Sự tích con cua

Sự tích con cua muốn đề cao tính tốt bụng nhân hậu của cô gái mồ côi sống cùng người mẹ kế, dù cho cuộc sống có bất hạnh, chịu nhiều tổn thương, đòn roi từ người mẹ kế nhưng cô vẫn giữ trong mình một sự hồn nhiên tốt bụng, biết giúp đỡ người khác, và đã được đền đáp cho lòng tốt của mình, bên cạnh đó yếu tố đặc biệt của câu chuyện là việc người con gái ruột đỏng đảnh của mẹ kế bị biến thành con cua cả đời phải chui lủi xống bùn đất vì khinh thưởng người khác. Tính nhân văn trong tác phẩm được nêu cao về lòng nhân hậu của con người đối mặt với các ác và cái ác nhất định sẽ có ngày bị trừng trị.

Sự tích con cua là truyện cổ tích về loài vật, răn dạy các bé phải biết giúp đỡ người khác trong cuộc sống, cũng như lễ phép với những người lớn tuổi. Câu chuyện kể về một cô gái xinh đẹp, nết na nhưng kém may mắn hơn những người khác. Cô mồ côi mẹ lúc chưa đầy tháng tuổi. Cha lấy vợ kế được một thời gian thì chẳng sao ông sinh bệnh rồi qua đời, để lại cô con gái bé bỏng một mình. Cô gái sống với mẹ kế cùng đứa con riêng của mẹ.

Cô con gái riêng của bà mẹ kế suốt ngày chỉ ra ngắm vào vuốt, chẳng phải làm việc gì cả, mà có làm gì thì cũng chẳng thành. Nhưng mọi lời khen ngời bà mẹ đều dành cho cô ta và cô ta lấy thế làm hãnh diện lắm. Lúc nào công ta cũng vênh vênh, váo váo, kiêu kỳ, tự cao tự đại cứ như mình là lá ngọc cành vàng vậy. Còn cô gái mồ côi thì phải làm hết mọi việc. Biết thân phận mình, vốn tính hiền lành, ngoan ngoãn, cô chịu đựng hết thảy, nín lặng làm hết mọi việc bà mẹ ghẻ đổ lên đầu. Cô dằn lòng gánh chịu mọi lời mắng chửi trút xuống đầu mình. Bao nhiêu người thương mến cô, thông cảm cho hoàn cảnh của cô, nhưng họ chẳng biết làm gì để giúp cô bớt khổ.

Một hôm khi ra bờ suối giặt đồ cho mẹ kế và con gái riêng của bà, cô gặp một bà cụ rách rưới, bẩn thỉu đứng bên cạnh con phều phào xin nước uống. Nước sông đục ngầu nên cô lấy ống nước đem theo đưa cho bà cụ. Bà cụ uống nước xong liền cho cô cái bọc nhỏ, bảo là thưởng cho lòng tốt của cô. Mở ra thấy chiếc váy đẹp này, cô định trả lại cho bà cụ, nhưng không thấy bà đâu nữa. Về nhà cô bị mẹ kế phát hiện và đánh đập bắt khai ra cái váy ấy ở đâu. Biết được cô gái tội nghiệp không nói dối mụ mẹ kế liện tính các cho con gái của mình ra sống giặt đồ để gặp được bà lão tiên xin cho được đẹp hơn. Kể từ hôm đó cô gái tội nghiệp không phải ra sống giăt đồ nữa , cô con gái riêng của mụ mẹ kế đã thay thế công việc cho cô. Việc giặt đồ ở sông không dễ thực hiện nhưng mong muốn được gặp bà tiên để xin cho mình đỡ xấu đã thôi thúc cô ta. Một hôm khi đang giặt đồ ở sông thì người con gái của người mẹ kế đã thấy một bà lão xuất hiện.

Nhìn thấy bà cụ, cô gái kiêu kỳ định lấy bầu nước của mình ra đưa cho bà. Nhưng bà cụ lại bảo nhờ cô giặt giúp cái váy lấm lem bùn của bà ấy. Cô gái đỏng đảnh đáp “Cái mụ già bẩn thỉu này. Bà nghĩ tôi là gì mà bảo tôi làm cái việc ghê tởm ấy. Dạng bà xách dép cho tôi còn chưa xứng.” Lập tức bà lão liện hiện hình là một bà tiên , cô gái đỏng đảnh hốt hoảng kêu lên. Cô ta hiểu là mình đã phạm sai lầm không thể cứu vãn được. Thế là công toi mấy ngày mình phải chịu khổ sở. Cô gái mở miệng định xin bà cụ tha lỗi và cầu xin cụ cho mình được xinh đẹp thì bà cụ đã nghiêm sắc mặt. Bà cụ đáp “Một con người có tâm hồn xấu xí thì không thể trở thành người con gái xinh đẹp được. Lũ các ngươi phải bị trừng phạt”. Bà cụ nói xong thoắt biến mất như chưa từng xuất hiện ở đấy. Liền sau đó, cô gái đỏng đảnh cũng biến mất. Ở chỗ cô ta vừa đứng, xuất hiện một con vật nho nhỏ, xám xịt, chân cẳng tua tủa. Đến nay cứ thấy người lại gần con vật đó lại vội lủi xuống sông. Đó chính là con cua.