Thuyết minh về thể thơ lục bát số 2

Thơ văn làm cho đời sống người lao động trở nên màu sắc và sinh động. Từ xa xưa các tác giả đã dùng thơ để biểu đạt nội dung mình muốn nói. Một trong những thể thơ lâu đời và nổi tiếng nhất là thể thơ lục bát. Điển hình là những câu ca dao, những câu chuyện được viết bằng thơ được truyền từ đời này qua đời khác.

Nền văn học Việt Nam đã có từ lâu đời và đã có hàng ngàn năm để phát triển. Những giá trị tinh hoa nhân loại đã được tiếp thu, chọn lọc và phát triển ngày càng trở nên tốt đẹp hơn. Các thể loại thơ cũng được người Việt chúng ta tiếp thu của văn hóa Trung Hoa như thơ Cổ Phong, thơ đường luật làm đa dạng thêm cho nền văn học Việt. Nhưng ông cha ta cũng đã sáng tạo ra những thể thơ của người Việt. Điển hình là thể thơ Song thất lục bát hay thơ Lục bát để thể hiện tinh thần văn hóa của dân tộc. Nhiều tác phẩm, câu ca dao đã sử dụng thơ lục bát để truyền tải nội dung, đi sâu vào lòng người đọc.

Đặc trưng của thơ lục bát là những cặp câu sáu tám đi với nhau. Câu đầu sáu tiếng và câu sau tám tiếng. Bài thơ lục bát được mở đầu bằng câu lục và kết thúc bằng câu bát. Thơ lục bát có thể hai câu, bốn câu và không bị giới hạn số câu. Ví dụ như thể loại ca dao thường có hai câu như:

“Ai ơi bưng bát cơm đầy,

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.”

hay

“Thân em như tấm lụa đào

Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”

Nhưng cũng có bài thơ lục bát lên đến hàng ngàn câu. Ví dụ như tác phẩm “Truyện Kiều” của tác giả Nguyễn Du có lên đến 3254 câu thơ.

Ngoài ra, cái hay của thơ lục bát còn nằm ở cách gieo vần. Tiếng cuối trong câu lục phải vần với tiếng thứ sáu trong câu bát. Tiếp đến, tiếng cuối của câu bát phải hiệp vần với tiếng cuối của câu lục tiếp theo.

Thanh điệu trong câu thơ lục bát rất đặc biệt. Những tiếng hiệp vần là những tiếng mang thanh bằng như trong ví dụ dưới đây:

“Ớt nào là ớt chẳng cay,

Gái nào mà gái chẳng hay ghen chồng.

Vôi nào là vôi chẳng nồng,

Gái nào là gái có chồng chẳng ghen.”

Trong thơ lục bát, thanh bằng chính là điểm nhấn của bài thơ. Âm điệu của bài thơ còn có sự trầm bổng, có sự chuyển đổi linh hoạt giữa tiếng thứ 6 và tiếng thứ 8. Điều này giúp âm điệu của bài thơ trở nên thanh thoát, dễ nghe, dễ đọc.

Tóm lại thơ lục bát chính là tinh hoa của đất nước ta. Nó có sự phóng khoáng, dễ tiếp cận người đọc hơn thơ Đường luật của Trung Quốc. Đây cũng là thể thơ dễ nhớ, dễ đọc, dễ truyền tải được nội dung giả muốn nói. Cho đến nay không ít tác giả nổi tiếng với những bài thơ lục bát và được rất nhiều người yêu thích.