Thịt trâu gác bếp – Hà Giang
Xuất phát điểm của món thịt trâu gác bếp bắt nguồn từ người Thái đen ở Hà Giang. Để làm ra được món thịt trâu gác bếp đòi hỏi sự công phu và khá tỉ mỉ trong từng công đoạn. Chọn thịt trâu phải là phần bắp thịt của con trâu được thả và chăn theo cách tự nhiên của người dân vùng cao, sau đó xẻ thịt thành từng miếng và trộn cùng nhiều loại gia vị như: Gừng, muối, ớt và cùng một loại gia vị bí truyền. Để tạo nên 60% hương vị của món thịt trâu gác bếp là tiêu mắc kén, tiêu này chỉ được trồng và thích hợp với khí hậu vùng Tây Bắc. Sau khi tẩm ướp gia vị xong, người Thái đen đem xâu lại và treo lên gác bếp khoảng 2 tháng liền và hun bằng khói của cây trong rừng, dần thịt trâu sẽ khô lại và có màu đen bên ngoài.
Các tộc người bản địa dùng thịt trâu gác bếp trong các bữa ăn hàng ngày hoặc các chuyến đi rừng dài ngày. Vào mùa mưa lũ, món ăn này phát huy tác dụng bởi đảm bảo chất dinh dưỡng cho bà con dân tộc trong lúc làng bản bị cách ly với bên ngoài. Nếu như ăn chưa quen thì người miền xuôi sẽ phải nhăn mặt với vị cay của gia vị và chỉ có thể nhấm từng chút một. Tuyệt nhất là nhấm thịt trâu khô với rượu ngô. Cảm giác mặn, cay sẽ không còn nữa mà chỉ còn hương vị hài hòa của ẩm thực đặc trưng miền đá Hà Giang. Hiện nay thịt trâu trên Hà Giang không chỉ được người dân nơi đây dùng để đãi khách trong dịp ngày lễ Tết mà món ăn dần đã trở thành đặc sản để giới thiệu đến du khách thập phương mỗi lần đến Hà Giang.
