Với chiều dài gần 30 km, ngang nơi rộng nhất 7 km, hẹp nhất 200 m, diện tích khoảng 2.650 ha, hồ Cấm Sơn nằm ở huyện Lục Ngạn tỉnh Bắc Giang. Hồ có dung tích khoảng 248 triệu m³ nước, đến mùa mưa, lũ nhiều, nước dâng cao, mặt hồ lúc này có thể rộng đến 3.000 ha. Các vùng xung quanh hồ Cấm Sơn có khí hậu ôn hòa, dịu mát, đồng thời hồ còn cung cấp nguồn nước tưới chính cho sản xuất nông nghiệp của hai tỉnh Hải Dương và Bắc Giang. Xung quanh hồ là những dãy núi cao bao bọc, hay nói một cách khác bờ của hồ chính là những ngọn núi điệp trùng và cây cao bóng cả.

Đến với hồ Cấm Sơn bạn có thể bơi thuyền, leo núi, câu cá, đi bộ vào các làng xóm của đồng bào dân tộc, hay đi chơi rừng... Có 2 đường chính để đến với khu du lịch hồ Cấm Sơn, thứ nhất từ thành phố Bắc Giang, ngược quốc lộ 31 về phía Đông Bắc đến thị trấn Chũ, rẽ trái vào đường tỉnh 290, tiếp tục ngược quốc lộ 279 qua đèo Váng rẽ trái vào đường đất đến xã Sơn Hải là đến với hồ Cấm Sơn; ngoài ra du khách có thể đi theo quốc lộ 1A, từ thành phố Bắc Giang theo hướng Lạng Sơn, đến đoạn giao với quốc lộ 279, rẽ phải và còn khoảng 4 km nữa là bạn sẽ có mặt ở hồ Cấm Sơn.

Là một con suối nằm trong thung lũng Huyền Đinh - Yên Tử, suối Mỡ không chỉ là nơi du lịch sinh thái mà còn là nơi du lịch tâm linh. Suối có nhiều thác nước lớn, nhiều bồn tắm thiên nhiên hấp dẫn. Dòng suối lớn dần, chảy len lỏi theo khe núi. Do sự kiến tạo của địa chất tự nhiên, những phiến đá lớn xếp chồng lên nhau theo nhiều dạng, nhiều cấp độ đã làm cho lòng suối thay đổi độ dốc đột xuất tạo ra nhiều thác nước lớn, nhỏ khác nhau.

Đến đây bạn có thể tự tham quan, cắm trại, tắm suối, leo núi... Vào ngày mùng 1/4 (âm lịch) hằng năm, nơi đây luôn tổ chức lễ hội nhằm cầu mong mùa màng được tốt tươi. Nếu bạn đến suối Mỡ vào dịp này bạn có thể tham gia rất nhiều trò chơi lễ hội như bơi thuyền, thi bắn cung, vật, cờ bỏi, đu, chọi gà, võ dân tộc... đồng thời được thưởng thức các món ăn dân dã, các loại hoa quả đặc sản của Lục Ngạn như mít, vải, dưa hấu… Suối Mỡ nằm cách thành phố Bắc Giang khoảng 30 km về phía đông, cách Hà Nội 80 km theo quốc lộ 31 và đường tỉnh lộ 293. Suối thuộc địa phận xã Nghĩa Phương huyện Lục Nam tỉnh Bắc Giang.

Rừng nguyên sinh Khe Rỗ thuộc xã An Lạc, huyện Sơn Động là khu rừng nguyên sinh tiêu biểu cho vùng Đông Bắc Việt Nam. Rừng có diện tích hơn 5000 ha có 2 con suối lớn là suối nước Vàng và suối Khe Đin với những đoạn thác cao đến 3, 4 tầng mỗi tầng khoảng 30 - 40 m. Hệ động vật ở rừng Khe Rỗ có 226 loài động vật, gồm 51 loài thú, 102 loài chim, 40 loài bò sát, 33 loài ếch nhái. Trong đó có các loài quý hiếm ghi tên trong sách đỏ như gấu ngựa, sơn dương, gấu chó, báo, rùa vàng, tê tê...

Ngoài ra, rừng nguyên sinh Khe Rỗ có cảnh quan thiên nhiên đẹp với với điểm hồ Vũng Tròn, thác Đồng Dương, suối Nước Vàng, Rừng Lim cổ thụ… Cư dân trong vùng chủ yếu là các dân tộc ít người như: Tày, Nùng, Cao Lan, Sán Chí nên các phong tục tập quán truyền thống vẫn giữ được những nét riêng biệt. Nhịp sống hiện đại chưa có sự tác động nhiều đến cuộc sống của đồng bào dân tộc. Nên nếu bạn muốn tìm hiểu về nét văn hóa thì đây chính là điểm đến không thể bỏ qua.

