Đoạn văn so sánh

Khái niệm: Đoạn văn so sánh có sự đối chiếu để thấy cái giống nhau hoặc khác nhau giữa các đối tượng, các vấn đề... để từ đó thấy được cái chân lí của luận điểm hoặc làm nổi bật luận điểm trong đoạn văn.

Có hai kiểu so sánh khi viết đoạn văn: So sánh tương đồng và so sánh tương phản.

a. So sánh tương đồng: Đoạn văn có sự so sánh tương tự nhau dựa trên một ý tưởng.

Ví dụ: Ngày trước ông cha ta có câu "Có công mài sắt có ngày nên kim". Cụ Nguyễn Bá Học một nho sĩ đầu thế kỉ XX cũng viết: "Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông." Sau này, vào những năm bốn mươi giữa bóng tối ngục tù của Tưởng Giới Thạch, nhà thơ Hồ Chí Minh cũng đề cập tới tính kiên nhẫn, chấp nhận gian lao qua bài thơ "Nghe tiếng giã gạo", trong đó có câu "Gian nan rèn luyện mới thành công". Câu thơ thể hiện phẩm chất tốt đẹp, ý chỉ của Hồ Chí Minh đồng thời còn là châm ngôn rèn luyện cho mỗi chúng ta.

Kết cấu đoạn văn: Câu 1,2 có nội dung tương đương với câu thơ của Hồ Chí MInh. Đây là đoạn văn có kết cấu so sánh tương đồng.

b. So sánh tương phản: Đoạn văn có sự so sánh trái ngược nhau về nội dung, ý tưởng.

Ví dụ: Trong cuộc sống không thiếu những người cho rằng cần học tập để thành tài, có tri thức hơn người khác mà không hề nghĩ tới việc rèn luyện đạo đức, lễ nghĩa, vốn là giá trị cao quý nhất trong các giá trị của loài người. Những người luôn hợm mình, tự cao tự đại, nhiều khi trở thành những kẻ có hại cho xã hội. Đối với những người ấy, chúng ta cần giúp họ hiểu rõ lời dạy của thời xưa: " tiên học lễ, hậu học văn. "

Kết cấu đoạn văn: Nội dung đoạn văn nói về quan niệm của việc học để làm người. Câu 1,2 nếu nội dung trái ngược với quan niệm đó còn câu 3 nêu quan niệm.