Bài tham khảo số 5
Tố Hữu nổi tiếng với những bài thơ dẫu nói về những vấn đề lớn lao, những tư tưởng tình cảm lớn mang tính chất chính trị, xã hội, về các sự kiện lịch sử thì cũng vẫn tạo cho người đọc cảm giác giọng thơ ngọt ngào, đằm thắm, trữ tình. Từ ấy và đặc biệt là 2 khổ thơ đầu là minh chứng sống động cho nét đặc sắc ấy của thơ ông.
“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim…”
Từ ấy không giống với những cụm từ phiếm chỉ thời gian vô hồn, vô nghĩa mà nó mang gửi gắm những xúc cảm thiêng liêng, sâu nặng đối với người chiến sĩ Tố Hữu lúc bấy giờ. Bởi , từ ấy là khoảnh khắc ông được đứng trong hàng ngũ của Đảng, được đóng góp sức trẻ và sự nhiệt huyết của mình cho Tổ quốc, cho đồng bào, được thỏa sức vẫy vùng với những lí tưởng lớn mà mình ấp ủ. Vậy nên trong lòng nhân vật tôi nảy nở những cảm xúc tươi mới, ấm áp như nắng hạ, nghĩa là tâm hồn tràn đầy sức sống, tràn đầy sự sôi nổi, trẻ trung mãnh liệt. Nhưng, điều làm nhân tôi xúc động và tự hào hơn hết thảy có lẽ còn bởi từ khoảnh khắc thiêng liêng ấy, ông được chân lý cách mạng, chân lý kháng chiến, chân lý lịch sử của dân tộc soi đường chỉ lối. Cách so sánh chân lý với hình ảnh mặt trời cho thấy ý nghĩa lớn lao, sức mạnh và sự lan tỏa của chân lý đối với nhân vật tôi, cũng như thấy được tác động to lớn mà nó đã làm thay đổi thế giới tâm hồn của tác giả.
Tâm hồn con người như Huy gô đã từng nói, vốn là cảnh tưởng rộng lớn hơn cả bầu trời và đại dương, thế nhưng trong thơ mình, Tố Hữu đã cụ thể hóa thế giới vô hình và nhiều tầng tầng lớp lớp ấy bằng hình ảnh vườn hoa lá, nên câu thơ trở nên tươi vui, sinh động, mới mẻ, gần gũi đến lạ thường. Đồng thời thấy được ngòi bút linh hoạt, giản dị mà cũng mới mẻ của Tố Hữu trong việc diễn tả rõ ràng những cảm xúc của nhân vật tôi trong tâm tưởng,. Để đến khổ thơ sau, nhà thơ bày tỏ những tư tưởng lớn, tình cảm lớn của mình với cộng đồng chung:
“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao hồn khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”
Không còn sự phân tách giữa cái riêng và cái chung nữa, tâm hồn, tấm lòng và toàn bộ trái tim của người chiến sĩ cộng sản ấy khát khao được hòa nhập, được gắn chặt với mọi người. Muốn đem tình yêu thương để gửi hương cho gió, trang trải ở muôn nơi, muốn gần gũi thêm những mảnh khối đời để được đồng điệu và thấu cảm với họ. Sự gần gũi ấy là sự gần gũi để sẻ chia, để gắn kết, và để hòa nhập, nó cũng phần nào cho thấy tinh thần đoàn kết, yêu thương và sự đùm bọc vốn là nét đẹp truyền thống của tâm hồn con người Việt Nam. Cách đối lập giữa số lượng tôi là duy nhất, độc nhất với muôn người, muôn hồn khổ, muôn mảnh đã càng tăng thêm sức nặng cho tư tưởng tình cảm lớn mà tác giả biểu lộ.
Với hai khổ thơ đầu, Tố Hữu đã thực sự chạm đáy được tâm hồn người đọc bằng những mạch cảm xúc đan xen, vừa vui tươi phấn khởi, vừa nghẹn ngào, xúc động, để từ đó khơi gợi sự lắng nghe của bạn đọc muôn thế hệ.
