II. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

1. Muốn giữ gìn được sự trong sáng của tiếng Việt cần có tình cảm yêu mến và quý trọng tiếng Việt

- Chủ tịch Hồ Chí Minh có nói: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc.”

2. Muốn giữ gìn được sự trong sáng của tiếng Việt cần hiểu được tiếng Việt

+ Hiểu về chuẩn mực, quy tắc của tiếng Việt ở các phương diện âm thanh, chữ viết, dùng từ, đặt câu, tạo lập văn bản, tiến hành giao tiếp

+ Tích lũy kinh nghiệm từ giao tiếp, từ sự trau dồi kiến thức qua sách vở, sách báo

3. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt phụ thuộc vào hoạt động sử dụng tiếng Việt có ý thức

+ Cần tránh cách nói thô tục, kệch cỡm

+ Không cho phép lai tạp, lai căng

III LUYỆN TẬP

Bài 1 (trang 44 sgk ngữ văn 12 tập 1)

- Ở câu a không giữ được sự trong sáng của tiếng Việt bởi vì sử dụng thừa từ “đòi hỏi”, khiến câu không có chủ ngữ, vị ngữ

- Các câu b,c, d đều đảm bảo sự trong sáng tiếng Việt: đầy đủ thành phần câu, diễn đạt rõ ràng, trong sáng

Bài 2 (trang 45 sgk ngữ văn 12 tập 1)

Từ nước ngoài không cần thiết là từ Valentine, có thể thay thế bằng từ ngày lễ tình yêu/ ngày lễ tình nhân.

II. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt

1. Tình cảm

Việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt trước hết đòi hỏi phải có tình cảm yêu mến và ý thức quý trọng tiếng Việt bởi như Hồ Chí Minh từng nói: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng sâu rộng”

2. Nhận thức

- Việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt đòi hỏi mỗi người phải có những hiểu biết cần thiết về tiếng Việt (hiểu biết về chuẩn mực, quy tắc trên các mặt: phát âm, chữ viết, dùng từ, đặt câu, tạo lập văn bản,…)

- Muốn có hiểu biết, cần trau dồi, tích lũy kinh nghiệm từ thực tế giao tiếp, từ sách báo, học tập.

3. Hành động

Hoạt động sử dụng tiếng Việt yêu cầu tuân thủ đúng các quy tắc, chuẩn mực ngôn ngữ tiếng Việt. Nói, viết đúng quy tắc là yếu tố đầu tiên đảm bảo cho sự trong sáng của tiếng Việt.

Luyện tập

Câu 1 (trang 44, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

- Câu (a) chưa thể hiện sự trong sáng của tiếng Việt vì câu văn chưa tuân thủ quy tắc ngữ pháp, câu không có cả chủ ngữ và vị ngữ

- Các câu còn lại thể hiện sự trong sáng của tiếng Việt vì câu có đầy đủ các thành phần chủ ngữ, vị ngữ, từ ngữ chính xác, diễn đạt trôi chảy.

Câu 2 (trang 45, sgk Ngữ văn 12, tập 1)

Từ nước ngoài không cần thiết sử dụng: Valentine

II. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt:

1. Phải có tình cảm yêu mến và ý thức quý trọng tiếng Việt.

2. Mỗi người cần phải có những hiểu biết cần thiết về tiếng Việt.

3. Đòi hỏi trách nhiệm cao của mỗi người trong chính hoạt động sử dụng tiếng Việt khi giao tiếp.

Luyện tập

Câu 1 (trang 44 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):

Trong các câu:

- Câu a từ đòi hỏi không cần thiết, nếu bỏ từ này thì câu văn sẽ đạt được sự trong sáng.

- Các câu b,c, d là những câu trong sáng do thể hiện rõ các thành phần ngữ pháp và quan hệ trong câu.

Câu 2 (trang 45 sgk Ngữ Văn 12 Tập 1):

- Từ nước ngoài không cần thiết: Valentine

- Từ tiếng Việt có ý nghĩa và sắc thái biểu cảm thích hợp với nội dung biểu đạt: ngày lễ tình yêu, ngày lễ tình nhân.

Nội dung bài học

- Muốn đạt được sự trong sáng khi sử dụng tiếng Việt, mỗi cá nhân cần có tình cảm quý trọng hiểu biết về tiếng Việt, có ý thức thói quen sử dụng tiếng Việt theo chuẩn mực quy tắc có văn hóa

Luyện tập

Bài 1 (trang 44, 45 sgk Ngữ văn 12 Tập 1)

- Câu a từ đòi hỏi không cần thiết, nếu bỏ từ này thì câu văn sẽ đạt được sự trong sáng.

- Các câu b,c, d là những câu trong sáng do thể hiện rõ các thành phần ngữ pháp và quan hệ trong câu.

Bài 2 (trang 45 sgk Ngữ văn 12 Tập 1)

- Từ nước ngoài không cần thiết: Valentine

- Từ tiếng Việt có ý nghĩa và sắc thái biểu cảm thích hợp với nội dung biểu đạt: ngày lễ tình yêu, ngày lễ tình nhân.

Câu 1 (trang 44 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

- Trong 4 câu a, b, c, d thì câu a không trong sáng do từ đòi hỏi không cần thiết, nếu bỏ từ này thì câu văn sẽ đạt được sự trong sáng.

- Ba câu b, c, d là những câu trong sáng do viết đúng ngữ pháp, câu đủ thành phần, diễn đạt trong sáng.

Câu 2 (trang 45 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

- Từ nước ngoài không cần thiết sử dụng vì đã có từ Việt thay thế: Valentine (ngày Valentine --> ngày lễ Tình nhân hoặc ngày Tình yêu).

Câu 1 (trang 44 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Chọn câu văn trong sáng trong những câu văn sau và phân tích sự trong sáng đó.

a) Muốn xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn, đòi hỏi chúng ta phải có những kế hoạch cụ thể.

b) Muốn xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn, chúng ta phải có những kế hoạch cụ thể.

c) Việc xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn đòi hỏi chúng ta phải có những kế hoạch cụ thể.

d) Chúng ta phải có những kế hoạch cụ thể để xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn.

Lời giải chi tiết:

- Ở câu a không giữ được sự trong sáng của tiếng Việt bởi vì sử dụng thừa từ “đòi hỏi”, khiến câu không có chủ ngữ, vị ngữ

- Các câu b,c, d đều đảm bảo sự trong sáng tiếng Việt: đầy đủ thành phần câu, diễn đạt rõ ràng, trong sáng

Câu 2 (trang 45 SGK Ngữ văn 12 tập 1)

Hãy đọc lời quảng cáo trong SGK và cho biết từ nước ngoài nào không cần thiết sử dụng vì đã có từ tiếng việt có ý nghĩa sắc thái biểu cảm phù hợp với nội dung cần biểu đạt.

Lời giải chi tiết:

- Từ nước ngoài không cần thiết là từ Valentine, có thể thay thế bằng từ Ngày lễ Tình yêu/ Ngày lễ Tình nhân.