Chanh được biết đến là một trong những loại trái cây có nhiều vitamin C. Một ly nước chanh cung cấp một phần ba lượng vitamin được cho phép hàng ngày. Chanh chứa 1 lượng lớn Vitamin C là vitamin giúp cơ thể xây dựng hệ thống miễn dịch, cung cấp các chất chống oxy hóa hỗ trợ sửa chữa và ngăn ngừa tổn thương tế bào. Chanh có đặc tính kháng khuẩn và kháng vi rút mạnh. Mỗi thành phần chứa trong chanh đều có tác dụng điều trị ho, khi được sử dụng kết hợp, lợi ích mang lại gấp đôi trong việc tiêu diệt những cơn ho cứng đầu.

Bài thuốc trị ho bằng chanh:

• Trị ho bằng nước chanh mật ong: 1 cốc mật ong hữu cơ, 3 muỗng nước cốt chanh, 1/4 cốc nước ấm. Cách làm như sau: Kết hợp một cốc mật ong với ba muỗng nước cốt chanh. Thêm nước ấm vào và khuấy cho đến khi các thành phần được trộn đều. Bạn có thể uống một muỗng canh hỗn hợp này hai lần một ngày để trị ho, một lần trong ngày và một lần trước khi đi ngủ để có một giấc ngủ ngon. Làm lạnh hỗn hợp còn lại của chanh và mật ong để sử dụng tiếp. Có thể sử dụng được trong vòng một tháng.
• Trị ho bằng chanh – mật ong – tỏi: 1 muỗng nước cốt chanh, 1 muỗng mật ong, 1/2 muỗng cà phê tỏi nghiền, 1 ly nước. Cách làm như sau: Lấy một cái chảo và thêm nước cốt chanh và tỏi vào đó. Cho ngập nguyên liệu bằng một cốc nước và đun sôi hỗn hợp. Đổ hỗn hợp này vào cốc, thêm một thìa mật ong và khuấy dung dịch. Uống hỗn hợp này một lần mỗi ngày để giảm đau tức thì.
• Trị ho bằng chanh – mật ong và gừng: 2 muỗng canh nước cốt chanh, 2 muỗng canh mật ong, 1 muỗng canh củ gừng, 2 cốc nước. Cách làm như sau: Lấy một cái chảo và thêm hai cốc nước, gừng và nước chanh vào. Đun sôi hỗn hợp và sau đó tắt lửa. Để nguội trong khoảng 20 phút. Lọc và chuyển dung dịch vào ly. Thêm mật ong và khuấy đều. Uống hỗn hợp này một lần mỗi ngày cho đến khi bé hết ho.

Củ cải một loại củ có vị cay ngọt, thơm. Có tác dụng trong việc chữa nhiều bệnh: Tiêu đờm, ngoại trừ hen suyễn,... Lá củ cải cũng có vị cay đắng tính bình cũng có tác dụng trong việc điều trị các bệnh về ho. Đối với Đông y đây được coi như một vị thuốc quan trọng trong quá trình chữa ho, viêm họng thậm chí cả những bệnh viêm mũi dị ứng. Củ cải có chứa một hàm lượng lớn các Carbohydrate, Chất xơ, các khoáng chất như: Phospho, Mangan, Sắt, và các chất Vitamin khác.

Bài thuốc trị ho bằng củ cải:

