Bài văn phân tích nguyên lí "Tảng băng trôi" trong "Ông già và biển cả" số 4
Qua hình ảnh ông lão đánh cá Xan-tia-gô trong tác phẩm “Ông già và biển cả”, tác giả Hê-minh-uê là người đề xướng nguyên lý “Tảng băng trôi” để lên án chiến tranh, ca ngợi lao động, con người thời bấy giờ tại đất nước Mỹ.
Nguyên lý tảng băng trôi là một phương pháp viết văn dựa trên hình ảnh tảng băng trôi (bảy phần chìm và một phần nổi) tức để miêu tả những tình huống, tư tưởng tác phẩm chỉ đề cập đến một phần hiện thực nổi bật, còn bảy phần ý nghĩa còn lại sẽ để cho độc giả tự tìm hiểu, suy nghĩ và sáng tạo theo sở thích, cá tính của mỗi người thông qua những nội dung nhân vật và câu chuyện mà tác giả đã xây dựng lên.
Trong đoạn trích trên, sau khi chiến đấu 3 ngày 2 đêm cùng với lũ cá mập, sóng gió đại dương khiến ông lão đã mệt lử nhưng vẫn không chịu buông tay chú cá kiếm to lớn kia. Thậm chí, tuy tuổi cao sức yếu, lại cộng với thời tiết khắc nghiệt, buốt lạnh đã làm ý chí của ông lão muốn từ bỏ, rơi vào thế tuyệt vọng.
Thế nhưng, đằng sau những câu chuyện ấy, ta lại thấy được hình ảnh của một ông lão đã bao năm xông pha, gắn bó với biển cả. Bằng tất cả những kinh nghiệm quý báu, sức lực ông đã chiến đấu vô cùng dũng mãnh cùng với những khó khăn trước mắt. Sóng to gió lớn, hay sức mạnh của lũ cá mập kia cũng không thể làm át đi được sự tinh anh bởi những thị giác, thính giác của ông lão. Tác giả dùng những từ tượng thanh về tiếng chày gãy, răng bập, khiến cho người đọc có cảm giác như đang tận mắt chứng kiến khung cảnh chiến đấu ấy.
Cùng những độc thoại nội tâm, ta đã thấy được vẻ đẹp và ý chí tuyệt vời của lão Xan-tia-gô. Ông là hiện thân cho những con người lao động bình thường nhưng vẫn luôn miệt mài, chăm chỉ, cố gắng đến giây phút cuối cùng. Đó là biểu tượng cho những khát vọng vĩ đại, bảo vệ thành quả lao động.
Nguyên lý tảng băng trôi cũng giúp người đọc thấy được một kết quả của cuộc sống rằng: những con người tuy bé nhỏ nhưng sức mạnh và ý chí lại vô cùng kiên cường, tuy cuộc sống có rất nhiều gian nan, thử thách, thành quả lao động có thể bị cướp hết, thế nhưng ẩn sâu vào tảng băng ấy là khát vọng to lớn, vượt qua mọi rào cản phía trước để đạt được ước mơ của mình.