Vè trái cây

Nghe vẻ nghe ve,

Nghe vè trái cây.

Dây ở trên mây,

Là trái đậu rồng.

Có vợ có chồng,

Là trái đu đủ.

Chặt ra nhiều mủ,

Là trái mít ướt.

Đầu tựa gà xước,

Vốn thiệt trái thơm.

Cái đầu chơm bơm,

Là trái bắp nấu.

Rủ nhau làm xấu,

Trái cà dái dê.

Ngứa mà gãi mê,

Là trái mắt mèo.

Khoanh tay lo nghèo,

Là trái bần ổi.

Sông sâu chẳng lội,

Là trái mãng cầu.

Chẳng thấy nàng đâu,

Ấy là trái cách.

Trong ruột ộc ạch,

Là trái dừa xiêm.

Chín thì thâm kim,

Chuối già chuối xứ.

Tùng tam tụ tứ,

Một lũ dưa gang.

Vốn ở miền Nam,

Là trái bí rợ.

Mẹ sai đi chợ,

Vốn thiệt trái dâu.

Ở những ao sâu,

Là trái bông súng.

Chẳng nên lễ cúng,

Đó là trái sung.

Nhỏ mà cay hung,

Là trái ớt hiểm.

Đánh túc cầu liễm,

Vốn thiệt trái me.

Nắng mà chẳng che,

Là trái rau mát.

Rủ nhau chà xát,

Vốn thiệt trái chanh.

Nhỏ mà làm anh,

Trái đào (điều) lộn hột.

Ăn mà chẳng lột,

Vốn thiệt trái tiêu.

Thổi nghe ú liêu,

Là trái cóc kèn.

Rủ nhau đi rèn,

Là trái đậu rựa.

Đua nhau chọn lựa,

Cam ngọt, cam sành.

Những chị lịch sự,

Bằng táo với hồng.

Những gái chưa chồng,

Muốn ăn mua lấy.

Nguồn: Đặng Anh Tú, Đồng dao Việt Nam, NXB Văn hoá thông tin, 2009

Vè cá (Cá biển, cá đồng, cá sông, cá ruộng)

Cá biển, cá đồng,

Cá sông, cá ruộng.

Dân yêu dân chuộng,

Lá cá tràu ổ.

Ăn nói hàm hồ,

Là con cá sứ.

Đưa đẩy chốn xa,

Là con cá đảy.

Hay gặp mặt nhau,

Là con cá ngộ.

Trong nhà nghèo khổ,

Là con cá cầy.

Chẳng dám múc đầy,

Là con cá thiểu.

Mỗi người mỗi thiếu,

Là con cá phèn.

Ăn nói vô duyên,

Là con cá lạc.

Trong nhà rầy rạc,

Là con cá kình.

Trai gái rập rình,

Là cá trích ve.

Dỗ mãi không nghe,

Là con cá ngạnh.

Đi đàng phải tránh,

Là con cá mương.

Mập béo không xương,

Là con cá nục.

Được nhiều diễm phúc,

Là con cá hanh.

Phản cha hại anh,

Là con cá giếc.

Suốt ngày ăn miết,

Là con cá cơm.

Chẳng kịp dọn đơm,

Là con cá hấp.

Rủ nhau lên dốc,

Là con cá leo.

Hay thở phì phèo,

Là con cá đuối.

Vừa đi vừa cúi,

Là con cá còm.

Hay nói tầm xàm,

Là con cá gáy.

Vừa trốn vừa chạy,

Là con cá chuồn.

Cứ viết lách luôn,

Là con cá chép.

Nguồn: Đặng Anh Tú, Đồng dao Việt Nam, NXB Văn hoá thông tin, 2009

Đố anh

Con ve ve có cái gì mà nó kêu?

Con ve ve nó có cái vè nên nó mới kêu

Sao con cua đinh nó có cái vè mà nó không kêu?

Cua đinh ở dưới nước mà kêu cái gì

Sao con ếch dưới mà nó kêu?

Con ếch nhờ có cái họng da nên nó mới kêu

Sao đôi giày da lại hỏng kêu?

Đôi giày da bị đóng cúc mà nó kêu?

Tại cái mặt nó tròn nên nó mới kêu

Sao cái giần, cái sàng mặt nó cũng tròn mà sao nó hỏng kêu?

Cái giần, cái sàng nó có lỗ mà nó kêu cái nỗi gì

Vậy sao cây kèn có lỗ mà nó kêu?

Cây kèn nhờ ống tòa loa nên nó mới kêu

Sao ống nhổ có ống tòa loa mà nó đâu có kêu?

Trời ơi! Ống nhổ bị bít mà kêu cái nỗi gì

Vè về thầy cô

Nghe vẻ nghe ve

Cái vè học dốt

Thầy cô dạy tốt

Học còn ham chơi

Nói chẳng nghe lời

Lại còn phản kháng

Thầy cô phát ngán

Vì phải nói nhiều

Dù nói đủ điều

Nhưng mà vẫn vậy

Chứng nào tật nấy

Nào có sửa đâu

Em mong cô thầy

Kiên trì nhẫn nại

Bảo ban em lại

Tiến vào tương lai

Mai sao thành tài

Công ơn nhớ mãi.

Vè cầm thú

Nghe vẻ nghe ve,

Nghe vè cầm thú:

Hay quyến hay dụ,

Là con chim quyên.

