Bài văn phân tích nguyên lí "Tảng băng trôi" trong "Ông già và biển cả" số 3
Hê-minh-uê là nhà văn nổi tiếng người Mỹ, các tác phẩm của ông thường hướng đến những vấn đề giản dị, trong sáng nhưng lại được gửi gắm những triết lý sâu xa về thế giới tự nhiên và con người. Tác phẩm “Ông già và biển cả” là một trong những tác phẩm đặc sắc của ông được viết theo nguyên lí tảng băng trôi, đây cũng là tác phẩm đạt giải Nobel năm 1954.
Đoạn trích “Ông già và biển cả” xoay quanh câu chuyện về ông lão Xan-tia-gô và hành trình đuổi bắt, chinh phục con cá kiếm khổng lồ trên biển cả mênh mông. Câu chuyện không có cao trào, điểm nhấn nhưng lại mở ra nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc cho người đọc. Phần chìm của tác phẩm tạo ra những khoảng trống văn học khơi gợi sự tò mò, khám phá, cảm nhận của độc giả.
Ở ý nghĩa giản đơn nhất, phần bề nổi của câu chuyện đó chính là là hành trình đầy vất vả của ông lão Xan-tia-gô trên biển cả để chinh phục con cá kiếm. Hình ảnh của ông lão cùng với hành trình đầy thử thách ấy cũng chính là cuộc phiêu lưu mạo hiểm, dũng cảm của người lao động trong một xã hội vô tình để tạo ra những giá trị lớn lao.
Ở tầng sâu hơn, đoạn trích “Ông già và biển cả” hướng đến mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên. Qua câu chuyện ông già và con cá kiếm, ta không chỉ thấy mối quan hệ đơn thuần giữa người đánh bắt với con mồi của mình mà qua những lời độc thoại của ông lão với con cá, ta có thể nhận thấy một mối quan hệ sâu sắc hơn, đó là mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên. Trong hành trình chinh phục thiên nhiên, con người phải đối mặt với muôn vàn những thử thách, và cuộc chiến giữa con người và thiên nhiên là cuộc chiến không cân sức. Thiên nhiên rộng lớn ẩn chứa trong mình những sức mạnh lớn lao, con người lại là những cá thể nhỏ bé, yếu đuối, nhưng dù thiên nhiên có mạnh mẽ, hung dữ tới đâu thì con người với ý chí, quyết tâm lớn lao vẫn có thể giành chiến thắng cuối cùng.
Hình ảnh ông lão Xan-tia-gô chinh phục con cá kiếm khổng lồ chính là biểu tượng đẹp đẽ về người anh hùng trên biển cả, con cá kiếm lại là biểu tượng cho cái kì vĩ, lớn lao cùng sức mạnh to lớn của thiên nhiên. Chiến thắng được con cá kiếm khổng lồ ông lão Xan-tia-gô hay con người không chỉ cần có sức mạnh, sự quyết tâm mà còn cần có trí tuệ và lòng dũng cảm.
Câu chuyện về ông già và con cá kiếm còn gợi liên tưởng về thành công và thất bại của người nghệ sĩ trong hành trình theo đuổi giấc mơ sáng tạo nghệ thuật. Hành trình những sản phẩm tinh thần đến với bạn đọc cũng gặp vô vàn những thử thách, sóng gió như khi ông già Xan-tia-gô đối mặt với biển cả. Và để đạt được những thành quả như mong muốn, con người có thể phải trả giá bằng những điều giá trị. Tuy nhiên dù khó khăn, thách thức đến đâu cũng không thể làm dập tắt được khát vọng bên trong con người.
Phần ý nghĩa ẩn sâu bên dưới tảng băng chính là những thông điệp, quan niệm mà nhà văn Hê-minh-uê muốn gửi gắm cho độc giả. Đây cũng là lý do làm cho “Ông già và biển cả” đón nhận được sự yêu thích của độc giả dù đã trải qua nhiều năm đến vậy.
