Những miếng dán đồ chơi được sản xuất và sử dụng dưới nhiều hình thức, như dán tủ quần áo, máy tính, hộp bút, cặp sách của trẻ em... Hầu hết những miếng dán được bày bán tràn lan trên thị trường, nhất là quanh các trường học. Với mẫu mã, màu sắc, và sự đa dạng, chúng thu hút mọi lứa tuổi.

Không riêng trẻ em, nhiều bậc phụ huynh bị hấp dẫn bởi vẻ ngoài thu hút của những món đồ này cũng mua làm quà hoặc mua về cho trẻ trang trí, sử dụng hằng ngày. Theo RAPEX, các sản phẩm miếng dán đồ chơi nhựa này đều có chứa DEHP (di-ethylhexyl phthalate) ở mức cao từ 15-32%. Đây là chất độc hại bị cấm sử dụng trong tất cả các sản phẩm đồ chơi và chăm sóc trẻ em. Chất DEHP được RAPEX xác nhận có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ, ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản của trẻ. Việc thường xuyên sử dụng và tiếp xúc với những miếng dán có chứa chất độc hại này, sức khỏe của trẻ em, cũng như gia đình và người thân sẽ luôn bị tử thần đe dọa.

Miếng dán hoạt hình sticker qua kiểm nghiệm có chứa hàm lượng phthalates với nồng độ vượt mức cho phép gấp nhiều lần so với ngưỡng an toàn được quy định trong bộ tiêu chuẩn REACH regulation (EC). Cụ thể, trong kết quả thử nghiệm cho thấy, hàm lượng phthalates DINP là 37.390mg/kg trong khi giới hạn cho phép là 300mg/kg, còn DEHP có hàm lượng 14.100mg/kg trong khi giới hạn cho phép là 100mg/kg. Những chất này có thể xâm nhập cơ thể bằng các tiếp xúc qua da, đường miệng và cả đường hô hấp và có khả năng là tác nhân khiến bé gái dậy thì sớm và nguyên nhân gây vô sinh ở bé trai sau này.

Ngoài những tác động trên, nó còn gây ung thư, ảnh hưởng tới chức năng các cơ quan khác như gan và thận, do đó phụ huynh khi chọn mua những sản phẩm đồ chơi cho trẻ cần kiểm tra nguồn gốc xuất xứ và thành phần chất liệu được cơ quan chức năng kiểm duyệt, đóng dấu hợp quy, nhãn mác đối với các sản phẩm để tránh nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe của trẻ.

Không khó để tìm thấy những món đồ chơi Trung Quốc nhiều màu sắc. Những bộ đồ chơi tập nấu ăn hàng Trung Quốc với nhiều mức giá, kiểu dáng cũng được bày bán khá nhiều. Những bộ đồ chơi nấu ăn dành cho bé gái có giá dao động từ 45.000 - 100.000 đồng/bộ tùy loại. Loại có giá rẻ từ 30.000 - 45.000 đồng là hàng Trung Quốc nhập lậu. Loại có giá 90.000 - 120.000 đồng là loại có phụ đề tiếng Việt.

Các món đồ chơi trong bộ đồ này có chất độc có thể xâm nhập vào cơ thể bằng con đường hô hấp, tiếp xúc với da, hoặc đường miệng. Nhất là với những món đồ chơi Trung Quốc kém chất lượng, nhiều màu sắc. Phẩm màu để tạo màu sắc cho những món đồ này chính là mối nguy hại tiềm ẩn. Trẻ em khi chơi đồ chơi, trong đó có bộ đồ nấu ăn, các loại hoa quả nhựa... các bé không chỉ sờ, nắm mà còn liếm, ngậm nên chắc chắn sẽ hấp thu độc chất qua miệng nếu đồ chơi đó chứa độc chất.

