Mù u

Mới nhìn cây mù u thật lòng không thích vì cái cây gì mà da xù xì xấu xí, trái lại không ăn được nữa. Nhưng nhìn riết rồi cũng quen, tự dưng thấy cây mù u cũng có một nét đẹp thật gần gũi như chính tên gọi của nó vậy. Ở quê miền Tây nhà nào cũng có vài ba cây mù u mọc trong vườn, không cần chăm sóc gì nhiều, mù u cứ lặng thầm lớn lên cùng năm tháng.

Nếu người lớn thích gỗ mù u vì nó chắc bền thì bọn trẻ con lại khoái bẻ trái. Vào tháng chín, mười âm lịch hàng năm là mù u cho trái chín. Bẻ trái mù u vui lắm nhưng sợ nhất là gặp lũ kiến vàng. Lá mù u lớn như lá bàng nên kiến vàng lấy đó làm nơi sinh sống.

Trái mù u chín sau khi mang về nhà, phơi nắng vài ngày cho quả khô lại, đập vỡ vỏ và lấy ruột bên trong. Sau đó dùng chày giã nhuyễn ruột mù u, trộn với bông gòn cho dễ bắt lửa. Cuối cùng mang hỗn hợp quấn vào que tre, que dừa là có thể đốt được. Thỉnh thoảng tôi hay xin mẹ lon sữa bò bỏ đi để làm đèn mù u. Cứ việc bỏ ruột mù u vào lon sữa bò thật đầy, đặt một cái tim ngay giữa và đốt. Tối nào trời không mưa, bọn trẻ con trong xóm tụ họp lại, xách những chiếc lon sữa đèn mù u đi dọc theo đường làng. Âm thanh lách tách khi đèn mù u cháy hòa cùng tiếng đồng ca trong trẻo vang lên khắp đồng quê.