• Cảm gió: Dùng 2 thìa nước ép củ cải, 2 thìa tương đậu nành, nửa lít nước, nấu cô lại. Uống, xong đắp chăn cho ra mồ hôi.
• Khản tiếng: Nước ép củ cải hòa chung với nước gừng. Uống khoảng 2 - 3 ngày, bệnh sẽ đỡ.
• Ho nhiều, suy nhược cơ thể: Củ cải trắng 1kg, lê 1kg, gừng tươi 250g, sữa 250g. Lê gọt vỏ bỏ hạt. Củ cải và gừng tươi rửa sạch, thái nhỏ, mỗi thứ vắt nước để riêng. Cô nước củ cải và lê đến khi đặc dính rồi cho nước gừng, sữa, mật ong vào, quấy đều, đun sôi lại. Khi nguội cho vào lọ đậy kín. Mỗi lần dùng 1 thìa canh pha với nước nóng để uống, ngày 2 lần.
• Hen suyễn, nhiều đờm, tức ngực: Hạt củ cải 10g, hạt tía tô 19g, hạt cải bẹ 3g. Các vị thuốc sao vàng, bọc túi vải cho vào nồi, đổ 300ml nước, cô lại. Uống ngày 3 lần.
• Viêm họng, viêm khí quản cấp tính: Củ cải 500 - 1.000g, quả trám 250g. Sắc uống.
• Ho kéo dài rát cổ, đờm có lẫn máu: 300g củ cải, mật ong 150g, phèn chua 10g, nước 400ml. Sau khi đã chuẩn bị xong bạn cho củ cải nấu sôi với nước đến khi còn khoảng 100ml thì gạn lấy nước còn bã bỏ ra, sau đó bạn cho mật ong và phèn chua vào nước này khuấy đều đun sôi, rồi làm 3 lần uống trong ngày trước mỗi bữa ăn.

Húng chanh là loại rau gia vị dễ trồng, có mùi thơm dễ chịu, vị chua the, tính ấm. Đây cũng là vị thuốc thông dụng chữa ho và viêm họng, được Bộ Y tế xếp vào danh mục 70 cây thuốc Nam thiết yếu. Theo từ điển Cây thuốc và động vật làm thuốc (nhà xuất bản Khoa học và Kỹ thuật), húng chanh chứa tinh dầu, thành phần chủ yếu là carvacrol có tác dụng ức chế mạnh các vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp.

Bài thuốc trị ho bằng lá húng chanh:

• Chữa ho đờm thông thường: Rửa sạch 15-16 lá húng chanh, 4-5 quả quất xanh và xay nhuyễn bằng máy xay sinh tố. Thêm đường phèn vừa đủ, hấp cách thủy khoảng 20 phút và cho bé uống liên tục 1-2 lần mỗi ngày đến khi hết ho.
• Chữa ho nhiệt, viêm họng, khàn tiếng: Rửa sạch và thái nhỏ 20g lá húng chanh tươi. Giã dập lá húng chanh với 20g đường phèn, sau đó trộn với 10ml nước sôi để cho ngấm, rồi gạn lấy nước cho trẻ uống ngày 2 lần.
• Chữa cảm hàn, ho, đau đầu, sốt không ra mồ hôi, miệng đắng: Sắc uống 15g lá húng chanh, 5g bạc hà, 8g tía tô và 3 lát mỏng gừng tươi. Cho trẻ uống ngày một tháng.
• Cảm cúm, cảm sốt, nhức đầu, nghẹt mũi: Húng chanh tươi nấu nước xông hoặc thêm gừng, hành để xông cho ra mồ hôi.

Gừng là một loại nguyên liệu quen thuộc thường xuyên góp mặt trong ngăn bếp của mỗi gia đình. Bên cạnh công dụng là góp phần tạo ra những món ăn thơm ngon, bổ dưỡng, gừng còn có khả năng điều trị một số bệnh lý liên quan đến đường hô hấp nhờ chứa nhiều hoạt chất có lợi, trong đó có bệnh ho. Hơn thế những hoạt chất trong gừng còn có khả năng điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến viêm nhiễm. Đó là: Viêm thanh quản, viêm amidan, viêm họng, viêm dạ dày… Ngoài ra người bệnh có thể dùng gừng chữa viêm phế quản tại nhà cũng mang lại hiệu quả điều trị tốt.