PGS.TS Trần Hồng Côn (Khoa Hóa, ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho hay, phthalate là nhóm các hóa chất thông dụng được thêm vào trong quá trình sản xuất nhựa để làm dẻo nhựa. Thường trong nhựa quy định 0,1- 0,2% nhưng khi sản xuất vì muốn nhựa dẻo hơn họ có thể trộn phthalate với hàm lượng cao hơn. Ở nước ta chưa có số liệu về các giá trị gây độc hay lượng tối đa cho phép sử dụng phthalate trong nhựa.

Tuy nhiên có một số nước như: Canada, Mỹ, EU có tiêu chuẩn cụ thể, quy định đặc biệt đối với đồ chơi trẻ em mà trẻ có thể ngậm, mút cho vào miệng với ngưỡng an toàn của phthalate trong sản phẩm đồ chơi trẻ em là không quá 1.000mg/kg, còn cao hơn nữa thì có thể ảnh hưởng, nguy hại đến sức khỏe.

Sự nguy hại từ các loại màu vẽ nước mà phần nhiều là hàng trôi nổi từ Trung Quốc đang ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của trẻ, cũng như với những người tiếp xúc. Màu vẽ nước được các em học sinh và phụ huynh khá ưa chuộng, là một loại đồ dùng học tập cũng như dụng cụ giải trí khá phổ biến ở Việt Nam.

Nhiều chuyên gia cho biết, một số phụ gia thường dùng trong màu nước như propylene glycol và các glycol ethers có khả năng gây dị ứng hoặc hen suyễn. Các bột màu sử dụng trong màu nước có nguồn gốc hữu cơ hoặc vô cơ. Thành phần bột màu vô cơ có nguồn gốc là các oxide hoặc muối kim loại, được sử dụng chủ yếu cho sơn nói chung và màu nước nói riêng. Đây là thành phần gây nhiều nguy cơ cho sức khỏe, vì có thể chứa các kim loại độc hại như chì gây nhiễm độc chì.

Nhiễm độc chì có thể gây thiếu máu, các vấn đề tiêu hóa, tổn thương thần kinh, tổn thương thận và hệ sinh sản. Màu vàng có thể được tạo ra từ các oxide hoặc muối kim loại chứa cadmium, chromate có thể gây dị ứng, loét da hoặc ung thư ở một số cơ quan nội tạng. Bột màu hữu cơ thường có nguồn gốc đa dạng và chứa các tạp chất thơm có thể gây ung thư. Việc nhiễm các chất độc từ màu nước có thể dễ dàng xảy ra khi trẻ dùng tay có dính màu nước cầm thức ăn, đồ chơi... Lúc này, các thành phần độc hại có trong màu nước có cơ hội vào cơ thể qua đường miệng.

Một nguy cơ khác, dù rất hiếm, khiến các em bị ngộ độc các thành phần có trong màu sơn là do hít phải bột màu (một số màu nước được tạo ra bằng cách pha bột màu trong nước). Khi đó, ngoài việc có thể bị nhiễm độc, các em còn có nguy cơ bị các bệnh ở phổi và đường hô hấp. Một số sản phẩm màu vẽ bằng tay do Trung Quốc sản xuất hiện đã có mặt trong danh mục sản phẩm bị thu hồi RAPEX của Liên minh châu Âu.

Ẩn họa nguy hiểm từ các sản phẩm hóa trang này đang được giới chức các nước cảnh báo. Thượng nghị sĩ Mỹ Charles Schumer đã ban hành một cảnh báo khẩn cấp về các sản phẩm trang điểm Halloween từ Trung Quốc được nhiều trẻ em, thanh niên sử dụng bởi chúng chứa nhiều hóa chất độc hại.

