc nhưng nếu muốn ghi lại nội dung chính của chúng để sử dụng hoặc thông báo cho người khác biết thì phải tóm tắt văn bản tự sự.

=> Mục đích của việc tóm tắt: Ghi lại nội dung chính để sử dụng hoặc thông báo cho mọi người.

Câu 2. Từ gợi ý trên, theo em, thế nào là tóm tắt văn bản tự sự ? Suy nghĩ và lựa chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:

a) Ghi lại đầy đủ mọi chi tiết của văn bản tự sự.

b) Ghi lại một cách ngắn gọn, trung thành những nội dung chính của văn bản tự sự.

c) Kể lại một cách sáng tạo nội dung của văn bản tự sự. d) Phân tích nội dung, ý nghĩa và giá trị của văn bản tự sự.

Trả lời

Câu đúng: (b)

Cách tóm tắt văn bản tự sự

Câu 1. Những yêu cầu đối với văn bản tóm tắt

Đọc đoạn văn và trả lời các câu hỏi

"Vua Hùng thứ mười tám có người con gái đẹp tên là Mị Nương. Nhà vua muốn kén một chàng rể xứng đáng. Sơn Tinh và Thủy Tinh cùng một lúc đến cầu hôn. Cả hai người đều có tài, vua Hùng không biết gả con cho ai, bèn ra điều kiện thách đố để dễ bề lựa chọn. Sơn Tinh thắng cuộc, cưới Mị Nương rồi đưa về núi. Thủy Tinh tức giận dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng bị thua. Từ đó, hằng năm, Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng đều thất bại."

a) Văn bản tóm tắt trên kể lại nội dung của văn bản nào ? Dựa vào đâu mà em nhận ra được điều đó ? Văn bản tóm tắt trên có nêu được nội dung chính của văn bản được tóm tắt không ?

b) Văn bản tóm tắt trên có gì khác so với văn bản được tóm tắt (về độ dài, về lời văn, về số lượng nhân vật, sự việc,...) ?

c) Từ việc tìm hiểu trên, hãy cho biết các yêu cầu đối với một văn bản tóm tắt.

Trả lời

+ Văn bản trên kể lại văn bản Sơn Tinh - Thủy Tinh dựa vào nội dung của văn bản mà ta nhận ra điều đó. Văn bản trên đã tóm tắt được một cách đầy đủ chính xác nội dung chính của văn bản.

+ Sự khác biệt giữa văn bản tóm tắt và văn bản chính.

• Độ dài ngắn hơn nhiều.

• Lời văn có sự khái quát cao, và dùng theo lời văn của người tóm tắt.

• Số lượng nhân vật, sự vật, sự kiện cũng ít đi rất nhiều, chỉ lựa chọn những cái tiêu biểu và nhân vật quan trọng.

Câu 2. Các bước tóm tắt văn bản

Muốn tóm tắt được một văn bản, theo em phải làm những việc gì? Những việc ấy phải thực hiện theo trình tự nào?

Trả lời

Các bước tóm tắt (gồm các bước sau): + Đọc thật kĩ để hiểu đúng. + Xác định nội dung cần tóm tắt. + Sắp xếp hệ thống các ý.

+ Viết thành văn bản.