Bài thuốc trị ho bằng gừng:

• Gừng chưng đường phèn: 1 củ gừng nhỏ, đường phèn. Cách làm như sau: Gừng mang đi cạo vỏ, rửa sạch và để ráo nước. Thái gừng thành từng lát mỏng. Cho gừng vào chén cùng với đường phèn. Thực hiện chưng cách thủy hỗn hợp trong 15 phút. Để nguội bớt rồi chắt lấy phần nước uống và ngậm gừng từ 2 – 3 lần/ngày. Người bệnh cần kiên trì thực hiện bài thuốc dùng gừng chưng đường phèn điều trị ho từ 2 – 3 ngày sẽ nhận thấy bệnh tình có dấu hiệu thuyên giảm. Người bệnh không còn xuất hiện những cơn ho khan và ho có đờm.
• Muối và gừng: 1 củ gừng nhỏ, muối hạt. Cách làm như sau: Mang gừng cạo sạch phần vỏ, rửa gừng với nước sạch và để ráo nước. Thái gừng thành từng lát mỏng. Cho gừng vào nồi cùng với một ít muối và 400ml nước lọc. Thực hiện đun sôi cùng với lửa nhỏ cho đến khi lượng nước muối trong nồi chỉ còn lại 200ml. Để nguội bớt và lọc lấy lượng nước gừng. Uống ngay khi còn ấm. Sử dụng 2 lần/ngày (sáng và tối trước khi đi ngủ).
• Gừng ngâm mật ong: 5 củ gừng, mật ong nguyên chất. Cách làm như sau: Mang gừng cạo sạch phần vỏ, rửa gừng với nước sạch và để ráo nước. Thái gừng thành từng lát mỏng. Cho gừng vào lọ thủy tinh có nắp đậy. Rót mật ong cho ngập lượng gừng. Đậy kính nắp và bảo quản tại nơi khô ráo cho đến khi gừng se quắt lại là có thể dùng được. Đối với bệnh nhân là người lớn: Ngậm trực tiếp gừng và với mật ong trong miệng. Nhai và nuốt từ từ. Đối với bệnh nhi: Dùng một muỗng gừng và mật ong pha cùng với 200ml nước ấm. Uống khi ngủ dậy.

Theo các y sĩ y học cổ truyền, tỏi có tính ấm, vị hăng có tác dụng làm ấm và đào thải độc tố thường được dùng để điều trị các triệu chứng ho, sổ mũi,… liên quan đến các bệnh lý như viêm họng, cảm lạnh và cảm cúm. Và không chỉ riêng Đông y, lợi ích của tỏi đối với sức khỏe từ xưa đến nay vẫn đang được giới Y học hiện đại nghiên cứu và ứng dụng. Cụ thể, trong dịch cúm của ở Nga vào năm 1965, dân chúng đã sử dụng tỏi như vị thuốc tự nhiên để điều trị và phòng ngừa dịch cúm, cải thiện triệu chứng ho.

Bài thuốc trị ho bằng tỏi:

• Tỏi và mật ong: Tỏi đem bóc vỏi, đập dập hoặc giã nát. Sau đó, thêm vào một ít mật ong và tiến hành hấp cách thủy. Sau khoảng 20 phút, lấy hỗn hợp ra và để nguội. Mỗi ngày cho bệnh nhân uống 3 lần, mỗi lần một muỗng cà phê. Với cách trị ho bằng tỏi và mật ong, bệnh nhân chỉ cần kiên trì sử dụng liên tục vài ngày, triệu chứng ho, ngứa rát và khó chịu ở cổ họng sẽ giảm dần. Không những thế, bài thuốc này còn giúp người bệnh nâng cao hệ miễn dịch cơ thể, ngăn ngừa nhiễm bệnh.
• Tỏi nướng: Chuẩn bị 2 – 3 tép tỏi (để nguyên vỏ) sau đó cuộn vào giấy bạc đem nướng lò vi sóng hoặc bếp than. Đợi khoảng 2 phút khi tỏi tỏa ra mùi thơm thì lấy ra để nguội. Bóc vỏ bên ngoài rồi ăn tỏi trực tiếp. Ngày ăn 3 – 4 tép tỏi sẽ giúp giảm các triệu chứng ho, đau họng đáng kể.
• Tỏi đen: Tỏi bóc vỏ, dùng thìa nghiền nát ra, bỏ vào chén thêm chút muối và nước rồi chưng cách thủy khoảng 15 phút. Ngày uống 3 lần, bạn cũng có thể thay thế muối tinh bằng đường phèn khi kết hợp với tỏi đen trị ho.

