Trọn vẹn điểm phần đọc - hiểu
Trong đề thi THPT Quốc gia có một phần rất quan trọng, tuy điểm số không quá cao nhưng lại rất dễ kiếm điểm tuyệt đối. Để làm tốt phần này các em cần đọc kỹ văn bản theo trình tự lần lượt sau. Lượt thứ nhất, đọc hết văn bản và các câu hỏi. Sau đó đọc lại lượt thứ hai trên cơ sở hướng đến việc trả lời các câu hỏi. Có thể lấy bút đánh dấu câu trả lời vào đề, hoặc ghi ra giấy nháp trước khi chính thức trả lời vào giấy làm bài. Chú ý đến các thông tin liên quan đến văn bản như nhan đề, nguồn trích dẫn, tác giả... (thường nằm cuối văn bản). Nhiều khi đây chính là cơ sở mà dựa vào đó cho ta đáp án. Chú ý đến số câu hỏi, các vế trong từng câu hỏi. 4 câu hỏi thường sắp xếp từ dễ đến khó theo các mức nhận biết, thông hiểu, vận dụng thấp với thang điểm là: 0,5 - 0,5 - 1 - 1 điểm, vì vậy phải chú ý sự hài hòa về yêu cầu kiến thức đọc hiểu, sự tương quan hợp lý giữa chúng. Có hai loại văn bản thường cho ở đề là văn bản nghệ thuật (thơ, văn xuôi) và văn bản thông tin (báo chí, chính luận...). Tương tự với đó cũng sẽ có những câu hỏi liên quan đến đặc trưng của hai loại văn bản này.
Tập trung sự chú ý đến tiêu đề, tác giả, nguồn gốc đoạn văn bản (trích từ đâu) để nắm được nội dung chính, xác định chính xác thể loại, phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt chính. Trả lời ngắn gọn, rõ ràng, đúng trọng tâm yêu cầu của câu hỏi và chỉ nên làm phần đọc - hiểu trong khoảng từ 10 phút, bởi thời lượng làm bài là 120 phút, chúng ta còn những câu hỏi khác hóc búa, và dài hơn.
Nếu câu hỏi có nhiều vế thì không nên viết thành đoạn văn, mà nên trả lời bằng các ý gạch đầu dòng. Các cách hỏi như “theo văn bản/theo tác giả” thì phải bám sát văn bản để trả lời. Nếu câu hỏi yêu cầu “đưa thêm giải pháp/ý kiến của bản thân” thì nên đưa càng nhiều ý kiến càng tốt, nhưng không được trùng lặp với các ý có trong văn bản.
Thực tế cho thấy, nếu 2 thí sinh có kiến thức đọc hiểu ngang nhau, nhưng điểm số khác nhau vì người điểm cao biết chăm chút cho câu trả lời. Chẳng hạn, về trình bày, câu trả lời có lời dẫn lại câu hỏi, khoảng cách giữa các câu rõ ràng. Thí sinh nên có khoảng cách an toàn giữa các câu trả lời (khoảng 3, 4 dòng) để cần có thể sửa chữa lại, vừa dễ dàng cho giám khảo chấm điểm. Khi trả lời câu hỏi nhận biết (phong cách ngôn ngữ, thao tác lập luận...) nên kèm theo lý giải vì sao. Ngoài ra, chú ý các mặt như canh lề, dòng, các cách trình bày gạch đầu dòng, trình bày đoạn và chữ viết, chính tả...