Nết ở chẳng hiền,

Là con chim còng cọc.

Làm ăn mệt nhọc,

Là con chim le le.

Nghe vẻ nghe ve,

Là con chim chèo bẻo.

Chân đi khấp khẻo,

Là con chim cò ma.

Tối chẳng dám ra,

Là con chim mỏ nhác.

Chim ăn từng vạc,

Là con chim chàng bè.

Chim ăn xó hè,

Là con chim lảnh lót.

Cầm xào mà vọt,

Là con chim công.

Đỏ mỏ xanh lông,

Là con chim trĩ.

Đánh nhau binh vị,

Là con chim bò sau.

Có sách cầm màu,

Là con chim thầy bói.

Không ai cưới hỏi,

Là con chim bông lông.

Ở goá không chồng,

Là te te hoành hoạch.

Dạ bền tơ sắt,

Là con chim chìa vôi.

Có đẻ không nuôi,

Là con chim vịt.

Ngồi buồn kể các món chim.

Nó ăn nó lớn nó tìm nhau đi.

Dòng dọc nó khéo lại khôn.

Con cú lót ở đầu cồn con cù.

Chim khách nó đã đem tin:

Nó kêu thì có chị em tới nhà.

Quà quạ cũng như người ta:

Rủ nhau đi tắm đàng xa mới về.

Vè nói ngược (Bao giờ cho đến tháng ba)

Bao giờ cho đến tháng ba,

Ếch cắn cổ rắn tha ra ngoài đồng.

Hùm nằm cho lợn liếm lông,

Một chục quả hồng nuốt lão tám mươi.

Nắm xôi nuốt trẻ lên mười,

Con gà, be rượu nuốt người lao đao.

Lươn nằm cho trúm bò vào,

Một đàn cào cào đuổi bắt cá rô.

Lúa mạ nhảy lên ăn bò,

Cỏ năn, cỏ lác rình mò bắt trâu.

Gà con đuổi bắt diều hâu,

Chim ri đuổi đánh vỡ đầu bồ nông.

Nguồn: Việt Nam thi văn hợp tuyển, Dương Quảng Hàm, Bộ Quốc gia Giáo dục xuất bản, Hà Nội, 1951

Vè nói ngược

Ve vẻ vè ve,

Cái vè nói ngược.

Non cao đầy nước,

Đáy biển đầy cây.

Dưới đất lắm mây,

Trên trời lắm cỏ.

Người thì có mỏ,

Chim thì có mồm.

Thẳng như lưng tôm,

Cong như cán cuốc.

Thơm nhất là ruốc,

Hôi nhất là hương.

Đặc như ống bương,

Rỗng như ruột gỗ.

Chó thì hay mổ,

Gà hay liếm la.

Xù xì quả cà,

Trơn như quả mít.

Meo meo là vịt,

Quạc quạc là mèo.

Trâu thì hay trèo,

Sóc thì lội nước.

Rắn thì hay bước,

Voi thì hay bò.

Ngắn như cổ cò,

Dài như cổ vịt.

Đỏ như quả quýt,

Vàng như quả hồng.

Cao tồng ngồng như chim tu hú,

Lùn lụ khụ như chim bồ nông.

Con chim se sẻ

Con chim se sẻ

Nó ăn gạo tẻ
Nó hót líu lo
Nó ăn hạt ngô
Nó kêu lép nhép
Nó ăn gạo nếp
Nó vãi ra sân
Ơ láng giềng gần
Xua con chim sẻ.

Con công hay múa

Con công hay múa,

Nó múa làm sao?

Nó rụt cổ vào,

Nó xòe cánh ra.

Nó đậu cành đa,

Nó kêu ríu rút.

Nó đậu cành mít,

Nó kêu vịt chè.

Nó đậu cành tre,

Nó kêu bè muống.

Nó đáp xuống ruộng,

Nó kêu tầm vông,

Con công hay múa…

Con chim chích chòe

Con chim chích chòe

Mày ngồi đầu hè

Mày nhá gạo rang

Bảo mày vào làng

Mày kêu gai góc

Bảo mày gánh thóc

Mày kêu đau vai

Bảo mày ăn khoai

Mày kêu khoai ngứa

Bảo mày ăn dứa

Mày kêu dứa say

Bảo mày ăn chay

Mày kêu đến trưa

Bảo mày đi bừa

Mày đánh què trâu

Bảo mày đi câu

Mày đánh bẹp giỏ

Bảo mày cắt cỏ

Mày đánh gãy liềm

Bảo mày gặt chiêm

Mày đánh gãy hái

Bảo mày đi đái

Mày kêu ông Ộp!

Con chim hay hát

Nó hát cành đa

Nó ra cành trúc

Nó rúc cành tre

Nó hát le te

Nó hát la ta

Nó bay vô nhà

Nó ra ruộng lúa

Nó múa nó chơi

Chim ơi, chim ơi!

Xắn quần mà lội, lội núi cheo leo

Vè vẻ vè ve,

Cắm vè cắm lối

Xắn quần mà lội,

Lội núi cheo leo.

Chống gậy mà trèo,

Trèo sông trèo bể.

Tôi ngồi tôi kể,

Cái vè của tôi.

Cứng như xôi,

Mềm như đá.

Thơn như cú,

Tanh như hương.

Tối như gương,

Sáng như mực.

Mùa đông nóng nực,

Mùa hè rét run.