Bài tham khảo số 7
Cuộc sống trong xã hội rộng lớn thật sự đa dạng và phức tạp. Trong đó, cuộc sống của mỗi người không bao giờ đơn giản. Có nhiều yếu tố tác động đến cuộc sống của chúng ta, và trong số đó, những quyết định mà chúng ta đã đưa ra tại các giai đoạn khác nhau là yếu tố quan trọng nhất. Câu nói "Cuộc sống có thể đã khác đi", "Cuộc sống có thể không như hiện tại" đã trở thành lời than vãn quen thuộc. Từ những lời than vãn đó, chúng ta nhận ra rằng đã có nhiều cơ hội xuất hiện trước mặt chúng ta, để chúng ta lựa chọn khi bước trên con đường của cuộc sống. Ngoại trừ việc chọn bố mẹ và nơi sinh ra, những quyết định lớn khác, đặc biệt là trong độ tuổi trưởng thành, là trách nhiệm của chính chúng ta. Khi chúng ta dễ dàng nhường quyền lựa chọn của mình cho người khác, chúng ta không thể tránh khỏi trách nhiệm đó. Ví dụ, việc để cho bố mẹ chọn trường học hay ngành nghề cho chúng ta. Nếu cuộc đời chúng ta trở nên khó khăn vì điều đó, chúng ta cũng phải chấp nhận rằng chỉ có chúng ta mới có thể tự trách mình. Mặc dù có sự hỗ trợ từ các phía khác nhau trong việc lựa chọn, chúng ta vẫn phải là người đưa ra quyết định cuối cùng.
Trong bối cảnh này, lựa chọn gần như tương đương với quyết định. Mỗi lựa chọn, mỗi quyết định khác nhau sẽ định hình cuộc đời theo những hướng khác nhau. Có những lựa chọn đúng, những quyết định chính xác; cũng có những lựa chọn thiếu chuẩn xác, những quyết định hoàn toàn sai lầm. Đúng, sai chỉ là tương đối, nhưng hậu quả của chúng lại rõ ràng, trở thành sự kiện thực tế mà chúng ta phải đối mặt trực tiếp. Tuy nhiên, cuộc đời luôn đem đến những cơ hội mới để chúng ta lựa chọn, điều chỉnh và khắc phục hậu quả của những quyết định ban đầu, nhằm hướng tới một kết cục tốt đẹp hơn. Vấn đề quan trọng là chúng ta có biết tận dụng những cơ hội mới đó không, hay vẫn tiếp tục bỏ lỡ chúng.
Hình dung cuộc đời như một chuỗi không tận của những lựa chọn, chúng ta cần tạo cho mình một tâm thế sống chủ động. Khi nói về cuộc sống và tương lai của chúng ta, câu "nằm trong tay chính mình" trở nên ý nghĩa. Biết chấp nhận kịp thời và sáng suốt những gợi ý, hỗ trợ từ bên ngoài cho lựa chọn của chúng ta cũng là một lựa chọn thông minh. Chỉ khi sống cuộc đời với tinh thần hành động không ngừng, chúng ta thật sự mạnh mẽ trong những quyết định.
Thái độ sống thụ động có vẻ như giúp tránh khỏi những lựa chọn khó khăn, nhưng thực tế lại đẩy chúng ta vào tình huống bế tắc. Trong cuộc sống, bên cạnh những lựa chọn cá nhân là những lựa chọn xã hội. Xã hội, thực tế là kết quả của tương tác giữa các cá nhân. Khi chúng ta lựa chọn hướng đi cá nhân, chúng ta cũng đóng góp vào việc định hướng toàn bộ xã hội. Luôn nghĩ đến lợi ích xã hội trong quá trình thực hiện những lựa chọn riêng của mình là một yếu tố quan trọng mà mỗi người chúng ta phải nhận thức.