Làng nghề Thổ Hà là một ngôi làng cổ của Việt Nam. Đây là một làng nghề nổi tiếng về làm gốm, làm bánh đa nem và mỳ gạo. Ở đây có rất nhiều những bức tường ngõ cổ, bức tường nhà xây toàn bằng những mảnh gốm vỡ hay tiểu sành phế phẩm mà không dùng chút vôi vữa nào, chỉ dùng bùn của sông Cầu để kết dính.

Làng có ngôi đình Thổ Hà được xây dựng năm 1685 thời vua Lê Chính Hòa năm thứ 7. Đình rộng 3000 m² được dựng theo kiểu chữ công với nhiều chi tiết chạm trổ tinh vi, nhiều cảnh trí sinh động. Đặc biệt có khá nhiều hình thiếu nữ mặc váy dài, yếm, tóc búi hoặc chít khăn với nét mặt rạng rỡ. Nghệ thuật điêu khắc độc đáo từng được chính quyền Pháp xếp hạng trong Viện bảo tàng Bác Cổ Đông Dương.

Khu du lịch Khuôn Thần gồm hồ Khuôn Thần và rừng Khuôn Thần, thuộc xã Kiên Lao, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Hồ Khuôn Thần rộng 240 ha, lòng hồ có 5 đảo nhỏ được trồng thông xanh có tuổi từ 15 - 20 năm. Rừng Khuôn Thần rộng khoảng 700 ha, trong đó rừng tự nhiên là 300 ha, rừng thông 400 ha.

Du khách đến đây có thể cắm trại, dạo chơi trên hồ bằng thuyền đạp chân hoặc thuyền máy, thưởng thức những sản phẩm địa phương như mật ong, rượu tắc kè, hạt dẻ… và tham dự các buổi sinh hoạt văn hóa với dân địa phương. Các bạn còn thể chơi gôn, làm các căm ping, cắm trại trên núi, hội hè, giao lưu văn hóa và nhà nghỉ cuối tuần, nhà dưỡng sức chữa bệnh tốt và có thể làm đường cáp treo để ra đảo thay cho thuyền.

Thành cổ Xương Giang nằm ở xã Xương Giang, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang. Thành hình chữ nhật, chiều dài theo hướng Đông - Tây đo được 600 m, chiều rộng theo hướng Bắc - Nam 450 m, diện tích 27 ha, tường đắp đất cao dầy, bốn góc có pháo đài, hào rộng bao quanh, mở 4 cửa, cửa chính trông về phía Tây. Ở khu trung tâm, dân gian gọi là khu đồi quân Ngô. Khu này nằm giữa thành, cách đường thành một khoảng cách chừng 300 m - 400 m, nay đã là ruộng trồng lúa và hoa màu. Bên cạnh đồi ngô còn có địa danh "Giếng Phủ" - Phủ Lạng Giang xưa - giếng này nay là một cái ao lớn. Nếu có cơ hội các bạn hãy đến tham quan ngôi thành cổ này nhé.

Để kỷ niệm lịch sử chiến thắng của nghĩa quân Lam Sơn tại thành Xương Giang, hàng năm tỉnh Bắc Giang tổ chức lễ hội vào ngày 6 - 7 tháng Giêng. Trong lễ hội có nhiều nghi lễ và trò vui đặc sắc. Trước ngày khai hội, tối mồng 5 tháng Giêng, thanh niên tổ chức đốt lửa trại. Tại các đình, chùa, đền, miếu và nhà văn hoá đèn đuốc suốt đêm để tới canh năm hôm sau tề chỉnh săp hàng ngũ, chiêng trống kéo về nơi khai hội. Sáng sớm ngày mồng 6 tháng giêng âm lịch, các đoàn người từ các phường xã, giương cờ, gióng trống, xe kiệu với quần áo rực rỡ, tề chỉnh từ các ngả đường lần lượt tiến về trung tâm khai hội…

Nằm ở thôn Đồng Cao, xã Thạch Sơn huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang là cao nguyên có độ cao gần 1.000 m so với mặt nước biển với những đồi cỏ xanh mướt mát, trải dài như những thảo nguyên rộng lớn ở châu Âu. Cao nguyên Đồng Cao còn có những bãi đá cổ nằm rải rác trên những đồi cỏ. Gió của núi, hương của rừng thổi nhè nhẹ cùng với những đám mây lãng đãng vờn quấn xung quanh làm cho bao lo toan, mệt nhọc của cuộc sống bỗng chốc tan biến khiến những người đến đây cảm giác rất thoải mái. Đồng Cao đang là điểm đến hấp dẫn của nhiều bạn trẻ ưa khám phá, đặc biệt là những ai có sở thích đi phượt vùng cao.