Trong y học cổ truyền, rau diếp cá được sử dụng làm thuốc với tên gọi là ngư tinh thảo. Dược liệu này có tính mát, vị chua, có khả năng đi vào các kinh can, phế giúp làm mát cơ thể, hỗ trợ thải độc gan, lợi tiểu, kháng viêm, khử khuẩn, tiêu thũng. Chính vì vậy, rau diếp cá thường có mặt trong các bài thuốc chữa bệnh da liễu, bệnh trĩ, táo bón và một số bệnh lý ở đường hô hấp như ho, viêm họng, viêm phổi.

Bài thuốc trị ho bằng rau diếp cá:

• Nước rau diếp cá: Rau diếp cá nhặt lấy lá tươi và ngọn non, rửa sạch, ngâm trong nước muối 15 phút để khử sạch vi khuẩn. Vớt ra cho ráo nước. Đem diếp cá xay nhuyễn với 1 ly nước bằng máy xay sinh tố. Lọc nước uống. Khi uống nên nhấp từ từ từng chút một để các chất trong rau diếp cá thấm sâu vào trong niêm mạc cổ họng nhằm phát huy tốt nhất khả năng sát khuẩn, cắt đứt cơn ho.
• Rau diếp cá kết hợp với nước vo gạo: 1 nắm rau diếp cá, 1 chén nước vo gạo. Nên lấy nước vo gạo lần 2 để đảm bảo không còn lẫn bụi bẩn. Cách làm như sau: Trước tiên, tiến hành xay rau diếp cá và lọc lấy nước cốt. Cho nước rau diếp cá vào một cái ly sạch và trộn lẫn với nước vo gạo đã chuẩn bị. Đem hỗn hợp nấu sôi khoảng 10 phút cho chín. Để nước nguội còn hơi âm ấm, chia làm 3 phần đều nhau uống vào buổi sáng, trưa, tối. Lưu ý uống sau khi ăn khoảng 60 phút để không làm ảnh hưởng đến tiêu hóa.
• Rau diếp cá và phổi lợn chữa ho đờm có mủ, ho lao ra máu: Rau diếp cá tươi: 80g, phổi lợn: 1 cái nhỏ. Cách làm như sau: Phổi lợn rửa nước muối cho sạch, cắt miếng vừa ăn rồi chần qua nước sôi. Đem phổi lợn nấu chung với rau diếp cá tương tự như nấu canh. Chia làm 3 – 5 lần ăn trong ngày, uống cả nước.

Theo Đông Y, vị ngọt, tính mát có trong quả lê mang đến tác dụng nhuận phế, giảm ho, thanh nhiệt, sinh tân dịch, tiêu đờm và tiêu độc rất hiệu quả. Chính bởi những công dụng trên, từ lâu, lê đã là một thành phần quan trọng, một bài thuốc từ thiên nhiên giúp điều trị các bệnh liên quan đến phổi như ho gió, kho khan hoặc ho có đờm. Ngoài ra, áp dụng cách trị ho bằng quả lê cũng giúp cải thiện các triệu chứng đau rát cổ họng, cung cấp nước, làm loãng đờm bị ứ đọng trong vòm họng do tính mát của loại quả này.

