Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ… cả một thời ấu thơ với bao mong ngóng, rộn ràng. Cái mong ngóng, rộn ràng có lẽ chỉ xếp thứ hai sau cái mong ngày Tết Nguyên đán.

Tôi đã luôn bắt đầu nhẩm đếm nó từ ngày mùng một đầu tháng, lúc mẹ tôi mua ở chợ nải chuối vàng ươm về thắp hương trên bàn thờ. Tôi hay hỏi mẹ: Hôm nay là mùng một tháng năm hở mẹ? Để khấp khởi đợi mẹ tôi ừ một tiếng cái điều mà tôi đã biết tỏng trong bụng rồi. Thật là lạ. Rồi suốt từ hôm đó trở đi, tôi hồi hộp và sung sướng âm thầm, trí óc trở đi trở lại những kỉ niệm của ngày Tết Đoan Ngọ năm trước và mường tượng đến ngày Tết Đoan Ngọ sắp tới.

Buổi sáng ngày mùng bốn, mẹ tôi sẽ ra chợ thật sớm. Nếu không bận ngái ngủ thì tôi cũng theo chân mẹ để được sung sướng ngắm nhìn những cành lá móng người ta cắt bán đầy chợ, sung sướng được cầm cành lá móng từ chợ về tận nhà. Rồi tôi sẽ cất nó thật cẩn thận trong gầm giường để nó khỏi héo.Nhảy chân sáo sang nhà đứa bạn, tôi gọi nó rõ to từ ngoài cổng: Thi ơi, mẹ đằng mua lá móng chưa? Bọn mình đi hái lá vông đi. Rồi vừa hái, hai đứa vừa bàn nhau buổi chiều sẽ rủ thêm mấy đứa nữa để sớm mai đi vứt hòn sành hòn sỏi… Nhưng muốn có sành sỏi để vứt chúng tôi lại phải đi tìm, đi lựa. Thế là chiều hôm đó đứa nào đứa nấy cứ bận rộn hết cả lên. Nào chuẩn bị mảnh sành (Thường chúng tôi lượm đâu đó ở bụi tre, bụi chuối, góc vườn những mảnh vại, mảnh bình vỡ). Sỏi thì nhặt ở bờ ao hay ven đường… Nào tước dây chuối...

Tối đến, tôi tuốt lá móng cho vào cái cối đá nhỏ, giã nhuyễn. Mấy đứa em tôi háo hức ngồi xung quanh. Dây chuối, lá vông đặt bên cạnh. Mẹ tôi cẩn thận cầm bàn tay từng đứa lên. Em út được ưu tiên trước. Lấy một chút lá móng trong cối, mẹ sẽ vê vê rồi đặt lên từng móng tay của em tôi. Đoạn lấy lá vông bọc móng tay lại rồi dùng dây chuối tước nhỏ buộc ra ngoài móng để giữ chặt lá móng ở đấy. Đêm ngủ có quẫy đạp lung tung thì lá cũng không bị rơi ra ngoài. Cứ thế lần lượt từng đứa một. Riêng tôi là con gái, lại lớn nhất, nên được mẹ đắp cả lá móng lên mười đầu ngón chân nữa. Tôi thích lắm.

Suốt cả tối tôi khum khum đôi bàn tay đắp lá móng, nghe thớ thịt chạy giần giật, không làm gì được với mười đầu ngón tay đắp lá mà thích thú đến lạ. Trước khi đi ngủ, tôi ngó lại chỗ để mấy hòn sành sỏi, dặn bà tôi: mai bà nhớ gọi cháu dậy thật sớm, bà nhé!

Mọi ngày, bà tôi gọi một lần không bao giờ tôi dậy được. Nhưng buổi sáng ngày mùng 5, bà chỉ gọi khẽ thôi là tôi đã choàng dậy ngay. Bên ngoài trời còn tối, tôi nhảy ngay xuống đất, châm đèn lên rồi nín thở, hồi hộp tháo mấy cái móng ra, sung sướng tột độ khi thấy móng tay, móng chân đỏ chót lên. Sau đó, tôi nhặt mấy hòn sỏi, chạy vù ra cổng. Lũ trẻ chúng tôi lố nhố đứng đợi nhau nhưng không đứa nào nói một câu (Vì nói là điều ước sẽ mất thiêng). Khi đã đông đủ, chúng tôi lặng lẽ đi theo nhau tới giếng chùa. Tự xếp hàng một cách rất chi là trật tự, từng đứa một sẽ bước xuống bậc giếng, thả những hòn sỏi trong lòng bàn tay ra và ước điều gì mà mình muốn với một niềm tin mãnh liệt. Có lẽ sau đó thì chúng tôi cũng quên sạch những điều mình ước và chẳng đứa nào biết điều đó có thành sự thật hay không. Ấy vậy mà năm nào cũng ước…

Tôi về tới nhà thì trời cũng tang tảng sáng. Ngồi ở bậc hè, tôi đợi mẹ mang hoa quả về để giết sâu bọ. Thoáng thấy bóng mẹ ngoài cổng là tôi chạy vào nhà, lay lũ em dậy rồi hớn hở giúp chúng bỏ lá móng ra, tíu tít xem của đứa nào đỏ hơn, đẹp hơn… Thường mẹ tôi hay mua mận, xoài… có thời gian thì làm thêm rượu nếp. Mận có quả chua, có quả chát, xoài cũng có quả ngọt, quả chua.Tôi nhăn cả mặt mà vẫn cố ăn trong khi dạ dày còn rỗng nhưng không thấy đau bụng bao giờ.

Tôi vừa ăn vừa ngắm nghía thật kĩ mười đầu ngón tay, ngón chân mình. Chà, nó đỏ chót và bóng lên, đẹp không thể tả. Phần da xung quanh móng cũng đỏ thẫm lên nữa, như bã trầu. Cái này thì không đẹp chút nào nhưng không sao, chỉ rửa tay bằng xà phòng vài ngày nó sẽ hết. Sẽ chỉ còn lại những cái móng sạch sẽ và đỏ chót không bao giờ phai màu. Khi móng dài đến đâu thì màu đỏ sẽ đẩy lên trên đến đấy. Móng tay, chân tôi lúc đó lại có hai màu. Bao giờ phần màu đỏ bị màu trắng lấn hết, bàn tay, bàn chân tôi lại trở về như cũ…

Quãng nửa buổi, độ tám chín giờ, tôi xăng xái giúp mẹ những việc lặt vặt để chuẩn bị mâm cỗ cúng gia tiên buổi trưa và thỉnh thoảng lại tranh thủ chạy vù ra ngõ để xem những cái móng đỏ của lũ bạn…

Giờ đây, mỗi năm đến ngày Tết Đoan Ngọ tôi vẫn nhớ như in những kỉ niệm của cả thời thơ ấu. Làng tôi bây giờ đi mỏi chân chắc cũng không thể tìm đâu ra một cây lá móng. Trẻ con không nhuộm móng nữa, cũng chẳng còn thời gian để đi tìm, đi vứt hòn sành, hòn sỏi mà mong ước ngây thơ như chúng tôi ngày xưa. Tết Đoan Ngọ với chúng chẳng có gì đặc biệt… Tôi cứ vẩn vơ nghĩ như vậy để rồi lòng lại chợt buồn, chợt tiếc…

Bùi Yến