Cao nguyên Đồng Cao nằm trong vùng núi Đông Bắc với khí hậu quanh năm mát mẻ và dễ chịu. Nhìn chung thì các bạn có thể đi phượt Đồng Cao vào bất cứ thời điểm nào trong năm mà bạn thích. Tuy nhiên theo kinh nghiệm du lịch Đồng Cao thì thời điểm lý tưởng nhất để đến đây là vào khoảng thời gian từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm. Vào khoảng thời gian này thời tiết và khí hậu tại Bắc Giang luôn khô ráo, mát mẻ có khi se se lạnh nên sẽ rất thích hợp cho những hoạt động cắm trại, đốt lửa tại Đồng Cao.

Lăng Dinh Hương thuộc làng Dinh Hương, xã Đức Thắng, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang là một quần thể kiến trúc điêu khắc đá hoành tráng, độc đáo thời Hậu Lê, được công nhận di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia từ 1965... Quần thể lăng đá Dinh Hương chia làm ba phần chính: Phần mộ táng ở giữa, phần thờ tự ở bên trái, phần bia ở bên phải. Tượng người và vật tại lăng làm bằng đá xanh được chạm khắc rất sống động, tượng có kích thước lớn, hình khối mập, chắc và được tỉa công phu. Đây là điểm đến ưa thích của người dân, du khách và các nhà nghiên cứu.

Lăng nằm trên một quả đồi hình tròn rộng khoảng một ha có tường gạch bao quanh (ngày xưa là tường đá ong bao quanh). Vào cổng là hai tượng quan hầu cầm dùi đồng. Quần thể lăng đá Dinh Hương chia làm ba phần chính: Phần mộ táng ở giữa, phần thờ tự ở bên trái, phần bia ở bên phải. Tượng người và vật tại lăng làm bằng đá xanh được chạm khắc rất sống động, tượng có kích thước lớn, hình khối mập, chắc và được tỉa công phu.

Khu thờ tự gồm hai voi nằm chầu, bàn thờ có hai con nghê to há mồm ngồi chầu, tiếp theo là ngai thờ làm từ hai khối đá lớn cùng hai quan hầu nữ và hai con nghê nhỏ trạm khắc tinh tế, sinh động. Quan hầu nữ bên trái bưng chiếc tráp khối hộp chữ nhật ngang bụng, bàn tay trái đỡ dưới hộp tráp, tay phải giữ ngang đầu hộp, để hở nửa bàn tay với những ngón thon dài. Quan hầu nữ bên phải ngai thờ tay cầm quạt, đầu đội mũ ni có chóp nhọn như một chiếc nón nhỏ, nửa phía sau mũ có bốn lớp vải trùm kín chân tóc, phủ xuống kín tai và gáy.

Khu du lịch sinh thái Đồng Thông thuộc tuyến du lịch Tây Yên Tử - một tuyến du lịch trọng điểm đang được tỉnh Bắc Giang tập trung quy hoạch và xây dựng. Khu du lịch Đồng Thông cũng là nơi bảo tồn nhiều loài động vật quý hiếm, ngoài ra, đây còn là điểm dừng chân cho bạn trước khi chinh phục đỉnh Phù Vân Yên Tử từ phía Tây.

Đến với Đồng Thông, bạn có thể ghé thăm chợ Nòn để thưởng thức hương vị mật ong rừng Yên Tử, đặc sản rượu men lá đặc trưng nơi đây; hoặc tìm hiểu phong tục tập quán, văn hóa, lễ nghi dân gian của bà con dân tộc như: Lễ cầu mưa, lễ cúng cơm mới, lễ cấp sắc của người dao ở bản Mậu và Đồng Thông. Cũng tại Đồng Thông, bạn có thể dã ngoại xuyên rừng lên đến Chùa Đồng và các chùa khác trong quần thể chùa trên dãy núi Yên Tử.

