Bài soạn "Từ mượn" số 6

1. TỪ THUẦN VIỆT VÀ TỪ MƯỢN:

Câu 1 trang 24 SGK văn 6 tập 1

1, Dựa vào chú thích bài Tháng Gióng giải thích nghĩa của từ trượng, tráng sĩ:

Trượng: đơn vị đo độ dài, bằng mười thước Trung Quốc cổ (tức 3,33 mét), có thể hiểu là rất cao.
Tráng sĩ: người có sức lực cường tráng, chí khí mạnh mẽ, hay làm việc lớn.
2, Các từ được chú thích có nguồn gốc từ: tiếng Hán (Trung Quốc).

3, Phân loại

Từ được mượn từ tiếng Hán: sứ giả, giang sơn, gan, điện.
Từ được mượn từ các ngôn ngữ khác: ra-đi-ô, in-tơ-nét, ti vi, xà phòng, mít tinh, ga, bơm, xô viết,...
4, Nhận xét về cách viết từ mượn nói trên: những từ mượn từ ngôn ngữ khác viết có dấu gạch ngang giữa các tiếng và được việt hóa cao.

2. NGUYÊN TẮC MƯỢN TỪ

Câu hỏi trang 25 SGK văn 6 tập 1

Em hiểu ý kiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh là: ta vay mượn của tiếng nước ngoài để biểu thị những sự vật, hiện tượng, đặc điểm... mà tiếng Việt chưa có từ thích hợp để biểu thị còn những từ có thể dùng tiếng việt để biểu thị thì nên dùng tiếng việt bởi tiếng việt là của cải văn hóa dân tộc, cần trân trọng, giữ gìn và bảo vệ.

II. Luyện tập bài Từ mượn

Câu 1 trang 26 SGK văn 6 tập 1

Ghi lại các từ mượn:

a) Sính lễ, vô cùng, ngạc nhiên, tự nhiên: từ mượn tiếng Hán

b) Gia nhân: từ mượn tiếng Hán

c) In-ter-net, pốp: từ mượn ngôn ngữ khác; quyết định: từ mượn tiếng Hán

Câu 2 trang 26 SGK văn 6 tập 1

Nghĩa của từng tiếng tạo thành các từ Hán Việt:

a)

Khán: xem; giả: người
Thính: nghe; giả: người
Độc: đọc; giả: người
b)

Yếu: quan trọng; điểm: điểm
Yếu: quan trọng; lược: tóm tắt
Yếu: quan trọng; nhân: người

Câu 3 trang 26 SGK văn 6 tập 1

Tên các đơn vị đo lường: mét, ki-lô-mét, lít, ki-lô-gam,...
Tên một số bộ phận của xe đạp: ghi đông, pê đan, gác-đờ-bu,...
Tên một số đồ vật: ra-đi-ô, cát sét, pi-a-nô,... Ghi – đông xe đạp, Pê – đan xe đạp, Gác-đờ-bu xe đạp.

Câu 4 trang 26 SGK văn 6 tập 1

Các từ mượn trong các câu này là: phôn, fan, nốc ao...
Những từ này có thể được dùng trong hoàn cảnh giao tiếp với bạn bè thân mật hoặc với người thân. Có thể sử dụng trên các thông tin báo chí, với ưu thế ngắn gọn. Tuy nhiên, không nên dùng trong những hoàn cảnh giao tiếp trang trọng, nghi thức.

Câu 5 trang 26 SGK văn 6 tập 1

Chính tả: Nghe viết 1 đoạn bài “Thánh Gióng”.