Bài thuốc trị ho bằng quả lê:

• Lê chưng (hấp): Mật ong, lê. Cách làm như sau: Rửa lê sạch, gọt vỏ, cắt lê thành các khối vuông có kích thước vừa phải. Cho lê vào bát, cho khoảng 3 thìa mật ong rồi mang đi hấp cách thủy khoảng 30 phút. Có thể cho thêm vài lát gừng để đạt hiệu quả cao hơn. Lọc lấy nước cốt cho trẻ dùng, người lớn có thể ăn cả cái. Sử dụng 3 – 5 ngày để nhận được hiệu quả điều trị.
• Lê hấp đường phèn: Quả lê, đường phèn. Cách làm như sau: Rửa sạch 1 quả lê, sau đó cắt bỏ phần chóp đầu cuống. Khoét lõi bỏ phần hạt, rồi cho vào 1 ít đường phèn. Đem quả lê chưng cách thủy đến lúc đường phèn tan khoảng 15 phút để lê tiết ra các tinh chất. Uống nước bên trong và cái, dùng mỗi ngày 1 – 2 quả cho đến khi triệu chứng thuyên giảm hẳn.
• Lê và củ cải: Củ cải, lê, mật ong. Cách làm như sau: Lê, củ cải rửa sạch, gọt vỏ, cắt thành miếng nhỏ. Dùng máy xay sinh tố xay nhuyễn lấy phần nước. Cô đặc nước ép. Cho thêm mật ong vào rồi khuấy đều lên.

Hành tây là một trong những loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng và còn được đánh giá cao nhờ có công dụng chữa bệnh. Theo các nghiên cứu Đông y, loại thực phẩm này có tính ấm, vị cay nên có thể tác dụng trung hòa, kiện tỳ, giải biểu, sát trùng cũng như làm loãng đờm rất hiệu quả. Nhờ các thành phần có chứa Allicin có tính kháng khuẩn rất mạnh nên có thể loại bỏ nhanh các vi khuẩn gây hại cho đường hô hấp, cũng như hỗ trợ làm lành cho bộ phận cổ họng, chữa nhanh các viêm nhiễm và tiêu sưng đau rát cho cổ họng.

Bài thuốc trị ho bằng hành tây:

• Uống nước hành tây để giảm ho: Sau khi rửa sạch thì bóc vỏ hành tây rồi mang đi ép lấy nước. Người bệnh sẽ uống trực tiếp lượng nước ép này mỗi ngày và có thể pha thêm chút muối để dễ uống hơn.
• Hành tây kết hợp đường phèn: Sau khi bóc vỏ hành tây thì cắt lấy 1 nửa củ rồi cho vào chén, tiếp đó cho thêm đường phèn vào chén có chứa hành tây mang đi hấp cách thủy trong vòng 15 phút; chờ nguội rồi chắt lấy nước uống.
• Hành tây và mật ong: Sử dụng 2 đến 3 củ hành tây rồi lột sạch vỏ, sau đó cắt thành khoang cho vào 1 lọ thủy tinh. Đổ mật ong vào lọ rồi đậy kín ngâm trong vòng 3 đến 5 ngày. Mỗi lần sử dụng thì lấy khoảng 2 -3 thìa uống trực tiếp đẻ giảm nhanh các cơn ho cũng như dịu đau và rát cổ họng.
• Hành tây và tía tô: Sau khi rửa sạch lá tía tô và bóc vỏ hành tây thì mang 2 loại này đi hái nhỏ. Cho thêm 1 ít gạo để nấu cháo, chờ khi cháo nhừ thì cho hành tây cũng như tía tô vào. Sau đó, nêm nếm thêm gia vị sao cho vừa ăn rồi chan ra cho người bệnh ăn.

Theo y học hiện đại, nghệ vàng chứa khoảng 0,3% chất curcumin, 25% cacbua terpenic, 5% tinh dầu,… Chính thành phần curcumin trong nghệ giúp chống oxy hóa, kháng khuẩn, chống viêm và trị ho hiệu quả. Do vậy, trị ho từ nghệ là phương pháp cực kì hữu hiệu dành cho mọi người, vô cùng lành tính, an toàn cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ. Các bậc phụ huynh hoàn toàn có thể tin tưởng và an tâm khi dùng nghệ trị ho cho bé.