Theo đó, các sản phẩm trang điểm Halloween, nhất là sản phẩm xuất xứ Trung Quốc có thể chứa hóa chất độc hại như niken, chì, crom và coban gây nguy hại đến sức khỏe cho trẻ em và cả với người lớn khi tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm. Cảnh báo từ Mỹ chỉ rõ, niken là một loại hóa chất dễ gây mẫn cảm và có thể bị dị ứng da nếu người dùng tiếp xúc trực tiếp và lâu dài. Còn chì gây tác động mãn tính tới phát triển trí tuệ. Đặc biệt, trẻ em có mức hấp thụ chì cao gấp 3-4 lần người lớn. Ngộ độc chì còn gây ra biến chứng viêm não ở trẻ em.

Bên cạnh đó, nếu lượng crôm cao vào cơ thể qua đường tiêu hóa sẽ gây ngộ độc nặng có thể dẫn đến tử vong, còn qua đường tiếp xúc lâu dài sẽ bị loét da, viêm kết mạc, viêm mũi và ảnh hưởng đến hô hấp. Ngoài ra, trang phục hóa trang Halloween cũng đang được cảnh báo vì mức độ nguy hiểm đối với người sử dụng.

Các nghiên cứu từ Trung tâm Sinh thái học Mỹ (EC) cho thấy trong các loại trang phục phổ biến Halloween dành cho trẻ em như trang phục Cướp biển, Spiderman, Batman, Ironman hay phù thủy… đều chứa hàm lượng cao các hóa chất độc hại như chì, chất chống cháy, các hợp chất thiếc và phthalates. Các hóa chất trên có thể có ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe bao gồm bệnh hen suyễn, rối loạn hormone. Trong khi đó, khảo sát tại thị trường Việt Nam cho thấy, các sản phẩm có mặt hầu hết các điểm bán và đa số đều có xuất xứ từ Trung Quốc. Tuy sự độc hại của các hóa chất độc hại trong đồ hóa trang Halloween mới dừng ở mức độ khuyến cáo.

Loại bóng cao su, bóng bay có nhiều sợi rủa ra ngoài, trên sản phẩm có dán đôi mắt. Sản phẩm này có những sợi cao su nhỏ có thể dễ dàng tách rời, tạo thành các bộ phận nhỏ. Trẻ em có thể hít hoặc nuốt chúng, dẫn đến nghẹn, nghẹt thở, thậm chí tử vong nếu người lớn không phát hiện kịp thời.

Loại bóng cao su có hình dáng giống như trên cũng được bán ở Việt Nam. Hầu hết trẻ nhỏ nào cũng thích chơi bóng bay vì chúng nhiều màu sắc dễ thương, kích thích thị giác của trẻ. Tuy nhiên, bóng bay được sản xuất với nhiều phẩm màu, chất phụ gia không an toàn với trẻ. Đặc biệt là khi trẻ thường dùng miệng để thổi bóng bay rất nguy hiểm, chưa kể nếu bóng bay vỡ có thể bắn vào mắt trẻ.

Riêng đối với những loại bóng bay chứa dung dịch hay chứa khí hydro bên trong thì càng nguy hiểm. Vì nếu chúng vỡ có thể gây tổn thương tới sức khỏe của trẻ. Hiện nay, nhiều nước trên thế giới khuyến cáo không cho trẻ dưới 10 tuổi chơi bóng bay nếu không có sự giám sát của người lớn. Chất PAE dễ bị giải phóng khi đồ chơi tiếp xúc với nước nóng hoặc dầu gội. Sau khi xâm nhập vào cơ thể con người thông qua đường hô hấp, tiêu hóa và da, hóa chất này đóng vai trò tương tự nội tiết tố nữ có thể làm giảm chất lượng tinh trùng, dẫn đến vô sinh ở nam giới, theo China Daily.

Đồ chơi làm đẹp cho bé gái sản xuất tại Trung Quốc chứa chất gây trầm cảm đang bị thu hồi tại Pháp. Đây là loại đồ chơi cho các bé gái, nó là một bộ sản phẩm làm móng tay bao gồm cả sơn móng tay, nhũ, đá gắn móng tay, các sản phẩm này bị thu hồi vì có chứa một hàm lượng antimony cao (180 mg/kg) và gây nguy hại khi tiếp xúc. Antimon và nhiều hợp chất của nó là độc hại. Về mặt lâm sàng, ngộ độc antimon tương tự như ngộ độc asen.