Cách thành phố Bắc Giang hơn 15 km, trên núi Dành có nhiều thông, keo vi vu. Đây là địa danh từng được nhắc tới trong sách “Đại Nam nhất thống chí”, trong đó có đoạn: “Núi Chung Sơn ở xã Bảo Lộc, thuộc địa giới Yên Thế sản xuất ra sâm Nam và cỏ Thi”. Quần thể khu du lịch này gồm nhiều công trình như: Đền Trình, đền Hạ, đền Thượng, chùa Không Bụt, đình Vường và hơn 30 ha rừng thông, keo, bạch đàn có độ tuổi trên chục năm, tạo thành một không gian văn hóa tâm linh, sinh thái thu hút đông đảo người dân đến hành hương, thưởng ngoạn.

Núi Dành không quá cao, chỉ chừng 100 m. Giữa dải đồi lô xô bát úp, ngọn núi Dành đột khởi hình dáng tựa quả chuông. Thế núi uốn lượn, uyển chuyển, lại thêm sông Thương và dòng Nhâm Ngao uốn lượn tạo nên phong cảnh sơn thuỷ hữu tình. Quanh núi có 19 di tích đình, đền, chùa, nghè, miếu... Trên núi hiện diện ngôi đền hàng trăm tuổi. Nếu có dịp ghé thăm đất Bắc Giang, bạn hãy khám phá núi Dành nhé.

Bản Đá Húc nằm cách trung tâm xã Bình Sơn khoảng 8 cây số. Từ con đường liên xã chạy qua bản nhìn lên giữa những gò đồi nhấp nhô cây cỏ dại lại nổi bật lên một màu xanh của đại ngàn. Đó là khu rừng nguyên sinh, hay còn gọi là rừng lim xanh bản Đá Húc. Cạnh bìa rừng, một ngồi đình cổ kính, trầm mặc nhìn ra khu định cư của đồng bào Cao Lan. Phải đi tắt qua cánh đồng mới lên được sân đình. Giữa trưa hè nắng lửa, bên góc sân đình ngồi dưới gốc lim già cổ thụ, cái cảm giác mát dịu ở đâu ùa tới, ai cũng thấy khoan khoái dễ chịu.

Chẳng biết từ bao giờ ngôi đình Đá Húc bên rừng lim xanh đã trở lên rất linh thiêng và là niềm tự hào tôn kính của đồng bào Cao Lan ở nơi đây. Chẳng thế mà không ai dám tự ý chặt phá bất cứ một cành cây nào ở rừng lim. Hàng năm vào ngày lễ hội 15-3 hoặc những ngày sự lệ của đồng bào Cao Lan, mọi người lên quét dọn đình, sau đó cho phát những cây cỏ dại để chăm sóc cho rừng lim mãi mãi xanh tươi. Mỗi khi có việc đại sự của gia đình, dòng họ đồng bào thường mang lễ vật đến làm lễ ở đình để cầu thần Rừng cho may mắn, bình an.

Có một địa chỉ du lịch sinh thái lý thú khá quen thuộc với người dân bản địa nhưng lại mới mẻ và ít người nơi khác biết đến tại xã Tuấn Đạo (Sơn Động), đó là thác nước Hang Chiêng - Khe Nương Dâu. Những ngày hè dát bỏng, đây thực sự là điểm đến cuốn hút giải nhiệt của người dân.

Nằm giữa khe núi hun hút, xung quanh bao phủ bởi những thảm thực vật của rừng phòng hộ thuộc thôn Lâm Tuấn, sở dĩ có tên gọi Hang Chiêng bởi trong thời kỳ chống Pháp du kích địa phương đã giấu nhiều chiếc chiêng làm hiệu lệnh mỗi khi hoạt động tại đây, xung quanh là những bãi dâu tươi tốt.

Chùa Bổ Đà có tên chính xác là chùa Quán Âm núi Bổ Đà hay Bổ Đà Sơn Quán Âm Tự, gọi tắt là chùa Bổ, còn có các tên gọi khác là chùa Quán Âm, Tứ Ân Tự, là một trong những ngôi chùa độc đáo nhất miền đất Kinh Bắc, là Trung tâm Phật giáo lớn của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử. Chùa toạ lạc trên ngọn núi Phượng Hoàng (Bổ Đà sơn), phía Bắc dòng sông Cầu, thuộc địa phận xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang (xã Tiên Lát, huyện Việt Yên, phủ Lạng Giang, tỉnh Bắc Ninh xưa). Chùa Bổ Đà là một trong những nơi còn giữ nguyên bản nét kiến trúc truyền thống Việt cổ.

