Tiếng sáo đêm xuân
- Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, tiếng sáo gọi bạn tình trở thành nét đẹp trong đời sống sinh hoạt và đời sống tinh thần của con người nơi đây. Tiếng sáo được nhà văn Tô Hoài khéo léo đưa vào ở phần giữa tác phẩm. Nó làm nên một iền không gian êm dịu, nên thơ thuộc về thế giới tâm hồn đẹp đẽ của con người.
- Tiếng sáo được miêu tả từ xa đến gần, với những cung bậc khác nhau: khi tiếng sáo lấp ló ngoài đầu núi, tiếng sáo văng vẳng gọi bạn đầu làng, tiếng sáo lửng lơ bay ngoài đường, trong đầu Mị , rập rờn tiếng sáo, tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi
- Là chi tiết có ý nghĩa tả thực về nét đẹp văn hóa của miền núi cao Tây Bắc, khiến người ta liên tưởng đến âm thanh quen thuộc, gần gũi của núi rừng trong những đêm xuân ở Hồng Ngài.
- Tiếng sáo mang đến chất thơ, làm dịu mát cuộc sống trăm đắng ngàn cay với nỗi đời Cơ cực của con người nơi đây, khiển mảnh đất Tây Bắc vốn xa lạ, hoang vu trở nên gần gũi, thơ mộng.
- Diễn tả vẻ đẹp tâm hồn Mị trong đêm tình mùa xuân. Tiếng sáo lay thức tâm hồn Mị, khiến lòng Mị thiết tha, bồi hồi, nhẩm thầm bài hát của người đang thổi và những kí ức đẹp đẽ nồng nàn của người con gái đã trở về. Tiếng sáo đã làm bừng lên khát vọng sống trong con người nhân vật Mị. Lần đầu tiên tiếng sao xuất hiện trong tác phẩm cũng là lần đầu tiên sau bao ngày dài câm nón ở nhà thống lí. "Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát người đang thổi."
- Chi tiết tiếng sáo như là chất xúc tác, làm thay đổi tâm lí nhân vật Mị, giúp người đọc nhận ra được sức sống tiềm tàng ở Mị, một sức sống mãnh liệt không gì hủy diệt được. Mị như được sống lại, và xuất hiện một sợi dây cảm xúc, sống với giai điệu và ý nghĩa bài hát của người đang thổi.
- Chi tiết tiếng sáo đêm tình mùa xuân giàu chất thơ, lai láng dư vị trữ tình có sức sống lâu bên trong tâm hồn người. Đây là chi tiết đắt giá giúp nhà văn Tô Hoài khám phá được nét đẹp tâm hồn Mị. Nhân vật Mị trong hoàn cảnh này cũng khiến người ta liên tưởng đến quá trình thức tỉnh của Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam Cao. Những nhà văn lớn thường là những nhà nhân đạo chủ nghĩa.