Ở các liều lượng nhỏ, antimon gây ra đau đầu, hoa mắt, trầm cảm. Các liều lượng lớn gây ra buồn nôn nhiều và thường xuyên và có thể gây tử vong sau vài ngày. Những bộ đồ chơi làm móng có xuất xứ Trung Quốc tương tự được bày bán tràn lan ở thị trường Việt Nam. Các bậc phụ huynh cần cân nhắc khi có ý định mua làm đồ chơi cho trẻ. Antimon có thể ảnh hưởng đến trao trao đổi ion, gây thiếu hụt can xi nội tế bào, rối loạn trong trao đổi protein và đường. Biểu hiện của nhiễm độc cấp tính là kích thích niêm mạc mắt, dạ dày và ruột, với các triệu chứng có vị kim loại trong miệng, tăng tiết nước bọt, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau bụng.

Súng đạn xốp là món đồ chơi món đồ chơi mô phỏng cực chi tiết và có những chức năng như một chiếc súng thật. Những chiếc súng đạn xốp thường được thiết kế với màu sắc bắt mắt với tạo hình có phần dễ thương, khác với sự gai góc và lạnh lùng của những chiếc súng thật.

Các loại súng đạn xốp với thiết kế hút mắt, chi tiết được thiết kế và lắp ráp tỉ mỉ. Để bảo vệ con trẻ một cách tối đa, các bậc cha mẹ cũng không nên để trẻ tiếp xúc với súng đạn xốp nói riêng và các loại súng đồ chơi khác nói chung một cách quá sớm. Súng đồ chơi bắn đạn này nằm trong danh mục các sản phẩm đồ chơi bạo lực bị cấm.

Tuy nhiên, sản phẩm vẫn được bày bán tràn lan và được trẻ em sử dụng công khai. Súng có hình dạng y như súng thật, đạn nếu bắn vào các bộ phận trên người đều gây đau đớn. Đặc biệt nếu bắn vào mắt hay miệng, nuốt phải sẽ gây hậu quả nặng nề. Các loại đồ chơi bạo lực này vừa nguy hiểm vừa ảnh hưởng tới tinh thần trẻ nhỏ. Nếu sử dụng chúng như những món đồ chơi lâu dài, có thể tạo nên tính bạo lực trong trẻ.

Theo kết quả nghiên cứu từ Phòng Kiểm nghiệm nhựa công nghiệp của Viện Hóa học công nghiệp Việt Nam, các hạt nhựa màu của Trung Quốc thực chất là hạt trương nở. Khi hút no nước, thể tích của nó có thể tăng tới 300 - 400 lần.

Loại hạt này sử dụng hợp chất polyacrylamit rất độc hại, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ tiêu hóa và có khả năng gây ung thư. PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bạch Mai) cũng đã lên tiếng cảnh báo, nếu hạt nhựa này lọt vào đường hô hấp, khi gặp nước giãn nở ra sẽ khiến trẻ bị tắc khí quản, có thể dẫn tới tử vong.

Loại hạt nhựa nở Trung Quốc này qua thử nghiệm và đánh giá cho thấy có chỉ tiêu cơ lý về sự giãn nở trong nước không đạt yêu cầu theo quy hiện hành, những sản phẩm này có nguy cơ gây nguy hiểm tới an toàn và sức khỏe của trẻ em nếu hạt nhựa này lọt vào đường hô hấp, khi gặp nước giãn nở ra sẽ khiến trẻ bị tắc khí quản, có thể dẫn tới tử vong. Do đó, các bà mẹ khi lựa chọn đồ chơi để mua cho con mình cần tìm hiểu kỹ những loại đồ chơi nào nên và không nên mua.

