Trận Hồ Điển Triệt và cơ hội bị bỏ lỡ của Lý Nam Đế
Sau khi lật đổ ách thống trị của nhà Lương, Lý Bí tự xưng Lý Nam Đế lập nên nước Vạn Xuân. Năm 545 nhà Lương tiến hành xâm chiếm Vạn Xuân nhằm lật lại ách thống trị. Với lực lượng địch quá áp đảo, Lý Nam Đế buộc phải rút lui bảo toàn lực lượng. Năm 546 Lý Nam Đế kéo quân ra hạ thủy trại ở hồ Điển Triệt, sẵn sàng nghênh địch. Quân Lương ngược dòng sông Lô lên phá doanh trại của Lý Nam Đế ở hồ Điển Triệt nhưng bị thất bại liên tiếp do địa thế vùng hồ này rất hiểm yếu, đành co cụm lại ở vòng ngoài của hồ. Thế nhưng quân Lý Nam Đế vẫn cố thủ, không xuất kích để tiêu diệt kẻ địch đang ở thế bị động.
Một đêm mưa lũ khiến mực nước hồ Điển Triệt dâng cao, quân Lương nhận ra thời cơ nhanh chóng đưa chiến thuyền đánh úp căn cứ của Lý Nam Đế. Nghĩa quân do bị đánh bất ngờ nên không kịp phòng bị, nhanh chóng tan vỡ, số quân còn lại phải mở đường máu rút lui khỏi hồ Điển Triệt trong sự truy kích của kẻ thù. Hồ Điển Triệt (nay thuộc xã Tứ Yên, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc) là nơi từng diễn ra trận đánh lớn cuối cùng của Lý Nam Đế vào thế kỷ VI. Sau lần thất bại này, Lý Nam Đế phải vào nương náu trong động Khuất Lão (Tam Nông, Phú Thọ), giao lại toàn bộ binh quyền cho Triệu Quang Phục.