Làng nghề chè lam Phủ Quảng

Phủ Quảng là cách gọi tắt của phủ Quảng Hóa xưa, nay là thị trấn Vĩnh Lộc thuộc huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Nghề làm chè lam Phủ Quảng có thể xuất hiện từ khi Hồ Qúy Ly lên làm vua, chọn thành nhà Hồ làm kinh đô (1400).

Làng làm nghề lâu đời, có kinh nghiệm và bí quyết riêng, mật mía được lấy ở huyện Thạch Thành, nơi được coi là đất mía của tỉnh nên có vị ngọt đậm và sóng sánh hiếm có.Chè lam phủ Quảng có vị dẻo thơm của gạo nếp, vị bùi của lạc, vị cay dịu của gừng, vị ngọt đậm của mật mía. Miếng chè lam có màu nâu nhạt, có hoa trắng do lạc tạo nên.

Thứ mật để thắng chè lam phải là mật mía Kim Tân của huyện Thạch Thành - nơi được coi là đất mía của tỉnh Thanh Hóa, có vị ngọt đậm, sóng sánh đặc trưng. Mật mía được cho vào chảo, thắng (đun để cô đặc) đến khi nào sôi kỹ, giảm lửa để mật sôi lăn tăn. Đến độ cô nhất định, toàn bộ bột gạo, gạo rang, lạc, gừng được đổ nhanh vào chảo mật, quấy nhanh và đều tay. Đây là bước luyện chè, đòi hỏi người nấu phải thật nhanh và khéo léo, sao cho mật, gừng và gạo nếp quyện vào nhau với tỉ lệ vừa phải.

Du khách đến thăm Di sản văn hóa thế giới Thành Nhà Hồ và vùng phụ cận đều có cơ hội thưởng thức chè lam Phủ Quảng và mua về làm quà. Vùng đất này không chỉ nức tiếng với đặc sản chè lam, mà còn được biết đến với món quà dân dã đó là kẹo lạc.