Mới đây, các bác sĩ châu Âu đã khuyến cáo tình trạng trẻ nhỏ nuốt phải các cục nam châm gắn trên các loại đồ chơi đang có xu hướng gia tăng. Theo tiến sỹ Anil Thomas George làm việc tại trung tâm Y tế của Nữ Hoàng trực thuộc Đại học Nottingham, Anh cho biết: tình trạng khó kiểm soát trẻ em khi chơi cùng những món đồ chơi có gắn nam châm rất đáng lo ngại, bởi thông thường các món đồ chơi có giá thành rẻ thường rất dễ tháo hoặc bị rơi nam châm ra ngoài. Và điều này có thể gây nguy hiểm nếu bé nuốt phải.

Những cảnh báo tương tự cũng được đưa ra tại Mỹ và Canada, những nước hạn chế sản xuất và nhập khẩu các món đồ chơi nguy hiểm, có từ tính nhiều năm gần đây. “Trách nhiệm thuộc về những nhà sản xuất đồ chơi. Họ phải có ý thức báo động tới các bậc cha mẹ về sự nguy hại của các miếng nam châm có gắn trên sản phẩm của mình” - trích lời tiến sỹ George. Theo đó, từ năm 2008, Liên minh châu Âu đã ra đạo luật yêu cầu các món đồ chơi có từ tính, gắn nam châm đều phải in khuyến cáo về những tác hại có thể xảy ra đối với sức khỏe và sự an toàn của trẻ nhỏ.

Đồ chơi gắn Laser là món đồ chơi đầy hấp dẫn với trẻ nhỏ, đặc biệt là bé trai. Ánh sáng phát ra từ cây bút khiến cho rất nhiều đứa trẻ thích thú, mê mẩn. Nhưng chắc hẳn các bậc phụ huynh chưa quên những vụ bỏng mắt, mù lòa đáng tiếc vì loại tia laser đồ chơi trẻ em trong thời gian gần đây.

Tia laser đã hủy hoại mắt của cậu bé đáng yêu người Úc, bé trai đã bị mất 70% thị lực sau khi tự chiếu đèn laser vào mắt mình. Điều đáng sợ là ngay lúc đó cậu bé không hề thấy đau đớn hay có phản ứng gì nên người nhà em hoàn toàn không nhận ra có sự bất thường. Cho đến khi sau đó mắt cậu bỗng nhiên vĩnh viễn không nhìn thấy được gì, thậm chí là khi đeo kính. Là sản phẩm đã từng bị cảnh báo, thu hồi vì nguồn sáng quá mạnh từ đèn laser có thể gây hỏng võng mạc, thậm chí gây mù lòa nhưng hiện nay những sản phẩm gắn laser như súng đồ chơi gắn tia laser, que phát sáng laser cầm tay, đồ chơi laser giải trí tạo ra hiệu ứng quang học trong một căn phòng… vẫn được bày bán tràn lan và thậm chí còn được coi là trò chơi 'quý báu' của trẻ nhỏ ở Việt Nam.

Bên cạnh đó, Đèn lồng, đồ chơi phát sáng, đồ chơi giá rẻ, mẫu mã đẹp và hút mắt, hàng Trung Quốc giá rẻ, rất hút mắt trẻ nhưng rất độc bởi thường được làm từ nhựa tái chế, có chất phthalate, dễ ảnh hưởng đến thị giác và sức khỏe trẻ em. Những món đồ chơi lậu đang được bày bán trên thị trường có chứa chất làm tăng độ dẻo, độ bền của nhựa có khả năng biến đổi hoóc-môn ảnh hưởng đến hệ sinh sản, gây dị tật đến cơ quan sinh dục của trẻ. Những món đồ chơi này có thể đem tới những nguy hiểm tiềm ẩn khi trẻ chơi.