Chùa Kim Tràng
Chùa Kim Tràng có tên chữ là Chân Linh Ứng tự, Linh Ứng tự. Di tích thuộc xã Việt Lập, huyện Tân Yên. Theo nguồn tài liệu hiện còn lưu giữ ở chùa cho biết, chùa Kim Tràng được xây dựng vào thời Lê (thế kỷ XVIII) và được tu sửa vào thời Nguyễn với quy mô khá lớn. Vì vậy, trong dân gian còn lưu truyền câu ca:
“Thứ nhất là chùa Đức La
Thứ nhì chùa Bổ, thứ ba chùa Tràng”
Chùa Kim Tràng hiện nay có bình đồ kiến trúc kiểu nội công ngoại quốc, quy mô đồ sộ gồm các hạng mục như Tam bảo, hai dãy Hành lang, phía sau là Nhà tổ và Nhà khách. Ngoài vườn là các tháp mộ đặt xá lỵ các sư tổ của chùa từ khi xây dựng đến nay. Tam bảo gồm 5 gian tòa Tiền đường và tòa Thượng điện 3 gian. Hai dãy Hành lang mỗi dãy 6 gian. Phía sau là Nhà tổ 5 gian và Nhà khách 5 gian. Tất cả các hạng mục công trình đều được dựng bằng các vật liệu truyền thống. Trên các kết cấu gỗ như con chồng, cốn và trụ kẻ, hoành đều trang trí bằng cách chạm lộng những hoạt cảnh sinh động như hình rồng, lân, quy đang quấn quýt bên nhau. Đặc biệt, ở Nhà tổ nay vẫn còn bảo lưu khá nguyên vẹn kiến trúc cổ thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVIII), đó là các mảng chạm khắc đề tài vân mây, hình lân, hình trái đào tiên…
Trải qua hơn 200 năm, chùa Kim Tràng hiện nay còn bảo lưu được hệ thống tượng thờ bằng chất liệu gỗ và đất. Phía sau Nhà tổ có đặt tượng thờ các sư tổ của chùa từ khi khởi dựng chùa gồm 7 pho tượng. Ở khu vườn là 8 tháp mộ của các vị sư tổ của chùa. Ngoài ra, chùa Kim Tràng còn bảo lưu được các hiện vật khác có giá trị như chuông đồng niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 2 (1880), bát hương,…
Hằng năm, hội lệ chùa được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng âm lịch. Đây cũng là ngày giỗ tổ khai sơn ở chùa Kim Tràng nên chùa mở hội, trong ngày hội có tổ chức các trò chơi truyền thống như: Vật, cướp cầu, chơi đu,… Năm 1991, chùa Kim Tràng được Bộ Văn hóa-Thông tin và Thể thao (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật (Quyết định số 154-QĐ ngày 25 tháng 01 năm 1991).
Địa chỉ: thôn Kim Tràng, xã Việt Lập, Tân Yên, Bắc Giang