Bài thuốc trị ho bằng nghệ:

• Nghệ và mật ong: 1 củ nghệ tươi, 2 thìa mật ong nguyên chất. Cách làm như sau: Nghệ tươi đem rửa sạch rồi cạo lớp vỏ ngoài, sau đó đem giã hoặc xay nhuyễn. Trộn nghệ đã giã cùng với mật ong thật đều rồi chắt lấy nước uống. Mỗi ngày uống 2-3 lần, mỗi lần 1-2 thìa cafe. Sau lần thực hiện đầu tiên bạn sẽ dễ dàng nhận thấy những khó chịu nơi cổ họng dịu hẳn.
• Nghệ và trầu không: Nghệ vàng: 10-15 gram, lá trầu không: 5-6 lá. Cách làm như sau: Đem nghệ vàng rửa sạch. Trầu không chọn lá bánh tẻ bóng mập, rửa sạch. Mang 2 vị thuốc này xay hoặc giã nhuyễn rồi thêm khoảng 1/3 bát nước sôi để nguội khuấy đều, lọc lấy nước và chia nhỏ uống khoảng 5 lần trong ngày để chữa ho bằng nghệ và trầu không. Bố mẹ có thể cho bé uống vào thời điểm buổi sáng, trưa, tối mỗi lần khoảng 2-3 thìa cà phê. Thông thường sử dụng cách dùng nghệ trị ho này trong 1-2 ngày sẽ giúp ôn can thận, sát khuẩn, sạch hầu họng rất thích hợp trị viêm họng, viêm phổi.
• Nghệ, gừng tươi, chanh với mật ong: Nghệ tươi, chanh tươi, gừng tươi và mật ong. Cách làm như sau: Củ nghệ tươi đem gọt vỏ, cắt thành nhiều lát mỏng. Chanh tươi đem gọt vỏ, cắt thành lát mỏng với số lượng tương đương với nghệ (khoảng 6-7 lát). Củ gừng tươi cũng rửa sạch, cắt thành các lát mỏng nhưng với số lượng bằng một nửa so với nghệ. Đem 3 nguyên liệu ấy cho vào bát cùng một ít nước ấm và hai muỗng mật ong (có thể dùng đường phèn). Sau đó, các mẹ đem chưng cách thủy, sử dụng nước chưng này để trị ho rất tốt.

Hạt tiêu là một gia vị phổ biến có vị cay, tính ấm giúp tạo mùi thơm, vị cay cho món ăn. Không những vậy, hạt tiêu được coi là một vị thuốc đông y với tác dụng trừ hàn, trị đau bụng, lạnh bụng. Theo y học cổ truyền thì hạt tiêu có vị cay, tình đại ôn, có tác dụng trừ hàn, kháng khuẩn, giảm đau, trừ đàm. Cho nên được sử dụng để điều trị chống tình trạng nhiễm trùng ở đường hô hấp, các vấn đề về răng lợi như sâu răng, viêm lợi...

Bài thuốc trị ho bằng hạt tiêu đen:

• Trị ho thường: Bỏ một vài hạt tiêu đen, một ít hạt jeera và một vài miếng đá muối vào bát. Trộn 3 loại này và ngậm trong miệng. Bài thuốc này giúp trị ho gà cũng như những cơn ho liên tục.
• Ho có đờm: Nhờ tính chất kháng khuẩn, chống viêm và khả năng làm loãng dịch nhầy, hạt tiêu đen kết hợp với sữa tươi giúp chữa ho có đờm. Bạn chỉ cần sử dụng vài hạt tiêu đen cho vào cốc sữa nóng rồi khuấy đều. Uống nước này vào mỗi tối trước khi đi ngủ giúp giảm dần chứng ho, đồng thời làm sạch dịch đờm.