Chùa có kiến trúc độc đáo và khác biệt so với các ngôi chùa truyền thống ở miền Bắc Việt Nam, vườn tháp đẹp và lớn nhất Việt Nam, nhiều cổ vật có giá trị và kho tàng di sản Hán - Nôm phong phú. Đây cũng là nơi sơn thủy giao hòa, nhìn sông tựa núi, cảnh sắc, không gian nhuốm màu huyền thoại, xung quanh là đồi núi xóm làng bao bọc. Chùa thờ Tam giáo, trong đó có Quán Thế Âm Bồ Tát, Trúc Lâm Tam tổ (gồm Trần Nhân Tông, Pháp Loa và Huyền Quang), Khổng Tử… Quần thể chùa Bổ Đà là một tập hợp di tích gồm: chùa cổ có tên là Bổ Đà Sơn (gọi tắt là chùa Bổ Đà, chùa Bổ; còn gọi là chùa Quán Âm), chùa chính Tứ Ân Tự, Am Tam Đức (xây dựng sau, vào thời Hậu Lê). Ngoài ra trên núi Bổ Đà còn có đền thờ Đức Thánh Hóa (tức Thạch Tướng Đại Vương - có công giúp vua Hùng thứ 16 chống giặc ngoại xâm).

Chùa Vĩnh Nghiêm ở làng Đức La xã Trí Yên huyện Yên Dũng tỉnh Bắc Giang, Việt Nam, còn được gọi là chùa Đức La, là một trung tâm Phật giáo, nơi đào tạo tăng đồ cho cả nước, nơi phát tích Tam Tổ phái Thiền Trúc Lâm của Phật giáo Việt Nam, một viên ngọc sáng trong các chùa cổ Việt Nam.

Trước kia, chùa Vĩnh Nghiêm thuộc xã Đức La, tổng Trí Yên, phủ Lạng Giang, nay là thôn Đức La, xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang nên còn gọi là chùa Đức La và lễ hội ở đây được gọi là lễ hội La. Chùa Vĩnh Nghiêm tọa lạc nơi hợp lưu của sông Lục Nam và sông Thương (gọi là ngã ba Phượng Nhãn). Chùa nhìn ra ngã ba sông, phía Lục Đầu Giang - Kiếp Bạc, vùng Cẩm Lý cửa ngõ ra vào núi Yên Tử. Bao quanh chùa là núi non trong đó có núi Cô Tiên. Bên kia sông là vương phủ của Trần Hưng Đạo, đền Kiếp Bạc.

Văn bia chùa thời Trần viết: “Đức Tổ Điều Ngự Pháp Loa khi mở tùng lâm này, còn mở cái chợ Đức La. Các vị vương thân quốc thích và thập phương đàn Việt, phát tâm tậu ruộng đất ở tại bản xã và các hạt khác các nơi, để cúng hương dâng tam bảo muôn đời. Chùa này và chùa Sùng Nghiêm cả thảy 72 chốn tùng lâm, công đức sáng tạo, hợp khắc vào bia ở chùa Hoa Nghiêm núi Yên tử”. Một tấm bia chùa dựng khác viết: “Ðức tổ Điều Ngự (tức Trần Nhân Tông) khi mở Tùng lâm này (tức chùa Vĩnh Nghiêm), mở cả chợ chùa. Các vị vương thân quốc thích và khách thập phương đã phát tâm tậu nhiều ruộng cúng cho chùa, gồm cả ruộng trong xã và ruộng ở các hạt khác nữa”.

Thiền viện Trúc lâm Phượng Hoàng được xây dựng từ chân lên lưng chừng của ngọn núi Non Vua. Đây là đỉnh cao nhất trong dãy Nham Biền. Đỉnh ngọn Non Vua có Giếng trời, còn được gọi là Thiên huyệt, quanh năm có nước sạch trong mát.

Thiết kế của Thiền viện Trúc lâm Phượng Hoàng được bố trí trên một trục theo hướng Tây - Nam với 15 công trình xây dựng, là cổng Tam quan, đến chánh điện kết hợp với nhà Tổ, hai bên chánh điện là nhà khách, thư viện, nhà trưng bày, tăng đường và phía trước có gác chuông, gác trống, rồi thiền đường, thất Hoà thượng... nhiều công trình khác để phục vụ cho nhân dân và Phật tử cả nước về du lịch văn hoá tâm linh, hành hương hay dã ngoại. Trong thời gian ngắn nữa Thiền Viện Trúc lâm Phượng Hoàng hứa hẹn là điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn ở Bắc Giang